INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2009 r. (data wpływu 4 maja 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 3 lipca 2009 r. (data wpływu 7 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu oraz w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania gruntu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu oraz w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania gruntu. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 3 lipca 2009 r. (data wpływu 7 lipca 2009 r.) o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego oraz własnego stanowiska w sprawie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca w lipcu 1997 r. zakupił od Agencji Nieruchomości Rolnych, do majątku wspólnego z żoną, działkę nr 41 o pow. 7.1783 ha w województwie …., dla której założono Księgę wieczystą nr ... Działka ta miała przeznaczenie rolne (klasy bonitacyjne V i VI) i została zakupiona w celu utworzenia gospodarstwa rolnego z zamiarem osiedlenia się. Jednak plany zmieniły się, na co miał wpływ pogarszający się stan zdrowia rodziców zamieszkałych w P. i świadomość, że dla wykształcenia dzieci korzystniejsze jest zamieszkanie w dużym mieście. Od 1980 r. Zainteresowany wraz z żoną mieszkają w P., z wyjątkiem okresu od lipca 2004 r. do stycznia 2009 r., kiedy Wnioskodawca mieszkał sam i pracował za granicą.. Ponadto, Zainteresowany wspólnie z żoną posiadają i uprawiają na własne potrzeby 2,5 ha działkę rolną w województwie …. Wnioskodawca poinformował, że ani on ani żaden członek jego rodziny nie byli i nie są podatnikami podatku od towarów i usług, ani nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej. W najbliższym czasie Zainteresowany zamierza wyjechać i podjąć pracę za granica.. W latach 1999-2001 na podstawie Uchwały Rady Miasta i Gminy, podjętej na wniosek Wnioskodawcy i kilku sąsiadujących rolników, dokonano zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego m.in. dla działki nr 41. W jej wyniku działka ta została podzielona na 44 działki pod budownictwo mieszkaniowe (działki o nr od 41/1 do 41/27 oraz od 41/32 do 41/48) o symbolu Bp/R i łącznej powierzchni 48.742 m², 3 działki pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą (nr 41/28, 41/29, 41/30) o symbolu Bp/R i powierzchni 6.779 m², 1 działkę (nr 41/49) przeznaczoną na drogi, o symbolu dr/R i powierzchni 15.921 m² oraz 2 działki (nr 41/31 i 41/5) o symbolu Bp/R i powierzchni 26 m² i 105 m², przeznaczone na poszerzenie dróg. Działki na drogi mają zostać przekazane nieodpłatnie Gminie. Działki są nieuzbrojone. Wnioskodawca zamierza sprzedawać działki poszczególnym nabywcom, jeżeli tacy się znajdą.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany poinformował, że:

• nie posiada i nigdy nie posiadał statusu rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) oraz nie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy i nie był zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie odrębnych przepisów, ponieważ nie dokonywał dostaw produktów rolnych i nie świadczył usług rolniczych,
• działalność rolniczą wykonywał na własne potrzeby, nie dostarczał produktów na rynek,
• grunty położone w woj….. nabyte w 1997 r., były uprawiane przez dwa lata (1997-1998 i 1998-1999) a następnie odłogowane ze względu na niską klasę bonitacyjną,
• przedmiotowe grunty nie były przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy,
• Zainteresowany posiada i uprawia na własne potrzeby grunty rolne (2,35 ha) w woj. …..gdzie jest podatnikiem podatku rolnego – gruntowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy zbycie poszczególnych działek różnym nabywcom, w tym przypadku będzie to sprzedaż albo darowizna (nieodpłatne przekazanie Gminie), będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług VAT...
2. Czy jednorazowa sprzedaż wszystkich działek jednemu nabywcy będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT...
3. Czy to, że część działek jest przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe, część pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą a część przeznaczona pod drogi, stanowi różnicę pod względem naliczania podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1 i Ad. 2

Działka nr 41 została zakupiona ze środków prywatnych na własne potrzeby, bez zamiaru dalszej odsprzedaży prawie 12 lat temu. Prawie 8 lat minęło od wprowadzenia zmian w planie zagospodarowania przestrzennego dla tej działki, zanim jej właściciele podjęli decyzję o sprzedaży. Jest to decyzja o zbyciu części majątku osobistego, gdyż grunt ten nie został nabyty w celach handlowych w ramach działalności gospodarczej.

Grunt pod budowę nie był obciążony podatkiem od towarów i usług (nie był towarem w rozumieniu przepisów ustawy) ani w czasie zakupu działki, ani w czasie zmiany jej przeznaczenia i podziału.

Jako zbycie majątku osobistego (sprzedaż lub darowizna), zarówno w całości jak i częściach, jednemu lub wielu nabywcom, czynność ta nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci obciążenia jej podatkiem od towarów i usług VAT.

