POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w xxx działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8 z 2005 r. poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 08 .02.2005 r. (data wpływu xxx 25.02.2005 r.) w sprawie udzielenia - interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko nie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25.02.2005 r. do tut. urzędu wpłynął wniosek dotyczący interpretacji przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - w następującej sprawie:

"Czy świadczenie usług adwokackich w ramach tzw. obrony z urzędu lub pełnomocnika z urzędu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż podatnik w ramach działalności wykonywanej osobiście (art. 13 ust. 1 pkt 6 updof - czynności zlecone na podstawie właściwych przepisów przez sąd) świadczy usługi adwokackie w ramach tzw. obrony z urzędu lub pełnomocnika z urzędu. Zdaniem podatnika jego działalność w zakresie udzielania pomocy prawnej z urzędu wypełnia przesłanki wyłączenia zastosowania ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego, po rozpatrzeniu przedstawionego stanu faktycznego zawartego w piśmie oraz uzasadnienia stanowiska Strony w oparciu o obowiązujące przepisy, stwierdza że brak przesłanek do potwierdzenia jego prawidłowości.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem,organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat tej działalności.
Przez działalność gospodarczą - zgodnie z ust. 2 ww. art. 15 - rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdyczynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w myśl postanowienia ustawodawcy zawartego w art. 15 ust. 3 cyt. ustawy, nie uznaje się czynności:
1)z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1 - 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 z 2000 r., poz. 176 ze zm.)
2). wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje prace na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;

Przychodami z działalności wykonywanej osobiście, na podstawie art. 13 pkt 6 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody w postępowaniu sądowym (...).

Aby uznać, że dana czynność - zaliczana do wymienionych w punktach 2 - 8 art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług, musi być ona wykonywana w okolicznościach wskazujących na spełnienie łącznie wszystkich warunków określonych w art. 15 ust. 3 ustawy o VAT. Jednym z nich jest obciążenie odpowiedzialnością zlecającego wykonanie tych czynności.

W przypadku świadczenia przez adwokatów pomocy prawnej z urzędu, nie można mówić, że sąd bierze na siebie odpowiedzialność za czynności adwokata.

Obowiązek wykonania czynności w zakresie pomocy prawnej udzielonej z urzędu uwarunkowany jest obowiązkiem zawodowym ciążącym na adwokacie, wynikającym ze specyfiki zawodu. Status prawny, zakres kompetencji, a także odpowiedzialność adwokatów regulują przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058 ze zm.). Adwokat świadczący pomoc prawną z urzędu nie przestaje być podmiotem podlegającym rygorom wykonywanego zawodu, co oznacza, iż nadal podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, z zasadami etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych. Odpowiedzialność zawodowa adwokata, określona ww. ustawą.

Prawo o adwokaturze, dotyczy zatem wszelkich czynności zawodowych wynikających z zakresu posiadanych przez adwokata uprawnień i brak jest podstaw do uznania, że w przypadku wykonywania tych czynności z urzędu, odpowiedzialność mogłaby zostać przeniesiona na zleceniodawcę (np. na sąd).
W przypadku czynności wykonywanych przez adwokata z urzędu sąd zleca wykonanie tych czynności, określa wynagrodzenie, wyznacza terminy w sprawie, brak jest jednak, w tym zakresie, tak daleko idącej ingerencji sądu aby można mówić o przyjęciu przezeń jakiegokolwiek ryzyka i odpowiedzialności za działania adwokata.

Mając na uwadze powyższe, czynności wykonywane przez adwokatów nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie spełniony jest jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę.
Zatem w stosunku do adwokata świadczącego pomoc prawną z urzędu, będącego podatnikiem podatku od towarów i usług mają zastosowanie ogólne zasady określone w ww. ustawie dotyczące wystawiania faktur, prowadzenia ewidencji i rozliczania się z podatku.

Z uwagi na brak zwolnienia od podatku usług adwokackich i radcowskich dotyczących spraw cywilnych i karnych prowadzonych z urzędu, będą one podlegały opodatkowaniu podstawową stawką VAT w wysokości 22% - w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.