POSTANOWIENIE

Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, działając na podstawie przepisów:

- art. 14 a § 1, § 3, § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.),

po rozpatrzeniu wniosku w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, postanawia uznać za prawidłowy pogląd Podatnika, wyrażony w złożonym wniosku, w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury zaliczkowej, gdy płatność została dokonana na rachunek podmiotu będącego podwykonawcą kontrahenta.

UZASADNIENIE

Z przedstawionego w złożonym wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka jest podmiotem wyspecjalizowanym w prowadzeniu inwestycji w nowe obiekty handlowe, ich wynajmem oraz bieżącym utrzymaniu. Obiekty wybudowane, a następnie zarządzane przez Wnioskującą są wynajmowane innemu podmiotowi, który jest wyspecjalizowany w prowadzeniu działalności handlowej. W związku z powyższym, Spółka prowadzi działalność inwestycyjną, która co do zasady polega na pozyskaniu nowych obiektów, albo poprzez ich nabycie (wraz z gruntem, na którym zostały wybudowane), albo poprzez zlecenie ich wybudowania na nabytym wcześniej przez Wnioskującą gruncie.

Spółka realizując daną inwestycję podpisuje umowę przedwstępną, w formie aktu notarialnego, zobowiązującą do budowy/sprzedaży określonego obiektu. Z umowy takiej wynika obowiązek zapłaty zaliczek/przedpłat na poczet ceny przedmiotowej nieruchomości. Zaliczki te są przekazywane przez Spółkę w zależności od sytuacji:

- na rachunek bankowy sprzedawcy,

- na rachunek powierniczy, założony zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe,

- do depozytu notarialnego,

- na rachunek zastrzeżony,

- na rachunek bankowy podmiotu wskazanego przez sprzedawcę (np. rachunek podwykonawcy),

- w formie umowy cesji.

W przypadku gdy przedmiotem sprzedaży będzie nieruchomość opodatkowana podatkiem VAT kwoty zaliczek są zwiększane o kwotę tego podatku. Powoduje to dodatkowe zaangażowanie środków pieniężnych Spółki, które mogą zostać odzyskane poprzez wykazanie w deklaracji VAT-7 podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur VAT zaliczkowych.

W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym, Wnioskująca zwróciła się z zapytaniem czy przekazanie przez Spółkę zaliczki na rachunek bankowy innego podmiotu niż kontrahent Spółki, lecz wskazany przez kontrahenta jako podmiot otrzymujący środki (np. w przypadku prowadzenia robót budowlanych - rachunek podmiotu będącego podwykonawcą kontrahenta Spółki) będzie powodowało obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej przez kontrahenta, czy przez podmiot trzeci, w momencie wpływu środków na rachunek bankowy tego podmiotu, a w rezultacie, czy i kiedy Spółka będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z takich faktur?

Zdaniem Spółki, przekazanie środków przez Spółkę na rzecz sprzedającego, lecz na rachunek bankowy innego podmiotu (na podstawie wyraźnego wskazania rachunku beneficjenta przez sprzedającego), powinno, być traktowane jak przekazanie środków bezpośrednio na rzecz sprzedającego.

W praktyce gospodarczej może dochodzić do sytuacji, w których Spółka wpłacając zaliczkę na poczet zakupu określonej nieruchomości, na wyraźną dyspozycję Sprzedającego przekazuje środki nie bezpośrednio na rachunek sprzedającego, lecz w jego imieniu na rachunek innego podmiotu (np. w przypadku gdy sprzedający prowadzi budowę obiektu dla Spółki, może wskazać podwykonawcę jako podmiot, który ma otrzymać środki pieniężne za zrealizowane świadczenia). Może się zdarzyć, iż podmiot otrzymujący ww. środki nie jest w żadnym momencie stroną transakcji pomiędzy Spółką a sprzedającym, a środki które otrzyma za pośrednictwem Spółki mogą wynikać z zupełnie innych tytułów, które mogą go łączyć ze sprzedającym. Spółka w takich sytuacjach występuje jedynie jako podmiot "pośredniczący" w przekazywaniu środków finansowych (zamiast dwóch przelewów - Spółka ¬sprzedający, sprzedający - podmiot trzeci, realizowany jest tylko jeden - Spółka - podmiot trzeci).

W przypadku przekazywania przez Spółkę środków na rzecz innego podmiotu niż sprzedający, lecz na jego wyraźne polecenie (wskazanie), powinno stanowić podstawę wystawienia faktury na otrzymaną zaliczkę przez sprzedającego, w dniu wpływu środków na rachunek podmiotu otrzymującego środki. Spółka będzie miała prawo do obniżenia podatku naliczonego w miesiącu otrzymania od sprzedającego faktur dokumentujących otrzymane zaliczki, bądź w miesiącu następnym.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii stwierdzić należy co następuje;

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 z późn. zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego.

Z kolei stosownie do art. 19 ust. 11 przywoływanej ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ww. ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

W myśl art. 86 ust. 11 ww. ustawy, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracjach podatkowych za następny okres rozliczeniowy.

Zgodnie z art. 88 ust. 3 a pkt 4 lit. a cytowanej ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Jak wynika z wyżej przytoczonych przepisów podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdy towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz gdy nie zachodzą przesłanki wyłączające takie prawo zawarte w art. 88 przywoływanej ustawy podatkowej. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony uwarunkowane jest od otrzymania faktury, a ponadto faktura ta nie może dokumentować czynności, która nie została dokonana.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zapłata zaliczek dokonywana przez Spółkę związana jest z działalnością inwestycyjną służącą prowadzonej działalności gospodarczej, a zatem towary i usługi, z zakupem których wiąże się wypłacanie zaliczek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jeżeli działalność gospodarcza Podatnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Celem rozstrzygnięcia czy faktura stwierdza czynności, które zostały faktycznie dokonane, wyjaśnić należy czy kontrahent otrzymał zaliczkę. Zdaniem tutejszego organu podatkowego decydującym kryterium jest tu fakt czy środki finansowe zostały postawione do dyspozycji kontrahenta w ten sposób, iż może on nimi swobodnie dysponować. Fakt, iż płatność na rachunek podmiotu trzeciego następuje na życzenie sprzedającego świadczy zdaniem tut. organu podatkowego o swobodzie w dysponowaniu środkami finansowymi, co oznacza, iż z momentem wpłaty na konto podmiotu trzeciego następuje otrzymanie zaliczki.

Reasumując, Podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zaliczki w okresie rozliczeniowym, w którym Podatnik otrzymał fakturę lub w miesiącu następnym, o ile towary i usługi, których dotyczą zaliczki służą do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a ponadto środki finansowe zostaną faktycznie postawione do dyspozycji kontrahenta.

W związku z powyższym, stanowisko Podatnika wyrażone w złożonym wniosku należało uznać za prawidłowe i orzec jak w sentencji.

Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.