Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 19 sierpnia 2006r. Nr DM/415-0024/06/EW dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

• uznając, że zażalenie zasługuje na uwzględnienie zmienia się postanowienie organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 12 maja 2006r. Zarząd Nieruchomości zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zarząd jest nieposiadającą osobowości prawnej jednostką organizacyjną gminy w formie zakładu budżetowego powołaną w celu zarządzania mieniem komunalnym. Przedmiotem działania Zarządu jest m. in. windykacja należności związanych z używaniem nieruchomości komunalnych. W celu osiągnięcia lepszych efektów windykacyjnych Wnioskodawca wdraża procedury umożliwiające dłużnikom odpracowanie zaległości. Z dłużnikami, których zaległości powstały w wyniku niepłacenia opłat z tytułu najmu lokalu zawierane są porozumienia zmieniające określony w umowie najmu lokalu sposób zapłaty czynszu. Wobec nie wywiązywania się dłużnika ze zobowiązania pieniężnego wynikającego z zawartej umowy najmu lokalu, zgodnie z art. 453 i 659 Kodeksu cywilnego, czynsz - płatność pieniężna zostanie zastąpiona świadczeniem rzeczowym (tzw. świadczenie w miejsce wypełnienia). Jego przedmiotem będzie świadczenie różnych czynności, zastępczo w zamian za czynsz, zaś wartość świadczenia nie powinna być wyższa niż porównywalna wartość prac wynikająca z zawartych umów o odpracowanie zaległości.

Według Zarządu świadczenie w miejsce wypełnienia nie stanowi źródła przychodów, a zatem płatnik nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2006r. Nr DM/415-0024/06/EW Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko Zarządu przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia wskazał: "wskutek porozumienia zmieniającego umowę najmu co do sposobu zapłaty czynszu poprzez umożliwienie dłużnikom odpracowania zaległości, u najemców powstanie przychód podlegający opodatkowaniu".

Zarząd korzystając z przysługującego prawa złożył zażalenie na to postanowienie, wnosząc o jego uchylenie albo zmianę. Jednocześnie podtrzymał swoje stanowisko zawarte we wniosku o interpretację.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r., nr 14, poz. 176 ze zm.) przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl postanowień art. 659 § 1 i §2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Z powyższego wynika, że wynajmujący jest zobowiązany do zapłaty czynszu najemcy, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.

W przedstawionym stanie faktycznym najemcy zawierają z wynajmującym porozumienia, z których wynika, że najemcy w zamian za używanie lokalów będą świadczyć dla wynajmującego różne prace. Innymi słowy czynsz został tu oznaczony w świadczeniach.

Zgodnie z brzmieniem art. 453 Kodeksu cywilnego jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jest to instytucja prawna zwana datio in solutum (świadczenie zamiast wykonania). Celem niniejszego jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania (w tym przypadku powstałego z tytułu zaległego czynszu) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Przechodząc do podatkowych aspektów opisanych czynności, stwierdzić należy, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku zobowiązania wywieść, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 lub art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. Skoro przepisy prawa cywilnego dopuszczają taką formę regulacji długów to ustawy podatkowe nie mogą wprowadzać dodatkowego obciążenia z tytułu spłaty zobowiązania w innej formie niż pieniądz.

Reasumując w przedstawionym stanie faktycznym u najemców w związku z "odpracowaniem" zaległego czynszu nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu, a co za tym idzie płatnik nie ma obowiązku poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.