INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu 1 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wydatków związanych z zakupem i wykonaniem szczepień ochronnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wydatków związanych z zakupem i wykonaniem szczepień ochronnych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zarząd Spółki podjął decyzję o sfinansowaniu z wygospodarowanych środków obrotowych szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typy A i B, kleszczowemu zapaleniu mózgu, tężcowi oraz durowi brzusznemu. Pracownicy objęci ww. szczepieniami to osoby zatrudnione bezpośrednio w procesie realizacji usług Wnioskodawcy – wytwarzanie kompostu z odpadów organicznych. Decyzja o objęciu tych pracowników szczepieniami ochronnymi spowodowana jest znaczącym ryzykiem zachorowania na ww. choroby w związku ze świadczeniem usług Spółki:

• w lasach państwowych – zwiększone ryzyko ukąszenia przez kleszcze,
• na cmentarzach komunalnych, w zakładach zieleni, na wysypiskach odpadów organicznych oraz w spółkach wodno-ściekowych – bezpośredni kontakt z ziemią, odpadami pochodzenia zwierzęcego i ludzkiego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wydatki związane z zakupem szczepionek i ich wykonaniem będą stanowiły dla pracodawcy koszt uzyskania przychodów...
2. Czy po stronie pracownika powstanie z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie drugie. Odpowiedź na pytanie pierwsze zostanie udzielona odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy – w części dotyczącej pytania drugiego – świadczenie uzyskane przez pracowników w postaci możliwości nieodpłatnego zaszczepienia się stanowi ich przychód ze stosunku pracy , ale jest to przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem zwolnione z opodatkowania są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Spółka przyjęła, iż wymóg ten został spełniony poprzez zastosowanie przepisu art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy, w myśl którego w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe - ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Natomiast w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 listopada 2005 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach (Dz. U. Nr 250, poz. 2113) znalazły się prace wykonywane przez pracowników Spółki. Mając powyższe na uwadze, w opinii Wnioskodawcy, w przypadku gdy szczepienie dotyczy pracowników wykonujących prace, o której mowa w przytoczonym rozporządzeniu, to świadczenie to jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jak wynika z postanowień art. 12 ust. 3 cytowanej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b. Stąd też w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się według cen zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy).

Biorąc zatem powyższe pod uwagę wartość otrzymanych od pracodawcy nieodpłatnych świadczeń w zakresie szczepień ochronnych – co do zasady – stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Należy przy tym wskazać, że świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, są przychodem zwolnionym z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 222 § 1 Kodeksu pracy (j.t. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 717 ze zm.) w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, pracodawca zastępuje te substancje, preparaty, czynniki lub procesy technologiczne mniej szkodliwymi dla zdrowia lub stosuje inne dostępne środki ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Natomiast zgodnie z art. art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe - ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, przy czym w myśl § 2 tegoż artykułu pracodawca prowadzi rejestr prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz rejestr pracowników zatrudnionych przy takich pracach.

Z kolei Minister Zdrowia, stosownie do postanowień art. 222¹ § 3 Kodeksu pracy, uwzględniając zróżnicowane działanie czynników biologicznych na organizm człowieka oraz konieczność podjęcia niezbędnych środków zabezpieczających przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania pracy w warunkach narażenia na działanie czynników biologicznych, określił w drodze rozporządzenia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716 ze zm.):

1. klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
2. wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,
3. szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników.
4. sposób prowadzenia rejestrów prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach oraz sposób przechowywania i przekazywania tych rejestrów do podmiotów właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia, w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik biologiczny, pracodawca jest obowiązany do stosowania, na warunkach określonych w rozporządzeniu, wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia, zwanych dalej „środkami zapobiegawczymi”.

