Stan faktyczny:

Wnioskodawcy prowadzą działalność gospodarczą na imię obojga małżonków na podstawie jednego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Z podatku dochodowego małżonkowie rozliczają się na zasadach określonych w przepisie art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), ustalając wysokość przychodów zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy tj. proporcjonalnie do prawa w udziale w zysku (50 %) i składając w ciągu roku odrębne deklaracje PIT-5L.

Czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług jest tylko ten z małżonków, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego dla celów tego podatku. W obrocie gospodarczym firma posługuje się jego numerami NIP i REGON oraz nazwą składającą się z imion i nazwiska małżonków. Takie dane figurują także na fakturach zakupu i sprzedaży VAT.

Przepisem art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004r. Nr 173, poz. 1808) ustawodawca nałożył na małżonków obowiązek dokonania zmiany dotychczasowego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Zmiana polegać będzie na usunięciu z pierwotnego wpisu danych tego z małżonków, który nie posiada statusu podatnika VAT i - zgodnie ze złożonym wnioskiem - na umieszczeniu jego danych pod nowym numerem ewidencyjnym, przy uwzględnieniu pierwotnej daty rozpoczęcia działalności. Pod dotychczasowym numerem pozostanie wpisany małżonek, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego, kontynuujący działalność gospodarczą pod nazwą zawierającą jego imię i nazwisko.

W związku z uzyskaniem nowego wpisu, niezarejestrowany małżonek, zgodnie z przepisem art. 30 i art. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 1998r. Nr 99, poz. 632 z późn. zm.), będzie zobowiązany do uzyskania odrębnego numeru REGON, a z dotychczasowego zaświadczenia o nr REGON jego dane zostaną usunięte.

W prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy korzystają z samochodu, będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego, zawartej w dniu 10 kwietnia 2002r. Zgodnie z wyciągiem ze świadectwa homologacji, dopuszczalna ładowność przedmiotowego samochodu wynosi 546 kg, a liczba siedzeń 4. Rejestracji powyższej umowy Wnioskodawcy dokonali we właściwym Urzędzie Skarbowym w dniu 6 maja 2004r.

W związku ze zmianą wspólnego wpisu do ewidencji, małżonkowie planują zmianę umowy leasingu w zakresie danych nabywcy na fakturach VAT, dokumentujących raty i inne płatności oraz zmianę nazwy użytkownika kasy rejestrującej.

Ad 1-2

W ocenie Wnioskodawców, dokonanie w/w zmian w ewidencji działalności gospodarczej pociągnie za sobą konieczność aktualizacji danych męża i żony na drukach NIP-1 w zakresie zmiany nazwy, pod którą małżonkowie będą kontynuować działalność gospodarczą, numeru REGON i numeru ewidencyjnego małżonka, który dokonał drugiego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawców dokonanie zmian w powyższym zakresie pozostanie bez wpływu na formę prowadzonej przez nich działalności (nie tworzą oni spółki cywilnej), będzie to kontynuacja dotychczasowej działalności gospodarczej prowadzonej wspólnie przez obojga małżonków. W odniesieniu do rozliczeń podatku od towarów i usług, przedmiotowa zmiana będzie neutralna, w dalszym ciągu podatnikiem VAT będzie wyłącznie zarejestrowany pierwotnie małżonek, którego dane widnieją pod dotychczasowym numerem ewidencyjnym. Dane te będą figurowały na fakturach zakupu i sprzedaży VAT.

Ad 3

Zmiana wpisu do ewidencji działalności gospodarczej pociągnie za sobą konieczność dokonania zmiany umowy leasingu w zakresie danych nabywcy na fakturach VAT, dokumentujących raty i inne płatności wynikające z zawartej umowy leasingu na rzecz obojga małżonków.

Samochód, będący przedmiotem umowy leasingu jest samochodem, o którym mowa w art. 86 ust. 7 cyt. ustawy o VAT, w stosunku do którego przed 1 maja 2005r. przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o naliczony od czynszu lub innych płatności wynikających z umowy leasingu.

