Działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) oraz art. 9 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jaśle, po rozpatrzeniu pani wniosku z dnia 11.05.2005 r. (wpływ do organu podatkowego w dniu 12.05.2005 r.) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowana przepisów prawa podatkowego w podatku od spadków i darowizn w zakresie wyłączenia zasady wynikającej z przepisów art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a co za tym idzie, dwukrotnego odliczania kwoty wolnej od podatku w przypadku, gdy nabywca na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci jest równocześnie spadkobiercą wkładcy, stwierdza, że przedstawione we wspominanym wniosku własne stanowisko w sprawie jest nieprawidłowe.

W dniu 12.05.2005 r. wpłynął do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Jaśle wniosek o m.in. interpretację przepisów art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.). Przedstawiając stan faktyczny podaje pani, że na podstawie dyspozycji wkładcy (zmarłego męża) na wypadek śmierci nabyła pani prawo do wkładów oszczędnościowych, zdeponowanych na nazwisko męża. Podała pani również, iż wraz z małoletnimi dziećmi jest pani również spadkobiercą zmarłego męża. Zdaniem pani, zgodnie z przepisami art. 57 ust. 3 prawa bankowego, kwoty objęte dyspozycja wkładcy na wypadek śmierci nie wchodzą do spadku po posiadaczu rachunku, dlatego też w takim przypadku nie ma zastosowania przepis art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, co skutkuje - zdaniem pani - tym, iż jako nabywca na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci i jednocześnie spadkobierca wkładcy winna pani korzystać z dwóch kwot wolnych od podatku, a wartość składników majątkowych nabytych na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci nie powinna być pani zdaniem doliczana do wartości składników majątkowych nabytych przez panią w drodze spadku.

Przepisy ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) umożliwiają posiadaczowi rachunku oszczędnościowego wskazanie w umowie z bankiem osoby, której na wypadek jego śmierci bank jest zobowiązany wypłacić z tego rachunku środki (do wysokości kwoty określonej w art. 57 ust. 1 pkt 2 tej ustawy). Kwoty z tytułu zapisu wkładcy - na wypadek śmierci - nie wchodzą do spadku po posiadaczu rachunku, zgodnie z dyspozycją art. 57 ust. 3 prawa bankowego. Oznacza to że osoba wskazana przez posiadacza w umowie rachunku bankowego, ma możliwość zadysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku, bezpośrednio po śmierci, bez konieczności stwierdzenia praw do spadku przez sąd.

Zgodnie z przepisami art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się w kraju i praw majątkowych wykonywanych w kraju w drodze spadku lub darowizny przez osoby fizyczne. Podatkowi temu podlega również nabycie praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci. Z norm ustanowionych w cyt. wyż ustawie wynika że nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci podlega takim samym regułom opodatkowania, jak nabycie na podstawie innego tytułu, wymienionego w katalogu przedmiotów podatku od spadków i darowizn (z wyjątkiem zasiedzenia). Zasady te dotyczą w szczególności stosowania kwot wolnych od podatku, obliczania podstawy opodatkowania z zastosowaniem kumulacji majątku, a także obliczania podatku wg skali określonej przepisami art. 15 ust. 1 cyt. wyż ustawy.

Zgodnie z generalną zasadą, ustanowioną w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych, odlicza się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Nabywcy obowiązani są na podstawie cyt. wyż przepisów w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie. Zasada ta nie powoduje zatem wielokrotnego obciążania podatkiem tego samego nabycia, gdyż od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych odlicza się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Ustawa nie przewiduje w tym zakresie odrębnych norm opodatkowania nabycia praw do wkładów oszczędnościowych na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci.

W świetle więc powyższego pani stanowisko odnośnie niestosowania w przypadku, gdy nabywca na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci jest jednocześnie spadkobiercą wkładcy zasady kumulacji wartości majątku otrzymanego od tej samej osoby, a w konsekwencji odliczania odrębnej kwoty wolnej od podatku - jest nieprawidłowe. W takim przypadku przy obliczaniu podatku stosuje się bowiem wspomnianą wyżej zasadę opodatkowania określoną w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem przy nabyciu majątku po tej samej osobie z różnych tytułów, odlicza się jedna kwotę wolną od podatku.

Powyższa interpretacja:

• dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących,
• nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej, do czasu jej zmiany lub uchylenia

Jednocześnie informuje się iż kwestie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w podatku od spadków i darowizn odnośnie stosowania przepisów art. 1 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku, gdy przedmiotem nabycia na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek śmierci, oszczędności pochodzących z majątku dorobkowego wkładcy i nabywcy - zostaną rozstrzygnięte w odrębnym postanowieniu.