INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2012 r. (data wpływu 9 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 października 2012 r. (data wpływu 17 października 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z pracy najemnej na pokładzie statku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2012 r. do Izby Skarbowej w Warszawie wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z pracy najemnej na pokładzie statku. Przy piśmie z dnia 21 sierpnia 2012 r., nr IPPB4/071-15/12-1/SP, stosownie do art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749), powyższy wniosek został przekazany, celem załatwienia zgodnie z właściwością, do Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim. Zgodnie bowiem z § 2 i § 5a ww. rozporządzenia, od 1 kwietnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi jest właściwy do wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w województwie: lubelskim, łódzkim, opolskim, lub świętokrzyskim.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, w związku z czym pismem z dnia 1 października 2012 r., Nr IPTPB2/415-620/12-2/JR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, wystąpił do Wnioskodawcy o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 15 października 2012 r., natomiast w dniu 17 października 2012 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 16 października 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest zatrudniony jako operator morskiej aparatury …, członek załogi okrętów w P… (dalej: Spółka), spółce zajmującej się poszukiwaniem podmorskich złóż w. za pomocą floty specjalistycznych statków badawczych.

Wnioskodawca wskazuje, że spółka, z którą podpisał umowę o pracę, ma statutową siedzibę na Wyspie Man, jednak centrum jej zarządzania, podobnie jak centrum zarządzania całej Grupy P. znajduje się w Norwegii. Cała korespondencja dotycząca Jego zatrudnienia odbywa się na i z adresu w L. (Norwegia). Również z Norwegii Wnioskodawca otrzymuje pensję i paski wynagrodzeń (jako podmiot wypłacający figuruje P. Spółka notowana jest na norweskiej giełdzie papierów wartościowych.

Wnioskodawca w 2012 r. był i jest członkiem załóg pływających m.in. pod banderami wysp Bahama i Panamy na wodach międzynarodowych i narodowych (Azja, Europa, Afryka). Wnioskodawca na pokładzie statku spędza powyżej 188,5 dni w roku (z każdego rejsu dostaje od kapitana statku dokument zaświadczający Jego pobyt na danym statku).

Wszystkie statki są eksploatowane przez Spółkę (lub P., norweską spółkę z Grupy również z centrum zarządzania w O.), są jej własnością lub są przez nią dzierżawione.

Wnioskodawca w 2012 r. poza przychodami z ww. umowy o pracę nie osiągnął w Polsce żadnych przychodów. Zgodnie z umową o pracę sam jest odpowiedzialny za swoje rozliczenia w zakresie podatku dochodowego.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Wnioskodawca w roku podatkowym, którego wniosek dotyczył, posiadał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. 2012 r., poz. 361 ze zm.), tzn. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) – w Polsce Wnioskodawca ma rodzinę i miejsce stałego pobytu. Wnioskodawca wskazuje, że ponieważ na pokładzie statku spędza powyżej 188,5 dni w roku podatkowym, to na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przebywa poniżej 183 dni w roku podatkowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji powinien składać zeznanie podatkowe w Polsce za 2012 r., jeśli w tym roku nie osiągnie w Polsce żadnych dochodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej wyżej sytuacji nie istnieje obowiązek złożenia zeznania podatkowego za rok 2012 w Polsce. Wnioskodawca uważa, że dochody uzyskane przez Niego na podstawie umowy o pracę podlegają opodatkowaniu w Norwegii.

Wskazuje, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.: dalej: ustawa o pdof), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Ust. 1a pkt 1 precyzuje, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). W Jego przypadku centrum interesów życiowych znajduje się w Polsce - tutaj ma rodzinę i miejsce stałego pobytu.

Zgodnie z art. 4a ustawy o pdof, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ze względu na specyfikę wykonywanej pracy, a zwłaszcza fakt, że jest ona świadczona na pokładzie statku w ruchu międzynarodowym, aby ustalić którą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zastosować, należy się odwołać do Konwencji Modelowej OECD w sprawie podatków dochodowych i podatków od majątku, stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 14 ust. 3 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylania się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów z dnia 9 września 2009 r. (Dz. U z 2010 r., Nr. 134 poz. 899), wynagrodzenie uzyskane w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie.

Natomiast art. 22 ust. 1 stanowi, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji może być opodatkowany w Norwegii, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, że jeżeli osiągane przez Niego dochody ze stosunku pracy opisanego w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej będą jedynym źródłem przychodu, to On nie będzie miał obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani też składania rocznego zeznania podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Należy zwrócić również uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Zgodnie zatem z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD (pkt 9) w zakresie art. 15 ust. 3, do wynagrodzeń załóg statków morskich lub statków powietrznych eksploatowanych w transporcie międzynarodowym (…) stosuje się zasadę, która zgodna jest z zasadą odnoszącą się do dochodów z żeglugi morskiej, śródlądowej i transportu lotniczego, zatem podlegają one opodatkowaniu w państwie, w którym znajduje się faktyczny zarząd przedsiębiorstwa

Dla rozstrzygnięcia, jaką umowę międzynarodową należy zastosować do osoby wykonującej pracę na pokładzie statku morskiego – niezależnie od tego pod jaką banderą pływa – istotne jest więc to, w jakim państwie znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa eksploatującego ten statek.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Wnioskodawca jest zatrudniony jako operator morskiej aparatury s., członek załogi okrętów.