W opinii Wnioskodawców, przedmiotowa zmiana wpisu do ewidencji działalności gospodarczej pozostawać będzie bez wpływu na nabyte, zgodnie z przepisem art. 154 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Ad 4

Zdaniem Wnioskodawców, w związku ze zmianą nazwy użytkownika kasy rejestrującej, obowiązujące przepisy nie nakładają na podatnika żadnych obowiązków (np. informacyjnych względem Urzędu Skarbowego), za wyjątkiem zamieszczenia wpisu do książki kasy rejestrującej.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Ad 1-2

Stosownie do zapisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r. Nr 54, poz. 535) podmioty, o których mowa w art. 15 są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3. Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako „podatnika VAT czynnego” lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 z późn. zmianami) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej NIP. Zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego; zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw. Natomiast z mocy art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy podatnicy podatku od towarów i usług mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808), organ ewidencyjny w terminie 6 miesięcy od dnia wprowadzenia w życie tej ustawy wzywa każdego z małżonków, którzy są wpisani do ewidencji działalności gospodarczej pod wspólnym numerem ewidencyjnym, do złożenia wniosku o zmianę wspólnego wpisu. We wniosku należy wskazać w szczególności, który z małżonków będzie wpisany do ewidencji pod dotychczasowym numerem.

W świetle powyższego, małżonkowie prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w oparciu o jeden wpis do ewidencji działalności gospodarczej, muszą dokonać wyboru, który z małżonków pozostanie wpisany do ewidencji pod dotychczasowym numerem, a który zostanie z ewidencji wykreślony. W celu przerejestrowania powinni oni złożyć wniosek o zmianę wpisu, który powinien zawierać informację o umowie spółki cywilnej między małżonkami w celu wykonywania działalności gospodarczej, o ile została ona zawarta. Powyższy wniosek zwolniony jest z opłat.

Jednocześnie z powyższym wnioskiem może zostać złożony (odpłatnie, o ile gmina nie postanowi inaczej) wniosek drugiego z małżonka, którego dane usunięte zostaną z pierwotnego wpisu. Wpis ten będzie wówczas uwzględniał faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej (art. 68 ust. 2 cyt. wyżej ustawy).

Jak wynika z wymienionych wyżej przepisów ustawa o podatku od towarów i usług nie wyróżnia małżonków prowadzących wspólnie działalność gospodarczą jako odrębną kategorię podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących wspólnie działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną.

Z punktu widzenia podatku od towarów i usług zasadnicze znaczenie ma fakt, który z małżonków wpisany zostanie do ewidencji działalności gospodarczej pod dotychczasowym numerem.

W przypadku, gdy osobą tą będzie małżonek, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego dla celów podatku VAT, a drugi z małżonków uzyska nowy numer ewidencyjny i nie zawiążą oni spółki osobowej, wówczas dotychczasowy sposób rozliczeń nie ulegnie zmianie, podatnikiem podatku od towarów i usług będzie nadal tylko ten z nich, który dokonał zgłoszenia rejestracyjnego w tym podatku. W takiej sytuacji małżonkowie nadal prowadzić będą wspólnie działalność gospodarczą, z tą różnicą, że pod dwoma odrębnymi wpisami do ewidencji działalności gospodarczej. Niezależnie bowiem od dokonania odrębnego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej każdego małżonka - nie powstał nowy podmiot gospodarczy.

Jednakże, w związku z dokonaniem przez małżonków zmiany w zakresie przedmiotu działalności w organie ewidencyjnym, na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 1995r. Nr 142, poz. 702 z późn. zmianami) obowiązani są oni do dokonania zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Małżonek, który dokonał drugiego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie będzie posiadał statusu podatnika VAT, dopóki nie dokona we własnym imieniu zgłoszenia rejestracyjnego.

Natomiast w przypadku zaprzestania działalności na imię obojga małżonków na rzecz działalności prowadzonej przez imię jednego z nich, w sytuacji, gdy pod dotychczasowym numerem ewidencyjnym wpisany zostanie ten z małżonków, który nie posiada statusu podatnika podatku od towarów i usług, będzie on zobowiązany do dokonania zgłoszenia rejestracyjnego dla potrzeb tego podatku. Powyższe związane będzie jednocześnie z likwidacją działalności gospodarczej prowadzonej przez zarejestrowanego dla celów podatku od towarów i usług małżonka (wykreślonego z wpisu), a mianowicie związane będzie z wypełnieniem przez niego obowiązków określonych w art. 14 cyt. ustawy o VAT (m.in. sporządzeniem spisu z natury na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu).

Taka sama sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy niezarejestrowany jako podatnik VAT małżonek uzyska drugi numer ewidencyjny, a małżonkowie wyrażą chęć zawarcia umowy spółki cywilnej, która dla celów tego podatku winna zostać zarejestrowana pod nowym numerem identyfikacyjnym NIP.

