Stan faktyczny

Z pism podatniczki wynika, iż w rocznym zeznaniu podatkowym wykazała wydatki poniesione na remont i modernizację mieszkania, które zajmuje w miejscowości A na podstawie tytułu prawnego jakim jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Podatniczka wskazuje, że w 1998 roku zmarła jej ciocia, po której podatniczka odziedziczyła niewielkie mieszkanie o powierzchni 16,20 m² w miejscowości B. Ciocia zajmowała je na podstawie prawa własności jako mieszkanie stanowiące odrębną nieruchomość. Podatniczka wskazuje, iż tytułem prawnym do tego mieszkania jest sporządzony u notariusza testament. Mieszkanie to mieści się w bloku i należy do wspólnoty mieszkaniowej. Akt własności i wpisy do księgi wieczystej są na nazwisko zmarłej cioci podatniczki.Podatniczka zaznacza, iż od 1998 roku do chwili obecnej jest użytkownikiem tego mieszkania, tj. mieszkanie to przeznaczyła na własne cele mieszkaniowe i korzysta z niego podczas dość częstych wyjazdów do miejscowości B, gdzie ma rodzinę. Ponadto podatniczka ponosi wszelkie opłaty związane z tym mieszkaniem takie jak: czynsz, podatek, opłata za energię. Podatniczka nie ma natomiast potwierdzenia nabycia spadku przez sąd.
Na tle zaistniałego stanu faktycznego pytania podatniczki dotyczą następujących kwestii:
- czy rzeczywiście mogłaby ona przy korzystaniu z ulgi remontowej uwzględnić również wydatki poniesione na to mieszkanie w miejscowości B, a w związku z tym czy testament sporządzonyu notariusza jest wystarczającym tytułem prawnym do tego mieszkania /w swoim wniosku podatniczka powołała się na artykuł z Gazety Prawnej z dnia 12-14 listopada 2004 r., w którym to jako tytuł prawny do lokalu wymienia się m.in. dowód stwierdzający nabycie w drodze spadku; nadmieniając przy tym, że w Gazecie Prawnej z końca lutego lub początku marca br. jako tytuł prawny do lokalu wymieniony był wyraźnie testament/ ?
- czy ewentualnemu korzystaniu z ulgi remontowej w związku z w/w lokalem nie przeszkadza to, że jest to drugie mieszkanie podatniczki ?
- jakie znaczenie ma tu fakt, że do tej pory podatniczka nie zameldowała się w tym mieszkaniuw miejscowosci B ?
- jaką rolę odgrywa w tej sprawie fakt, że pierwsze nakłady wykazane w zeznaniu podatkowyma dotyczące remontu mieszkania w miejscowości B wystąpiłyby w roku 2004 ?

Stanowisko podatnika

Zdaniem podatniczki:
- testament jest wystarczającym dowodem stwierdzającym nabycie mieszkania w drodze spadku, mimo, iż mieszkanie w miejscowości B jest drugim mieszkaniem podatniczki, ma ona prawo do skorzystania z ulgi remontowej przy poniesieniu nakładów na remont tego mieszkania,
- fakt braku zameldowania podatniczki w drugim mieszkaniu w miejscowości B nie stanowi przeszkody przy korzystaniu z ulgi remontowej,
- fakt, iż pierwsze nakłady związane z remontem mieszkania w miejscowości B wystąpiłyby w roku 2004 nie ma znaczenia ponieważ podatniczka korzystała już z ulgi remontowej w 2003 roku, co prawda w odniesieniu tylko do mieszkania w miejscowości A, w którym podatniczka jest zameldowana.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

Odliczenie z tytułu remontu i modernizacji budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego z dniem 1 stycznia 2004 r. zostało wykreślone z katalogu ulg podatkowych przewidzianych w ustawie z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176z późn. zm.). Podstawę do dokonywania w latach 2004-2005 odliczenia od podatku wydatków poniesionych w tych latach z w/w tytułu, w wysokości i na zasadach określonych w art. 27a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2003 roku, stanowiart. 12 ust. 2 ustawy z dnia 12.11.2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 r., Nr 202, poz. 1956).