Natomiast stosownie do treści § 3 rozporządzenia w załączniku nr 2 znajduje się wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych. Punkt 6 załącznika dotyczy pracy w zakładach gospodarki odpadami, 7 – pracy przy oczyszczaniu ścieków, zaś punkt 8 pracy w innych okolicznościach niż wymienione w punktach 1–7 załącznika, podczas której jest potwierdzone narażenie na działanie czynników biologicznych.

Jak wynika z załącznika nr 1, choroby narażające pracowników na działanie czynników biologicznych zostały zakwalifikowane do grupy 3 i 4 zagrożenia biologicznego, tj. do czynników które mogą wywoływać u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników, a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. W stosunku do grupy 3 zazwyczaj istnieją skuteczne metody profilaktyki lub leczenia. Natomiast w przypadku grupy 4 zagrożenia zazwyczaj nie istnieją skuteczne metody profilaktyki lub leczenia.

Jednocześnie na podstawie § 16 ust. 1 rozporządzenia, w przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciw któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384, ze zm.), przy czym zgodnie z ustępem 2 pracodawca zleca wykonywanie prac związanych z narażeniem na kontakt ze szkodliwym czynnikiem biologicznym zakwalifikowanym do grupy 3 lub 4 zagrożenia pracownikom właściwie zabezpieczonym, w tym uodpornionym przy użyciu dostępnych szczepionek.

Art. 17 ust. 1 ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach stanowi, iż w celu zapobiegania szerzeniu się chorób zakaźnych u osób pracujących, narażonych na działanie czynników biologicznych przeprowadza się, po uzyskaniu ich zgody, szczepienia ochronne wskazane na danym stanowisku pracy, przy czym koszty ich przeprowadzania oraz preparatów ponosi pracodawca (ust. 4). W załączniku do wydanego na podstawie art. 17 ust. 2 cytowanej ustawy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 listopada 2005 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach (Dz. U. Nr 250, poz. 2113) zamieszczono wykaz stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach, na podstawie którego wykonuje się szczepienia ochronne przeciw m.in.:

1. wirusowemu zapaleniu wątroby typu B – pracownikom wykonującym prace na stanowiskach, na których występuje narażenie na kontakt z materiałem biologicznym pochodzenia ludzkiego (krew i inne płyny ustrojowe oraz wydaliny i wydzieliny chorych) – poz. 1 załącznika;
2. wirusowemu zapaleniu wątroby typu A – pracownikom wykonującym prace na stanowiskach przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi – poz. 3 załącznika;
3. tężcowi – pracownikom wykonującym prace na stanowiskach wymagających częstego kontaktu z glebą oraz przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi – poz. 4 i 5 załącznika;
4. kleszczowemu zapaleniu mózgu – pracownikom wykonującym prace na stanowiskach w kompleksach leśnych na obszarach endemicznego występowania zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu – poz. 7 załącznika;
5. durowi brzusznemu - pracownikom wykonującym prace na stanowiskach przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi – poz. 10 załącznika.

Jak wynika z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, zarząd Spółki podjął decyzję o sfinansowaniu pracownikom (zatrudnionym przy wytwarzaniu kompostu z odpadów organicznych) szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typy A i B, kleszczowemu zapaleniu mózgu, tężcowi oraz durowi brzusznemu. Nadto miejscem wykonywania usług przez pracowników Wnioskodawczyni są m.in. lasy, cmentarze komunalne, zakłady zieleni, wysypiska odpadów organicznych oraz spółki wodno-ściekowe.

Mając zatem na uwadze powyższe uregulowania prawne należy uznać, iż w przytoczonym we wniosku stanie faktycznym wydatki poniesione przez pracodawcę na zakup świadczenia medycznego w postaci szczepień ochronnych dla pracowników narażonych na kontakt z chorobami zakaźnymi stanowią przychód pracownika zwolniony od podatku, bowiem jest to jego obowiązkiem wynikającym z cytowanych norm prawa pracy.

Reasumując, wartość tego rodzaju świadczeń, otrzymanych przez pracownika od pracodawcy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Złożenie przez Wnioskodawczynię fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta, co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.