INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 292/12 – stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2011 r. (data wpływu 16 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe – w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia polegającego na organizacji imprez integracyjno-szkoleniowych oraz festynów związanych z obchodami jubileuszu Spółki oraz
• nieprawidłowe – w zakresie opodatkowania świadczenia usług cateringowych.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia polegającego na organizacji imprez integracyjno-szkoleniowych i festynów związanych z obchodami jubileuszu Spółki oraz świadczenia usług cateringowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej Spółka) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka prowadzi podstawową działalność gospodarczą w zakresie kopalnictwa rud miedzi oraz produkcji z tych rud takich wyrobów jak: miedź, metale szlachetne i pozostałe metale nieżelazne, sprzedaż tych wyrobów podlega opodatkowaniu VAT według stawek innych niż zwolnione.

W ramach prowadzonej działalności Spółka organizuje spotkania/imprezy, których odbiorcami są zarówno jej pracownicy, jak i osoby spoza firmy.

Ze względu na charakter organizowanych imprez/spotkań występują imprezy integracyjno-szkoleniowe, a także imprezy/festyny organizowane w związku z obchodami jubileuszowymi Wnioskodawcy.

Imprezy integracyjno-szkoleniowe, polegają na zorganizowaniu dla pracowników Spółki szkoleń wyjazdowych połączonych z integracją. W trakcie takich wyjazdów (gdzie pracodawca pokrywa również koszt noclegu) pracownicy uczestniczą każdego dnia w szkoleniach o tematyce zgodnej z profilem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej oraz zakresem obowiązków wykonywanych przez pracownika. Podczas wyjazdu integracyjno-szkoleniowego organizowana jest dla pracowników uroczysta kolacja z oprawą muzyczną. Ponadto Spółka organizuje pracownikom, w czasie wolnym, zajęcia dodatkowe o charakterze sportowo-rekreacyjnym.

Udział w tego rodzaju szkoleniu (wyjeździe) jest obowiązkowy. Całość szkolenia (pobyt, szkolenie), Spółka finansuje ze środków własnych, a pracownik nie ponosi z tego tytułu odpłatności. Wymienione imprezy integracyjno-szkoleniowe odbywają się zarówno w dniach roboczych, jak i w dniach wolnych od pracy.

Organizację tego typu wyjazdów Spółka powierza jednemu podmiotowi gospodarczemu, od którego nabywa jedną kompleksową usługę dotyczącą organizacji jednej imprezy, przy czym w przypadku imprez wyjazdowych występują sporadyczne przypadki, że koszty noclegów i wyżywienia pracowników dokumentowane są odrębną fakturą wystawianą przez hotel (w którym dokonano zakwaterowania pracowników).

Z okazji obchodów jubileuszu powstania Spółki, Wnioskodawca organizuje festyn, tj. imprezę artystyczno-rozrywkową, na którą składają się koncerty zespołów, konkursy, zawody sportowe, pokazy sprzętu używanego w górnictwie itp. Impreza ma charakter otwarty, kierowana jest do pracowników, jak i nieograniczonej liczby mieszkańców L… i okolicznych miejscowości.

Spółka zleca organizację festynu jednemu podmiotowi, który w ramach kompleksowej usługi zapewnia m.in. infrastrukturę i bezpieczeństwo (wymagane prawem zezwolenia, wynajęcie terenu, organizacja parkingu, scen, miejsc siedzących w strefie cateringowej, obsługa sanitarna, transport, energia, ubezpieczenie i wszelkie inne czynności niezbędne do przygotowania imprezy), część artystyczną oraz rekreacyjno-rozrywkową, a także catering dla artystów i ekip technicznych obsługujących festyn.

Ponadto w ramach powyższej usługi Wnioskodawca nabywa catering w formie zestawów żywieniowych o określonej wartości X, które wydawane będą w trakcie festynu na podstawie talonów konsumpcyjnych.

Dystrybucji talonów konsumpcyjnych dokona Wnioskodawca, zgodnie z regulacjami wewnętrznymi. Osobami uprawnionymi do otrzymania talonu uprawniającego do skorzystania z usługi cateringowej (zestawu żywieniowego) są pracownicy Spółki, którzy ponoszą z tego tytułu częściową odpłatność. Pozostała wartość zestawu żywieniowego, za którą pracownik nie ponosi odpłatności stanowi jego przychód podatkowy.

Zakup każdego zestawu żywieniowego finansowany jest przez Spółkę z trzech źródeł:

• ze środków obrotowych Spółki,
• ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,
• z odpłatności ponoszonej przez pracownika otrzymującego talon.
  