I tak, w myśl art. 27a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2003 roku, podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-15, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe przeznaczone na remont i modernizację - zajmowanego na podstawie tytułu prawnego - budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego (...).
Wysokość wydatków na remont i modernizację lokalu mieszkalnego ustala się na postawie faktur wystawionych wyłącznie przez podatników podatku od towarów i usług niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku lub dowodu odprawy celnej - art. 27a ust. 6 pkt 1 ustawy. Dowody poniesienia wydatków muszą być imienne i wyraźnie określające rodzaje wydatków. Powinny zatem umożliwić identyfikację osoby ponoszącej wydatek, tj. zawierać jej imię i nazwisko oraz adres zamieszkania /a tym samym nie adres zameldowania, o ile adres ten jest inny aniżeli adres zamieszkania/.

Do uzyskania prawa do ulgi z tytułu remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego niezbędne jest równoczesne spełnienie warunków określonych w art. 27a ust. 1 pkt 1, ust. 3 pkt 2 lit. b) oraz ust. 4-7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj.:
1) podatnik musi ponieść wydatki na wskazany w ustawie cel, tj. na remont lub modernizację,
2) podatnik musi wykazać, iż wydatki dotyczą lokalu mieszkalnego, zajmowanego na podstawie tytułu prawnego,
3) wydatki muszą być poniesione na własne potrzeby mieszkaniowe,
4) wysokość tych wydatków należy udokumentować fakturami lub dowodami odprawy celnej,
5) ponadto podatnik musi ponieść wydatki na minimalną kwotę wynoszącą 567,00 zł.

Problem tytułu prawnego do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego był przedmiotem analizy w wyroku NSA z dnia 16 maja 1996 r., sygn. akt SA/Sz 2089/95 /którego dotyczy artykułz Gazety Prawnej powołany i dołączony do wniosku podatniczki/. Z orzeczenia tego wynika, iż przepis dotyczący ulgi z tytułu remontu i modernizacji budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego nie precyzuje jaki tytuł prawny do budynku bądź lokalu ma posiadać osoba ubiegająca się o ulgę,z czego należy wyprowadzić wniosek, że za tytuł prawny do budynku mieszkanego lub lokalu mieszkalnego uważa się między innymi:
- akt własności,
- decyzję administracyjną,
- umowę użyczenia,
- umowę najmu lub dzierżawy,
- umowę podnajmu lub poddzierżawy,
- dowód stwierdzający nabycie w drodze kupna, spadku lub darowizny
Nie ulega wątpliwości, że warunek związany z koniecznością posiadania przez podatnika tytułu prawnego do zajmowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego powinien sprowadzać się do takiego stanu, w którym faktyczne władztwo nad budynkiem czy lokalem mieszkalnymma swoją podstawę prawną.

Przy analizie tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego jakim jest dowód stwierdzający nabyciew drodze spadku odwołać się należy do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. -- Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). I tak art. 924 kc stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast zgodnie z art. 925 kc spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Z art. 926 § 1 kc wynika zaś, że powołanie do spadku wynikaz ustawy albo z testamentu. Nabycie spadku następuje zatem z mocy prawa z chwilą śmierci spadkodawcy. Jednakże, aby fakt ten wywoływał skutki prawne konieczne jest postanowienie sąduo stwierdzenie nabycia spadku. Bez takiego postanowienia spadkobierca nie jest w stanie udowodnić faktu posiadania tytułu prawnego do zajmowanego lokalu mieszkalnego.

Natomiast z punktu widzenia prawa do zastosowania odliczenia z tytułu remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego istotnym jest to, że postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku ma charakter deklaratoryjny, tj. potwierdza jedynie fakt nabycia spadku. Oznacza to zatem, że wydatki poniesione przez spadkobiercę na remont i modernizację lokalu mieszkalnego po śmierci spadkodawcy są już wydatkami ponoszonymi na remont własnego lokalu mieszkalnego.Brak postanowienia w chwili ponoszenia w/w wydatków nie jest przeszkodą dla zastosowania odliczenia, jednak postanowienie sądu powinno istnieć w momencie weryfikacji rocznego zeznania podatkowego przez organ podatkowy. Tylko w ten sposób osoba ta będzie mogła potwierdzić fakt posiadania prawa własności do lokalu mieszkalnego należącego wcześniej do spadkodawcy.Bez postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku można jedynie domniemywać, że dana osoba /np. powołana w testamencie/ jest spadkobiercą majątku zmarłego.

