INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14.09.2012r. (data wpływu 21.09.2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem oraz późniejszym zwrotem zadatku na poczet sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.09.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem oraz późniejszym zwrotem zadatku na poczet sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe :

Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym i wykonuje w całości czynności opodatkowane VAT. W 2011 roku zawarł w formie aktu notarialnego przedwstępną warunkową umowę sprzedaży nieruchomości zabudowanych. Tytułem zadatku zgodnie z umową Wnioskodawca otrzymał na swój rachunek od nabywcy kwotę 50.000 zł.

Nabywca wpłacił w/w zadatek, a zbywca (Wnioskodawca) wystawił fakturę VAT o wartości brutto 50.000 zł Faktura została ujęta w deklaracji w miesiącu wpływu zadatku na konto Wnioskodawcy. Zapłata pozostałej części łącznej ceny na rzecz Wnioskodawcy nastąpić miała w terminie x dni, licząc od dnia zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży. Wydanie przedmiotu umowy przez Wnioskodawcę nastąpić miało w terminie zapłaty pozostałej części należności. Zatem w czasie otrzymania zadatku i wystawienia faktury, Wnioskodawca (zbywca) nie dysponował nieruchomościami jak właściciel i taki stan trwał w chwili, w której Wnioskodawca naliczył VAT należny z tytułu w/w faktury zaliczkowej w związku z otrzymanym zadatkiem. Umowa sprzedaży nie doszła do skutku. Sprawa trafiła do Sądu Rejonowego Wydział Cywilny. Postępowanie toczy się z powództwa Wnioskodawcy przeciwko Kupującemu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym tzn. o wykreślenie zapisu dotyczącego roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zadatek otrzymany przez Wnioskodawcę (zbywcę) zgodnie z umową przedwstępną sprzedaży nieruchomości, stanowi zaliczkę na zakup nieruchomości, o której mowa w art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 .03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) ...
2. Czy Wnioskodawca ma obowiązek zapłaty podatku należnego, wynikającego z powyższej faktury VAT ...
3. Czy zbywca zawierając umowę przyrzeczoną sprzedaży musi dysponować nieruchomością, jak właściciel, aby doszło do powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług...
4. Czy zwrot zadatku w podwójnej wysokości nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ...
5. Czy Wnioskodawca ma prawo do korekty wcześniej opodatkowanego tym podatkiem zadatku - wystawiając fakturę korygującą - po uprawomocnieniu się wyroku sądowego w rozliczeniu za miesiąc, w którym Wnioskodawca otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej. Natomiast jeżeli Wnioskodawca otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej i nie obniżył kwoty podatku należnego w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał to potwierdzenie, ma prawo do złożenia korekty deklaracji VAT-7.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie natomiast do art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług - jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę-obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Z powyższego wynika wniosek, iż otrzymanie przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi chociażby części należności (zaliczki, zadatku, raty) rodzi powstanie obowiązku podatkowego i obliguje otrzymującego tę należność podatnika do wystawienia faktury z tytułu otrzymanej zaliczki.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca uważa, iż to, czy w momencie otrzymania zaliczki i wystawienia dokumentującej ją faktury VAT dysponował bądź nie dysponował jak właściciel nieruchomością będącą przedmiotem zawartej przedwstępnej warunkowej umowy sprzedaży nie ma żadnego znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego, a w konsekwencji zapłaty podatku należnego wynikającego z wystawionej przez siebie zaliczkowej faktury VAT. Tym samym otrzymany zadatek stanowi część należności na zakup nieruchomości, o której mowa w art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11.03.2004r o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

W myśl art. 106 ust. l i 3 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. la, 2,4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Zasady m.in. wystawiania faktur VAT uregulowane zostały szczegółowo w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360). Zgodnie z § 10 ust. 1 ww. rozporządzenia, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust 2 i 3.

Reasumując, biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz opis zdarzenia przedstawiony we wniosku należy wskazać, iż w omawianej sytuacji obowiązek podatkowy z tytułu wpłaty zadatku powstał z chwilą jego otrzymania zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy. W związku z powyższym, na podstawie dyspozycji § 10 ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia, Wnioskodawca zobowiązany był do wystawienia faktury nie później niż 7 dnia od dnia, w którym otrzymał daną kwotę zaliczki od kontrahenta. Stosownie do art. 106 ust. 1 i 3 ustawy Wnioskodawca jest obowiązany do zapłaty podatku należnego wynikającego z powyższej faktury VAT.

Bez znaczenia jest dla powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy, czy zbywca zawierając umowę przyrzeczoną sprzedaży dysponuje oferowanymi nieruchomościami jak właściciel.

W sytuacji, z którą mamy tutaj do czynienia ostatecznie okazuje się, że do czynności opodatkowanej (dostawy nieruchomości) jednak nie dojdzie. W związku z tym, zadatek będzie zwracany. Będzie on zwracany prawdopodobnie w podwójnej wysokości.

Z zapisu art. 394 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wynika, że w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Tym samym, rola zadatku sprowadza się do zabezpieczenia wykonania zawartej umowy. W braku wykonania zobowiązania zadatek pełni rolę zryczałtowanego odszkodowania. Problematyka ta była poruszana w orzecznictwie ETS. W wyroku z dnia 18 lipca 2007 r. C-277/05 Societe thermale d”Eugenie- les-Bains, analizując skutki prawne zatrzymania danego zadatku przez jedną ze stron umowy, ETS wskazał, że świadczenie, o którym mowa w art. 394 § 1 k c jest w istocie rzeczy formą odszkodowania o ryczałtowym charakterze, a więc „nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie ani części podstawy opodatkowania podatkiem VAT”. Z uwagi na fakt, że zwrot zadatku w podwójnej wysokości nie stanowi czynności opodatkowanej, Spółka nie będzie zobowiązana do zapłaty kwoty zadatku z uwzględnieniem podatku od towarów i usług.

W obecnie obowiązujących przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 68 poz. 360)— dalej r.z.n.p stanowi się, że fakturę korygującą wystawia się m. in. w przypadku zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat podlegających opodatkowaniu.

Wnioskodawca ma więc obowiązek wystawienia faktury korygującej — w oparciu o § 13 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów.

Jak stanowi art. 29 ust. 4a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U z 2011 r. Nr 177 poz. 1054)- dalej u.p.t.u w przypadku, gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Natomiast jeżeli Wnioskodawca otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej i nie obniżył kwoty podatku należnego w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał to potwierdzenie, ma prawo do złożenia korekty deklaracji VAT-7.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego zdarzenia przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.