Rozpatrując podniesione przez Stowarzyszenie kwestie należy przytoczyć odpowiednie uregulowania prawne pozwalające na określenie kluczowych dla rozstrzygnięcia sprawy pojęć.

W prawie podatkowym nie zdefiniowano pojęcia działalności statutowej, dlatego tutejszy organ odnosi się do określenia tego pojęcia zawartego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 137, poz. 1539 ze zm.).W myśl unormowania § 1 ust. 3 pkt 3 ww. rozporządzenia, przez działalność statutową rozumie się działalność jednostki niemającą charakteru działalności gospodarczej, określoną przepisami prawa i jej statutem. Z kolei, za działalność gospodarczą, zgodnie z unormowaniem art. 3 ust. 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), uznaje się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność ? do przedsiębiorców. Natomiast unormowanie art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.) stwierdza, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie i wydobywanie ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Powyżej przedstawione unormowania prawne warto uzupełnić o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku ? Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 855 ze zm.). Z unormowania art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy wynika, że statut stowarzyszenia określa w szczególności cele stowarzyszenia i sposoby ich realizacji. Z kolei, art. 34 tej ustawy stanowi, że stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, a dochód z tej działalności ma służyć realizacji celów statutowych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że stowarzyszenie jest uprawnione do prowadzenia zarówno działalności statutowej, jak i gospodarczej. Statut stowarzyszenia musi określać, w jaki sposób stowarzyszenie będzie realizować założone cele, czyli jakie rodzaje działalności statutowej będą temu służyć. Działalność statutowa musi więc zostać określona statutem i nie może posiadać znamion działalności gospodarczej, czyli m. in. nie może mieć charakteru zarobkowego.

Tutejszy organ nie zgadza się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż każda działalność Stowarzyszenia określona w statucie jest działalnością statutową. Statut Stowarzyszenia może bowiem przewidywać, że podmiot będzie prowadził również działalność gospodarczą i może precyzować rodzaje tej działalności. Oczywistym więc jest fakt, iż tak określona działalność nie będzie działalnością statutową w rozumieniu przepisów ww. rozporządzenia Ministra Finansów. Należy więc uznać, że działalnością statutową Stowarzyszenia jest ta działalność, którą określono w jego statucie i która nie posiada charakteru działalności gospodarczej. Bez znaczenia pozostaje tu fakt, czy przyniesie ona dochód, czy stratę. Tutejszy organ uważa również, że Stowarzyszenie błędnie przyjmuje, iż działalność statutową różni od działalności gospodarczej cel, na który przekazywane są uzyskane pożytki. Jak już bowiem wcześniej wykazano, różnica polega na tym, że działalność gospodarcza jest działalnością zarobkową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Zgodnie z unormowaniem ustawy Prawo o stowarzyszeniach, uzyskany z tej działalności dochód ma służyć realizacji celów statutowych, co oznacza, iż powinien zostać przeznaczony na te same cele, na które przekazywana jest nadwyżka, uzyskanych z tytułu prowadzenia działalności statutowej, kwoty przychodów nad kosztami ich uzyskania. Tak więc cel, na który przeznaczany jest dochód osiągnięty z działalności gospodarczej może być tożsamy z celem, na który jest przeznaczany dochód z tytułu działalności statutowej.

Warto również nadmienić, iż zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo ? techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego ? w części przeznaczonej na te cele.

Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem warunkowym. W celu skorzystania z niego, stowarzyszenie musi spełnić dwa warunki. Po pierwsze, jego celem musi być działalność wymieniona w tym unormowaniu, przy czym statut stowarzyszenia może przewidywać również inne cele działalności. Po drugie, uzyskane dochody muszą być przeznaczone wyłącznie na cele tej preferowanej przez ustawodawcę działalności statutowej, zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy podatkowej, w myśl którego dochód musi być przeznaczony i ? bez względu na termin ? wydatkowany na cele określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Przedmiotowe zwolnienie dotyczy dochodów uzyskanych zarówno z działalności statutowej, jak i gospodarczej, za wyjątkiem działalności, o której mowa w art. 17 ust. 1a pkt 1 i 1a ustawy podatkowej.

Zatem, jeśli dochód z działalności gospodarczej Stowarzyszenia zostanie przeznaczony na cele określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a cele te będą uwzględnione w statucie jednostki, to będzie on zwolniony z opodatkowania.