Dnia 27 lipca 2005r. podatnik złożył w trybie art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z treści wniosku wynika, że podatnik od 03.01.1994r. w ramach działalności gospodarczej prowadzi Kancelarię Adwokacką i jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Powyższe czynności wykonuje na zlecenie osób fizycznych, które udokumentowane są fakturami VAT i wykazywane w zeznaniu rocznym PIT-36 jako pozarolnicza działalność gospodarcza - w 2003r. przychód wyniósł 6.433,79 zł. Ponadto podatnik świadczy również w/w usługi na zlecenie sądu, tzw. pomoc prawna z urzędu, które nie są udokumentowane fakturami VAT a uzyskane z tego tytułu przychody podatnik wykazuje jako działalność wykonywaną osobiście (umowy zlecenia) - na podstawie rozliczenia PIT-8B z sądu - w 2003r. przychód wyniósł 8.090,00 zł. Umowy o dzieło zawierają warunki wykonania usług, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich z tytułu powyższych czynności.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługi świadczone przez adwokata w ramach pomocy prawnej na zlecenie sądu podlegały wyłączeniu z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) na podstawie art. 15 ust. 3 - w brzmieniu obowiązującym do 31 maja 2005r. Oznacza to, że adwokat z tytułu świadczenia powyższych usług nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 cytowanej ustawy. Ponadto przychód z tytułu świadczenia tych usług nie stanowi obrotu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT i jednocześnie nie powinien być wykazywany w deklaracji VAT-7. Natomiast od dnia 1 czerwca 2005r. zgodnie ze znowelizowanym przepisem art. 15. ust. 3 pkt 3 - zdaniem podatnika, czynności w/w usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego nie podziela stanowiska podatnika zawartego w przedmiotowym wniosku i stwierdza co następuje:

Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) (dalej: ustawa o VAT) - w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 maja 2005r. stanowił iż, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - por. art. 15 ust. 2 w/w ustawy.

Z przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31.05.2005r.) wynika, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Zatem oceny zakresu stosowania przepisów ustawy o VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez podatnika w ramach umowy zlecenia, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 wymienionej ustawy, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle powyższych uregulowań aby dana czynność mogła być wyłączona z zakresu opodatkowania muszą zostać spełnione następujące przesłanki:- przychody z tej czynności muszą być wymienione w art. 13 pkt 2-8 w/w ustawy o podatku dochodowym, - osoba fizyczna wykonująca daną czynność musi być związana ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecenie co do:a) warunków wykonania tych czynności, b) wynagrodzenia,c) odpowiedzialności zlecającego za wykonanie czynności.

Nie wystąpienie chociażby jednej z w/w przesłanek powoduje, że dana czynność nie może być wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem VAT.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w umowie zawartej na piśmie nie występują wszystkie wymienione przesłanki określone w art. 15 ust. 3 pkt 3, w szczególności zlecający, tj. sąd nie bierze odpowiedzialności za opinię adwokata.

Sąd ponosi odpowiedzialność za wydany wyrok oraz za zapewnienie np. oskarżonemu prawa do obrony. Natomiast nie ma w przedmiotowej sprawie tożsamości czynności (sądu i adwokata), których odbiorcą jest uczestnik postępowania sądowego, tj. korzystający z tej pomocy prawnej. Status prawny, zakres kompetencji, a także odpowiedzialność adwokatów regulują przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002r. Nr 123, poz. 1058, ze zm.). Ponadto adwokat świadczący pomoc prawną z urzędu, nie przestaje być podmiotem podlegającym rygorom wykonywanego zawodu, co oznacza, iż nadal podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu tego zawodu, a także, że podlega on odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, z zasadami etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.

Oznacza to, że podatnik wykonuje przedmiotowe usługi pomocy prawnej z urzędu samodzielnie i w związku z tym nie podlegały one wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W świetle obowiązujących do 31 maja 2005r. przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - stanowiły czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

Jednocześnie tut. organ podatkowy informuje, że wniosek w części dotyczącej interpretacji przepisu art. 113 ust. 1 (dotyczącego zwolnienia podmiotowego) ustawy o VAT oraz przepisów z zakresu podatku dochodowego zostanie rozpatrzony w odrębnych postanowieniach.

Mając na uwadze powyższy stan prawny i faktyczny orzeczono jak w sentencji.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań Nowe - Miasto informuje, że powyższa interpretacja jest oparta o stan faktyczny przedstawiony we wniosku podatnika oraz stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia przedstawionego zdarzenia.