INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2012 r. (data wpływu 25 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania odszkodowania - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania odszkodowania.

Wezwaniem z dnia 30 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się o wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 6 września 2012 r. (data wpływu 10 września 2012 r.) uzupełniono wniosek w ww. zakresie.

W przedmiotowym wniosku oraz w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gospodarstwo rolne o powierzchni 30,5 ha na podstawie dekretu o reformie rolnej z dnia 6 września 1944 r. zostało zabrane w dniu 7 stycznia 1949 r. i przekazane na rzecz Starostwa Powiatowego. Na skutek sprzeciwu fakt zabrania gospodarstwa rolnego na cele reformy rolnej ponownie został rozpatrzony przez Wojewodę. Orzeczeniem z dnia 1 marca 1949 r. Wojewoda uznał za nie podlegające przejęciu na cele reformy rolnej. Na podstawie orzeczenia Wojewody gospodarstwo rolne zostało zwrócone rodzinie Wnioskodawcy - prawowitym właścicielom. Orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. uchylono orzeczenie Wojewody z dnia 1 marca 1949 r. stwierdzając, że gospodarstwo rolne podlegało pod działanie dekretu o reformie rolnej z dnia 6 września 1944 r. i ponownie zostało zabrane i przekazane na rzecz Starostwa Powiatowego.

Orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. zostało utrzymane w mocy przez Ministra Rolnictwa - orzeczenie z dnia 24 listopada 1954 r.

W wyniku różnych odwołań i działań rodziny Wnioskodawcy w latach 1954 - 2008, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w decyzji z dnia 29 stycznia 2008 r stwierdził nieważność wydanych orzeczeń przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. i Ministra Rolnictwa z dnia 24 listopada 1954 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w decyzji z dnia 29 stycznia 2008 r. stwierdził, że orzeczenia wyżej wymienionych Urzędów Państwowych zostały wydane z naruszeniem prawa narażając właścicieli gospodarstwa rolnego na powstanie szkody.

Wnioskodawca - syn zmarłych (ojciec 1937 r., matka 1967 r.) jest następcą prawnym właścicieli gospodarstwa rolnego. W wyniku wydanych błędnych decyzji i orzeczeń, na podstawie których przejęto gospodarstwo rolne w ramach reformy rolnej doprowadzono do powstania szkody po stronie spadkobierców m. in. Wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny w dniu 29 lutego 2012 r. zasądził od pozwanego Skarbu Państwa - Wojewody na rzecz spadkobierców prawnych osób fizycznych m. in. Wnioskodawcy odszkodowanie pieniężne za bezprawne odebranie prawa własności gospodarstwa rolnego.

Na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego Wydział Finansowy i Budżetu Urzędu Wojewódzkiego w dniu 28 czerwca 2012 r. na rachunek bankowy Wnioskodawcy przekazał zasądzone odszkodowanie za bezprawne odebranie prawa własności do gospodarstwa rolnego. Sąd stwierdził, że poprzednicy prawni - rodzice zostali pozbawieni własności gospodarstwa rolnego z naruszeniem prawa i dla prawnych spadkobierców przyznał odszkodowanie pieniężne.

Wysokość odszkodowania za bezprawne działanie administracji Skarbu Państwa i za bezprawne odebranie prawa własności do gospodarstwa rolnego ustalił Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny / wyrok prawomocny z dnia 29 lutego 2012 r.

Wnioskodawca wskazuje również, iż ww. odszkodowanie nie zostało uzyskane przez Niego jako osobę uprawnioną na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 169, poz. 1418, z 2006 r. Nr 195, poz. 1437 oraz z 2008 r. Nr 197, poz. 1223); prawo do ww. rekompensaty nie zostało nabyte w drodze spadku.

W związku z powyższym – w zakresie podatku od spadków i darowizn – zadano następujące pytanie.

Czy zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu odszkodowanie za bezprawne odebranie prawa własności do gospodarstwa rolnego podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn...

Zdaniem Wnioskodawcy zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego i otrzymane odszkodowanie za wywłaszczenie z naruszeniem istniejącego prawa, tj. przejęcie przez Skarb Państwa /Starostwo Powiatowe/ gospodarstwa rolnego rodziców Wnioskodawcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji spadku, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stosownie do art. 922 § 1 tej ustawy, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawne nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie i realizacją m.in. w formie odszkodowania. W myśl § 2 powołanego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jej indywidualną sytuację, np. roszczenia alimentacyjne czy uprawnienie do renty. Natomiast w zakresie praw i obowiązków przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami chodzi o sytuacje, w których istnieje wyraźny przepis przewidujący taki skutek śmierci osoby uprawnionej lub zobowiązanej.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz w jego uzupełnieniu gospodarstwo rolne o powierzchni 30,5 ha na podstawie Dekretu o reformie rolnej z dnia 6 września 1944 r. zostało zabrane w dniu 7 stycznia 1949 r. i przekazane na rzecz Starostwa Powiatowego. Na skutek sprzeciwu fakt zabrania gospodarstwa rolnego na cele reformy rolnej ponownie został rozpatrzony przez Wojewodę. Orzeczeniem z dnia 1 marca 1949 r. Wojewoda uznał za nie podlegające przejęciu na cele reformy rolnej. Na podstawie orzeczenia Wojewody gospodarstwo rolne zostało zwrócone rodzinie Wnioskodawcy - prawowitym właścicielom. Orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. uchylono orzeczenie Wojewody z dnia 1 marca 1949 r. stwierdzając, że gospodarstwo rolne podlegało pod działanie dekretu o reformie rolnej z dnia 6 września 1944 r. i ponownie zostało zabrane i przekazane na rzecz Starostwa Powiatowego.

Orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. zostało utrzymane w mocy przez Ministra Rolnictwa - orzeczenie z dnia 24 listopada 1954 r.

W wyniku różnych odwołań i działań rodziny Wnioskodawcy w latach 1954 - 2008, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w decyzji z dnia 29 stycznia 2008 r. stwierdził nieważność wydanych orzeczeń przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 26 lipca 1954 r. i Ministra Rolnictwa z dnia 24 listopada 1954 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w decyzji z dnia 29 stycznia 2008 r. stwierdził, że orzeczenia wyżej wymienionych Urzędów Państwowych zostały wydane z naruszeniem prawa narażając właścicieli gospodarstwa rolnego na powstanie szkody.

Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny w dniu 29 lutego 2012 r. zasądził od pozwanego Skarbu Państwa - Wojewody na rzecz spadkobierców prawnych osób fizycznych m. in. Wnioskodawcy odszkodowanie pieniężne za bezprawne odebranie prawa własności gospodarstwa rolnego. Na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego Wydział Finansowy i Budżetu Urzędu Wojewódzkiego w dniu 28 czerwca 2012 r. na rachunek bankowy Wnioskodawcy przekazał ww. odszkodowanie.

Mając na uwadze ww. okoliczności faktyczne stwierdzić zatem należy, że uzyskane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie zostało nabyte w drodze spadku po zmarłych spadkodawcach, ponieważ w dacie otwarcia poszczególnych spadków odszkodowanie to nie istniało. Tym samym ww. odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu omawianym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.