W świetle powyższych wyjaśnień, aby podatniczka mogła bez żadnych zastrzeżeń skorzystać z ulgi na remont i modernizację lokalu mieszkalnego oprócz testamentu musi również posiadać postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, bowiem wbrew jej twierdzeniu są to dwie różne instytucje prawne.

Z cytowanego w niniejszych wyjaśnieniach art. 27a ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że odliczeniuw ramach ulgi podatkowej określonej w tym przepisie podlegają wydatki poniesione przez podatnika na własne potrzeby mieszkaniowe. Zauważyć należy, że w przepisie tym ustawodawca nie wprowadził żadnego zastrzeżenia jakoby zaspakajanie własnych potrzeb mieszkaniowych ograniczać się miało tylko do jednego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.Tym samym podatnik może w ramach ulgi remontowo-modernizacyjnej odliczyć wydatki poniesione na remont i modernizację kilku budynków lub lokali mieszkalnych, które służą zaspakajaniu jego własnych potrzeb mieszkaniowych i bez znaczenia jest w tej sytuacji fakt przekroczenia przeciętnych standardów mieszkaniowych.

Mając powyższe na uwadze fakt ponoszenia przez podatniczke w ramach ulgi remontowo-modernizacyjnej wydatków dotyczących dwóch lokali, które - jak twierdzi - podatniczka przeznaczyła na własne cele mieszkaniowe nie stanowi przeszkody do skorzystania z odliczenia.

Ponadto zauważyć należy, że z przepisu art. 27a ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, iż odwołuje się on do miejsca zaspakajania własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. W związku zatem z tym, że ustawodawca nie wprowadził w konstrukcji ulgi remontowo-modernizacyjnej warunku dotyczącego konieczności zameldowania się pod adresem właściwym dla danego lokalu mieszkalnego - fakt niezameldowania się przez podatnika pod danym adresem nie przesądzao tym, że dane miejsce /lokal mieszkalny/ nie może być traktowane jako miejsce służące zaspokajaniu jego własnych potrzeb mieszkaniowych.

Zatem okoliczność, iż podatniczka nie zameldowała się pod adresem lokalu mieszkalnego znajdującego się w miejscowości B nie ma znaczenia dla korzystania z ulgi remontowo-modernizacyjnej.
W związku z faktem, że ulga podatkowa z tytułu remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego obejmuje lata 2003-2005, podatnik aby móc skorzystać z tego odliczenia powinien posiadać stosowne dowody poniesienia wydatków w wysokości 567 zł, gdyż jest to dolna granica wyznaczona przez ustawodawcę, której uzyskanie uprawnia do skorzystania z tego odliczenia. Jednocześnie osiągnięcie dolnego pułapu tej ulgi w którymkolwiek roku obowiązywania ulgi/2003, 2004 lub 2005/ uprawnia podatnika do dokonywania odliczeń w następnym roku podatkowym w ramach górnego limitu tej ulgi. Górny limit ustalony na lata 2003-2005w przypadku lokalu mieszkalnego wynosi 4.725,00 zł /19% od kwoty wydatków w wysokości 24.868,42 zł/. Limit ten ulega podwyższeniu o kwotę 945,00 zł /19% od kwoty wydatkóww wysokości 4.973,68 zł/ w przypadku remontu i modernizacji instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych w lokalu mieszkalnym. Wyżej określony limit dotyczy podatnika oraz łącznie małżonków bez względu na liczbę remontowanych lokali mieszkalnych.

Powyższe w przypadku podatniczki oznacza, że w związku z tym, iż w rocznym zeznaniu podatkowymza 2003 rok wykazała odliczenie z tytułu remontu i modernizacji lokalu mieszkanego/jak wynika z danych znajdujących się w ewidencji komputerowej tut. organu podatkowegow wysokości 108,92 zł, co odpowiada wydatkom w kwocie 573,28 zł/ a tym samym dolny pułap tego odliczenia został już osiągnięty /bez znaczenia, że przedmiotowe wydatki dotyczyły tylko lokalu znajdującego się w miejscowości A/ - podatniczka będzie mogła w zeznaniach podatkowych za lata 2004-2005 odliczyć każdą kwotę poniesionych wydatków mieszczącą się w granicach górnego limitu ulgi obejmującego cały okres jej obowiązywania.