INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2008r. (data wpływu do tut. Biura – 7 marca 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłacaniem zleceniobiorcy zasiłku pieniężnego z ubezpieczenia społecznego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłacaniem zleceniobiorcy zasiłku pieniężnego z ubezpieczenia społecznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie utrzymania obiektów w czystości, m.in. zawiera kontrakty na sprzątanie centrów handlowych. W celu realizacji tych kontraktów zatrudnia osoby fizyczne, które świadczą na jej rzecz usługi sprzątania jako pracownicy, zleceniobiorcy, wykonawcy umów o dzieło.

W zakresie wynikającym z przepisów odrębnych, w szczególności ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zleceniobiorcy obejmowani są przez spółkę zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego. W przypadku wystąpienia okoliczności opisanych w przepisach ubezpieczeniowych – np. w razie choroby zleceniobiorcy – spółka wypłaca tym zleceniobiorcom świadczenia (zasiłki) z ubezpieczenia społecznego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłacanych zleceniobiorcom świadczeń (zasiłków) z ubezpieczenia społecznego...

Wnioskodawca uważa, że jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłacanych zleceniobiorcom świadczeń (zasiłków) z ubezpieczenia społecznego.

W ocenie wnioskodawcy uzasadnieniem powyższego stanowiska jest treść art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem „osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej”.

W art. 31 mowa jest o przychodach pochodzących z dwóch kategorii źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy: określonych w pkt 1 („przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy”) oraz w pkt 9 („zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego”, czyli „inne źródła przychodów” w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy). Przepis art. 31 dotyczy „zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy”, jednocześnie zaś nie nakazuje terminu „zakład pracy” rozumieć „ścieśniająco” i wiązać jego użycie z przychodami ściśle pracowniczymi wskazanymi w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zdaniem wnioskodawcy należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera w swej treści definicji legalnej pojęcia „zakład pracy”. Podobnie jest w innych przepisach polskiego prawa podatkowego. Nie ma takiej definicji ani w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa, ani w kluczowym akcie prawa pracy, czyli w ustawie z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy.

Wnioskodawca uważa, że zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej, jak również dyrektywami interpretacji przepisów prawnych, przedmiotowy termin należy rozumieć tak samo, jak pojmowany jest on przez użytkowników języka polskiego. W rozumieniu potocznym „zakład pracy” to termin określający w przybliżeniu instytucję (czy też miejsce), w której (lub na rzecz której) osoby fizyczne nieprowadzące przy tym działalności gospodarczej świadczą swoje usługi w zamian za wynagrodzenie. Są to zatem nie tylko pracownicy osiągający przychody określone w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy, ale także zleceniobiorcy i wykonawcy umów o dzieło osiągający przychody określone w art. 10 ust. 1 pkt 2 (działalność wykonywana osobiście). Zakład pracy to zatem takie miejsce, w którym się pracuje, aby zarabiać na życie, bez znaczenia jest tu jednak konkretna wiążąca strony forma prawna.

Z uwagi na powyższe wnioski, termin „zakład pracy”, którym posłużył się ustawodawca w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wg wnioskodawcy należy rozumieć nie jako odnoszący się tylko i wyłącznie do stosunku pracy wiążącego pracodawcę z pracownikiem, ale także do stosunków cywilnoprawnych umów zlecenia i dzieła. Dlatego też, obowiązek obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od „zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy” (art. 31) w ocenie wnioskodawcy dotyczy również zasiłków wypłacanych zleceniobiorcom. Wnioskodawca podkreśla, że do podobnych wniosków jak wykładnia literalna prowadzi analiza skutków wykładni systemowej oraz celowościowej. W ocenie wnioskodawcy ustawodawca założył, że podatników objętych podatkiem dochodowym można zakwalifikować do jednej z dwóch grup: tych mniej i tych bardziej zorganizowanych. Przy czym ci drudzy, np. osoby prawne, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, zobowiązani zostali wobec tego do samodzielnego obliczania i wykonywania ciążących na nich (a niekiedy też i na innych osobach) zobowiązań podatkowych. Z kolei ci pierwsi, do których należą przykładowo pracownicy, zleceniobiorcy, wykonawcy umów o dzieło, emeryci, renciści, osoby pobierające zasiłki, mogą de facto nie dysponować umiejętnościami gwarantującymi należyte obliczanie i wykonywane zobowiązań podatkowych. Ich nieumiejętność szkodziłaby zarówno Skarbowi Państwa, całemu społeczeństwu, jak i im samym. Z uwagi za powyższe założenia ustawodawca wprowadził do systemu prawnego instytucję płatnika podatku. Podobnie, powyższe racje przemawiały za obecnym ukształtowaniem przepisów rozdziału 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników”, w którym szereg instytucji zobowiązana została do obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych będących pracownikami, emerytami, zleceniobiorcami, itd.

