INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 23 czerwca 2009 roku (data wpływu 29 czerwca 2009 roku) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów poniesionych przy sporządzaniu opinii przez biegłego sądowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2009 roku został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów poniesionych przy sporządzaniu opinii przez biegłego sądowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od 1997 roku jest Pan emerytem nie prowadzącym działalności gospodarczej. Jako biegły sądowy powołany przez Prezesa Sądu wykonuje Pan opinie sądowe na podstawie umów o dzieło, zleceń sądów lub komorników sądowych. Zgodnie z § 1 i 13 ust. 1 obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 grudnia 1975 roku w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 ze zm.) „niezależnie od wynagrodzenia za wykonaną pracę przysługuje zwrot kosztów zużytych materiałów oraz innych wydatków niezbędnych do wydania opinii”. Ze względu na to, że opinie dotyczą zdarzeń odległych od Pana miejsca zamieszkania, jako środka transportu używa Pan własnego samochodu.

Koszty użycia samochodu w rozliczeniu za każdy udokumentowany km jego przebiegu jak również zakupy koniecznych materiałów – głównie dokumentów geodezyjnych, wykonanie dokumentacji fotograficznej itp. dołącza Pan w formie rachunków w zestawieniu kosztów, w zestawieniu poniesionych własnych nakładów finansowych za sporządzoną opinię.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Czy zasadne jest odprowadzanie podatku dochodowego od osób fizycznych od omówionych wyżej kosztów poniesionych przy sporządzaniu opinii...

Zdaniem Wnioskodawcy, postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 czerwca 2008 roku, a także uchwała Sądu Najwyższego z 21 grudnia 2006 roku sygn. akt IIICZP 127/06 stwierdzają o wynagrodzeniu biegłych sądowych, co w ocenie Wnioskodawcy dotyczy wyłącznie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 grudnia 1975 roku. Dlatego też zdaniem Wnioskodawcy, nie jest zasadne obciążanie kosztów koniecznych do sporządzenia opinii podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Powyższy przepis jasno wskazuje, że czynności wykonywane przez osoby fizyczne będące biegłymi sądowymi, którym sąd lub prokurator zlecił wykonanie czynności z urzędu należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Konsekwencją takiej klasyfikacji przychodu jest obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 powołanej ustawy. Zgodnie z treścią tego przepisu osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wykładnia językowa użytego przez ustawodawcę zwrotu „wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodu” oznacza, iż podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wydatków bezpośrednio związanych z danym źródłem przychodów i poniesionych w celu osiągnięcia przychodu z tego źródła.

Przepis art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy stanowi, iż koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca jest biegłym sądowym powołanym przez Prezesa Sądu do wykonywania opinii sądowych na podstawie umów o dzieło, zleceń sądów lub komorników sądowych. Zgodnie z § 1 i 13 ust. 1 obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 grudnia 1975 roku w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 ze zm.) „niezależnie od wynagrodzenia za wykonaną pracę przysługuje zwrot kosztów zużytych materiałów oraz innych wydatków niezbędnych do wydania opinii”. Ze względu na to, że opinie dotyczą zdarzeń odległych od miejsca zamieszkania Wnioskodawcy, jako środka transportu używa On własnego samochodu.

Koszty użycia samochodu w rozliczeniu za każdy udokumentowany km jego przebiegu jak również zakupy koniecznych materiałów – głównie dokumentów geodezyjnych, wykonanie dokumentacji fotograficznej itp. Wnioskodawca dołącza w formie rachunków w zestawieniu kosztów, w zestawieniu poniesionych własnych nakładów finansowych za sporządzona opinię.

Na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 64, poz. 254 ze zm.) koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym obejmują:

1. wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę,
2. koszty zużytych materiałów,
3. inne wydatki niezbędne do wydania opinii.

Stosownie natomiast do § 13 ust. 1 tegoż rozporządzenia, biegłym (jednostkom organizacyjnym wymienionym w § 7 i 8) niezależnie od wynagrodzenia za wykonaną pracę przysługuje zwrot kosztów zużytych materiałów oraz innych wydatków niezbędnych do wydania opinii.

Na mocy powołanych przepisów organy władzy lub administracji państwowej, albo samorządowej, sąd, prokurator – jako płatnicy – od dokonywanych biegłym sądowym wypłat są obowiązani do naliczenia i poboru zaliczek na podatek dochodowy. Należność biegłego obejmuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz koszty faktycznie poniesione przez biegłego i stanowi Jego przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 6 cytowanej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Płatnik obliczając zaliczkę na podatek dochodowy ustala zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 20% przychodu, pomniejszonego o potrącone przez płatnika składki na ubezpieczenie społeczne. Dodać przy tym należy, że stosownie do treści art. 155 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach, do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług.

Podkreślenia jednakże wymaga fakt, że w sytuacji gdy biegły posiada dowody, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej, w rocznym zeznaniu podatkowym może uwzględnić koszty faktycznie poniesione, w myśl art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, w sytuacji gdy Wnioskodawca poniósł koszty wydania opinii w wysokości nie wyższej aniżeli obliczone zryczałtowane koszty uzyskania przychodu, wówczas poprzez pomniejszenie przychodu o koszty zryczałtowane w rzeczywistości nie dojdzie do opodatkowania kwot zwróconych przez podmiot zlecający wydanie opinii . Natomiast w sytuacji gdy biegły sądowy posiada dowody, iż poniesione przez niego koszty są wyższe aniżeli koszty zryczałtowane (20%) wówczas również nie będzie miało miejsce opodatkowanie kwot zwróconych przez podmiot zlecający wydanie opinii, bowiem koszty uzyskania przychodu mogą zostać uwzględnione przez biegłego sądowego w zeznaniu rocznym w faktycznie poniesionej wysokości.

Końcowo wskazać należy, że ewentualne opodatkowanie zwrotu poniesionych kosztów, wystąpi w sytuacji gdy koszty faktycznie poniesione i zwrócone przez organ zlecający wydanie opinii będą wyższe aniżeli zryczałtowane koszty uzyskania przychodu, a biegły nie będzie potrafił tego faktu udowodnić.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.