INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Jawnej przedstawione we wniosku z dnia 18 listopada 2008r. (data wpływu do tut. Biura –

26 listopada 2008r.), uzupełnionym w dniu 6 lutego 2009r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej niedoborów w środkach obrotowych stwierdzonych w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 listopada 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej niedoborów w środkach obrotowych stwierdzonych w wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych. Dlatego też pismem z dnia 26 stycznia 2009r. wezwano do jego uzupełnienia.

W dniu 6 lutego 2009r. do tut. Biura wpłynął uzupełniony wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji gotówki w kasie Spółki na dzień 13 września 2008r. ustalono niedobór w kwocie 430.599,17 zł. Za powstały niedobór odpowiedzialność ponosił pracownik (kasjer). Z uwagi na to, że Spółka na bieżąco rozlicza podatek dochodowy od osób fizycznych ma wątpliwości, czy powyższa kwota może być zakwalifikowana jako koszty uzyskania przychodu.

Istotne elementy stanu faktycznego zawarto również w części G., poz. 52 wniosku, gdzie wskazano, iż:

-Kasjer, był zatrudniony w Spółce od dnia 1 stycznia 1994r. i dotychczas rozliczał się w całości z powierzonej gotówki.

-W wyniku badania przyczyn ujawnionego niedoboru ustalono, że wymieniony w sierpniu 2008r. (sfałszował) dowody wpłaty na łączną kwotę 400.000,00 zł i tak:

• w dniu 6 sierpnia 2008r. właściwa wpłata wyniosła 25.000,00 zł (dwadzieścia pięć tys. złotych), a sfałszowana kopia dowodu wpłaty ujęta w raporcie kasowym opiewa na sumę 125.000,00 zł (sto dwadzieścia pięć tys. złotych),
• w dniu 19 sierpnia 2008r. właściwa wpłata 50.000,00 zł (pięćdziesiąt tys. złotych), a sfałszowana kopia dowodu wpłaty opiewa na sumę 150.000,00 zł (sto pięćdziesiąt tys. złotych),
• w dniu 25 sierpnia 2008r. właściwa wpłata 40.000,00 zł (czterdzieści tys. złotych), a sfałszowana kopia dowodu wpłaty ujęta w raporcie kasowym opiewa na sumę 140.000,00 zł (sto czterdzieści tys. złotych),
• w dniu 28 sierpnia 2008r. właściwa wpłata 30.000,00 zł (trzydzieści tys. złotych), a sfałszowana kopia dowodu wpłaty opiewa na sumę 130.000,00 zł (sto trzydzieści tys. złotych).
  
  

Po stwierdzeniu tych niezgodności przez główną księgową współwłaściciel w dniu 12 września 2008r. polecił kasjerowi zakładu przygotować gotówkę do inwentaryzacji, powiadamiając telefonicznie prezesa Zakładu, ażeby był obecny przy przeliczaniu gotówki w kasie.

W celu załatwienia formalności związanych z funkcjonowaniem Zakładu współwłaściciel Zakładu udał się samochodem do miejscowości K. w dniu 12 września 2008r. Wracając został powiadomiony telefonicznie przez pracowników Zakładu, że kasjer powiesił się w pomieszczeniu kasy zakładu.

W dniu 13 września 2008r. komisja remanentowa w składzie:

• prezes zakładu,
• współwłaściciel zakładu,
• główna księgowa zakładu,

po przeliczeniu gotówki stwierdzili brak pieniędzy na sumę 430.599,17 zł (słownie: czterysta trzydzieści tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i siedemnaście groszy).

Na podstawie ustalonej sytuacji majątkowej osoby która popełniła niedobór ustalono, że nie posiada on żadnego majątku, który by można było przeznaczyć na poczet popełnionego niedoboru.

Natomiast w uzupełnieniu wniosku wskazano, iż:

• Spółka skierowała sprawę do prokuratury, która odmówiła wszczęcia śledztwa z powodu śmierci samobójczej kasjera. Na tę okoliczność Spółka posiada postanowienie Prokuratury Rejonowej w tej sprawie,
• odpowiedzialność materialną za gotówkę w kasie posiadał kasjer, wynikała ona z posiadanego przez niego zakresu czynności. Poza kasjerem nie było innej osoby odpowiedzialnej za niedobory gotówki,
• właściciele osobiście sprawowali nadzór nad rozliczeniami kasjera, rozliczanie miesięczne, fizyczne liczenie gotówki, zgodnie ze stanem księgowym.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka jawna może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów powstały niedobór w kasie Spółki w kwocie 430.599,17 zł w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176), tj. czy poniesioną stratę pieniężną, którą Zakład stracił w wyniku kradzieży gotówki przez kasjera, można uznać za koszty uzyskania przychodów...

