INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy X, reprezentowanej przez pełnomocnika Panią, przedstawione we wniosku z dnia 7 lipca 2008 r. (data wpływu: 10 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie umowy sprzedaży zawartej w dniu 1 marca 1957 r. na rzecz osoby fizycznej (Pana K.), Rada Narodowa miasta X ustanowiła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w X przy ulicy N(…) 34/36, o powierzchni 620 m², z jednoczesną sprzedażą domu jednorodzinnego o powierzchni 105,0 m² położonego na tej nieruchomości. Na poczet ceny sprzedaży budynku oraz czynszu z tytułu użytkowania wieczystego, osobie fizycznej została zaliczona wartość pozostawionego za granicą mienia nierolniczego.

Rada Narodowa miasta X jest poprzednikiem prawnym podatnika – Gminy X.

Dla przedmiotowej nieruchomości urządzona była księga wieczysta nr 8/218 prowadzona przez Sąd Powiatowy we X. Ponieważ księga wieczysta nr (…) zaginęła, Sąd Powiatowy dla miasta X Wydział III Ksiąg Publicznych postanowieniem z dnia 3 września 1958 r. założył dla nieruchomości położonej we X przy ulicy N(…) 36, w miejsce zaginionej księgi wieczystej, księgę wieczystą o numerze (…). W tej księdze wieczystej osoba fizyczna (Pan K), wpisana została jako użytkownik wieczysty nieruchomości położonej we X przy ulicy N(…) 36, nr 52 o pow. 620 m², oraz właściciel części domu mieszkalnego wraz z podwórzem i ogrodem. Taki stan faktyczny potwierdza odpis z księgi wieczystej z dnia 18 listopada 1991 r., gdzie osoba fizyczna (Pan K), wpisana jest jako użytkownik wieczysty działki nr 52 o pow. 620 m², położonej we X przy ulicy N(…) 36, wraz z częścią domu mieszkalnego z podwórzem i ogrodem.

W dniu 17 stycznia 1977 r., Pan K zawarł umowę dzierżawy nieruchomości przy ulicy N(…) 34.

W wyniku odnowy operatu ewidencji gruntów zmieniono numer działki położonej przy ulicy N (…)36 z 52 na 20, o pow. 621 m².

Postanowieniem z dnia 12 września 1991 r., sygn. akt I Ns/724/91 Sąd Rejonowy stwierdził nabycie spadku po osobie fizycznej (Panu K) przez jego żonę i dzieci.

Decyzją z dnia 29 listopada 2002 r., nr (…), prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej przy ulicy N(…) 36, zostało przekształcone w prawo własności. Decyzja ta uprawomocniła się dnia 20 grudnia 2002 r.

Ponieważ większa część budynku położona jest poza granicami działki nr 20, tj. na działce przy ul. N(…) 34, osoby fizyczne (spadkobiercy Pana K), wystąpiły z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia tej nieruchomości, jednakże postanowieniem z dnia 14 lutego 2006 r. Sąd Okręgowy w X Wydział II Cywilno – Odwoławczy (sygn. akt II Ca 1407/05) oddalił wniosek o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości przy ulicy Niemczańskiej 34.

W opisanym stanie osoba fizyczna (Pan K), nabyła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości przy ulicy N(…) 36 o pow. 620 m² (później przekształcone w prawo własności). Ponieważ jednak budynek położony jest na dwóch działkach – przy ulicy N(…) 36 w mniejszej części i przy ulicy N(…) 34 w przeważającej części, osoba fizyczna nabyła własność jedynie części domu mieszkalnego położonego przy ulicy N(…) 36, natomiast nie nabyła własności części domu położonego przy ulicy N(…) 34, a jedynie nakłady poniesione na jego wybudowanie.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Tak więc, mając na uwadze zasadę wyrażoną w przepisie art. 48 k.c., część budynku znajdująca się na działce przy ulicy N(…) 34 stanowi własność Wnioskodawcy – Gminy X, a osoba fizyczna przez zawarcie umowy sprzedaży z dnia 1 marca 1957 r. nabyła jedynie wartość nakładów poniesionych na wybudowanie budynku.

Czynność jakiej zamierza dokonać Wnioskodawca polega na sprzedaży na rzecz osób fizycznych, następców prawnych Pana K, wydzielonej geodezyjnie części nieruchomości gruntowej zabudowanej częścią budynku mieszkalnego, położonej w X przy ulicy N(…) 34.

Budynek, o którym mowa w przedmiotowym stanie, stanowi towar używany w rozumieniu art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), gdyż od końca roku, w którym zakończono budowę obiektu, minęło 5 lat. Ponadto podatnikowi dokonującemu dostawy budynku nie służyło prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Podstawą dla planowanej czynności będzie przepis art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004, Nr 261, poz. 2603 ze zm.), zgodnie z którym nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste osobie, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaka jest podstawa opodatkowania podatkiem VAT czynności dostawy gruntu zabudowanego częścią budynku mieszkalnego, stanowiącego towar używany, jeżeli osoba na rzecz której dokonywana jest dostawa nabyła wcześniej nakłady na wybudowanie budynku, z zastrzeżeniem, że podatnikowi dokonującemu dostawy budynku nie służyło prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów.

