INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 08.11.2007 r. (data wpływu 12.11.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania roszczenia o odszkodowanie -jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12.11.2007 roku został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania roszczenia o odszkodowanie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni na podstawie testamentu kuzyna swojego ojca została powołana do spadku po nim. Spadkodawca zmarł w październiku 2001 roku. Spadkodawca był obywatelem Polski oraz Wielkiej Brytanii. Pochodził on z polskiej rodziny mieszczańskiej, która przed II wojną światową była właścicielem szeregu nieruchomości.

W trakcie II wojny światowej rodzina spadkodawcy w większości zginęła w obozach koncentracyjnych, natomiast spadkodawca jako żołnierz Armii Andersa znalazł się w Wielkiej Brytanii. Osiedliwszy się tam, nabył obywatelstwo brytyjskie. Nigdy nie zrzekł się jednak obywatelstwa polskiego.

Nieruchomości, będące przedmiotem własności rodziny spadkodawcy stały się przedmiotem postępowań wywłaszczeniowych lub były przejmowane przez polskie władze w innych trybach. Spadkodawca, ani jego rodzina nie otrzymali z tego tytułu nigdy żadnego odszkodowania. W latach 90-tych spadkodawca rozpoczął podejmowanie szeregu kroków prawnych w celu odzyskania własności swojej rodziny w postaci nieruchomości położonych w Polsce.

Pytanie wnioskodawcy wiąże się z jednym z owych postępowań, zmierzającym do stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej wydanej w oparciu o ustawę z dnia 22 kwietnia 1959 roku o remontach i odbudowie oraz o wykańczaniu budowy i nadbudowie budynków (Dz. U. 36 z 1968 r., poz. 249). Na podstawie owej decyzji orzeczono o przejęciu na własność Skarbu Państwa jednej z nieruchomości rodziny spadkodawcy wraz z orzeczeniem o należnym im odszkodowaniu.

W wyniku odwołania spadkodawcy od powyższej decyzji właściwy organ administracji państwowej - Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie - orzekł, iż rzeczona decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, lecz jednocześnie odmówił stwierdzenia jej nieważności, gdyż wywołała ona nieodwracalne skutki prawne.

Spadkodawca wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy w wyniku czego organ II instancji utrzymał w mocy decyzje organu I instancji, a następnie wniósł skargę do NSA, która została jednak oddalona.

W konsekwencji powyższego, spadkodawca na podstawie art. 160 kpa wniósł do organu, który wydał decyzję wskazującą na naruszenie normy art. 156 § 1 kpa, wniosek o wydanie decyzji odszkodowawczej za szkodę poniesioną na skutek wydania decyzji z naruszeniem art. 156 kpa.

W trakcie powyższego postępowania spadkodawca zmarł, Jak już wskazano, wnioskodawczyni została powołana do spadku po nim na podstawie testamentu.

Z uwagi na śmierć strony, postępowanie odszkodowawcze zostało zawieszone aż do ustanowienia spadkobierców wnioskodawcy.

Wnioskodawczyni, mając świadomość jurysdykcji wyłącznej sądu polskiego w sprawach dotyczących nieruchomości, rozpoczęła przed sądem polskim postępowanie zmierzające do stwierdzenia nabycia przez nią i pozostałych spadkobierców spadku po spadkodawcy. Postanowienie takie zostało wydane przez Sąd Rejonowy Wydział Cywilny oraz uprawomocniło się w sierpniu 2007 roku.

Obecnie wnioskodawczyni wraz z innymi spadkobiercami podejmują kroki prawne zmierzające do podjęcia zawieszonego postępowania odszkodowawczego oraz doprowadzenia do wydania przez organ decyzji określającej wysokość należnego odszkodowania.

Jako, iż na rzecz wnioskodawczyni i innych spadkobierców decyzja taka nie została jeszcze wydana, w treści niniejszego wniosku została ona określona zdarzeniem przyszłym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy wartość odszkodowania, które zostanie zasądzone na rzecz wnioskodawczyni, będzie przedmiotem podatku od spadków i darowizn...
2. Czy roszczenie wnioskodawczyni o odszkodowanie (ekspektatywa odszkodowania) jest przedmiotem podatku od spadków i darowizn...
3. Czy w przypadku uzyskania odszkodowania w przyszłości dochód taki będzie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 PIT...
   
   

Odpowiedź na 2 pytanie stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie 1 i 3 pytania zostanie rozpatrzony w odrębnej interpretacji indywidualnej.

Zdaniem wnioskodawcy:

ad. 2)

W ocenie wnioskodawczyni w zaistniałym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania regulacja Ustawy.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy - podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP, m.in. tytułem dziedziczenia, jednakże z uwagi na okoliczności stanu faktycznego nie można uznać, aby analizowane roszczenie do powyższej kategorii się zaliczało.

Analizowane roszczenie o odszkodowanie (znajdujące postawę prawną w art. 160 kpa) jest bowiem tylko prawem podmiotowym, a nie prawem majątkowym, gdyż prawo majątkowe powstanie dopiero wówczas, gdy zostanie wydana ostateczna decyzja przyznająca odszkodowanie. Obecnie jest to jedynie roszczenie przyszłe i niepewne, czyli potencjalna nieokreślona co do wysokości przyszła korzyść spadkobiercy. Zobowiązanie podatkowe mogłoby bowiem w ogóle nie powstać, gdyby uprawniony spadkobierca nie skorzystał ze swojego prawa do dochodzenia odszkodowania lub gdyby organ administracyjny uznał roszczenie za bezzasadne.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadów i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem” podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Spadek definiuje art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zatem spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, przechodzące z chwilą śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawne nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie i realizacją m. in. w formie odszkodowania.

W myśl § 2 powołanego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jego indywidualną sytuację, np. roszczenia alimentacyjne czy uprawnienie do renty. Natomiast w zakresie praw i obowiązków przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami chodzi o sytuacje, w których istnieje wyraźny przepis przewidujący taki skutek śmierci osoby uprawnionej lub zobowiązanej.

Wobec powyższego do spadku wchodzą roszczenia odszkodowawcze. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia stanowi pierwszą fazę dochodzenia odszkodowania. Roszczenie o odszkodowanie przechodzi na spadkobierców wobec tego służy im również skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia, którego wydanie, w ocenie wnoszącego tę skargę, wyrządziło szkodę. Wnioskodawczyni nabyła po zmarłym roszczenie o odszkodowanie, jako spadkobierczyni posiada uprawnienie do podjęcia czynności zmierzających do uzyskania tego odszkodowania i to uprawnienie będzie prawem majątkowym, które nabyła Pani w drodze spadku.

Reasumując stwierdza się, iż roszczenie o odszkodowanie będzie wchodziło w skład masy spadkowej i będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, 09-402 Płock, ul. 1 Maja 10.