INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2012 r. (data wpływu 6 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT niedoboru towarów oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT niedoboru towarów oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

S.A. (dalej: Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym podatek VAT za okresy miesięczne. Spółka prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi oraz produkcji i sprzedaży metali oraz innych towarów i usług opodatkowaną VAT według stawek innych niż zwolniona, co daje Spółce pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z czynnościami opodatkowanymi.

W stosowanym przez Spółkę procesie produkcyjnym wykorzystywane są m. in. wyroby węglowe, w tym koks i koksik. Niezbędne do tej produkcji podstawowych wyrobów Spółki wyroby węglowe, Wnioskodawca nabywa od pomiotów zewnętrznych, które realizują ich dostawy w dwojaki sposób:

1. poprzez wydanie tych wyrobów w miejscu prowadzenia działalności przez dostawcę według wagi dostawcy; z tym też momentem, tj. wydania wyrobów w miejscu działalności dostawcy, Spółka staje się właścicielem nabytych wyrobów (i rozporządza nimi jak właściciel). W takich przypadkach Spółka (we własnym imieniu i na własny koszt) zleca transport ww. (już własnych) wyrobów przewoźnikom z miejsca ich wydania przez dostawcę do miejsca prowadzenia działalności przez Spółkę (m. in. na bocznice kolejowe użytkowane przez Wnioskodawcę w przypadku transportu kolejowego) – gdzie Spółka dokonuje ważenia wyrobów przetransportowanych przez przewoźnika.
2. poprzez wydanie tych wyrobów w miejscu prowadzenia działalności przez Wnioskodawcę (np. baza dostawy wg reguł handlowych); z tym też momentem, tj. wydania towarów w miejscu prowadzenia działalności przez Wnioskodawcę, Spółka staje się ich właścicielem (i rozporządza nimi jak właściciel). Transport wyrobów w takich przypadkach do momentu ich wydania Spółce spoczywa na dostawcy, przy czym ważenie dostarczanych wyrobów dokonywane jest zarówno przez dostawcę (w momencie załadunku wyrobów na środek transportu), jak i przez Spółkę (w momencie odbioru tych wyrobów).
   
   

Praktyka gospodarcza wykazuje, że w przypadku dostaw wyrobów węglowych występują sytuacje, w których w trakcie transportu dochodzi do ubytków/utraty wyrobów transportowanych, tj. waga dostarczonych wyrobów do Spółki ustalona po przeważeniu otrzymanych wyrobów przez Spółkę, jest mniejsza niż waga wyrobów wydanych przez dostawcę – wynikająca z dokumentu WZ, faktury sprzedaży oraz listu przewozowego załączanego do transportowanych wyrobów.

W zaistniałych sytuacjach, Spółka ze względu na specyfikę i właściwości ww. wyrobów stosuje następujące procedury:

