W wyniku postępowania w sprawie zmiany z urzędu postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łomży z dnia 10 marca 2006r. Nr PD-415/55/IW/05, Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku w oparciu o wniosek strony z dnia 12 grudnia 2005r. ustalił, że podatnik zwrócił się o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w następującym stanie faktycznym:

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego w lokalach użyczonych na podstawie umowy użyczenia od teścia. Zgodnie z treścią tej umowy ponosi wszystkie wydatki związane z użytkowaniem tych lokali. Co miesiąc opłaca czynsz za lokal oraz koszty zużycia wody do spółdzielni mieszkaniowej. Zwrócił się jednocześnie z prośbą do zarządu spółdzielni o wystawianie na jego firmę faktur. Zarząd udzielił jednak odpowiedzi negatywnej. Nadal więc podatnik dokonuje wpłat czynszu i innych opłat do spółdzielni mieszkaniowej za pośrednictwem poczty wpisując swoje dane jako wpłacającego. W tym stanie podatnik zwrócił się z pytaniem:

„ Czy powyższe wydatki udokumentowane dowodami wpłat na rzecz spółdzielni są kosztami uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej?.

W ocenie podatnika powyższe wydatki udokumentowane dowodami wpłat stanowią koszt uzyskania przychodu.

Postanowieniem z dnia 10 marca 2006r. Nr PD-415/55/IW/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Łomży uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe w części dotyczącej uznania za koszt uzyskania przychodu wydatków związanych z zapłatą czynszu.

Zgodnie z art. 14b § 5 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa, organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

W oparciu o powyższy przepis Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku postanowił zmienić postanowienie z dnia 10 marca 2006r. Nr PD-415/55/IW/05 wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łomży w części dotyczącej stwierdzenia, że wydatki związane z zapłatą czynszu nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, uzasadniając swoje stanowisko następująco:

Zgodnie z art. 14 § 2 w związku z art. 14 § 1 Ordynacji podatkowej składając wniosek podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm./ kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Gramatyczna wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, że podatnik ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów, pod tym jednakże warunkiem że mają one bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, to między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu. Na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku danego wydatku z prowadzoną działalnością i jego właściwego udokumentowania.Przy rozpatrywaniu tej szczególnej więzi jaka winna zachodzić między wydatkiem a osiągnięciem przychodu należy mieć na uwadze, że chodzi tu o konkretne przychody osiągnięte w danym roku podatkowym, a nie o jakieś bliżej niesprecyzowane przychody. W przypadku podatnika charakter wydatku w postaci zapłaconego czynszu za użyczony lokal w którym prowadzi działalność gospodarczą pozwala na powiązanie tego wydatku z konkretnym przychodem osiąganym przez podatnika.

W świetle powyższego nie sposób zgodzić się z organem pierwszej instancji twierdzącym, że zapłacony czynsz za użyczony lokal w którym podatnik prowadzi działalność gospodarczą nie stanowi kosztu uzyskania przychodu tej działalności.

Pojęcia czynszu spółdzielczego, opłat eksploatacyjnych czy też opłat związanych z używaniem lokalu są pojęciami tożsamymi. Niewątpliwie na koszty utrzymania lokalu składają się koszty opłat za wodę, centralne ogrzewanie, wywóz nieczystości, itp. Wydatki te stanowią składniki czynszu.

Poza zakresem niniejszej interpretacji pozostawić należy to czy zgodnie z treścią ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych umowa użyczenia lokalu zawarta pomiędzy podatnikiem a jego teściem może na podatnika nakładać obowiązek zapłaty czynszu który przy spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu nierozerwalnie związany jest z osobą będącą właścicielem tego prawa i nie może być przenoszony na osoby trzecie. W tej kwestii organ podatkowy nie jest uprawniony do rozstrzygania zapisów umów cywilnoprawnych w zakresie ich zgodności z przepisami innymi niż przepisy prawa podatkowego.

Sprawę natomiast udokumentowania wydatków należy rozpatrywać w kontekście przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. /Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm./ w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą na zasadach ogólnych /podatkowa księga przychodów i rozchodów/ zobowiązani są bowiem do jego stosowania.

Zgodnie z § 12 ust. 3 pkt 2 w/w rozporządzenia podstawą zapisów w księdze są inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

– wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron/nazwę i adresy/ uczestniczących w operacji gospodarczej, której dotyczy dowód,– datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że, jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,– przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,– podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Z treści § 13 pkt 5 rozporządzenia wynika, że za dowody księgowe uważa sie również inne dowody opłat, w tym dokonanych na podstawie książeczek opłat oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2 cytowanego rozporządzenia.

Natomiast przepis § 14 ust. 1 stanowi, że na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów /wydatków/, mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków / dowody wewnętrzne/, określające: przy zakupie – nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu /wydatku/. Dowody te zgodnie z ust. 2 pkt 7 dotyczą wydatków związanych z opłatami: za czynsz, energię elektryczna, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie w części przypadającej na działalność gospodarczą, a podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele.

Reasumując należy stwierdzić, że dowód zapłaty czynszu /rachunek, polecenie przelewu, dowód wpłaty, pokwitowanie czy też potwierdzenie płatności na piśmie/ zawierający dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2 w/w rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów w powiązaniu z umową użyczenia lokalu, z której wynika, iż ponoszącym wydatek jest osoba prowadząca działalność gospodarczą, stanowi podstawę do dokonania zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Mając powyższe na uwadze należy uznać za prawidłowe stanowisko podatnika wyrażone we wniosku w kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z eksploatacja zajmowanego lokalu a obejmującą zużycie wody, ogrzewanie, wywóz nieczystości, itp. Wnoszonych do spółdzielni mieszkaniowej określonych jako czynsz.

Dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku stwierdza, iż postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łomży rażąco narusza prawo.