Spółka z którą Wnioskodawca podpisał umowę o pracę, ma statutową siedzibę na Wyspie Man, jednak centrum jej zarządzania, podobnie jak centrum zarządzania całej Grupy P., znajduje się w Norwegii. Cała korespondencja dotycząca zatrudnienia Wnioskodawcy, odbywa się na i z adresu w L. (Norwegia), również z Norwegii Wnioskodawca otrzymuje pensję i paski wynagrodzeń. Wynagrodzenie Jego dotyczyło pracy najemnej na pokładzie statku eksploatowanego w żegludze (transporcie) międzynarodowym. Wnioskodawca w 2012 r. był i jest członkiem załóg pływających m.in. pod banderami wysp Bahama i Panamy na wodach międzynarodowych i narodowych (Azja, Europa, Afryka). Wnioskodawca na pokładzie statku spędza powyżej 188,5 dni w roku (z każdego rejsu dostaje od kapitana statku dokument zaświadczający Jego pobyt na danym statku). Wszystkie statki są eksploatowane przez Spółkę (lub P., norweską spółkę z Grupy również z centrum zarządzania w O.), są jej własnością lub są przez nią dzierżawione.

Wnioskodawca w 2012 r. poza przychodami z ww. umowy o pracę nie osiągnął w Polsce żadnych przychodów.

Praca najemna nie była wykonywana na pokładzie statku morskiego zarejestrowanego w Norweskim Międzynarodowym Rejestrze Statków (N.I.S.)

Wobec powyższego, jeżeli istotnie faktyczny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statek, na pokładzie którego Wnioskodawca wykonywał pracę znajduje się w Norwegii, to w niniejszej sprawie znajdą zastosowanie postanowienia Konwencji z dnia 9 września 2009 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2010 r. Nr 134, poz. 899).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ww. Konwencji, pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Przy czym, jak stanowi art. 14 ust. 2 tej Konwencji, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu, wynagrodzenie, pensja lub inne podobne świadczenie uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z wykonywaniem pracy najemnej w drugim Umawiającym się Państwie podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym wymienionym Państwie, jeżeli:

1. odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym; i
2. wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie posiada miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie; i
3. wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w drugim Państwie; i
4. praca najemna nie stanowi przypadku wynajmowania siły roboczej.
   
   

Stosownie do art. 14 ust. 3 ww. Konwencji, bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu, wynagrodzenie uzyskane w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie. Jednakże, jeżeli wynagrodzenie zostało uzyskane w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego zarejestrowanego w Norweskim Międzynarodowym Rejestrze Statków (N.I.S.), wynagrodzenie to podlega opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca wynagrodzenia ma miejsce zamieszkania.

Użyty w art. 14 ust. 3 Konwencji zwrot „mogą być opodatkowane” oznacza brak wyłączności do opodatkowania tego dochodu przez państwo, w którym podatnik świadczy pracę. Zatem, dochód osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu pracy wykonywanej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego przez przedsiębiorstwo mające miejsce faktycznego zarządu na terytorium Norwegii, może być opodatkowany zarówno w Norwegii, jak i w państwie rezydencji, tj. w Polsce. Jednocześnie, w Polsce – w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu – należy zastosować określoną w art. 22 ust. 1 Umowy metodę zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu (tzw. metoda wyłączenia z progresją).

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. Konwencji, w przypadku Polski, podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

1. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji może być opodatkowany w Norwegii, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania, z zastrzeżeniem postanowień punktu b) niniejszego ustępu;
2. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub zyski majątkowe, które zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 11, 12, 13 lub ustępu 7 artykułu 20 niniejszej Konwencji mogą być opodatkowane w Norwegii, Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu lub zysków majątkowych tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Norwegii. Jednakże, takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na dochód lub zyski majątkowe uzyskane w Norwegii;
3. Jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniem niniejszej Konwencji dochód uzyskany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce jest zwolniony z opodatkowania w Polsce, Polska może, przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub zysków majątkowych takiej osoby, uwzględnić zwolniony dochód.
   
   

Ww. zasada, o której mowa w lit. a) i c) znajduje odzwierciedlenie w treści art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl jego postanowień, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych – podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1,
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
   
   

Powyższą zasadę opodatkowania stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, iż jeżeli Wnioskodawca w danym roku podatkowym nie osiągnie żadnego dochodu w Polsce, nie będzie miał obowiązku rozliczenia się z podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodu uzyskanego w związku z pracą na pokładzie statku eksploatowanego przez przedsiębiorstwo posiadające faktyczny zarząd w Norwegii.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Dodatkowo należy wskazać, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.