  

Udział w festynie, tj.: koncertach, zawodach i konkursach itp. jest nieodpłatny.

Wszystkie wymienione we wniosku usługi nabywane są przez Wnioskodawcę od firm zewnętrznych, co udokumentowane jest fakturami VAT, faktura za ww. usługi cateringowe – zestawy żywieniowe (wydawane na festynie) wystawiana jest również na Spółkę (mimo różnych źródeł ich finansowania). Podatek naliczony wykazany na fakturach odliczany jest przez Spółkę od podatku należnego, za wyjątkiem usług hotelowych czy restauracyjnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., organizacja przez Spółkę imprez integracyjno-szkoleniowych oraz festynów związanych z obchodami jubileuszu Spółki winna być rozpoznana jako nieodpłatna dostawa towarów lub nieodpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT należnym...

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Przy czym na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Zgodnie z treścią artykułu 16 Dyrektywy VAT, wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów.

Za odpłatną dostawę towarów nie uznaje się jednakże wykorzystania do celów działalności przedsiębiorstwa podatnika towarów stanowiących prezenty o niskiej wartości i próbki.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2 ustawy VAT, pod pojęciem odpłatnego świadczenia usług rozumie się:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Powyższa regulacja jest literalną implementacją art. 26 Dyrektywy VAT.
   
   

W świetle powołanych powyżej regulacji prawnych, opisane w niniejszym wniosku szkolenia wyjazdowe i festyny jubileuszowe nie spełniają definicji czynności, o których mowa w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy VAT w związku z art. 16 i art. 26 Dyrektywy VAT.

Zdaniem Spółki, organizacja imprez integracyjno-szkoleniowych nie stanowi w świetle art. 7 ust. 2 ustawy VAT nieodpłatnej dostawy towarów na rzecz pracowników biorących w nich udział, gdyż jak wynika z opisu sprawy przedstawionego w niniejszym wniosku, Spółka nie nabywa poszczególnych towarów, lecz zleca i nabywa jedną kompleksową usługę polegającą na zorganizowaniu szkolenia wyjazdowego połączonego z integracją. Powyższe stanowisko znajduje również zastosowanie w przypadku organizacji festynu jubileuszowego, gdzie w związku z organizacją festynu Spółka nabywa jedną kompleksową usługę i udostępnia ją w całości na rzecz uczestników. W przypadku natomiast talonów konsumpcyjnych wydawanych pracownikom Spółki w części finansowanej przez Wnioskodawcę dochodzi do przekazania na rzecz posiadacza talonu (pracownika) usługi cateringowej.

Z kolei, w świetle definicji nieodpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy VAT, Spółka uważa, że świadczenia te nie mają na celu zaspokajania osobistych celów uczestników tych imprez. W trakcie wyjazdów bowiem pracownicy Spółki uczestniczą w szkoleniach obejmujących zagadnienia przydatne pracownikom w wykonywanej przez nich pracy. Jak wskazano w niniejszym wniosku, w trakcie tych szkoleń pracownicy uczestniczą również w zajęciach integracyjnych, a także w uroczystej kolacji, co z kolei – zdaniem Spółki – przynosi jej znaczne korzyści w postaci: poprawy komunikowania się pracowników, wzmocnienia atmosfery zaufania i współpracy w zespole, efektywnego wykorzystania nowych pomysłów w realizacji zadań zespołu, poprawy kreatywności pracowników, a przez to zwiększenie wydajności zespołu, a zatem dostarcza wszystko to co wpływa na dobrą atmosferę w zakładzie pracy.

Szkolenia te niejednokrotnie odbywają się w dniach roboczych, a udział pracowników jest obowiązkowy.

Zdaniem Spółki, również organizacja festynu jubileuszowego jest czynnością związaną z działalnością gospodarczą Spółki i nie ma na celu zaspokajania osobistych celów pracowników. W przypadku pracowników firmy, organizacja festynu spełnia taką samą rolę jaką pełnią imprezy integracyjne.

