INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 26 maja 2008 r. (data wpływu 29 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie źródeł przychodów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie źródeł przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jako biegły sądowy świadczy usługi na rzecz sądów zarówno na zlecenie imienne, jak też w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez firmę, w szczególności, gdy zlecenie jest wielotematyczne i realizuje je wspólnie z rzeczoznawcami branżowymi. Chcąc uniknąć prowadzenia podwójnej ewidencji stosuje zdecydowanie wygodniejszą formę, jaką jest realizacja zleceń przez firmę. Wnioskodawca podał, że istnieje wówczas możliwość podnajmowania do wyceny specjalistycznych zagadnień upoważnionych rzeczoznawców branżowych i rozliczanie się z nimi finansowo w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Problem dotyczy podwójnego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych działalności wykonywanej osobiście przez biegłego i prowadzonej działalności gospodarczej przez firmę, stosowanego m.in. przez sąd rejonowy. Wnioskodawca wskazał, iż na zlecenie sądu wystawionego na firmę z faktury VAT, sąd rejonowy od kwoty netto potrąca 19% zaliczkę na podatek dochodowy po uwzględnieniu kosztów uzyskania przychodów i dochód ten wykazuje w PIT-11 jako dochód biegłego, gdy tymczasem przychód ten jest już uwzględniony po wystawieniu faktury VAT w miesięcznych przychodach firmy, ewidencji podatku VAT i rozliczony comiesięcznie z tego tytułu podatek dochodowy i podatek VAT. Tym sposobem ta sama czynność jest podwójnie opodatkowana - raz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i drugi raz po wypłaceniu przez sąd biegłemu wynagrodzenia i zaliczeniu tego dochodu, jako dochodu imiennego biegłego (w PIT-11) oraz rozliczony ponownie w zeznaniu rocznym.

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwość co do stosowania przepisu art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przepis art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy interpretować w ten sposób, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m. in. przychody (…) „biegłych w postępowaniu sądowym dochodzeniowym i administracyjnym” (…) z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 w brzmieniu – „przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kosztów menadżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej” z wyjątkiem przychodów, o których mowa w punkcie 7. Jeżeli zatem źródłem przychodów biegłego jest prowadzona przez niego działalność gospodarcza, wystawiona faktura VAT - zdaniem Wnioskodawcy - sąd nie ma obowiązku potrącania zaliczki na podatek dochodowy od kwoty netto faktury, oraz nie powinien zaliczać tych przychodów do działalności wykonywanej osobiście przez biegłego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zatem pozarolnicza działalność gospodarcza i działalność wykonywana osobiście stanowią odrębne źródła przychodów.

Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
   - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Tak więc, dla celów podatkowych działalność prowadzona przez podatnika może być uznana za działalność gospodarczą pod warunkiem, że uzyskanych przychodów nie można zaliczyć do źródeł przychodów, o których mowa wyżej, tj. np. do działalności wykonywanej osobiście.

Zgodnie z treścią art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

W świetle powyższego należności wypłacane biegłym, biegłym tłumaczom lub adwokatom za zlecone im czynności stanowią przychody, o których mowa w powołanym wyżej art. 13 pkt 6 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy podkreślić, iż na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód, aby osoby prowadzące działalność gospodarczą równocześnie wykonywały na zlecenie sądów określone czynności i osiągały z tego tytułu przychody, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże przychodów tych nie należy łączyć z przychodami z działalności gospodarczej.

Taka kwalifikacja przychodu powoduje, iż na sądach jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 41 ust. 1 ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Nie ma w tym przypadku zastosowania art. 41 ust. 2 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Przytoczony powyżej przepis art. 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie tylko do przychodów określonych w art. 13 pkt 2 i 8, natomiast wykonywane przez biegłego czynności na zlecenie sądu ujęte zostały przez ustawodawcę w treści art. 13 pkt 6 ww. ustawy.

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W myśl art. 42 ust. 2 ww. ustawy w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa:

1. w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru,
2. w art. 3 ust. 2a, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, również gdy płatnik w roku podatkowym sporządzał i przekazywał informacje w trybie przewidzianym w ust. 4.

Jednocześnie, zgodnie z treścią art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

W aspekcie powyższego, w sytuacji, gdy osobie fizycznej (biegłemu) wykonującej również pozarolniczą działalność gospodarczą, organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd, prokurator lub policja zleci - na podstawie właściwych przepisów – wykonanie określonych czynności w ramach toczącego się postępowania sądowego, dochodzeniowego lub administracyjnego, to uzyskane z tego tytułu przychody należy zakwalifikować do działalności wykonywanej osobiście. W tym przypadku biegły nie wykonuje swoich czynności na podstawie stosunku cywilnoprawnego (jak ma to miejsce np. w działalności gospodarczej), kształtowanego w sposób umowny, pomiędzy jego stronami, na zasadzie swobody zawierania umów, przez określonej treści umowę zawieraną i wykonywaną na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Podstawą jego działania jest bowiem szczególny pozaumowny stosunek prawny, jaki powstaje w postępowaniu pomiędzy uprawnionym organem, który prowadzi postępowanie, a osobą, którą ten organ powołał.

O powołaniu biegłego w danym postępowaniu, rozstrzyga władczo organ prowadzący postępowanie. Działając w sposób władczy, sąd określa również wysokość wynagrodzenia biegłego. Wynagrodzenie to zatem nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu wg zasad określonych w przepisach art. 44 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem – w świetle przedstawionego stanu faktycznego – w przypadku wystawienia faktury przez biegłego za zlecone czynności, sąd jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od wartości netto wystawionej faktury po potrąceniu kosztów uzyskania przychodów. Natomiast biegły sądowy obowiązany jest wykazać przedmiotowe dochody w zeznaniu rocznym na podstawie otrzymanych od płatnika informacji. Oznacza to, iż przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie należy ujmować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów prowadzonej działalności gospodarczej. Koniecznym jest wyłączenie z działalności gospodarczej przychodów z tytułu czynności biegłego sądowego wykonanych na zlecenie sądu, co w konsekwencji wyeliminuje podwójne ich opodatkowanie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.