INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2008r. (data wpływu do tut. BKIP 20 maja 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji otrzymanych w spadku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 maja 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji otrzymanych w spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 27 grudnia 2004r. zmarła matka wnioskodawczyni. Po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku wnioskodawczyni została uznana za jednego ze spadkobierców zmarłej. W skład masy spadkowej, która przypadła wnioskodawczyni weszły m.in. akcje o rynkowej wartości w dniu otwarcia spadku wynoszącej 51,60 zł za akcję. Od wartości spadku odprowadzono podatek stosownie do przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Był on naliczony od wartości masy spadkowej na dzień otwarcia spadku t.j. 27 grudnia 2004r. Od 2004r. rynkowy kurs akcji spadł, a więc zmniejszyła się ich wartość. W 2006r. wnioskodawczyni sprzedała 100 przedmiotowych akcji za kwotę 4 948,00 zł, przy jednostkowej cenie za akcję 49,48 zł. Zatem na tej sprzedaży została poniesiona strata w stosunku do daty ich nabycia w wysokości 2,12 zł za akcję.

W związku z powyższym w rocznym zeznaniu PIT za 2006r. wnioskodawczyni nie wykazała żadnego dochodu z tytułu sprzedaży tych akcji (w związku z poniesioną stratą finansową).Jednak zgodnie z posiadaną informacją od urzędu skarbowego każda sprzedaż akcji nabytych w drodze „nieodpłatnej czynności prawnej” – spadkobrania, podlega podatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 30b ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż akcji nabytych w spadku po zmarłej matce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 30b lub jakiegokolwiek innego przepisy ww. ustawy...

Zdaniem wnioskodawczyni opodatkowanie podatkiem dochodowym spadku tak jakby to był zarobek bez kosztów jest niesprawiedliwe. Ponadto stosowanie takiej zasady do opodatkowania akcji, które wchodzą w skład spadku a do innych wartości również wchodzących w skład spadku nie – wnioskodawczyni uważa za niesprawiedliwe. Podatek od spadków i darowizn został bowiem zapłacony i nie powinno się obciążać jeszcze raz tego samego spadku podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie sprzedaży akcji wchodzących w skład masy spadkowej.

Otrzymując spadek po zmarłej matce wnioskodawczyni zapłaciła juz podatek od spadków i darowizn za całą masę spadkową. Z informacji jakie otrzymała wnioskodawczyni w urzędzie skarbowym, spadek jest traktowany jak faktyczny zarobek w dniu sprzedaży akcji i przy założeniu zerowych kosztów ich nabycia zostaje opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem wnioskodawczyni spadek ten został potraktowany wyjątkowo ze względu na to, iż są to akcje. Jeżeli byłby on w innej postaci wnioskodawczyni nie zostałaby obciążona podatkiem dochodowym. Opodatkowanie po raz drugi jest niekorzystne ponieważ spadek jest traktowany jak czysty zysk.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) o podatku od spadków i darowizn, podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego. Stosownie do powyższego, opodatkowaniu tym podatkiem podlegało samo nabycie spadku, w tym nabycie przedmiotowych akcji. Z chwilą nabycia wnioskodawczyni stała się właścicielką przypadającej na nią części akcji. Akcje te utworzyły jej majątek.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2006r. wnioskodawczyni sprzedała 100 akcji nabytych w drodze spadku. Stosownie do art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Z powyższego wynika, że umowa sprzedaży stanowi jedną z form odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Sprzedaż akcji, które wchodziły w skład masy spadkowej po zmarłej matce wnioskodawczyni jest całkowicie odrębną czynnością, która podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 wyżej wymienionej ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z:

1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych
2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.)
   
   

Zgodnie z art. 19 ust. 1 w związku z art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.
Natomiast stosownie do treści art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Powołany wyżej przepis stanowi zatem jedynie o opodatkowaniu dochodu z odpłatnego zbycia nie rozróżniając czy nabycie nastąpiło w sposób odpłatny czy nieodpłatny. Charakter nabycia zbywanych akcji jest zatem bez znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu odpłatnego zbycia.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 ze zm.) przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów (strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003r., z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2004r., pod warunkiem, że papiery te zostały nabyte przed dniem 01 stycznia 2004r.

Przepis zaś wyżej powołanego art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2004r., stanowi, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 01 stycznia 2001r. do dnia 31 grudnia 2003r., dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 ze zm.) – przy czym zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych papierów wartościowych jest przedmiotem działalności gospodarczej.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów art. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003r., dochody ze sprzedaży akcji korzystają ze zwolnienia, jeśli równocześnie zostały spełnione następujące warunki:

1. akcje dopuszczono do publicznego obrotu papierami wartościowymi;
2. nabycia dokonano przed dniem 01 stycznia 2004r.;
3. nabycie nastąpiło na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierówwartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym,albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawyPrawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi;
4. sprzedaż tych akcji nie jest przedmiotem działalności gospodarczej.
   