Z tego też względu Spółka stoi na stanowisku, że w przedmiotowej sytuacji nie dochodzi do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 ustawy VAT na cele niezwiązane z przedsiębiorstwem. Zarówno wyjazdy integracyjno-szkoleniowe, jak i festyny przeprowadzane są z inicjatywy Spółki – w celu realizacji potrzeb przedsiębiorstwa.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Spółki w przedmiotowej sytuacji nie dochodzi do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz uczestników tych szkoleń/festynów, a w szczególności do świadczenia usług na cele nie związane z przedsiębiorstwem. Opisane w niniejszym wniosku szkolenia/festyny zostały bowiem przeprowadzone w związku z działalnością przedsiębiorstwa. Podobny pogląd w tej kwestii wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 17 grudnia 2007 r. (sygn. III SA/Wa 1287/07) stwierdzając, że: „z punktu widzenia pracodawcy (podatnika), interesu jego przedsiębiorstwa, zaspokojenie określonej potrzeby konsumenckiej adresata usługi może być obojętne, lub też realizowane jest w związku z jego (tj. pracodawcy) funkcjonowaniem i rozwojem. Te elementy powodują, że osiąganie celu osobistego przez pracownika w ramach nieodpłatnych usług podatnika nie można utożsamić ze związkiem takich usług z działalnością tego ostatniego. Innymi słowy, opodatkowaniu w ramach art. 8 ust. 2 u.p.t.u. podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika, które służąc celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), nie ma jednocześnie żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika, nie służąc mu w jakikolwiek sposób lub służąc mu jedynie w sposób niezamierzony, znikomy lub wtórny (pośredni). Jeśli natomiast usługa taka realizowana jest w związku z tą działalnością, stanowiąc fragment zadań przedsiębiorstwa, wówczas wyłączona jest z opodatkowania”.

Rozstrzygniecie Sądu (choć wydane w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 marca 2011 r.) znajduje zastosowanie do przedmiotowej sytuacji. Przywołać należy także wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 października 1997 r. w sprawie C-258/95 pomiędzy Julius Filibeck Sohne GmbH Co.KG a Finanzamt Neustadt (Niemcy), w którym ETS zaakcentował, iż dla prawidłowego ustalenia opodatkowania nieodpłatnej usługi ma znaczenie, kto uzyskuje dominującą korzyść z tego tytułu. Jeśli pracodawca, to świadczenie takie jest nieopodatkowane.

Tezę zawartą w powyższym wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, przywołał również Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 maja 2008 r., wydanym dla Spółki w podobnym stanie faktycznym dotyczącym m.in. organizacji festynów jubileuszowych.

Korzyść jaką uzyskuje Spółka przez finansowanie wyjazdów szkoleniowych, czy festynów z okazji obchodów jubileuszu Spółki, tj. podnoszenie kwalifikacji pracowników, integracja załogi i utrzymanie wysokiej wydajności pracy, zdecydowanie przewyższa jednostkowe korzyści pracowników otrzymujących świadczenia w postaci możliwości wzięcia udziału w imprezie, a przypadku szkolenia – obowiązku uczestnictwa.

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 16 listopada 2011 r. interpretację indywidualną nr ILPP2/443-1202/11-3/AK, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za:

• prawidłowe – w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia w części dotyczącej imprezy integracyjno-szkoleniowej oraz festynu w części w jakim dotyczy pracowników oraz
• nieprawidłowe – w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia w części dotyczącej festynu na rzecz mieszkańców oraz w zakresie świadczenia usług cateringowych na rzecz pracowników.
  
  

W interpretacji stwierdzono, iż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), organizowane przez Wnioskodawcę imprezy integracyjno-szkoleniowe mają niewątpliwie związek z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem. Zatem imprezy te nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z kolei, w tej części, w której odbiorcami festynu (świadczenia usług) są pracownicy, w związku z tym, że ma to związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy, czynność ta jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym zakresie uznano stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Natomiast świadczenie przez Spółkę usług za odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, czynność podlegającą opodatkowaniu, na zasadach ogólnych, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia. Tym samym do powyższych czynności nie znajdzie zastosowania przepis art. 8 ust. 2 ustawy, ponieważ, jak wyżej wskazano, mamy do czynienia ze świadczeniem odpłatnym. Ponadto, stwierdzono, iż organizacja festynu w części przeznaczonej dla mieszkańców L… i okolicznych miejscowości nie wiąże się z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa Zainteresowanego i nie ma związku z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi obrotami. Zatem czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług podlega w tej części, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym zakresie uznano stanowisko Zainteresowanego za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.) Spółka Akcyjna, wezwała Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu działającego w imieniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 16 listopada 2011 r. nr ILPP2/443-1202/11-3/AK w kwestii dotyczącej opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia w związku z organizacją imprezy integracyjno-szkoleniowej i festynu na rzecz mieszkańców.

