Postanowienie

Na podstawie art. 216, art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa Praga, w związku z wnioskiem z dnia 05.10.2005r. uzupełnionym w dniu 07.11.2005r. w sprawie wydania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług umów o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym

- stwierdza, że stanowisko podatnika jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 05.10.2005r., uzupełnionym w dniu 07.11.2005r. Strona wystąpiła o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na podstawie umów o zarządzanie zawieranych ze Skarbem Państwa, zajmuje się Pan świadczeniem usług polegających na zarządzaniu przedsiębiorstwem państwowym pod nazwą Państwowe Magazyny Usługowe. Strona w ramach takiej umowy jest zobowiązana do kierowania Przedsiębiorstwem i reprezentowania go na zewnątrz a także do prowadzenia z należytą starannością działalności gospodarczej. Za świadczone usługi otrzymuje Pan comiesięczne wynagrodzenie. Zdaniem Wnioskodawcy świadczone usługi wynikające z zawartych umów o zarządzanie przedsiębiorstwem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do przedstawionego stanowiska Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa Praga stwierdza, że jest prawidłowe i jednocześnie wyjaśnia co następuje:
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 wyżej powołanej ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do postanowień art. 15 ust. 3 ustawy czynnościami, których nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą są czynności:
1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., Nr 14, poz. 176 ze zm.),
2. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Istotne zatem znaczenie ma treść zawartej umowy, gdyż w świetle powyższych przepisów podatnik wykonujący czynności w ramach takiej umowy przy spełnieniu wyżej wymienionych warunków nie jest uznawany za podatnika podatku od towarów i usług.

Zdaniem Strony osiągane przychody mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r, nr 14, poz. 176 ze zm.), który stanowi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody uzyskane na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.
Tryb i warunki zawierania umów o zarządzanie przedsiębiorstwem reguluje ustawa z dnia 25 września 1981r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 2005r., Nr 167, poz. 1399). Zgodnie z art. 45a ust. 3 ww. ustawy umowa o zarządzanie powinna określać w szczególności:
1) obowiązki zarządcy w zakresie bieżącego zarządzania oraz zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie,
2) zasady wynagradzania zarządcy, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 3 marca 2000r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. Nr 26, poz. 306 oraz z 2001r. Nr 85, poz. 924 i Nr 154, poz. 1799),
3) kryteria oceny efektywności zarządzania,
4) odpowiedzialność za powierzone przedsiębiorstwo.

W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym w oparciu o zawartą umowę o zarządzanie jest swoistego rodzaju kontraktem menedżerskim, a ten z kolei, jest umową cywilnoprawną, na mocy której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się za wynagrodzeniem do stałego wykonywania czynności zarządu przedsiębiorstwem zleceniodawcy w jego imieniu i na jego rzecz.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, ze zawarta przez Stronę umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem bezsprzecznie kreuje więzy prawne tworzące stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności - tj. Skarbem Państwa a wykonującym zlecane czynności - tj. Zarządcą co do warunków wykonywania tych czynności oraz wynagrodzenia. Jeżeli chodzi natomiast o element umowy dotyczący odpowiedzialności za powierzone przedsiębiorstwo, to zgodnie z przedstawionym przez Wnioskodawcę stanem faktycznym, zarządca ponosi pełną odpowiedzialność materialną za szkody wyrządzone przedsiębiorstwu. Z powyższego wynika więc, że zarządca za swoje działania ponosi w stosunku do organu założycielskiego, którym jest przedsiębiorstwo tzw. odpowiedzialność wewnętrzną. Należy zatem zauważyć, iż w treści zawartej umowy o zarządzanie została określona jedynie wewnętrzna odpowiedzialność materialna zarządcy za szkody wyrządzone przedsiębiorstwu (odpowiedzialność między stronami danego stosunku prawnego). Nie został natomiast zamieszczony zapis statuujący zakres odpowiedzialności zarządcy wobec osób trzecich (tzw. odpowiedzialność zewnętrzna). W takim przypadku - tj. w sytuacji braku takiego zapisu ważne jest, aby odpowiedzialność ta wynikała z istoty danego stosunku prawnego.

W tym miejscu podnieść należy, iż zgodnie z postanowieniami art. 45b ust. 1 pkt 3 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych z chwilą objęcia obowiązków przez zarządcę, przejmuje on kompetencje dyrektora przedsiębiorstwa i organów samorządu załogi. W myśl natomiast art. 32 ww. ustawy dyrektor przedsiębiorstwa państwowego zarządza przedsiębiorstwem i reprezentuje je na zewnątrz a także podejmuje decyzje samodzielnie i ponosi za nie odpowiedzialność.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zarządca z chwilą objęcia obowiązków staje się jednym z organów przedsiębiorstwa. Przyjmując zatem taką interpretację należy uznać, iż jest to odpowiedzialność identyczna jak odpowiedzialność członka zarządu spółki handlowej wykonującego zarząd na podstawie aktu powołania. W tej kwestii istotny jest zapis art. 372 ustawy z dnia 15 września 2000r. kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), zgodnie z którym prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych. Prawa członka zarządu nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Zatem czynności takie zawsze będą wywoływały skutek na zewnątrz, nawet gdyby dochodziło do ograniczeń. Oznacza to, że w stosunkach zewnętrznych istnieje odpowiedzialność zlecającego za czynności wykonywane przez członka zarządu. Natomiast w stosunkach wewnętrznych będzie rodziło odpowiedzialność odszkodowawczą działających wbrew ograniczeniom względem zlecającego.
Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, że w zakresie zarządu przedsiębiorstwem za następstwa decyzji zarządcy w stosunkach zewnętrznych, tj. odnośnie osób trzecich konsekwencje ponosi przedsiębiorstwo. Jest to zarówno odpowiedzialność majątkowa jak też odpowiedzialność prawna, za czynności dokonywane w ramach kierowania i reprezentowania przedsiębiorstwa, dokonywanego przez zarządcę w zakresie zawartej umowy.
Powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego na dzień zaistnienia zdarzenia i nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia zgodnie z art. 14b § 1 i 2 powołanej ustawy Ordynacja podatkowa.