Ad 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego, zgodnie z zapisem w art. 86 ust. 2 pkt 1 lit a w/w ustawy stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 3 w/w ustawy, w przypadku posiadania samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru:

DŁ = 357 kg + n x 68 kg

gdzie:

DŁ - oznacza dopuszczalną ładowność,

n - oznacza ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy

• kwotę podatku naliczonego stanowi 50 % kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 5.000 zł.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż dopuszczalna ładowność samochodu będącego przedmiotem zawartej przez Wnioskodawców umowy leasingu oraz ilość miejsc (siedzeń), określone na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji wynoszą odpowiednio 546 kg i 4. Dopuszczalna ładowność leasingowanego samochodu jest zatem niższa, niż określona wzorem zamieszczonym w cyt. przepisie art. 86 ust. 3.

W myśl przepisu art. 86 ust.7 ustawy o VAT, w przypadku usługobiorców użytkujących samochody, o których mowa w ust. 3 i 5, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 50 % kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodu, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu, nie może jednak przekroczyć kwoty 5.000 zł.

Przepisu art. 86 ust. 7 nie stosuje się do samochodów będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi, zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, obowiązującymi przed dniem 1 maja 2004 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z takiej umowy w odniesieniu do umowy zawartej przed dniem wejścia w życie ustawy, bez uwzględniania zmian tej umowy po wejściu w życie ustawy, oraz pod warunkiem że umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 14 maja 2004 r - art. 154 ust. 1 i 2 w/w ustawy.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca - zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 154 ust. 2 ustawy - zarejestrował przedmiotową umowę leasingu samochodu w urzędzie skarbowym przed dniem 14 maja 2004r.

Jednak pomimo, iż dopuszczalna ładowność leasingowanego samochodu jest niższa, niż określona wzorem zamieszczonym w cyt. przepisie art. 86 ust. 3 - Wnioskodawców nie dotyczą ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego wynikające z w/w art. 86 ust. 7 ustawy i przysługuje im prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od rat leasingu na zasadach ogólnych określonych w ustawie. Zmiana umowy leasingu w zakresie nazwy nie stanowi bowiem zmiany umowy w rozumieniu art. 154 ust. 2 pkt 1 ustawy, gdyż nie zmienia się zarówno przedmiot umowy leasingu, jak i wysokość podatku naliczonego, a strony umowy leasingu pozostają bez zmian.

Zatem Podatnik będzie mógł nadal korzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego od rat leasingu wynikających z przedmiotowej umowy wg dotychczasowych zasad.

Ad 4

Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948 z późn. zm.), paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać następujące informacje:

1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby podatnika,
2. numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP),
3. numer kolejny wydruku,
4. datę i czas (godzinę i minutę) sprzedaży,
5. nazwę towaru lub usługi,
6. cenę jednostkową towaru lub usługi,
7. ilość i wartość sprzedaży,
8. wartość sprzedaży i kwoty podatku według poszczególnych stawek,
9. wartość sprzedaży zwolnionej z podatku,
10. łączną kwotę podatku,
11. łączną kwotę należności,
12. kolejny numer paragonu fiskalnego,
13. kolejny numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym,
14. logo fiskalne, zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia, oraz numer unikatowy pamięci fiskalnej kasy.

Dokonanie przez służby serwisowe zmian w nazwie użytkownika kasy, które nie powodują konieczności wymiany pamięci fiskalnej kasy lub zakończenia pracy w trybie fiskalnym nie wymagają obecności pracownika Urzędu Skarbowego przy tych czynnościach. Nie zachodzi również potrzeba zawiadomienia na piśmie właściwego organu podatkowego o dokonaniu tych czynności. Zmiana w nazwie użytkownika kasy rejestrującej, jakiej ma zamiar dokonać Wnioskodawca nie wiąże się bowiem z przejęciem kasy przez inny podmiot gospodarczy. Jednakże zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 12 cyt. rozporządzenia, podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani do zamieszczania wpisów w książce kasy rejestrującej dokonywanych przez podatnika.

Wobec powyższego, na podatniku ciąży obowiązek zamieszczenia w książce serwisowej wszystkich wpisów przewidzianych dla niego, np. miejsce użytkowania kasy, informacji dotyczących użytkownika kasy