   

Z przedstawionego przez wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, iż przedmiotowy wniosek dotyczy sprzedaży akcji nabytych w drodze spadku po zmarłej 27 grudnia 2004r. matce. W związku z powyższym nie została spełniona przesłanka warunkująca zwolnienie dochodów ze sprzedaży akcji z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ponieważ sprzedane akcje zostały nabyte przez wnioskodawczynię po 01 stycznia 2004r.
Dodatkowo należy zaznaczyć, że nabycie akcji nastąpiło w wyniku nabycia spadku, a warunkiem do skorzystania ze zwolnienia jest aby, akcje zostały nabyte na postawie oferty publicznej, na giełdzie papierów wartościowych czy w regulowanym wtórnym obrocie publicznym, co nie miało miejsca w niniejszym przypadku.

W związku z powyższym dochód ze zbycia akcji nabytych w drodze spadku nie może podlegać zwolnieniu, o którym mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten podlega opodatkowaniu jako dochód z kapitałów pieniężnych, na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (w tym akcji) jest różnica pomiędzy przychodami z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym.
Przychodem będzie zatem zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży. Do kosztów uzyskania przychodów w momencie odpłatnego zbycia można natomiast zaliczyć stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy wydatki na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych.Do kosztów uzyskania przychodów można zatem zaliczyć koszt nabycia odpłatnie zbywanego papieru wartościowego.

Jednakże, należy zaznaczyć, że w przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku, nie występuje koszt nabycia tych walorów, ponieważ nie zostały poniesione żadne wydatki na ich nabycie. Nabycie w drodze spadku jest nabyciem nieodpłatnym, gdyż spadkobierca sprzedający akcje nie poniósł wydatku na ich nabycie.

W przedmiotowej sprawie nie wystąpiły koszty nabycia akcji przez wnioskodawczynię, gdyż akcje nabyła ona nieodpłatnie wobec czego przychód uzyskany z tytułu zbycia tych akcji jest równy dochodowi. Tym samym wartość akcji na dzień ich nabycia przez wnioskodawczynię w drodze spadku nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego ich zbycia, ponieważ wartość tych akcji na dzień nabycia spadku nie jest w żadnym wypadku wydatkiem wnioskodawczyni poniesionym na ich nabycie. Oznacza to, że nie można również mówić o wystąpieniu straty ze sprzedaży akcji, gdyż wnioskodawczyni osiągnęła przychód natomiast nie poniosła sama żadnych kosztów jego uzyskania.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że zapłacony przez wnioskodawczynię podatek również nie może stanowić kosztu, o który pomniejszy ona uzyskany ze sprzedaży przychód.

Przy ustalaniu podstawy opodatkowania należy jednak zwrócić uwagę na brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 105 ww. ustawy, zgodnie z którym wolny od podatku dochodowego jest dochód uzyskany ze zbycia akcji (udziałów) otrzymanych w drodze spadku albo darowizny - w części odpowiadającej kwocie zapłaconego podatku od spadków i darowizn.

Tym samym część uzyskanego przez wnioskodawczynię dochodu ze sprzedaży papierów wartościowych podlega zwolnieniu z opodatkowania na mocy powołanego uprzednio przepisu art. 21 ust. 1 pkt 105 ustawy podatkowej. Wolny od podatku dochodowego będzie dochód uzyskany ze zbycia papierów wartościowych otrzymanych w drodze spadku jedynie w części odpowiadającej kwocie zapłaconego przez wnioskodawczynię podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia zbytych akcji.

Aby obliczyć wartość dochodu zwolnionego z opodatkowania należy obliczyć wartość zapłaconego podatku spadkowego w części przypadającej na sprzedane akcje.W pierwszej kolejności należy zatem ustalić udział procentowy przypadający na nabyte w drodze spadku akcje do całości majątku spadkowego (z wniosku wynika bowiem, że w skład spadku oprócz sprzedanych akcji wchodziły również inne składniki majątku):

W - wartość całego majątku spadkowego
Y - wartość akcji, przyjęta do obliczenia podatku od spadku
Z - udział procentowy nabytych w drodze spadku akcji do ogólnej kwoty masy spadkowej

Z=(Yx100%)/W

Następnie należy ustalić wysokość podatku przypadającego na wszystkie nabyte w drodze spadku akcje:

