INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2008 r. (data wpływu 1 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego z tytułu dochodów uzyskanych w drodze działu spadku:

• w sytuacjach wymienionych w treści wniosku w punkcie 1 i 3 - jest nieprawidłowe,

• w sytuacji wymienionej w treści wniosku w punkcie 2 - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego z tytułu dochodów uzyskanych w drodze działu spadku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 23 maja 2008 r. w drodze postanowienia Sądu Rejonowego nabyła Pani wraz z żoną Pani ojca spadek po nim w wysokości #189; udziału. Ojciec Pani zmarł w dniu 7 lutego 2008 r. Sąd postanowił tylko o nabyciu spadku bez wyszczególnienia składników majątku. W dniu 16 czerwca 2008 r. złożyła Pani deklarację SD Z-1. W skład masy spadkowej wchodzi mieszkanie spółdzielcze własnościowe będące majątkiem odrębnym ojca nabytym przed zawarciem małżeństwa. Sąd nakazał sporządzenie spisu inwentarza, po którego sporządzeniu ma Pani zamiar złożyć w Sądzie wniosek o podział spadku, gdyż w mieszkaniu będącym przedmiotem spadku o powierzchni 38 m² zamieszkuje obecnie żona ojca, która nie jest Pani matką. W mieszkaniu tym nie była Pani zameldowana. Istnieją trzy możliwości podziału:

1. mieszkanie przypadnie w całości żonie ojca z nakazem spłaty na rzecz Pani przypadającej jej części,
2. mieszkanie przypadnie w całości Pani z nakazem spłaty na rzecz żony ojca przypadającej jej części,
3. sąd nakaże sprzedaż mieszkania i podział kwoty na dwie części tj. dla żony ojca i Pani – jest to sytuacja optymalna, gdyż zamieszkanie w tak małym mieszkaniu wraz z żoną ojca jest w praktyce niemożliwe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Jakie będą konsekwencje w podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. sytuacjach...
2. Czy będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego do osób fizycznych w wysokości 19% od uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w sytuacjach przez nią przedstawionych będą mieć miejsce niżej wymienione konsekwencje podatkowe:

1. ponieważ uzyskane środki są faktycznie środkami uzyskanymi ze spadku po zmarłym należącym do I grupy podatkowej – nie wystąpi podatek od osób fizycznych, gdyż podatkowi dochodowemu od osób fizycznych podlega dochód ze sprzedaży mieszkania de facto środki uzyskane przez podział majątku (spłatę przez żonę na Pani rzecz) nie podlegają temu podatkowi,
2. brak podstaw do opodatkowania,
3. pomimo, że nastąpi sprzedaż mieszkania, to faktycznie środki uzyskane w ten sposób nie będą podlegały podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, gdyż sprzedaż nie nastąpi jako Pani subiektywna decyzja, lecz będzie wynikiem postanowienia sądu o takim podziale, który w sytuacji braku środków przez każdą ze stron na spłatę drugiej jest jedynym możliwym i obiektywnym podziałem. Uzyskane w ten sposób środki podlegały już podatkowi od spadków i darowizn a więc nie mogą podlegać drugi raz podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w sytuacjach wymienionych w treści wniosku w punkcie 1 i 3 uznaje się za nieprawidłowe. Natomiast w sytuacji wymienionej w treści wniosku w punkcie 2 uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie art. 1 pkt 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

W kontekście wyżej zacytowanych przepisów nabycie w drodze spadku własności rzeczy, praw majątkowych lub środków pieniężnych podlega tylko przepisom ustawy o podatku o podatku od spadków i darowizn, zatem w tym przypadku nie mają zastosowania zasady przewidziane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W myśl art. 211 i 212 oraz art. 1036 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W przypadku majątku nabytego w drodze spadku sposobem podziału majątku wspólnego jest instytucja działu spadku.

Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku.

Z analizy zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku wynika, iż po sporządzeniu spisu inwentarza jako spadkobierca zamierza Pani następnie dokonać działu spadku w taki sposób, iż jednemu ze współwłaścicieli przyznanoby lokal z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego, bądź dokonanoby sprzedaży rzeczy wspólnej i po uzyskaniu przychodu dokonanoby podziału ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Zakładając zatem, iż spłata przez Panią na rzecz żony ojca byłaby ekwiwalentna do posiadanego przez nią udziału w spadku, w związku z czynnością działu spadku w istocie nie uzyskałaby Pani żadnego przysporzenia (przyrostu) majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej, a co za tym idzie brak byłoby podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych udziału nabytego w wyniku działu spadku. Gdyby jednak spłata dokonana została na rzecz Pani, otrzymany przez Panią z tego tytułu przychód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i należy opodatkować go zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegałby również dokonany podział ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli uzyskanej w wyniku zbycia rzeczy wspólnej.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Oznacza to zarazem, iż nowe zasady opodatkowania mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dla zastosowania zasad opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu istotne znaczenie ma data nabycia udziałów w przedmiotowym prawie do lokalu i forma prawna ich nabycia.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż w dniu 7 lutego 2008 r. po śmierci ojca, z mocy ustawy, jako jeden ze spadkobierców nabyła Pani 1/2 części będącego przedmiotem spadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Dokonując zatem oceny skutków prawnych przedstawionego zdarzenia przyszłego należy więc stosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 stycznia 2007 r.

Zatem odpłatne zbycie - które będzie miało miejsce w wyniku działu spadku polegające na spłacie na rzecz Pani bądź polegające na sprzedaży rzeczy wspólnej - w świetle przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 stanowi źródło przychodu. Faktu tego nie zmienia okoliczność, iż nabycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego może korzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn.

Istotną zmianą, jaką wprowadziły nowe przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest opodatkowanie dochodu (nie przychodu) z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej po 31 grudnia 2006 r. lub prawa majątkowego wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c). Zgodnie bowiem z art. 30e ust. 2 ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy).

W myśl nowego przepisu art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy podatek od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Reasumując, stanowisko zawarte we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, iż nie powinna Pani płacić podatku dochodowego w sytuacjach wymienionych w treści zapytania w punkcie 1 i 3, gdyż jest to „ciąg dalszy tej samej sprawy spadkowej” i czynności te zwolnione są z podatku od spadków i darowizn, jest nieprawidłowe. Podatek zapłacony od nabytego spadku jest odrębny i związany jest tylko z nabyciem spadku.

Jednocześnie wskazała Pani we wniosku, że lokal mieszkalny nabyła Pani wraz z żoną ojca, dlatego też własność mieszkania będzie przysługiwała także jej. Mając na uwadze, że Pani jest stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaznacza się, iż interpretacja nie dotyczy żony ojca, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 – 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.