Stan faktyczny:

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą na terenie gminy Lębork. W działalności tej Podatnik wykorzystuje środki trwałe zaliczane do grupy 7 Klasyfikacji Środków Trwałych, tj. trzy samochody ciężarowe nabyte w 2004r., dla których zastosował podwyższoną stawkę amortyzacji przy zastosowaniu współczynnika 3,0 oraz jeden samochód ciężarowy zakupiony w 2003r. i amortyzowany (do końca 2004r.) według stawki 20%.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Ad. 1

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23; przy czym jak wynika z zapisu art. 22 ust. 8 ustawy z 26 lipca 1991r. kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a – 22o, z uwzględnieniem art. 23.

Stosownie do art. 22k ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. odpisów amortyzacyjnych można dokonywać od wartości początkowej maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji oraz środków transportu, z wyjątkiem samochodów osobowych, o których mowa w art. 23 ust. 3a, w pierwszym podatkowym roku ich używania przy zastosowaniu stawek podanych w Wykazie stawek amortyzacyjnych podwyższonych, z zastrzeżeniem ust. 2, o współczynnik nie wyższy niż 2,0, a w następnych latach podatkowych - od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody określonej w art. 22i ust. 1, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22i.

Przy czym, w treści ust. 2 tego artykułu ustawodawca postanowił, iż w przypadku używania środków trwałych, określonych w ust. 1, w zakładzie danego podatnika położonym na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym albo w gminie zagrożonej recesją i degradacją społeczną, których wykaz na podstawie odrębnych przepisów ustala Rada Ministrów - stawki podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych można podwyższyć przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 3,0, dokonując obliczenia odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadą określoną w ust. 1.

Podwyższone stawki amortyzacyjne podatnik może stosować jedynie do końca tego roku podwyższone stawki amortyzacyjne, w trakcie którego gmina zostanie wyłączona z wykazu, o którym mowa w ust. 2, lub podatnik przestanie mieć siedzibę na terenie gminy, o której mowa w ust. 2 – co wynika z art. 22k ust. 3 ustawy z 15 lipca 1991r.

Odrębnymi przepisami, o których mowa w art. 22k ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 1994r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003r., nr 58, poz. 514 z późn. zm.). Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 37h ust. 1 ustawy z 14 grudnia 1994r. Rada Ministrów w dniu 21 grudnia 1999r. wydała rozporządzenie w sprawie określenia powiatów (gmin) zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym (Dz. U. nr 110, poz. 1264 z późn. zm.), które obowiązuje do dnia 31.12.2005r.

Z uwagi na to, że w wykazie stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia Rada Ministrów wskazała w województwie pomorskim w powiecie lęborskim – jako zagrożone szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym – miasta Lębork i Łebę oraz gminy Cewice, Nowa Wieś Lęborska, Wicko - Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą na terenie Lęborka mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych oraz środków transportu, z wyjątkiem samochodów osobowych, o których mowa w art. 23 ust. 3a, stosować stawki amortyzacyjne podane w Wykazie podwyższone przy zastosowaniu współczynnika nie wyższego niż 3,0.

Tym samym, w 2004r. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą na terenie miasta Lęborka prawidłowo dokonywał podwyższonych odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu współczynnika 3,0 dla samochodów ciężarowych nabytych i wprowadzonych do ewidencji środków trwałych w 2004r.

Ad. 2

Zgodnie z art. 22h ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l i 22ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonej w art. 22i-22k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.

Z powyższego wynika, że po dokonaniu wyboru metody amortyzacji środka trwałego podatnik nie może już zmienić wybranej przez siebie metody amortyzacji w trakcie amortyzowania tego środka trwałego.

Zgodnie jednak z art. 22i ust 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. podatnik może podwyższać stawki amortyzacyjne (określone w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych) dla maszyn, urządzeń i środków transportu używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności techniczne - o współczynnik nie wyższy niż 1,4.

Jak wynika z pkt 3 Objaśnień do Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącego Załącznik nr 1 do ustawy z dnia 26 lipca 1991r. – przez maszyny, urządzenia i środki transportu wymagające szczególnej sprawności technicznej, o których mowa w art. 22i ust. 2 pkt 2 ustawy, rozumie się te obiekty, które używane są w pracy na trzy zmiany, mimo że nie działają ze swej istoty w ruchu ciągłym, używane w warunkach terenowych, w warunkach leśnych, pod ziemią lub innych wskazujących na bardziej intensywne zużycie.

Stosownie zaś do art. 22i ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. W razie wystąpienia bądź ustania warunków uzasadniających podwyższenie stawek, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, stawki te ulegają podwyższeniu lub obniżeniu od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające te zmiany.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Podatnik nabył w 2003r. i ujął w ewidencji środków trwałych samochód ciężarowy oraz do końca 2004r. amortyzował ten pojazd stosując 20% stawkę amortyzacyjną (wybierając metodę przewidzianą w art. 22i ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.). Wobec tego podatnik w trakcie amortyzowania tego samochodu ciężarowego podatnik nie może zmienić metody amortyzacji, tj. podwyższyć stawkę amortyzacyjną o współczynnik 3,0 – ze względu na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie dotkniętym bezrobociem strukturalnym.

Podatnik może jedynie podwyższyć stawkę amortyzacyjną (nie większą niż 1,4) w przypadku zaistnienia warunków określonych w art. 22i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r., jednak dopiero od miesiące następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające zastosowanie tego podwyższenia.