K - podatek od spadku, przypadający na nabyte w drodze spadku akcje
L - podatek od spadku zapłacony od całości majątku

K = L x Z

Kolejnym krokiem jest ustalenie udziału procentowego akcji sprzedanych do całości akcji nabytych, z wniosku nie wynika bowiem, że sprzedano całość nabytych akcji:

M - całość akcji nabytych w spadku
O - akcje sprzedane (100 sztuk)
R - udział procentowy akcji sprzedanych do ogólnej ilości akcji nabytych w spadku

R=(0x100%)/M

W ostatnim etapie należy ustalić podatek przypadający na część sprzedanych akcji nabytych w drodze spadku:

K - podatek od spadku, przypadający na nabyte w drodze spadku akcje
S - podatek od spadku, przypadający na sprzedaną część akcji nabytych w drodze spadku

S = K x R

Dopiero tak obliczona wartość podatku od spadków i darowizn przypadająca na sprzedane akcje stanowi kwotę, która odpowiadać będzie dochodowi o jaki można pomniejszyć ogólny dochód ze sprzedaży nabytych przez wnioskodawczynię akcji. Do sposobu opodatkowania pozostałego dochodu ze zbycia przedmiotowych akcji zastosowanie znajdzie art. 30b ust. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy). Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych wg skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

W związku z powyższym, dochód ze sprzedaży przedmiotowych akcji uzyskany w 2006r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Stanowisko wnioskodawczyni jest więc nieprawidłowe.

W uzasadnieniu wnioskodawczyni powołuje argument, że opodatkowanie sprzedaży akcji nabytych w drodze spadku byłoby niesprawiedliwe, gdyż już raz zapłaciła podatek przy nabyciu spadku. W związku z powyższym organ podatkowy po raz kolejny podkreśla, że podatek od spadków i darowizn wnioskodawczy uiściła z tytułu nabycia spadku (w tym akcji). Sprzedaż tych akcji stanowi natomiast odrębną czynność prawną, która podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy jako odpłatne zbycie. Nie można podatku od spadków z tytułu nabycia utożsamiać z podatkiem dochodowym z tytułu zbycia. Podobnie jak uiszczenie podatku od spadku z tytułu nabycia akcji nie wyklucza obowiązku uiszczenia podatku dochodowego z tytułu ich zbycia. Nie oznacza to bynajmniej, że spadek wnioskodawczyni został potraktowany w sposób wyjątkowy. Spadek ten został opodatkowany w momencie jego nabycia, natomiast w momencie zbycia wchodzących w skład spadku akcji opodatkowaniu podlega dochód z tytułu sprzedaży. Za niesprawiedliwe wnioskodawczy uważa również opodatkowanie sprzedaży akcji w sytuacji kiedy jej zdaniem w stosunku do innych wartości wchodzących w skład spadku takie zasady nie są stosowane. Argument ten należy uznać za bezzasadny, gdyż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 10 ust. 1 wymienia różne źródła przychodu. W zależności od źródła przychodu dochód podlega różnym zasadom opodatkowania. Przepis art. 30b ustawy reguluje zasady opodatkowania ze zbycia akcji bez względu na sposoby ich nabycia. Zbycie innych przedmiotów i praw wchodzących w skład masy spadkowej podlega innym przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wnioskodawczyni podniosła również, że gdyby pieniądze w spadku po matce otrzymała w innej postaci niż akcje to nie byłaby obciążona podatkiem z tytułu sprzedaży tych akcji. W odpowiedzi na powyższe należy zauważyć, że otrzymane w spadku akcje nie są pieniędzmi. Akcje są papierami wartościowymi podlegającymi sprzedaży, podczas gdy pieniądze są środkiem płatniczym podlegającym wymianie. Każde odpłatne zbycie papierów wartościowych podlega regulacji art. 30b ustawy. Odpłatne zbycie innych niż papiery wartościowe rzeczy i praw wchodzących w skład spadku nie będzie podlegało regulacji art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, może jednak podlegać innym regulacjom tejże ustawy.

Ponadto informuje się, że zawarta we wniosku otrzymanym przez tut. organ w dniu 20 maja 2008r. prośba wnioskodawczyni o sprostowanie decyzji Urzędu Skarbowego i uznanie, że podatek od spadku został juz zapłacony i nie powinno zaistnieć ponowne opodatkowanie tegoż samego spadku zostanie przesłana odrębnym pismem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego do załatwienia zgodnie z właściwością. W kompetencji tut. BKIP w Bielsku-Białej nie leży bowiem rozpatrywanie tego wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przestawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.