W wyniku ponownej analizy sprawy, w piśmie z dnia 30 grudnia 2011 r. nr ILPP2/443/W -99/11-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Spółka Akcyjna wniosła w dniu 6 lutego 2012 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Sąd po rozpoznaniu sprawy wydał wyrok w dniu 6 czerwca 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 292/12, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 292/12 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe – w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia polegającego na organizacji imprez integracyjno-szkoleniowych oraz festynów związanych z obchodami jubileuszu Spółki oraz
• nieprawidłowe – w zakresie opodatkowania świadczenia usług cateringowych.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy).

Dla uznania nieodpłatnej dostawy za odpłatną dostawę towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione łącznie 2 przesłanki:

• podatnik przekazuje lub zużywa nieodpłatnie towary należące do jego przedsiębiorstwa oraz
• podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
  
  

Oznacza to, że cel takiego przekazania pozostaje bez znaczenia, podobnie jak i podmiot, na rzecz którego jest ono dokonywane (przepis wskazuje jedynie przykładowe sytuacje, które mogą zostać uznane za odpłatną dostawę towarów).

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

A zatem tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, to wówczas takie świadczenie usług będzie nieopodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Ponadto wskazać należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Jednocześnie z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników, które służy celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), zatem nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika.

Należy zauważyć, iż pojęcie działalności gospodarczej zostało zawarte dla celów podatku od towarów i usług w art. 15 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec powyższego działalność gospodarcza obejmuje elementy składające się na jej przedmiot, tj. zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, działalność rolników i osób wykonujących wolne zawody a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podstawową działalnością gospodarczą jest kopalnictwo rud miedzi oraz produkcji z tych rud takich wyrobów jak: miedź, metale szlachetne i pozostałe metale nieżelazne – sprzedaż tych wyrobów podlega opodatkowaniu VAT według stawek innych niż zwolnione. W ramach prowadzonej działalności Spółka organizuje spotkania/imprezy, których odbiorcą są zarówno jej pracownicy, jak i osoby spoza firmy. Ze względu na charakter organizowanych imprez/spotkań występują imprezy integracyjno-szkoleniowe, a także imprezy/festyny organizowane w związku z obchodami jubileuszowymi Wnioskodawcy. Imprezy integracyjno -szkoleniowe, polegają na zorganizowaniu dla pracowników Zainteresowanego szkoleń wyjazdowych połączonych z integracją. W trakcie takich wyjazdów (gdzie pracodawca pokrywa również koszt noclegu) pracownicy uczestniczą każdego dnia w szkoleniach o tematyce zgodnej z profilem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej oraz zakresem obowiązków wykonywanych przez pracownika. Podczas wyjazdu integracyjno-szkoleniowego organizowana jest dla pracowników uroczysta kolacja z oprawą muzyczną. Ponadto Spółka organizuje pracownikom, w czasie wolnym, zajęcia dodatkowe o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Udział w tego rodzaju szkoleniu (wyjeździe) jest obowiązkowy. Całość szkolenia (pobyt, szkolenie), Wnioskodawca finansuje ze środków własnych, a pracownik nie ponosi z tego tytułu odpłatności. Wymienione imprezy integracyjno-szkoleniowe odbywają się zarówno w dniach roboczych, jak i w dniach wolnych od pracy. Jak wskazała Spółka, celem organizowanych imprez integracyjno-szkoleniowych jest integracja załogi zmierzająca do poprawy wydajności i jakości pracy, podnoszenie kwalifikacji pracowników. Imprezy zakładowe są bowiem przeprowadzane z inicjatywy Spółki, w związku z działalnością przedsiębiorstwa.

Ponadto z opisu sprawy wynika, iż z okazji obchodów jubileuszu powstania Spółki, Wnioskodawca organizuje festyn, tj. imprezę artystyczno-rozrywkową, na którą składają się koncerty zespołów, konkursy, zawody sportowe, pokazy sprzętu używanego w górnictwie itp. Impreza ma charakter otwarty, kierowana jest do pracowników, jak i nieograniczonej liczby mieszkańców i okolicznych miejscowości. Udział w festynie, tj. koncertach, zawodach i konkursach itp. jest nieodpłatny.

