W dniu 11.02.2005 r. do tutejszego Urzędu wpłynął wniosek Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży paliw płynnych, o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej od kilku lat w zapasach magazynowych firmy (...) zalega pewna ilość towaru, który stracił swą przydatność i pomimo obniżenia jego ceny, nie znajduje nabywców. Wartość rynkową tego towaru Wnoszący zapytanie określił jako zerową, a wartość księgowa podwyższa kwotę zapasów magazynowych.

Na tle takich okoliczności faktycznych podatnik sformułował stanowisko, iż dalsze przechowywanie towaru nie rokującego możliwością zbycia wypacza rzeczywisty obraz firmy poprzez sztuczne powiększenie jej aktywów. W takiej sytuacji towar ten należy zezłomować i zlikwidować, a aktywa Przedsiębiorstwa Handlowego (...) obniżyć o księgową wartość towaru, zaliczając tę kwotę w ciężar strat zaliczających się do kosztów uzyskania przychodu.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Szczecinie udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, według przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego oraz stanu prawnego, obowiązującego w dacie zaistnienia opisanego zdarzenia.

Zastosowanie powołanych w sentencji przepisów i dokonanej oceny prawnej stanowiska Wnioskodawcy, uzasadnia następująco:

Zgodnie z art. 28 ust. 7 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j. t. Dz. U. z 2002 r. Nr 76 poz. 694 ze zmianami) określono, że trwała utrata wartości użytkowej i handlowej towarów zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, iż kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znacznej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych, a zatem nie będzie posiadał jednej z podstawowych cech aktywów. Utrata wartości użytkowej lub handlowej towarów następuje na skutek: zepsucia, uszkodzenia, upływu terminu przydatności do spożycia, upływu sezonu (w przypadku towarów sprzedawanych sezonowo), zalegania w magazynie z powodu zmiany mody czy też gustów klientów.

Utrata wartości użytkowej i handlowej towarów powinna być poparta właściwie sporządzoną dokumentacją. Dokumentację taką przygotowuje powołana przez kierownika jednostki komisja, która przeprowadza spis z natury i sporządza na jego podstawie protokół inwentaryzacyjny. Protokół ten powinien określać wysokość koniecznej obniżki cen towarów lub wysokość szkody spowodowanej koniecznością wycofania towarów z obrotu, powinien również wyjaśniać przyczyny i określać odpowiedzialność osób za powierzone im mienie. Protokół taki powinien spełniać wymagania określone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości dla dowodów księgowych. Warunkiem uznania protokołu za podstawę zapisów w księgach rachunkowych jest jego akceptacja przez kierownika jednostki.

W świetle powyższego oraz przedstawionych przez Wnioskującego faktów opisanych w złożonym w dniu 11.02.2005 r. zapytaniu, w razie częściowej utraty wartości użytkowej lub handlowej produktów na skutek uszkodzenia, konieczności obniżki cen, nadmiernych, nieznajdujących nabywców zapasów, należy na dzień bilansowy dokonać aktualizacji ich wartości, doprowadzając ich wartość do realnej, możliwej do uzyskania na dzień bilansowy ceny sprzedaży objętych aktualizacją wyceny produktów. Skutki tej aktualizacji wyceny w postaci obniżenia wartości zalicza się - zgodnie z art. 34 ust. 5 ustawy o rachunkowości – do pozostałych kosztów operacyjnych.

Produkty jako rzeczowe składniki aktywów obrotowych wycenia się z uwzględnieniem zasady ostrożności (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy), to znaczy w wyniku za bieżący rok obrotowy należy uwzględnić zmniejszenie wartości użytkowej i handlowej produktów stanowiących zapasy na dzień bilansowy. W pierwszej kolejności należy wyeliminować zapasy produktów, które w całości utraciły wartość użytkową lub handlową na skutek zniszczenia, zepsucia lub upływu terminu przydatności do użycia lub spożycia. Występujące szkody z tego tytułu, potwierdzone protokołem zalicza się:

• do pozostałych kosztów operacyjnych, jeśli spowodowane zostały przyczynami mieszczącymi się w ramach ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej albo
• do strat nadzwyczajnych, jeżeli szkoda powstała na skutek zdarzenia losowego.

Tak więc kwotę wynikającą z treści dokumentu potwierdzającego fakt dokonania likwidacji określonych towarów zgodnie z przepisami art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), będzie można zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodu.