P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej uznaje stanowisko Jednostki, przedstawione we wniosku z dnia 15 marca 2005 r., uzupełnionym dnia 18 kwietnia oraz 20 kwietnia 2005 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zasadności opodatkowania partycypacji (udziału w kosztach budowy) w Towarzystwie Budownictwa Społecznego, za prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

Dnia 15 marca 2005 r. wpłynął do tut. urzędu wniosek Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. Oświadczenie, że w przedmiotowej sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa ani postępowanie przez sądem administracyjnym zostało uzupełnione pismem z dnia 18 kwietnia oraz 20 kwietnia 2005 r.
Jak stanowi art. 14a § 1 cyt. w sentencji ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Towarzystwo Budownictwa Społecznego buduje lokale mieszkalne na wynajem, które są w 70% finansowane kredytem z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, a w 30% z innych źródeł. Jednym ze źródeł finansowania tych inwestycji są środki pieniężne pochodzące z wpłat partycypacji. W zamian za wniesienie partycypacji (udziału w kosztach budowy) osoba wnosząca nabywa, na podstawie stosownej umowy, prawo do wskazania lokatora sfinansowanego mieszkania przez pewien czas (np. na 5, 10, 15 lat). Wniesiona przez partycypanta gotówka nie podlega zwrotowi po upływie okresu umowy. Może on swoje prawa zbyć w okresie trwania umowy i przekazać innej osobie. Wówczas otrzymuje zwrot 90% wpłaconej kwoty. Partycypant nigdy nie staje się właścicielem lokalu mieszkalnego, którym czasowo dysponuje. Wpłacona partycypacja nie ma żadnego wpływu na kształtowanie się stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych w TBS. Wysokość czynszu za najem lokali mieszkalnych regulowana jest Ustawą o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i wynosi do 4% wartości odtworzeniowej 1 m² powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego ogłaszanego kwartalnie przez Wojewodę Śląskiego.

Na postawie wyżej przedstawionego stanu prawnego Spółka zwraca się z zapytaniem:

• czy od 01.05.2004 r. partycypacja podlega naliczeniu podatku VAT,
• czy wpłata nowego partycypanta powinna być opodatkowana VAT skoro z tej kwoty 90% wypłacane jest poprzedniemu partycypantowi, a w przypadku naliczania VAT źródła finansowania środka trwałego ulegają zmniejszeniu,
• czy 10% pozostające w TBS po rozwiązaniu umowy z poprzednim partycypantem podlega podatkowi VAT,
• czy w wyniku podpisania umowy partycypacyjnej następuje zbycie prawa, skoro partycypacja może być zwrotna w okresie trwania umowy (5, 10, 15 lat), a nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego określa obowiązek dokonywania zwrotu partycypacji.

Zdaniem Podmiotu partycypacja nie stanowi wkładu budowlanego lub mieszkaniowego w rozumieniu "Prawa Spółdzielczego". Partycypacja wg zawartej umowy jest świadczeniem zwrotnym w określonym terminie. Wobec powyższego partycypacja nie odpowiada definicji świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i nie podlega naliczeniu podatku VAT. Wpłata dokonana przez nowego partycypanta nie powinna być opodatkowana VAT, stanowi bowiem źródło finansowania zwrotu środków pieniężnych poprzedniemu partycypantowi, czyli środki wpłacone nie pozostają w Spółce. Nowa partycypacja nie może być pobierana większa niż w wysokości partycypacji pierwotnej, zgodnie z zawartą umową. Partycypację można zadeklarować do wysokości 30% kosztów budowy lokalu mieszkalnego. Z chwilą naliczenia podatku VAT w wysokości 22% TBS obniżyłby źródła finansowania inwestycji. Po rozwiązaniu umowy z poprzednim partycypantem kwota 10% partycypacji pozostająca w Spółce nie zmienia swojego pierwotnego charakteru i stanowi nadal źródło finansowania inwestycji. Kwota pozostająca w Spółce nie jest kwalifikowana jako inny rodzaj usługi, dlatego nie powinna podlegać podatkowi VAT. Podpisanie umowy partycypacyjnej nie wiąże się ze zbyciem do danego lokalu mieszkalnego. Ponadto partycypacja może być zwrotna w okresie trwania umowy, dlatego zaliczana jest do świadczeń zwrotnych. Nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. Nr 213, poz. 2157 z 2004 r.) art. 29a ust. 3 określa po zakończeniu najmu obowiązek zwrotu partycypacji odpowiadającej kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez najemcę kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu. Ten zapis oznacza obowiązek waloryzacji partycypacji, tak jak kaucji. Wobec powyższego partycypacja nie rodzi obowiązku naliczania podatku VAT w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego tut. organ podatkowy informuje co następuje:

Art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zawiera katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wskazując w ust. 1, iż opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez w/w dostawę towarów, zdefiniowaną w art. 7, ustawodawca rozumie przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Natomiast ustawodawca przez świadczenie usług, które podlegają opodatkowaniu, rozumie każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Art. 29 ust. 1 cyt. ustawy określa z kolei podstawę opodatkowania przy świadczeniu w/w czynności. Jest nim obrót czyli kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Partycypacja nie stanowi wkładu budowlanego czy mieszkaniowego, nie daje prawa własności lokalu mieszkalnego, którego właścicielem pozostaje zawsze TBS, skierowany przez partycypanta najemca płaci z tytułu najmu tego lokalu odrębnie ustanowiony czynsz. Wpłacona partycypacja nie ma żadnego wpływu na kształtowanie się stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych w TBS, który regulowany jest Ustawą o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Ponadto jako świadczenie zwrotne w określonym terminie umowa partycypacji nie spełnia ani definicji dostawy towarów z art. 7 jak również definicji świadczenia usług z art. 8 ustawy o VAT.

W świetle w/w przepisów partycypacja w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, nie będąc elementem ceny lokalu, nie stanowi obrotu w rozumieniu przepisów o VAT i nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Nie będzie zatem podlegał opodatkowaniu również zwrot partycypantowi zgodnie z umową 90% kwoty partycypacyjnej, także pozostające 10% tej kwoty w TBS po ustaniu umowy oraz wpłata nowego partycypanta.

W związku z powyższym prawidłowe jest stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 marca 2005 r. Zatem należało orzec jak w sentencji.

P O U C Z E N I E

Przedmiotowa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania postanowienia (art. 14a § 2 cyt. Ordynacji podatkowej).

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 cyt. Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia wyłącznie w trybie art. 14b § 5 Ordynacji.

Stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku - Białej, 43 - 300 Bielsko - Biała, ul. Traugutta 2a) w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia (art. 14 § 4 i art. 236 § 2 pkt 1 cyt. Ordynacji podatkowej). Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie. Zażalenie podlega opłacie skarbowej.