Zdaniem wnioskodawcy stwierdzony niedobór gotówki w kasie na dzień 13 września 2008r. w kwocie 430.599,17 zł winien być zakwalifikowany do kosztów przy rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów;
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka poniosła stratę w majątku obrotowym (środkach pieniężnych) w wyniku oszustw (fałszowania dokumentów i kradzieży gotówki) dokonanych przez odpowiedzialnego materialnie pracownika. Z wniosku wynika także, że pracownik, który dokonał kradzieży, był odpowiedzialny materialnie za niedobory środków pieniężnych w kasie i podlegał nadzorowi sprawowanemu przez właścicieli firmy. W przypadku strat w majątku obrotowym trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Możliwość zaliczenia poniesionej straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest jednak od spełnienia następujących warunków:

• strata musi być związana z całokształtem prowadzonej działalności,
• jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika,
• musi być właściwie udokumentowana,
• podatnik winien podjąć właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty.
  
  

W sytuacji, gdy strata w środkach pieniężnych spowodowana jest przywłaszczeniem (kradzieżą) dokonaną przez pracownika, pracodawca ma możliwość dochodzenia naprawienia wyrządzonej szkody na drodze cywilnej. W przypadku rezygnacji z tej możliwości nie przysługuje mu prawo zaliczenia poniesionej straty do kosztów uzyskania przychodów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka poniosła stratę wynikającą z nieuczciwości swojego pracownika. Podjęła także działania mające na celu odzyskanie utraconych środków pieniężnych poprzez skierowanie do prokuratury wniosku o przeprowadzenie śledztwa w sprawie podrabiania dokumentów i przywłaszczenie pieniędzy w kwocie 430.599,17 zł. Jednakże prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa z uwagi na samobójczą śmierć podejrzanego pracownika.

Zauważyć należy, iż strata w środkach obrotowych może stanowić koszt uzyskania przychodu w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej pod warunkiem, że nie powstała z winy podatnika, tj. w wyniku niedbalstwa lub naruszenia przepisów albo braku nadzoru nad pracownikami, a jej poniesienie zostało właściwie udokumentowane. Dlatego też, każda strata wymaga indywidualnej oceny w aspekcie całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, które spowodowały powstanie straty, formy udokumentowania oraz podjętych działań zabezpieczających. Brak bowiem uzasadnienia aby ewentualne zaniedbania podmiotu gospodarczego były podstawą do przenoszenia ciężaru tych zaniedbań na Budżet Państwa.

Na gruncie przedmiotowej sprawy istotnym więc będzie sposób oraz ustalone zasady prowadzenia gospodarki kasowej w Spółce (ilość posiadanej gotówki w kasie, terminy odprowadzania jej do banku, wysokość tzw. pogotowia kasowego itp.), a także ich kontrola i egzekwowanie.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy iż, jeżeli w istocie sposób prowadzenia gospodarki kasowej był zgodny z obowiązującymi przepisami i przyjętymi w Spółce zasadami, a Spółka dochowała należytej staranności w nadzorze nad nieuczciwym pracownikiem i potrafi to w sposób bezsporny udowodnić, a odzyskanie pieniędzy nie jest możliwe, to w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej stratę powstałą w wyniku kradzieży gotówki przez pracownika.

Pamiętać jednak należy, iż zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegać może jedynie ta część poniesionej straty (utraconej gotówki), której nie uda się wnioskodawcy odzyskać.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionym we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiałoby pełną ocenę spełnienia przez Wnioskodawcę warunków uzasadniających zaliczenie straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zważywszy na fakt, iż jak wynika z wniosku wnioskodawcą jest Spółka Jawna, niniejsza interpretacja, stosownie do postanowień m. in. art. 14k Ordynacji podatkowej, jest wiążąca tylko dla tego podmiotu co oznacza, iż nie wywołuje bezpośrednio skutków dla wspólników tej Spółki.

Do wniosku dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 5a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.