Jak wskazał Wnioskodawca, świadczenia będące przedmiotem wniosku, nie mają na celu zaspokajania osobistych celów uczestników tych imprez. W trakcie wyjazdów bowiem pracownicy Spółki uczestniczą w szkoleniach obejmujących zagadnienia przydatne pracownikom w wykonywanej przez nich pracy, w trakcie tych szkoleń pracownicy uczestniczą również w zajęciach integracyjnych, a także w uroczystej kolacji, co z kolei przynosi Spółce znaczne korzyści w postaci: poprawy komunikowania się pracowników, wzmocnienia atmosfery zaufania i współpracy w zespole, efektywnego wykorzystania nowych pomysłów w realizacji zadań zespołu, poprawy kreatywności pracowników, a przez to zwiększenie wydajności zespołu, a zatem dostarcza wszystko to co wpływa na dobrą atmosferę w zakładzie pracy. Szkolenia te niejednokrotnie odbywają się w dniach roboczych, a udział pracowników jest obowiązkowy.

Zdaniem Spółki, również organizacja festynu jubileuszowego jest czynnością związaną z działalnością gospodarczą Spółki i nie ma na celu zaspokajania osobistych celów pracowników. W przypadku pracowników firmy, organizacja festynu spełnia taką samą rolę jaką pełnią imprezy integracyjne.

Z tego też względu Spółka stoi na stanowisku, że w przedmiotowej sytuacji nie dochodzi do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 ustawy VAT na cele niezwiązane z przedsiębiorstwem. Zarówno wyjazdy integracyjno-szkoleniowe, jak i festyny przeprowadzane są z inicjatywy Spółki – w celu realizacji potrzeb przedsiębiorstwa. Organizacja ww. imprez, w opinii Wnioskodawcy, nie stanowi również w świetle art. 7 ust. 2 ustawy VAT nieodpłatnej dostawy towarów, gdyż Spółka nie nabywa poszczególnych towarów, lecz zleca i nabywa kompleksową usługę organizacji szkolenia lub organizacji jubileuszu i udostępnia ją w całości na rzecz uczestników.

Wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „celu osobistego”. Zgodnie z istniejącymi stanowiskami organów podatkowych oraz sądów administracyjnych „realizacja celu osobistego polega na zaspokajaniu własnej (prywatnej) potrzeby osoby, która ten cel realizuje, a potrzeby osobiste pracownika, to takie potrzeby, do których zaspokojenia pracodawca nie jest zobowiązany przepisami prawa, więc przekraczające zakres obowiązków pracodawcy. Przy czym realizacja celu osobistego zrywa związek z prowadzeniem przez podatnika przedsiębiorstwa” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 12 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Lu 744/2010).

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone, w zasadnie powołanym przez Spółkę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 grudnia 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 1287/07, w którym Sąd stwierdził, iż: „z punktu widzenia pracodawcy (podatnika), interesu jego przedsiębiorstwa, zaspokojenie określonej potrzeby konsumenckiej adresata usługi może być obojętne, lub też realizowane jest w związku z jego (tj. pracodawcy) funkcjonowaniem i rozwojem Te elementy powodują, że osiąganie celu osobistego przez pracownika w ramach nieodpłatnych usług podatnika nie można utożsamić ze związkiem takich usług z działalnością tego ostatniego. Innymi słowy, opodatkowaniu w ramach art. 8 ust. 2 u.p.t.u. podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika, które służąc celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), nie ma jednocześnie żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika, nie służąc mu w jakikolwiek sposób lub służąc mu jedynie w sposób niezamierzony, znikomy lub wtórny (pośredni). Jeśli natomiast usługa taka realizowana jest w związku z tą działalnością, stanowiąc fragment zadań przedsiębiorstwa, wówczas wyłączona jest z opodatkowania”.

Takie kryterium rozróżniające charakter usługi znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, m.in. w wyroku z dnia 16 października 1997 r. w sprawie Julius Fillibeck Sohne GmbH Co. KG przeciwko Finanzamt Neustadt C-258/95, gdzie TSUE wyjaśnił, że dla prawidłowego ustalenia opodatkowania nieodpłatnej usługi ma znaczenie, kto uzyskuje dominującą korzyść z tego tytułu. Jeśli pracodawca, to świadczenie takie jest nieopodatkowane – jako dokonywane na potrzeby związane z prowadzoną działalnością.

Jednocześnie analizując dokładnie art. 7 ust. 2 ustawy należy wskazać, iż opodatkowaniu podlega, zgodnie z pkt 1, przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a zgodnie z pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne darowizny. Skutkiem tak sformułowanych norm prawnych jest przyjęcie, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy, podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast zużycie – tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu.