• gdy wskazane powyżej odchylenia wagowe (-/+) mieszczą się w granicach określonych: (i) w zawartych umowach z dostawcą – gdy za transport do Spółki odpowiada dostawca bądź (ii) w zawartych umowach z przewoźnikiem – gdy za transport odpowiada Spółka (przy czym w obu ww. przypadkach przyjmuje się dopuszczalne odchylenia wagowe w wysokości ok. 0,8% – co jest ogólnie przyjętą normą na rynku obrotu wyrobami węglowymi) – wówczas Spółka przyjmuje, że waga dostawcy określona na dokumentach wydania wyrobów sporządzonych przez dostawcę, jak i na fakturach sprzedaży tych wyrobów jest prawidłowa (dokumenty dostawcy nie są korygowane); jednakże do ilościowej ewidencji magazynowej Spółki (wg dokumentu PZ) przyjmowane są ilości ustalone na wadze Wnioskodawcy;
• gdy ww. odchylenia wagowe (-/+) przekraczają przyjęte w umowach z dostawcą limity (0,8%) wszczyna się postępowanie reklamacyjne wobec dostawcy, o ile za dostawę do momentu dostarczenia wyrobów odpowiedzialny jest dostawca; do ilościowej ewidencji magazynowej Spółki (wg dokumentu PZ) przyjmowane są ilości ustalone na wadze Wnioskodawcy, zaś po pozytywnym rozpatrzeniu reklamacji dokumenty wydania wyrobów sporządzone przez dostawcę oraz faktury sprzedaży tych wyrobów podlegają korekcie do ilości rzeczywistych;
• gdy różnice wagowe (-/+) przekraczają przyjęte w umowach z dostawcą i przewoźnikiem limity (0,8%), a wydanie wyrobów (zgodnie z umową zawartą z dostawcą) następuje w miejscu działalności dostawcy, przy czym przewoźnik odpowiada za towar od momentu jego pobrania od dostawcy do przewozu do momentu jego wydania Wnioskodawca, Spółka obciąża przewoźnika wartością niedostarczonych wyrobów (zgodnie z art. 65 Prawa przewozowego); do ilościowej ewidencji magazynowej Spółki przyjmowane są ilości ww. wyrobów (wg dokumentu PZ) według wagi stwierdzonej w Spółce. W takiej sytuacji faktura sprzedaży dokumentująca wydanie wyrobów według wagi dostawcy, jest uznawana za prawidłową (gdyż Spółka posiadała prawo do dysponowania tymi wyrobami w ilości określonej na wadze dostawcy, z momentem ich wydania w miejscu prowadzenia działalności przez dostawcę).
  
  

Przyczyną powstawania różnic wagowych nabywanych wyrobów mogą być zarówno wskazane odchylenia wagowe – spowodowane dopuszczalnymi odchyleniami w tarowaniu wag dla pomiaru wyrobów masowych, specyfika tych wyrobów – powodująca w trakcie transportu możliwość kruszenia czy też ich rozsypania, jak i wpływ czynników atmosferycznych. Wyroby węglowe są towarem transportowanym w dużych ilościach, a jego właściwości fizyko-chemiczne mogą ulegać zmianom w czasie transportu wskutek działania czynników atmosferycznych (np. wysychanie w okresie letnim, uzależnienie ciężaru od wilgotności). Sporadycznie zdarzają się również przypadki kradzieży, które to sytuacje znajdują potwierdzenie w stosownych dokumentach, po przeprowadzeniu przewidzianych przepisami prawa procedur. Wskazane powyżej ubytki wyrobów uznawane są w Spółce za ubytki niezawinione.

Spółka wskazuje, że opisane powyższej sytuacje dotyczące niezawinionego powstawania ubytków, mogą dotyczyć również innych nabywanych przez Spółkę towarów, mających związek ze sprzedażą opodatkowaną, a których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy niezawinione ubytki towarów powstałe w sytuacjach przedstawionych w niniejszym wniosku, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy w tych sytuacjach Spółka będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie tych towarów, pomimo powstających różnic ilościowych – ubytków niezawinionych (niepodlegających udokumentowaniu fakturami korygującymi przez sprzedawcę)...

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika;

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Jak wynika z powyższego, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom VAT oraz tylko w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Jednocześnie ustawa o VAT wprowadza w art. 86 ust. 12 dodatkowe ograniczenie w zakresie odliczenia podatku naliczonego, stanowiąc, że w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.

Z przedstawionego we wniosku stanu wynika, że Spółka jest czynnym podatnikiem VAT, a nabywane do produkcji towary mają związek wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi VAT. Sprzedaż towarów dokumentowana jest fakturą VAT, a odliczenia podatku naliczonego Spółka dokonuje po nabyciu prawa do rozporządzania nabytym towarem.

