INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2008 r. (data wpływu 30 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 7 maja 2005 r. zawarliście Państwo związek małżeński. Mocą umowy darowizny zawartej w dniu 19 sierpnia 2005 r. w formie aktu notarialnego otrzymał Pan wraz z małżonką od rodziców spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Wartość darowizny została określona na kwotę 70.000 zł. Od tej czynności nie został pobrany podatek, ponieważ w dniu zawierania umowy spełnialiście Państwo warunki uprawniające do skorzystania z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W dniu 13 czerwca 2007 r. dokonaliście Państwo sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego za cenę 200.000 zł. Środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży mieszkania wydatkowali Państwo na zakup działki przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne, na której w przyszłości zamierzacie rozpocząć budowę budynku mieszkaniowego. Łączny koszt nabycia przedmiotowej działki wynosił 169.545 zł 54 gr. Pozostałą kwotę uzyskaną ze sprzedaży lokalu nabytego w drodze darowizny przeznaczyli Państwo na remont obecnego mieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji przedstawionej we wniosku jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku od spadku i darowizn, jeśli tak to w jakiej wysokości...

Zdaniem Wnioskodawcy jest zobowiązany do uiszczenia podatku od darowizny. Ustalenia podatku dokonuje w oparciu o przepisy art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1 pkt 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadku i darowizn i według jego wyliczeń wyniesie on 1.584, 92 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zmianami) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Ponieważ nabycie ww. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze darowizny nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

• w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,

• w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,

• w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,
  
  - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Stosownie do art. 16 ust. 2 ww. ustawy z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

1. posiadają obywatelstwo polskie lub mają miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego – jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywcamieszka w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Natomiast w świetle art. 16 ust. 7 omawianej ustawy, nie stanowi jednak podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie osób najbliższych darczyńcy (w przypadku darowizny ulga ta przysługuje wyłącznie osobom należących do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn) oraz bliskich i najbliższych spadkodawcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Prawo do tej ulgi przysługuje również w przypadkach, gdy wymienione osoby - po zamieszkaniu w nabytym w ten sposób budynku lub lokalu - znajdują się w sytuacji życiowej powodującej konieczność zmiany warunków mieszkaniowych, skutkującą zbyciem przedmiotu tej darowizny czy masy spadkowej, przed upływem okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy. Podkreślić jednak należy, że wyłącznie „uzasadniona konieczność” zmiany warunków mieszkaniowych pozwala na zachowanie prawa do przewidzianej w art. 16 ust. 1 ulgi. Nie wystarcza zatem dla spełnienia tej przesłanki zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych.

Wszelkie bowiem zwolnienia w prawie podatkowym są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą i enumeratywny katalog zwolnień przedmiotowych nie może być poprzez interpretację rozszerzany.

W treści złożonego wniosku nie wskazał Pan, aby dokonana sprzedaż nabytego w drodze darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przed upływem 5 lat od dnia darowizny, była uzasadniona wyjątkową i nieodzowną potrzebą zmiany warunków mieszkaniowych.

Wobec powyższego, zbycie przez Wnioskodawcę darowanego mieszkania przed upływem 5 lat a następnie przeznaczenie pieniędzy na zakup działki budowlanej oraz na remont lokalu mieszkalnego nie spełnia przesłanek do zachowania ulgi z art. 16 ww. ustawy.

W związku z tym, Wnioskodawca zobowiązany będzie do zapłaty podatku od spadków i darowizn, który zostanie naliczany od wartości rynkowej lokalu mieszkalnego z dnia powstania obowiązku podatkowego, (tj. 19 sierpnia 2005 r.).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczenia obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn) i ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy (art. 5 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów. Ustalając wartość rynkową należy ją – na podstawie art. 8 ust. 3 tejże ustawy – określać na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się natomiast w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Grupa ta decyduje o wysokości kwoty wolnej od podatku oraz o wysokości stawki podatku od spadków i darowizn.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 tejże ustawy).

Do grupy I zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów; do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych; do grupy III – innych nabywców.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 tejże ustawy, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9.637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
2. 7.276 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
3. 4.902 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Kwota wolna od podatku od spadków i darowizn ma szczególny charakter – nie dotyczy wartości jednorazowo otrzymanych rzeczy i praw majątkowych, lecz sumy ich wartości nabytych od jednej osoby lub po jednej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Zauważyć przy tym należy, że przy ustalaniu przekroczenia kwoty wolnej od podatku bierze się pod uwagę wszelkie nabycia rzeczy i praw majątkowych podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według progresywnej skali podatkowej określonej w art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Dla nabywców zaliczonych do I grupy wynosi on:

Podkreślenia wymaga, iż powołane przepisy konstruują specyficzną procedurę postępowania przy ustalaniu wartości rzeczy lub praw majątkowych nabywanych w drodze darowizny. Tym samym dokonując interpretacji podatkowej w trybie art. 14a Ordynacji podatkowej, tutejszy organ nie może rozstrzygać w kwestiach, które wymagają przeprowadzenia postępowania podatkowego. W konsekwencji zatem, nie może dokonać ustalenia wysokości podatku do zapłaty, którego będzie Pan zobowiązany. W kontekście przedstawionych wyliczeń wyjaśnić jedynie należy, że podatek ustalany jest odrębnie dla każdego z małżonków od wartości darowizny przypadającej na każdego z rodziców a więc od 1/4 wartości rynkowej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Jednocześnie mając na uwadze, iż ww. nieruchomość była wspólną własnością Pana i Małżonki, zaznacza się, że niniejsza interpretacja dotyczy również Małżonki, z tym, że zgodnie z art. 14k § 1 ustawy Ordynacja podatkowa zastosowanie się do niej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego tę interpretację nie może szkodzić - również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej – tylko Wnioskodawcy.

Pana Małżonka chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.