Wnioskodawca uważa, że biorąc pod uwagę wykładnię celowościową należy wskazać, iż jego zleceniobiorcami (nota bene – zakładu pracy chronionej) są w znacznej mierze osoby niewykwalifikowane, które – w związku z tym, że wykonują nieskomplikowane prace i zadania – osiągają stosunkowo skromne wynagrodzenie analogiczne do gwarantowanej płacy minimalnej. Z uwagi na strukturę ponoszonych w gospodarstwie domowym wydatków, łatwiej jest takim zleceniobiorcom wykonywać swoje zobowiązania podatkowe stopniowo – poprzez zaliczki pobrane przez płatnika. W takiej sytuacji ciężar podatkowy rozłożony jest na 12 równych miesięcznych rat. Wnioskodawca zauważa, że gdyby mieli oni zapłacić podatek samodzielnie - jednorazowo za cały rok w terminie wskazanym w art. 45 ustawy, to takie rozwiązanie wiązałoby się dla nich ze znacznie większą trudnością. Wydatek rzędu 300 zł może oznaczać dla zleceniobiorców połowę dochodu uzyskanego za dany miesiąc. Tymczasem potrącane zaliczki przez płatnika nie są aż tak odczuwalne dla portfela podatnika osiągającego niskie dochody. Wnioskodawca uważa, że należy wziąć także pod uwagę okoliczność, że w razie niewykonania obowiązku podatkowego przez zleceniobiorców, Skarb Państwa ma stosunkowo niewielkie szanse na wymuszenie zapłaty podatku. Zwykle bowiem z uwagi na ograniczenia ustawowe, postępowanie egzekucyjne okaże się bezskuteczne. Dlatego też w ocenie wnioskodawcy realizowanie obowiązku płatnika w stosunku do świadczeń z ubezpieczenia społecznego wypłacanych zleceniobiorcom jest korzystne dla wszystkich stron stosunku podatkowego – podatników i Skarbu Państwa.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie zaś do art. 20 ust. 2 ustawy podatkowej, za zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ust. 1, uważa się kwoty wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z treści cytowanego powyżej przepisu wynika, iż zakładem pracy zobowiązanym do pełnienia funkcji płatnika, czyli obliczania i poboru w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych są:

1. osoby fizyczne,
2. osoby prawne,
3. jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej,

- które zatrudniają pracowników i na podstawie zawartych umów wypłacają im:

1. wynagrodzenie ze stosunku służbowego, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy,
2. zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, tj. zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy, pogrzebowy,
3. udziały w nadwyżce bilansowej (w przypadku spółdzielni pracy).
   
   

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca wypłaca zasiłki z ubezpieczenia społecznego osobom, z którymi zawarł umowy-zlecenia.

W świetle powyższego wnioskodawca nie będzie zakładem pracy w rozumieniu przytoczonego przepisu art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych zasiłków z ubezpieczenia społecznego, o którym mowa w art. 31 ustawy podatkowej, powstaje wyłącznie w odniesieniu do zasiłków wypłacanych pracownikom.

Stosownie do treści art. 12 ust. 4 ww. ustawy za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy. W konsekwencji przepis ten nie znajdzie zastosowania w przypadku wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego zleceniobiorcom.

Obowiązek poboru zaliczek z tytułu zasiłków wypłacanych zleceniobiorcom nie wynika również z postanowień art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy podatkowej, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Przepis ten obejmuje jedynie dochody z działalności wykonywanej osobiście – do których m.in. należą dochody z tytułu umowy-zlecenia oraz dochody z praw majątkowych, nie dotyczy zaś zasiłków z ubezpieczenia społecznego, stanowiących dochody z innych źródeł, o których jest mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej.

Stosownie zaś do art. 42a ustawy podatkowej, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Podkreślić należy, iż stosownie do treści art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Jak wynika z powyższego, to przepisy prawa podatkowego (a nie wnioskodawca) określają zakres obowiązków płatnika.

Reasumując, w przedstawionym stanie faktycznym, na wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu wypłacania zleceniobiorcom zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego. Wnioskodawca zaś, jako podmiot dokonujący wypłaty należności z tego tytułu jest zobligowany do wypełnienia obowiązków, o których mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT–8C.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.