Spółka złożyła wniosek z dnia 18.10.2006r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych, uzupełniony pismem z dnia 30.10.2006r.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka ma należności i zobowiązania (wyrażone w Euro) wobec szwajcarskiej firmy wynikające z cesji na jej rzecz krótkoterminowych należności i zobowiązań handlowych Spółki wobec innych firm z grupy M. Pierwszego dnia każdego miesiąca bieżące należności i zobowiązania Spółki wobec szwajcarskiej firmy są kompensowane wzajemnie, a w efekcie powstaje różnica stanowiąca należność bądź zobowiązanie „netto” Spółki regulowane gotówką. Płatności te zabezpieczane są poprzez zawarcie ze szwajcarską firmą terminowej transakcji rzeczywistej na sprzedaż Euro w kwocie równej należności netto lub zakup euro w kwocie równej zobowiązaniu netto.

W związku z powyższym Spółka zadała pytanie: „czy różnice kursowe powstałe w transakcji kompensaty należności i zobowiązań Spółki wobec szwajcarskiej firmy pomiędzy średnim kursem NBP z dnia transakcji handlowej a umownym kursem przewidzianym w transakcji zabezpieczającej będą stanowiły przychody podatkowe w przypadku dodatnich różnic kursowych bądź będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w przypadku ujemnych różnic kursowych?”

Spółka uważa, że potrącenie należności i zobowiązań krótkoterminowych wobec szwajcarskiej firmy, wskutek którego powstaje należność lub zobowiązanie netto, powoduje realizację po stronie Spółki „podatkowych różnic kursowych” obliczanych na podstawie różnicy pomiędzy średnim kursem NBP, przy użyciu którego zarachowany został dany przychód lub koszt, a umownym kursem Euro przewidzianym w transakcji zabezpieczającej. Zdaniem Spółki, powstałe „różnice kursowe” dodatnie lub ujemne będą stanowiły odpowiednio przychody bądź koszty podatkowe.

Uzasadniając swoje stanowisko Spółka stwierdza, że przychody i koszty z transakcji handlowych, wyrażone w Euro, „rozpoznaje” w momencie uzyskania przychodów lub poniesienia kosztów, wykorzystując do przeliczenia na złote średni kurs Euro z dnia uzyskania przychodu bądź poniesienia kosztu ogłaszany przez Narodowy Bank Polski. Następnie przychody i koszty te korygowane są o zrealizowane różnice kursowe.

Ostatecznie należności i zobowiązania określone w Euro, powstałe w wyniku wcześniejszego „rozpoznania” przychodów i kosztów, „spłacane” są w formie umownej kompensaty pomiędzy szwajcarską firmą a Spółką. Powołując się na przepisy art. 12 ust. 3 i art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z poźn. zm.), Spółka podkreśla, że kompensata i zapłata zobowiązania bądź należności netto stanowi faktyczne otrzymanie przychodów oraz zapłatę odpowiednich kosztów, a co za tym idzie, powoduje realizację „różnic kursowych”. Jednakże, zdaniem Spółki, przy umownym potrąceniu należności i zobowiązań zastosowanie znajduje kurs umowny. W związku z tym literalne brzmienie powołanych przepisów nie może w/g Spółki znaleźć zastosowania w przedstawionej sytuacji, a w szczególności nie jest możliwe zastosowanie „kursu banku”, z którego usług korzystała Spółka, ponieważ w związku z regulowaniem zobowiązań i otrzymywaniem należności nie nabywa i nie sprzedaje waluty obcej w banku. Nie oznacza to, zdaniem Spółki, braku możliwości „rozpoznania zrealizowanych różnic kursowych w rachunku podatkowym”, a w przedstawionym stanie faktycznym za różnicę kursową należy uznać różnicę pomiędzy kwotą danego przychodu lub kosztu przeliczoną na złote w/g kursu średniego NBP z dnia zarachowania i faktycznie zastosowanym kursem umownym (w dacie kompensaty i zapłaty), która stanowi odzwierciedlenie realnego zysku lub straty poniesionej przez Spółkę w wyniku wahań kursów walut.

Ustosunkowując się do pytania oraz stanowiska Spółki, Naczelnik Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Skarbowego w Olsztynie uprzejmie wyjaśnia, co następuje:

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego oraz opisu przebiegu regulowania (wyrażonych w Euro) zobowiązań wobec szwajcarskiej firmy i należności od tego podmiotu z tytułu transakcji handlowych wynika, że pierwszego dnia każdego miesiąca zobowiązania i należności są kompensowane, a faktycznej zapłacie podlega kwota netto wynikająca z tych rozliczeń. A więc uprzednio uzyskane przychody i zarachowane koszty regulowane są w drodze wzajemnej kompensaty oraz w odniesieniu do różnicy (zobowiązanie lub należność netto) w formie zapłaty gotówką. Należy zaznaczyć, że wykonanie zobowiązania polegającego na zapłacie należności wynikającej ze zrealizowanej transakcji handlowej może nastąpić także w drodze kompensaty (potrącenia) z zobowiązaniem wzajemnym. W związku z tym faktyczne otrzymanie przychodów lub zapłata kwot zobowiązań wynikających z poszczególnych transakcji handlowych następuje pierwszego dnia miesiąca tj. w dniu dokonania kompensat i zapłaty różnicy wyrażonej w walucie obcej, dotyczących uzyskanych przychodów i zarachowanych kosztów w poprzednim miesiącu. W tej sytuacji mogą powstać różnice kursowe, o których mowa w art. 12 ust. 3 i art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym w 2006r.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w drugim zdaniu art. 12 ust. 3 w/w ustawy jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu. Natomiast zgodnie z unormowaniem zawartym w trzecim zdaniu art. 15 ust. 1, jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

Tylko różnice ustalone zgodnie z wymienionymi przepisami mogą odpowiednio podwyższać bądź obniżać uzyskane przychody lub zarachowane uprzednio koszty wynikające ze wskazanych przez Spółkę transakcji handlowych.

Przy zastosowaniu określonych w powyższych przepisach kursów walut nie ma znaczenia fakt, że przy regulowaniu zobowiązań i należności Spółka nie nabywa i nie sprzedaje waluty w banku.

Cytowane przepisy nie dopuszczają możliwości zastosowania „kursu umownego” stosowanego przez strony w terminowej walutowej transakcji rzeczywistej (zabezpieczającej). Kurs ten wynikający z kontraktu dotyczy wyłącznie tej transakcji rzeczywistej polegającej na kupnie lub sprzedaży waluty obcej i może służyć ustaleniu zysku lub straty na tej transakcji.

Różnice ustalone w sposób przedstawiony przez Spółkę nie stanowią różnic kursowych w rozumieniu art. 12 ust. 3 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.