INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20.10.2008 r. (data wpływu 23.10.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zaprowadzenia ksiąg rachunkowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23.10.2007 r. został złożony w/w wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zaprowadzenia ksiąg rachunkowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działy specjalne produkcji rolnej w zakresie wylęgarni i hodowli drobiu. Dochód ustalany jest przy zastosowaniu norm szacunkowych.

Tym samym wnioskodawca nie prowadzi ksiąg ustalających przychody z działów specjalnych produkcji rolnej. Jednocześnie od 1 stycznia 2008 r. wnioskodawca zarejestrował się dobrowolnie jako podatnik VAT, w związku z czym prowadzi rejestr sprzedaży VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji gdy obroty ze sprzedaży przekroczą w bieżącym roku 1.200.000 euro według prowadzonego przez wnioskodawcę rejestru sprzedaży VAT, to czy od 1 stycznia 2009 r. wnioskodawca będzie miał obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości...

Zdaniem wnioskodawcy działy specjalne produkcji rolnej zostały potraktowane w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w sposób szczególny. Nie zostały one zaliczone do kategorii działalności gospodarczej, lecz ustawodawca traktuje je jako specyficzną działalność rolniczą co potwierdza art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Nie tylko w definicji tego pojęcia przejawia się jego specyfika. Prawodawca kilkakrotnie wskazuje w ustawie na jego odmienność. W art. 10 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wyodrębnił je jako odrębne źródło przychodu. Szczególne unormowanie dotyczące działów produkcji rolnej zawiera art. 15 ww. ustawy. Daje ono możliwość skorzystania przez prowadzącego działy produkcji rolnej z obliczenia przychodu właściwego dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wtedy, gdy powiadomi Naczelnika Urzędu Skarbowego o zamiarze prowadzenia ksiąg. Odmiennie ustawodawca uregulował też kwestię sposobu ustalania dochodu (straty) z działów specjalnych produkcji rolnej w art. 24 ust. 4-4e. Dla prowadzącego działy produkcji rolnej nie prowadzącego księgi ż art. 15 ww. ustawy ustawodawca przewidział ustalenie dochodu w postaci norm szacunkowych w art. 24 ust. 4 zd. 2. Zgodnie z treścią art. 24a ust. 1 ww. ustawy: osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o. W tym artykule wskazano krąg podmiotów obowiązanych do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Są to podmioty prowadzące działalność gospodarczą a więc unormowanie to nie dotyczy specyficznej działalności rolniczej jaką są specjalne działy produkcji rolnej. Stosownie do treści art. 24a ust. 2 pkt 2 ww. ustawy obowiązek prowadzenia księgi należy również do osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg. Wynika z tego, że prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej zależy od podatnika. Poprzez takie unormowanie ustawodawca po raz kolejny podkreślił specyficzność tego źródła przychodu. W interpretacji indywidualnej o numerze IPPB1/415-829/08-2/ES uznano, że na podstawie art. 24a ust. 4 ww. ustawy możliwość prowadzenia przez prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej ograniczona jest limitem przychodów. Jednak zgodnie z art. 24a ust 4 ww. ustawy, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w EURO w przepisach o rachunkowości . Przepis ten odnosi się więc do przychodów w rozumieniu art. 14 ustawy, a więc pochodzących z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przepis ten nie odnosi się do działów specjalnych produkcji rolnej, gdyż jego zastosowanie do przychodów z tego źródła mogłoby być uzasadnione jedynie na podstawie art. 15 ustawy, czyli wtedy gdy podatnik prowadzi księgi „ co jest dobrowolne zgodnie z art. 24a ust.2 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z tym rozumowaniem należy stwierdzić, że ustawodawca celowo dał prowadzącym działy produkcji rolnej swobodę w kształtowaniu ich sytuacji podatkowej ponieważ uznał, że powinny być one potraktowane w sposób szczególny.