Wobec tego, Spółka stoi na stanowisku, iż pomimo wystąpienia rozbieżności w wadze nabywanych towarów deklarowanej przez dostawcę oraz wynikającej z pomiaru Spółki, będzie Ona miała prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup tych towarów. Jak wskazano we wniosku, przyczyną powstania różnic wagowych mogą być zarówno odchylenia wagowe, związane z pomiarem dokonywanym przez dostawcę przy załadunku oraz pomiarem dokonywanym przez Spółkę po odbiorze towaru, jak i zdarzenia losowe, takie jak kradzieże, a także specyfika dostarczanego do Spółki surowca, która powoduje, że jego masa może ulegać zmianom wskutek oddziaływania czynników atmosferycznych. Stwierdzone bowiem ubytki powstają niezależnie od woli i działania Spółki, i w wyniku zdarzeń niezawinionych, na co nie ma wpływu ani Spółka, ani dostawca.

W ocenie Spółki, niezależnie od faktu, iż waga nabywanego towaru wskazana przez Spółkę w dokumencie przyjęcia (dostawy) nie odpowiada ilości wskazanej na fakturze, dokumentującej daną dostawę (przy założeniu, że rozbieżności te nie przekraczają dopuszczalnych odchyleń wagowych przyjętych w zawartych umowach), Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazanego na fakturze w pełnej wysokości. Dotyczyć to będzie również tych dostaw, w przypadku których odchylenia wagowe, tj. ubytki niezawinione przekroczą limity określone w umowach, a wydanie wyrobów (zgodnie z umową zawartą z dostawcą) następuje w miejscu działalności dostawcy. W przypadku bowiem dostaw, w których wydanie towaru następuje z chwilą jego dostarczenia do magazynu Spółki, dostawca towaru wystawi fakturę korygującą.

Zdaniem Spółki, w omawianym przypadku nie znajdą również zastosowania przepisy art. 91 ust. 7 i ust. 7d ustawy o VAT, które to regulacje dotyczą obowiązku dokonywania korekt podatku od towarów i usług w przypadku gdy podatnik miał prawo do odliczenia VAT od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi dokonał takiego odliczenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do odliczenia od tego towaru lub usługi (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT), a także w przypadku zmiany prawa do odliczenia VAT od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i ust. 7b (m. in. środków trwałych), w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT lub do czynności, w stosunku do których prawo to nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Z kolei na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, jak również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (...) jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT).

Mając na uwadze przywołane regulacje, Spółka stoi na stanowisku, że utrata towaru, zarówno zawiniona, jak i niezawiniona, nie spełnia definicji dostawy towaru, gdyż w przypadku powstania przedmiotowych ubytków nie dojdzie do żadnego przeniesienia prawa do rozporządzania tym towarem na osoby trzecie. W konsekwencji ubytki towarów, opisane w niniejszym wniosku, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Spółki w powyższym zakresie potwierdzają zarówno interpretacje indywidualne organów skarbowych, jak i orzecznictwo sądów administracyjnych, tj.:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 6 maja 2011 r. o sygn. ITPP2/443-253/11/AW – w zakresie podatku należnego,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 6 maja 2011 r. o sygn. ITPP1/443-122/11/KM – w zakresie podatku naliczonego,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 grudnia 2009 r. o sygn. IPPP1-443-919/09-4/JL – w zakresie podatku naliczonego,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2011 r. o sygn. ITPP1/443-1067/10/KM – w zakresie podatku należnego,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 czerwca 2008 r. o sygn. IPPP1-443-732/08-3/BS – w zakresie podatku należnego,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 lipca 2010 r. o sygn. ILPP1/443-536/10-4/MK – w zakresie podatku naliczonego,
• wyrok NSA z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt I FSK 1450/09 – w zakresie podatku naliczonego.
  
  

W związku z tym, w przypadku powstania ubytków niezawinionych, w sytuacjach opisanych w niniejszym wniosku, Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia kwot podatku naliczonego wykazanych w fakturach zakupu, a dotyczących tych ubytków, jak również nie będzie obowiązany do rozliczenia podatku należnego VAT od tych ubytków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z powyżej powołanych przepisów nie wynika, aby niedobór towarów stanowił dostawę towarów albo świadczenie usług, dlatego też nie podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stwierdzenie niedoborów zarówno zawinionych, jak i niezawinionych nie powoduje żadnych obowiązków związanych z rozliczeniem należnego podatku VAT.

