INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2008r. (data wpływu 27 maja 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez biegłego sądowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 maja 2008r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez biegłego sądowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na zlecenie sądu jako biegły sądowy w zakresie spraw geodezyjnych, Wnioskodawca sporządza opinię. Opinia ta dla tej instytucji jest jednym z dowodów stanowiących podstawę do ustalenia stanu faktycznego i rozstrzygnięcia w sprawie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy usługa sporządzenia opinii przez Wnioskodawcę, jako biegłego sądowego na zlecenie sądu, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy wykonanie opinii przez biegłego sądowego na zlecenie sądu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wydając opinię na zlecenie sądu, Wnioskodawca nie wchodzi bowiem w relację z osobą trzecią aby mówić o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej - w tym wypadku uczestnikowi postępowania, musi istnieć bezpośrednia relacja między tą osobą a biegłym. Taka relacja jednak nie istnieje. Sąd ocenia opinię jako dowód i z chwilą zaliczenia jej w poczet materiału dowodowego przestaje ona być samodzielnym bytem, a staje się jednym z dowodów stanowiących podstawę do ustalenia stanu faktycznego i rozstrzygnięcia. W takich wypadkach organ procesowy ponosi odpowiedzialność instancyjną zarówno za zasadność powołania biegłego, określenie jego zadań, przygotowanie materiału badawczego (a zatem za warunki wykonywania czynności), jak i za użytek, jaki robi z dostarczonej opinii.

Wnioskodawca powołał się również na wykładnię wspólnotową, że wykonywaną samodzielnie działalnością gospodarczą w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT nie są takie czynności, które mają charakter zbliżony do czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy istniejącego między pracownikiem i pracodawcą bez względu na charakter tego stosunku). Osoby fizyczne wykonujące takie czynności nie są podatnikami VAT, bowiem nie obejmuje ich definicja zawarta w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, która wymaga samodzielnego wykonywania działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Na przedmiotowy zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług składają się czynności mające swą genezę w prawie cywilnym, jak i w innych gałęziach prawa materialnego. Wyłączenia i zwolnienia są wyjątkiem od ogólnej zasady opodatkowania. Ich ograniczone zastosowanie wynika z oczywistych przesłanek, które przyświecały ustawodawcy i zostały określone w powołanej ustawie oraz w przepisach wykonawczych.

Dla uznania czy czynności wykonywane przez biegłych sądowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług niewystarczająca jest analiza w zakresie przedmiotu opodatkowania bez dokonania ustaleń odnośnie zakresu podmiotowego objętego uregulowaniami tej ustawy. Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje m.in. wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność ta została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. W art. 15 ust. 3 cyt. ustawy wymieniono czynności, których nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą. Przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z przepisem art. 13 pkt 6 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu m. in. sądowym. W związku z powyższym należy stwierdzić, że nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie te czynności określone w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które realizowane są w oparciu o stosunek prawny, w ramach którego zostaną sformułowane elementy określające warunki osobistego wykonywania czynności w ramach danego stosunku prawnego, a także przejęcie odpowiedzialności zlecającego (w omawianym przypadku sądu lub innego organu władzy) wobec osób trzecich za czynności wykonującego zlecenie. Czynności wymienione w ww. art. 13 ust 6, które są realizowane w oparciu o stosunek prawny, w którym nie określono odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich, za czynności wykonującego zlecenie - jako niespełniające wymogów wymienianych w art. 15 ust 3 ustawy o podatku od towarów i usług – podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z tytułu samodzielnej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca twierdzi, iż wydając opinię na zlecenie sądu nie wchodzi w relacje z osobą trzecią, a żeby mówić o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej (w tym przypadku uczestnikowi postępowania) musi istnieć bezpośrednia relacja między tą osobą a biegłym. Zdaniem tut. organu, w przedmiotowej sprawie wykonanie czynności następuje jednak na podstawie więzów tworzących stosunek prawny, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT bowiem w przypadku sporządzania przez biegłego opinii nie można powiedzieć, iż sąd bierze na siebie odpowiedzialność za jego czynności. W konsekwencji powyższego biegły nie może korzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług albowiem w stosunku prawnym łączącym sąd z biegłym nie występują przesłanki wymienione tym przepisie. W szczególności biegły sądowy ponosi odpowiedzialność wobec organu orzekającego oraz wobec osób trzecich za wykonywane przez siebie czynności. W związku z niespełnieniem jednego z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę (sporządzanie opinii) z nakazu Sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym nie można uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, że wykonanie opinii jako biegły sądowy na zlecenie sadu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak bowiem wyżej wykazano, czynności wykonywane przez biegłych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w powołanym wyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności (wobec osób trzecich) zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Zatem czynności biegłego wykonującego powierzone mu funkcje wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych, a biegły w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na marginesie należy jedynie zaznaczyć, że biegły sądowy może korzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego w przepisie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług pod warunkiem, że:

• wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła kwoty określonej w tym przepisie,
• biegły nie utracił prawa do zwolnienia lub z tego prawa nie zrezygnował w związku z inną działalnością, z tytułu której uzyskał już status czynnego podatnika podatku od towarów i usług,
• usługi świadczone przez biegłego nie stanowią jednocześnie usług doradztwa, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.