To od ich woli zależy, czy zgłoszą zamiar prowadzenia ksiąg rachunkowych. Słuszny wydaje się pogląd, że treść art. 24a ust. 4 ww. ustawy nie dotyczy działów specjalnych produkcji rolnej, ponieważ ustawodawca przewidział dla nich zapisy szczególne w art. 24a art. 2 pkt 2, art. 24 ust. 4-4e, art. 15. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przepisy ustawy podatkowej nie nakładają na podatnika obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów po przekroczeniu określonej w przepisach o rachunkowości kwoty 1.200. 000 euro. Przepisy ustawy podatkowej stoją tu w kolizji z przepisem art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. W myśl tego artykułu osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej w walucie polskiej 1. 200.000 euro. Należałoby jednak uznać, że przepisy prawa podatkowego stanowią w tym wypadku lex specialis w stosunku do norm zawartych w ustawie o rachunkowości i to właśnie normy prawa podatkowego są właściwe w przedmiotowej sytuacji. To w normach prawa podatkowego znajduje się szczególne unormowanie przyznające prowadzącym działy specjalne produkcji rolnej możliwość swobodnego kształtowania swojej sytuacji podatkowej, a więc decyzja o tym czy decydują się na prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Mając powyższe na uwadze w przedmiotowej sytuacji podatnik prowadzący działy specjalne produkcji rolnej, ustalający dochód w sposób uproszczony, nie będzie miał obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych w przypadku, gdy przychody roczne przekroczą zgodnie z prowadzoną przez podatnika ewidencją VAT równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro. Ewidencja ta nie jest bowiem księgą o jakiej mowa w art. 24a ust. 1 ustawy podatkowej. Ustawa podatkowa nie nakłada na prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej obowiązku założenia księgi rachunkowej w przypadku przekroczenia kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz. 176, ze zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Stosownie do art. 2 ust. 3 w/w ustawy działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.

W myśl art. 2 ust. 3a w/w ustawy nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku nr 2 do ustawy, zwanym "załącznikiem nr 2".

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy działy specjalne produkcji rolnej są odrębnym źródłem przychodów.

Stosownie do treści art. 24a ust. 1 ww. ustawy osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

W myśl art. 24a ust. 2 pkt 2 ustawy podatkowej, obowiązek prowadzenia księgi dotyczy również osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg.

Przy czym użyte w niniejszym zapisie słowo księgi oznacza wyłącznie podatkową księgę przychodów i rozchodów, co wynika bezpośrednio z treści ust. 1 ww. art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z powyższego wynika, iż prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez prowadzącego działy specjalne produkcji rolnej zależy od woli podatnika.

Jednakże możliwość prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów ograniczona jest limitem przychodów.

Zgodnie bowiem z art. 24a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w EURO w przepisach o rachunkowości.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 EURO.

Wielkość wyrażoną w EURO - stosownie do art. 3 ust. 3 tejże ustawy - przelicza się na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy.

Jak z powyższego wynika, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych zależy od formy prawnej jednostki, wielkości osiąganych przychodów, nie zaś od przedmiotu działalności i sposobu ustalania podstaw opodatkowania. Jeżeli zatem osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą, tj. działy specjalne produkcji rolnej przekroczą określoną ww. przepisem kwotę, to są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Zgodnie z art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się według zasad określonych w art. 14 (a więc zasad właściwych dla pozarolniczej działalności gospodarczej), jeżeli podatnik prowadzi księgi wykazujące te przychody.

W myśl art. 24 ust. 4 zdanie drugie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których mowa w art. 15, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2 do ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej może być ustalany przy zastosowaniu norm szacunkowych tylko wówczas, gdy podatnik nie prowadzi księgi przychodów i rozchodów, bądź nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Reasumując, w sytuacji osiągnięcia przychodów o równowartości przewyższającej 1.200.000 EURO z tego źródła w danym roku podatkowym, Wnioskodawca nie ma możliwości ustalania dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej na podstawie norm szacunkowych w następnym roku podatkowym, a zatem winien zaprowadzić księgi rachunkowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.