Z treści wniosku wynika, iż Spółka, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi oraz produkcji i sprzedaży metali oraz innych towarów i usług opodatkowaną, co daje Spółce pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupów związanych z czynnościami opodatkowanymi.

W stosowanym przez Spółkę procesie produkcyjnym wykorzystywane są m. in. wyroby węglowe, w tym koks i koksik. Niezbędne do tej produkcji podstawowych wyrobów Spółki wyroby węglowe, nabywa ona od pomiotów zewnętrznych, które realizują ich dostawy w dwojaki sposób:

1. poprzez wydanie wyrobów w miejscu prowadzenia działalności przez dostawcę według wagi dostawcy, z tym też momentem, tj. wydania wyrobów w miejscu działalności dostawcy, Spółka staje się właścicielem nabytych wyrobów (i rozporządza nimi jak właściciel). W takich przypadkach Spółka (we własnym imieniu i na własny koszt) zleca transport ww. (już własnych) wyrobów przewoźnikom z miejsca ich wydania przez dostawcę do miejsca prowadzenia działalności przez Spółkę – gdzie Spółka dokonuje ważenia wyrobów przetransportowanych przez przewoźnika.
2. poprzez wydanie wyrobów w miejscu prowadzenia działalności przez Spółkę, z tym też momentem, tj. wydania towarów w miejscu prowadzenia działalności przez Spółkę, która staje się ich właścicielem (i rozporządza nimi jak właściciel). Transport wyrobów w takich przypadkach do momentu ich wydania Spółce spoczywa na dostawcy, przy czym ważenie dostarczanych wyrobów dokonywane jest zarówno przez dostawcę (w momencie załadunku wyrobów na środek transportu), jak i przez Spółkę (w momencie odbioru tych wyrobów).
   
   

Praktyka gospodarcza wykazuje, że w przypadku dostaw wyrobów węglowych występują sytuacje, w których w trakcie transportu dochodzi do ubytków/utraty wyrobów transportowanych, tj. waga dostarczonych wyrobów do Spółki ustalona po przeważeniu otrzymanych wyrobów przez Spółkę, jest mniejsza niż waga wyrobów wydanych przez dostawcę – wynikająca z dokumentu WZ, faktury sprzedaży oraz listu przewozowego załączanego do transportowanych wyrobów.

Przyczyną powstawania różnic wagowych nabywanych wyrobów mogą być zarówno wskazane odchylenia wagowe – spowodowane dopuszczalnymi odchyleniami w tarowaniu wag dla pomiaru wyrobów masowych, specyfika tych wyrobów – powodująca w trakcie transportu możliwość kruszenia czy też ich rozsypania, jak i wpływ czynników atmosferycznych. Wyroby węglowe są towarem transportowanym w dużych ilościach, a jego właściwości fizyko-chemiczne mogą ulegać zmianom w czasie transportu wskutek działania czynników atmosferycznych (np. wysychanie w okresie letnim, uzależnienie ciężaru od wilgotności). Sporadycznie zdarzają się również przypadki kradzieży, które to sytuacje znajdują potwierdzenie w stosownych dokumentach, po przeprowadzeniu przewidzianych przepisami prawa procedur. Wskazane powyżej ubytki wyrobów uznawane są w Spółce za ubytki niezawinione.

Spółka ponadto wskazuje, że opisane powyższej sytuacje dotyczące niezawinionego powstawania ubytków, mogą dotyczyć również innych nabywanych przez Spółkę towarów, mających związek ze sprzedażą opodatkowaną, a których nabycie dokumentowane jest fakturami VAT.

Biorąc po uwagę opis zdarzenia przyszłego oraz przedstawione uregulowania prawne stwierdzić należy, iż niedobory towarów, jako niestanowiące dostawy towarów, ani świadczenia usług w rozumieniu powołanych wyżej przepisów, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż w związku z powstaniem niedoborów określonych przez Wnioskodawcę jako niezawinione, nie wystąpi obowiązek w podatku VAT należnym – czyli obowiązek opodatkowania przedmiotowych niedoborów podatkiem od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarcza, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W oparciu o art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Mając na uwadze powyższe, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Biorąc pod uwagę fakt, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (zadeklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług.

