INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki jawnej, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2012 r. (data wpływu 26 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zbycia udziałów w zawiązanych spółkach z o.o. – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zbycia udziałów w zawiązanych spółkach z o.o.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (spółka jawna), jako podatnik od towarów i usług zamierza prowadzić działalność gospodarczą w następującym zakresie: produkcja papieru i wyrobów z papieru (PKD 17), poligrafia i produkcja zapisanych nośników informacji (PKD 18), produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKD 26), produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej nieklasyfikowana (PKD 28), produkcja mebli (PKD 31), pozostała produkcja wyrobów (PKD 32), naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń (PKD 33), działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców (PKD 38), działalność związana z rekultywacją i pozostała działalność usługowa związana z gospodarką odpadami (PKD 39), roboty budowlane związane z wznoszeniem budynków (PKD 41), handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych (PKD 45), handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi (PKD 46), handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi (PKD 47), transport lądowy oraz transport rurociągowy (PKD 49), transport wodny (PKD 50), transport lotniczy (PKD 51), magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport (PKD 52), działalność pocztowa i kurierska (PKD 53), zakwaterowanie (PKD 55), działalność usługowa związana z wyżywieniem (PKD 56), działalność wydawnicza (PKD 58), działalność związana z produkcją filmów, nagrań video, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych (PKD 59), nadawanie programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKD 60), telekomunikacja (PKD 61), działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana (PKD 62), działalność usługowa w zakresie informacji (PKD 63), finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64), działalność wspomagająca usługi finansowe oraz ubezpieczenia i fundusze emerytalne (PKD 66), działalność związana z obsługą rynku nieruchomości (PKD 68), działalność prawnicza, rachunkowo-księgowa i doradztwo podatkowe (PKD 69), działalność firm centralnych (head offices); doradztwo związane z zarządzaniem (PKD 70), działalność w zakresie architektury i inżynierii; badania i analizy techniczne (PKD 71), badania naukowe i prace rozwojowe (PKD 72), reklama, badanie rynku i opinii publicznej (PKD 73), pozostała działalność profesjonalna, naukowa techniczna (PKD 74), wynajem i dzierżawa (PKD 77), działalność związana z zatrudnieniem (PKD 78), działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane (PKD 79), działalność detektywistyczna i ochroniarska (PKD 80), działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (PKD 81), działalność związana z administracyjną obsługą biura i pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej (PKD 82), edukacja (PKD 85), opieka zdrowotna (PKD 86), pomoc społeczna z zakwaterowaniem (PKD 87), pomoc społeczna bez zakwaterowania (PKD 88), działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką (PKD 90), działalność związana z grami losowymi i zakładami wzajemnymi (PKD 92), działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna (PKD 93), naprawa i konserwacja komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego (PKD 95), pozostała indywidualna działalność usługowa (PKD 96).

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zamierza również zawiązywać spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w których będzie jedynym udziałowcem, a następnie zbywać 100% udziałów posiadanych w takich spółkach.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy czynności zbycia przez Wnioskodawcę 100% udziałów w zawiązanych wcześniej przez niego spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...
2. Czy, w przypadku udzielenia negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, czynności zbycia przez Wnioskodawcę 100% udziałów w zawiązanych wcześniej przez niego spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, będą zwolnione od podatku od towarów i usług...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

W ocenie Wnioskodawcy, w zdarzeniu przyszłym przedstawionym powyżej, czynności zbycia przez Wnioskodawcę 100% udziałów w zawiązanych wcześniej przez niego spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W niniejszym przypadku istotne znaczenie będzie miał bowiem fakt, iż przedmiotowe transakcje obejmować będą zawsze zbycie 100% udziałów w zawiązanych wcześniej spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Fakt, iż w ramach tych transakcji zbywana będzie zawsze całość udziałów danej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powoduje, iż transakcje te będzie należało traktować jako transakcje zbycia przedsiębiorstwa. Tym samym z uwagi na treść art. 6 pkt 1 u.p.t.u., nie będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku gdyby Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie podzielił stanowiska Wnioskodawcy i uznał, iż czynności zbycia przez Wnioskodawcę 100% udziałów w zawiązanych wcześniej przez niego spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż przedmiotowe czynności będą zwolnione od podatku i towarów usług.

Niniejsze stanowisko jest uzasadnione z uwagi na treść § 13 ust. 1 pkt 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którą zwalnia się od podatku usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach, jak też innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.