W ocenie Wnioskodawcy, transakcja jakiej zamierzają dokonać strony polega na odpłatnej dostawie gruntu zabudowanego częścią budynku mieszkalnego, stanowiącego towar używany. Zgodnie bowiem z zasadą wyrażoną w art. 48 k.c., część budynku znajdująca się na działce przy ulicy N(…) 34 stanowi własność Gminy X, a osoba fizyczna przez zawarcie umowy sprzedaży z dnia 1 marca 1957 r. nabyła jedynie wartość nakładów poniesionych na wybudowanie budynku. Tak więc czynność ta będzie dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku VAT.

Ustalając podstawę opodatkowania tej czynności należy wskazać przepis art. 29 ust. 1 ustawy o podatku VAT stanowiący, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Tak więc, w ocenie Wnioskodawcy, pomimo tego, że osoby fizyczne, następcy prawni Pana K, są właścicielami nakładów poniesionych na wybudowanie części budynku położonego na działce przy ulicy N(…) 34, jednak Gmina X jest właścicielem tej części budynku na podstawie art. 48 k.c., to podstawą opodatkowania przedmiotowej czynności będzie wartość gruntu oraz części budynku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów – stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Według art. 2 pkt 6 ww. ustawy przez towary rozumie się wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zawarte w przytoczonym przepisie wyrażenie "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" stwarza wiele trudności interpretacyjnych. Nie ulega wątpliwości, że "prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" nie wolno utożsamiać z prawem własności. Europejski Trybunał Sprawiedliwości przy definiowaniu wyrażenia "dostawa towarów" kładzie akcent przede wszystkim na "własność ekonomiczną" funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Shipping and Forwarding Safe B.V. v. Staatsecretaris van Financiën Europejski Trybunał wyraził pogląd, że "wyrażenie w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym" (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że "zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce" (pkt 2).

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Obrót jednak zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur (art. 29 ust. 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Natomiast w myśl art. 48 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Powyższy przepis prawny jest wyrazem zasady ujętej w art. 191 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową. Zatem zasadniczo budynki trwale z gruntem związane stanowią jego część składową i nie mogą być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (art. 47 § 1 k.c.).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż w dniu 1 marca 1957 r., zostało ustanowione na rzecz Pana K prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej przy ulicy N(…) 34/36 z jednoczesną sprzedażą domu jednorodzinnego położonego na tej nieruchomości. W związku z zaginięciem księgi wieczystej, postanowieniem Sądu Rejonowego we X założono nową księgę wieczystą, w której Pan K został wpisany jako użytkownik wieczysty nieruchomości przy ulicy N(…) 36 oraz właściciel części domu mieszkalnego wraz z podwórzem i ogrodem. Prawo użytkowania wieczystego powyższej nieruchomości zostało przekształcone w roku 2002 w prawo własności. W roku 1977 Pan K zawarł umowę dzierżawy nieruchomości przy ulicy N(…) 34. Zdaniem Gminy, Pan K nie nabył prawa własności do części domu znajdującego się przy ulicy N(…) 34, a jedynie nakłady poniesione na jego wybudowanie.

Obecnie Wnioskodawca planuje sprzedać część nieruchomości gruntowej położonej przy ulicy N(…) 34, zabudowanej częścią budynku mieszkalnego.

Z przedstawionego stanu nie wynika jednoznacznie, kiedy został wydany do rozporządzania przedmiotowy budynek. Jednocześnie do organów podatkowych nie należy określanie jaki jest tytuł prawny (prawo własności czy umowa dzierżawy) Wnioskodawcy do nieruchomości.

W związku z powyższym, mając na uwadze przedstawiony opis zawarty we wniosku oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż jeżeli Gmina dokonała dostawy czyli przeniosła prawo do rozporządzania budynkiem – w podatku od towarów i usług istotne jest ekonomiczne, a nie cywilistyczne władztwo – na osobę fizyczną w dniu 1 marca 1957 r., to obecnie dokonywana będzie dostawa tylko gruntu i jego wartość stanowić będzie podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 29 ust. 1 ustawy o VAT).

Jeżeli natomiast do dnia zbycia, nieruchomość użytkowana była na podstawie umowy dzierżawy, a właścicielem przedmiotowej części budynku była Gmina, to podstawę opodatkowania planowanej transakcji dostawy stanowić będzie wartość gruntu i części budynku (art. 29 ust. 1 i ust. 5 ww. ustawy).

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania. Kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji nr ILPP1/443-688/08-3/AK z dnia 10 października 2008 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. Organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.