Zatem najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi podatku od towarów i usług skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca stworzył podatnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Należy zauważyć, iż niedobory mogą być zawinione, jak i niezawinione. Niedobory zawinione, są to niedobory, które powstały na skutek niedopełnienia obowiązków przez osobę materialnie odpowiedzialną za powierzone jej mienie. Natomiast, niedobory niezawinione to te, które powstały z przyczyn niezależnych od osób materialnie odpowiedzialnych. Niedobory te mogą powstać na skutek zdarzeń losowych np.: pożaru, kradzieży, powodzi, zalania, jak również wskutek transportu, braku prądu, złych warunków przechowywania itp. Są to przyczyny, na które osoba materialnie odpowiedzialna nie miała żadnego wpływu.

W przypadku powstania niedoborów (czy to zawinionych czy niezawinionych) dochodzi do sytuacji, w której nabyte towary nie zostaną wykorzystane do działalności opodatkowanej, co jest niezbędnym warunkiem dokonania odliczenia.

Zdaniem tut. Organu, w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (obecnie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej) z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia zostaje zachowane.

W świetle powołanego wyroku, należy stwierdzić, że w przypadku, gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn od niego niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy – jak to ujął Trybunał – „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika”, jego prawo do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostaje zachowane, a tym samym nie ma podstaw do dokonywania korekt odliczonego podatku.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że ewentualne niedobory w towarze Wnioskodawcy, zakupionym w związku z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, będą powstawały niezależnie od woli i działania Wnioskodawcy i w wyniku zdarzeń niezawinionych, na co nie ma wpływu ani Zainteresowany, ani dostawca. Bowiem jak wskazano we wniosku przyczyną powstania różnic wagowych mogą być zarówno odchylenia wagowe, jak i zdarzenia losowe, tj.: kradzieże, a także oddziaływania czynników atmosferycznych.

Wobec powyższego, w przypadku powstania różnic wagowych towaru z przyczyn od Wnioskodawcy niezależnych, które zostaną udokumentowane, prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów do wykonywania czynności opodatkowanych zostanie zachowane.

Reasumując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, jeżeli w efekcie końcowym towary te nie posłużą czynnościom opodatkowanym na skutek wystąpienia z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy różnic ilościowych – określonych przez Zainteresowanego jako ubytki niezawinione.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym zdarzeniu przyszłym oraz we własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

Należy zwrócić uwagę, iż istotą wydawania interpretacji indywidualnych jest dokonywanie wykładni konkretnych przepisów prawa podatkowego w powiązaniu z dokładnie określonym stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym, poprzez ocenę przedstawionego we wniosku stanowiska Wnioskodawcy. Nie jest to zatem sytuacja, w której okoliczności związane z ustaleniem przyczyn wystąpienia niedoborów może dogłębnie przeanalizować organ w toku kontroli, która winna obejmować to, jakie konkretnie towary zostały utracone oraz to, kiedy i w jakich okolicznościach do tego doszło. Tylko bowiem w takim przypadku możliwym staje się obiektywne uznanie, ze utratę danych, konkretnych towarów uznać można za zawinioną bądź niezawinioną przez podatnika, jak też tylko wtedy dochowane będą wymogi procesowe określone w art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna rozstrzyga tylko w kwestii wyczerpująco przedstawionego we wniosku, zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa cyt. w sentencji, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zaznaczyć zatem należy, ze niniejsza interpretacja indywidualna traci swoja ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Ponadto wskazuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT niedoboru towarów oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych. Natomiast, kwestia dotycząca stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w ww. zakresie została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 30 kwietnia 2012 r., nr ILPP1/443-105/12-2/AW.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.