Czynności zbycia przez Wnioskodawcę 100% udziałów w zawiązanych wcześniej przez niego spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością stanowią bowiem usługę, o której mowa w przywołanym powyżej przepisie § 13 ust. 1 pkt 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów – na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług, stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – mocą art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tak więc, nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Ponadto art. 55² k.c. stanowi, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem, przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać czynność sprzedaży akcji oraz udziałów innych spółek była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że fakt posiadania i zbywania akcji czy udziałów należy połączyć z wykonywaniem działalności w określonych okolicznościach, a mianowicie :

• gdy posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,
• sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
• posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.
  
  

Przykładowo w wyroku z dnia 29 października 2009 r., sygn. C-29/08, Trybunał stwierdził, że czynności samego nabywania, posiadania i sprzedaży akcji nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu szóstej dyrektywy VAT. TSUE rozróżnił jednak sytuację, w której udziałowi finansowemu w innym przedsiębiorstwie towarzyszy pośrednia lub bezpośrednia ingerencja w zarządzanie spółką, w której udział został nabyty, bez uszczerbku dla praw właściciela udziału jako akcjonariusza lub wspólnika, jeżeli taka ingerencja skutkuje dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych i informatycznych. Ponadto, według Trybunału transakcje dotyczące akcji lub udziałów w spółce objęte są zakresem opodatkowania podatkiem VAT, gdy są one dokonywane w ramach działalności handlowej polegającej na obrocie papierami wartościowymi w celu pośredniej lub bezpośredniej ingerencji w zarządzanie spółkami, w których udział został nabyty albo, gdy transakcje te stanowią bezpośrednią, stałą i niezbędną kontynuację działalności podlegającej opodatkowaniu.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca, będący podatnikiem podatku od towarów i usług, zamierza prowadzić w różnych zakresach działalność gospodarczą, a ponadto zamierza również zawiązywać spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w których będzie jedynym udziałowcem, a następnie zbywać 100% udziałów posiadanych w przedmiotowych spółkach.

Zestawiając zatem powyższe okoliczności sprawy z wnioskami płynącymi z powołanego wyroku TSUE, w szczególności uwzględniając fakt, iż Wnioskodawca posiadający udziały w spółkach z o.o. dokonuje nimi obrotu towarowego i świadczy na ich rzecz usługi, należy uznać, iż wszelkie transakcje dotyczące tych udziałów objęte są zakresem podatku VAT. Wszelkim potencjalnym transakcjom Wnioskodawcy dotyczącym tych udziałów towarzyszyć bowiem będzie ingerencja Wnioskodawcy w zarządzanie tymi spółkami, skutkująca dokonywaniem transakcji opodatkowanych podatkiem VAT (świadczeniem usług udzielania pożyczek, zarządzania płynnością finansową, udostępnienia znaku towarowego i innych).

W powołanym powyżej wyroku TSUE stwierdził ponadto, iż przekazanie całości aktywów w ten sposób, że oznacza ono przekazanie przedsiębiorstwa, które obejmuje składniki materialne i niematerialne, łącznie składające się na przedsiębiorstwo nie oznacza tylko zwykłego zbycia towarów takiego jak sprzedaż zapasów produktów. Dalej Trybunał wyraził pogląd, że ponieważ Królestwo Szwecji skorzystało z przewidzianej w przepisach Dyrektyw możliwości uznania, że przekazanie całości aktywów nie mieści się w zakresie stosowania VI Dyrektywy, zbycie udziałów prowadzące do przekazania całości aktywów nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Podsumowując tę kwestię, TSUE wskazał, iż w zakresie, w jakim zbycie akcji można zrównać z przekazaniem całości lub części przedsiębiorstwa w rozumieniu VI Dyrektywy bądź Dyrektywy 2006/112/WE oraz pod warunkiem, że zainteresowane państwo członkowskie skorzystało z możliwości przewidzianej w tych przepisach, transakcja ta nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca, będący jedynym udziałowcem w zawiązanych spółkach z o.o., zamierza zbywać 100% udziałów w tych spółkach. Wobec tego należy stwierdzić, iż w wyniku tej transakcji Wnioskodawca przeniesie na nabywcę prawa do korzystania, rozporządzania i pobierania pożytków w stosunku do każdej spółki z o.o.

Zaznacza się, iż ustawodawca w art. 6 pkt 1 ustawy skorzystał z możliwości wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT transakcji dotyczących zbywania przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Zbycie zatem przez Wnioskodawcę 100% posiadanych udziałów w spółce z o.o. można zrównać z przekazaniem całości przedsiębiorstwa tej spółki.

Reasumując, zbycie przez Wnioskodawcę 100% udziałów w spółkach z o.o. należy uznać za zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, które będzie podlegało wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem tut. Organu, iż stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 1 jest prawidłowe, pytanie nr 2 w analizowanej sytuacji stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.