Jednakże powyższa norma prawna nie ma zastosowania w sprawie będącej przedmiotem wniosku, gdzie Wnioskodawca zleca i nabywa nie poszczególne towary lecz kompleksową usługę organizacji szkolenia/jubileuszu, z której korzystają pracownicy (w przypadku imprez integracyjno-szkoleniowych) lub pracownicy i mieszkańcy L. i okolicznych miejscowości (w przypadku imprezy jubileuszowej).

Z kolei należy zauważyć, że treść art. 8 ust. 2 ustawy wskazuje, iż aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, czyli za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Natomiast z opisu sprawy wynika, iż celem organizowanych imprez integracyjno-szkoleniowych jest integracja załogi zmierzająca do poprawy wydajności i jakości pracy, podnoszenie kwalifikacji pracowników. Imprezy zakładowe są bowiem przeprowadzane z inicjatywy Spółki, w związku z działalnością przedsiębiorstwa. Organizowany zaś festyn, który kierowany jest do pracowników, jak i nieograniczonej liczby mieszkańców L. i okolicznych miejscowości, jest również związany z działalnością gospodarczą Spółki i nie ma na celu zaspokajania osobistych celów pracowników i innych osób. W przypadku pracowników firmy, organizacja festynu spełnia taką samą rolę jaką pełnią imprezy integracyjne. Natomiast w odniesieniu do osób, które nie są pracownikami firmy, organizacja festynu wpływa pośrednio na wizerunek firmy, co jednocześnie może wpłynąć na zwiększenie popularności Spółki, a co w konsekwencji, przekłada się również pośrednio na zwiększenie przychodów Wnioskodawcy. Bowiem celem organizacji festynu nie było zaspokajanie potrzeb osobistych mieszkańców rejonu, lecz rozpowszechnienie informacji o Spółce, jej potencjale, wartości, ugruntowaniu pozycji na rynku, jak również wytworzenie przychylnej opinii uczestników festynu do największego w rejonie pracodawcy (przyszłego pracodawcy). Działania powyższe wpisują się w zakres promocji podatnika, co pozwala stwierdzić, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki, a w konsekwencji nie podlegają dyspozycji art. 8 ust. 2 ustawy VAT.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż organizowanie przez Wnioskodawcę imprez integracyjno-szkoleniowych, jak również festynów związanych z obchodami jubileuszu Spółki, ma niewątpliwie związek z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem. Zatem imprezy te nie stanowią odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym zakresie uznano stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Jednocześnie z opisu sprawy wynika, że w trakcie festynu pracownicy korzystają z talonów konsumpcyjnych za które otrzymują świadczenie – usługę cateringową, której zakup finansowany jest przez Spółkę z trzech źródeł:

• ze środków obrotowych Spółki,
• ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,
• z odpłatności ponoszonej przez pracownika otrzymującego talon.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna, nie występują natomiast czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Wobec powyższego nie można uznać, iż czynności wykonywane za wynagrodzeniem, które to wynagrodzenie jest niższe od kosztów świadczenia tych czynności, są nieodpłatne w części.

Potwierdzeniem powyższej tezy jest orzecznictwo TSUE. Przykładowo w wyroku w sprawie C-412/03 Hotel Scandic Gasaback AB v. Riksskatteverket, Trybunał wskazał, iż według VI Dyrektywy dostawa jest albo odpłatna albo nieodpłatna. Uzyskanie zapłaty, która pokrywa jedynie koszty, czy też tylko ich część nie oznacza, w ocenie TSUE, że czynność ma charakter nieodpłatny lub częściowo nieodpłatny.

W oparciu o przeprowadzoną powyżej analizę przytoczonych przepisów stwierdzić zatem należy, iż mimo że przedmiotowe czynności zostały wykonane za częściowym wynagrodzeniem, to jednak należy je uznać za odpłatne świadczenie usług.

Tak więc świadczenie przez Wnioskodawcę usług za odpłatnością stanowi, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, czynność podlegającą opodatkowaniu, na zasadach ogólnych, według stawek obowiązujących dla danego świadczenia. Tym samym do powyższych czynności nie znajdzie zastosowania przepis art. 8 ust. 2 ustawy, ponieważ, jak wyżej wskazano, mamy do czynienia ze świadczeniem odpłatnym.

W tym zakresie uznano stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji nr ILPP2/443-1202/11-3/AK, tj. 16 listopada 2011 r.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego. Natomiast kwestia dotycząca stanu faktycznego została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 21 listopada 2012 r. nr ILPP2/443-1202/11/12-S/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.