INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 czerwca 2012r. (data wpływu 21 czerwca 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów, które nie posłużyły czynnościom opodatkowanym na skutek kradzieży – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów, które nie posłużyły czynnościom opodatkowanym na skutek kradzieży.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej również: Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży wyrobów akcyzowych - napoje alkoholowe. Celem utrzymania ciągłości sprzedaży w różnych miejscach prowadzonej działalności spółka zawarła z innym podmiotem gospodarczym (również spółką z o.o.) umowę na zarządzanie stanem magazynowym oraz dystrybucji i sprzedaży napojów alkoholowych. Obowiązkiem Spółki jako Zarządzającego magazynem jest utrzymywanie prawidłowego i zgodnego z dokumentacją stanu magazynowego poprzez nadzór nad przyjmowaniem, składowaniem, ochroną, kontrolą, ewidencją i fakturowaniem towarów w imieniu ich właściciela.

W związku z prowadzoną działalnością spółka Zarządzająca zatrudnia agentów handlowych, z którymi ma zawarte umowy handlowe i pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę a także zobowiązanie do odpowiedzialności materialnej. Jeden z agentów Spółki Zarządzającej pobierał z magazynu towar na podstawie przedkładanych zamówień, do których zostały wystawione faktury VAT. W wielu przypadkach pobrane przez agenta towary oraz faktury nie docierały do odbiorców, gdyż faktury były niszczone a pobierany towar z magazynu został zbywany przez agenta w jego własnym sklepie. Z chwilą ujawnienia procederu, pracownik pomimo odpowiedzialności materialnej nie zwrócił zagarniętego towaru ani też jego wartości, w wyniku czego Spółka Zarządzająca wniosła do Sądu sprawę o zwrot wartości skradzionego towaru - postępowanie w toku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca jako podmiot, który jest właścicielem towaru zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów, które w efekcie końcowym nie posłużyły czynnościom opodatkowanym na skutek ich kradzieży... Zaznacza się jednocześnie iż faktury wystawione na sprzedaż, które nie dokumentowały faktycznego przebiegu transakcji (podmioty fikcyjne lub podmioty które nie dokonywały faktycznego zakupu) zostały anulowane.

Zdaniem Wnioskodawcy, właściciel towaru zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie zapisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz.1054 z póżn. zm).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z powyżej powołanych przepisów nie wynika, aby niedobór towarów stanowił dostawę towarów albo świadczenie usług, dlatego też nie podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stwierdzenie niedoborów zarówno zawinionych, jak i niezawinionych nie powoduje żadnych obowiązków związanych z rozliczeniem należnego podatku VAT.

Na mocy art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarcza, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści wyżej przytoczonego przepisu, wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika, tj. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej.

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi

Z przedstawionych okoliczności wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży wyrobów akcyzowych - napoje alkoholowe. Celem utrzymania ciągłości sprzedaży w różnych miejscach prowadzonej działalności spółka zawarła z innym podmiotem gospodarczym umowę na zarządzanie stanem magazynowym oraz dystrybucji i sprzedaży napojów alkoholowych Obowiązkiem Spółki jako Zarządzającego magazynem jest utrzymywanie prawidłowego i zgodnego z dokumentacją stanu magazynowego poprzez nadzór nad przyjmowaniem, składowaniem, ochroną, kontrolą, ewidencją i fakturowaniem towarów w imieniu ich właściciela.

W związku z prowadzoną działalnością spółka Zarządzająca zatrudnia agentów handlowych, z którymi ma zawarte umowy handlowe i pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę a także zobowiązanie do odpowiedzialności materialnej. Jeden z agentów spółki Zarządzającej pobierał z magazynu towar na podstawie przedkładanych zamówień, do których zostały wystawione faktury VAT. W wielu przypadkach pobrane przez agenta towary oraz faktury nie docierały do odbiorców, gdyż faktury były niszczone a pobierany towar z magazynu został zbywany przez agenta w jego własnym sklepie. Z chwilą ujawnienia procederu, pracownik pomimo odpowiedzialności materialnej nie zwrócił zagarniętego towaru ani też jego wartości, w wyniku czego Spółka Zarządzająca wniosła do Sądu sprawę o zwrot wartości skradzionego towaru - postępowanie w toku.

Biorąc po uwagę opis stanu faktycznego oraz przedstawione uregulowania prawne stwierdzić należy, iż niedobory towarów, jako niestanowiące dostawy towarów, ani świadczenia usług w rozumieniu powołanych wyżej przepisów, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, w związku z powstaniem niedoborów nie wystąpi obowiązek w podatku VAT należnym – czyli obowiązek opodatkowania powyższych niedoborów podatkiem od towarów i usług.

Warto podkreślić, iż niedobory zawinione są to niedobory, które powstały na skutek niedopełnienia obowiązków przez osobę materialnie odpowiedzialną za powierzone jej mienie. Natomiast niedobory niezawinione to te, które powstały z przyczyn niezależnych od osób materialnie odpowiedzialnych. Niedobory te mogą powstać na skutek zdarzeń losowych np.: pożaru, kradzieży, powodzi, zalania, jak również wskutek transportu, braku prądu, złych warunków przechowywania itp. Są to przyczyny, na które osoba materialnie odpowiedzialna nie miała żadnego wpływu.

A zatem dochodzi do sytuacji, w której nabyte towary nie zostaną wykorzystane do działalności opodatkowanej, co jest niezbędnym warunkiem dokonania odliczenia. Przepisy ustawy o VAT nie regulują kwestii niedoborów niezawinionych. Zdaniem tut. Organu, w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT zostaje zachowane.

W świetle powołanego wyroku, należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn od niego niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika”, jego prawo do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostaje zachowane.

A contrario, w sytuacji, gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych (kradzież przez pracownika ponoszącego odpowiedzialność materialną), nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. W takiej sytuacji odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej winna być skorygowana.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy w opinii tut. organu skradziony towar stanowi niedobór zawiniony, ponieważ niedobór ten powstał na skutek niedopełnienia obowiązków przez Spółkę zarządzającą zatrudniającą m.in. agentów zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Zaniedbanie obowiązków nastąpiło przez osobę działającą w imieniu Spółki zarządzającej magazynem Wnioskodawcy. Spółka jest materialnie odpowiedzialna za powierzone jej przez Wnioskodawcę mienie.

Wobec powyższego, w sytuacji, gdy zakup towarów przez Wnioskodawcę był dokonany z zamiarem wykorzystania go do działalności opodatkowanej podatkiem VAT, a późniejsza ich utrata nastąpiła z przyczyn od Strony zależnych (niedobór zawiniony), dany towar w efekcie końcowym nie zostanie wykorzystany do działalności opodatkowanej, to prawo Wnioskodawcy do odliczenia w związku z ww. nabyciem zostało utracone. Tym samym, jest on zobowiązany dokonać korekty podatku naliczonego odliczonego przy zakupie przedmiotowych towarów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy zauważyć, że w niniejszej interpretacji nie rozstrzygnięto kwestii zasadności anulowania faktur, które zostały wystawione na sprzedaż, które nie dokumentowały faktycznego przebiegu transakcji (podmioty fikcyjne lub podmioty które nie dokonywały faktycznego zakupu), gdyż nie przedstawiono w tym zakresie stanu faktycznego, nie sformułowano pytania ani nie przedstawiono stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.