Przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058) przewidują udzielanie przez adwokata pomocy prawnej z urzędu, w okręgu sądu rejonowego, w którym ma on wyznaczoną siedzibę zawodową (art. 21 ust. 3 ww. ustawy).
Z art. 29 ust. 1 tejże ustawy wynika, iż koszty nieopłaconej przez klienta pomocy prawnej udzielonej z urzędu, ponosi Skarb Państwa, natomiast podstawą do dokonania wypłaty dla adwokata jest wyrok sądu, określający m. in. wysokość kosztów procesu, w tym koszty zasądzone dla adwokata.
W myśl zaś § 67 pkt 16 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr. 27 poz. 268 ze zm.) zwolnione zostały od podatku od towarów i usług usługi adwokackie i radcowskie dotyczące spraw cywilnych i karnych prowadzonych z urzędu. Datą wykonania usługi adwokackiej będzie data uprawomocnienia się orzeczenia sądowego, w którym określone jest wynagrodzenie za czynności adwokackie. Bowiem podstawą do naliczenia tegoż wynagrodzenia jest prawomocny wyrok bądź orzeczenie sądu II instancji, nie zmieniający orzeczenia w części zasądzonego wynagrodzenia. Bez prawomocnego wyroku sądu niemożliwe jest ustalenie kwoty należnej z tytułu obrony z urzędu.
W przypadku podatnika - świadczone usługi adwokackie, której obrońcą z urzędu był adwokat- członek Zespołu są zwolnione z podatku od towarów i usług wg ww. przepisów rozporządzenia obowiązującego do 30.04.2004 r.
Biorąc jednak pod uwagę przedstawiony w piśmie stan faktyczny, w szczególności fakt, że na okoliczność wykonanej usługi wystawiono fakturę VAT, w której Zespół wykazał podatek VAT wg stawki 22% pomimo zwolnienia z tego podatku, to z mocy art. 33 ust. 1 ustwy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz.50 ze zm.), w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty także wówczas, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo została zwolniona od podatku.