Ad. 3

Odnośnie różnic w naliczaniu podatku VAT dla działek przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe, działalność gospodarczą czy pod drogi, Wnioskodawca uważa, że podatek VAT nie powinien być naliczany i powyższe różnice w zakresie przyszłego wykorzystania gruntu nie powinny mieć wpływu na ocenę podlegania obciążeniu podatkiem VAT, wobec faktu rozpatrywania sprzedaży majątku osobistego jakim jest ten grunt obecnie. Przy sprzedaży może obowiązywać opłata skarbowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, iż status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności w jakich dokonana jest czynność podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy. Z kolei, w celu ustalenia, czy dostawa działek wyczerpuje znamiona pojęcia „działalność gospodarcza” koniecznym jest ustalenie, czy zamiarem wykonania czynności jest jej dokonywanie w sposób częstotliwy. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „zamiar”, jak również nie precyzuje pojęcia „sposób częstotliwy”, w każdym przypadku należy badać, czy intencją dokonania określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jednokrotnie).

Zasady wykładni językowej i funkcjonalnej definicji działalności gospodarczej prowadzą do wniosku, że działalność gospodarczą stanowi nie tylko działalność częstotliwa, czyli stała i powtarzalna, ale także jednorazowa czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar częstotliwości, przy czym wspomniana działalność powinna być wykonywana przez producenta, handlowca, usługodawcę, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika lub wykonującego wolny zawód.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca w 1997 r. zakupił do majątku wspólnego z żoną, działkę o pow. 7.1783 ha w woj….. Działka ta miała przeznaczenie rolne (klasy bonitacyjne V i VI) i została zakupiona w celu utworzenia gospodarstwa rolnego z zamiarem osiedlenia się. Jednak plany Wnioskodawcy się zmieniły i w latach 1999-2001 na podstawie Uchwały Rady Miasta i Gminy, podjętej na wniosek Wnioskodawcy i kilku sąsiadujących rolników, dokonano zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego. W jej wyniku działka ta została podzielona na 44 działki pod budownictwo mieszkaniowe, 3 działki pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą, 1 działkę przeznaczoną na drogi oraz 2 działki przeznaczone na poszerzenie dróg. Działki na drogi mają zostać przekazane nieodpłatnie Gminie. Działki są nieuzbrojone. Wnioskodawca zamierza sprzedawać działki poszczególnym nabywcom, jeżeli tacy się znajdą. Ponadto Zainteresowany, wspólnie z żoną posiadają i uprawiają na własne potrzeby 2,5 ha działkę rolną w woj…..

Wnioskodawca poinformował także, iż nie posiada i nigdy nie posiadał statusu rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy o VAT oraz nie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy i nie był zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie odrębnych przepisów, ponieważ nie dokonywał dostaw produktów rolnych i nie świadczył usług rolniczych. Działalność rolniczą Zainteresowany wykonywał na własne potrzeby i nie dostarczał produktów na rynek. Grunty położone w woj., nabyte w 1997 r., były uprawiane przez dwa lata (1997-1998 i 1998 1998 -1999) a następnie odłogowane ze względu na niską klasę bonitacyjną. Przedmiotowe grunty nie były przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy,

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawcy przy nabyciu przedmiotowej działki nie przyświecał cel związany z wykorzystaniem działki na potrzeby osobiste (własne), lecz jak wskazał Zainteresowany zakupu tego dokonano w celu utworzenia gospodarstwa rolnego z zamiarem osiedlenia się.

Przez gospodarstwo rolne – w myśl art. 2 pkt 16 ustawy – rozumie się gospodarstwo rolne w myśl przepisów o podatku rolnym.

Z kolei zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. Nr 136, poz. 969 ze zm.), za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Ponadto, planowanej dostawy 44 działek pod budownictwo mieszkaniowe oraz 3 działek pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą, nie można zaliczyć do czynności jednorazowej. Należy stwierdzić, iż dostawa przedmiotowych działek będzie realizowana z zamiarem ich powtarzania i zmierza do nadania im zorganizowanego charakteru. Istotnym jest, że w momencie dokonywania pierwszej dostawy działki Wnioskodawca ma zamiar dokonać kolejnych czynności tego rodzaju.

Zakres i skala przedsięwzięcia (planowana sprzedaż więcej niż jednej działki) oraz podjęte przez sprzedawcę działania (podział gruntu a także wystąpienie o dokonanie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego) wskazują na zamiar dokonywania sprzedaży w sposób częstotliwy. W przeciwnym razie dzielenie gruntu byłoby niecelowe i ekonomicznie nieuzasadnione. Z kolei, fakt, iż zakupu gruntu dokonano w celu prowadzenia działalności rolniczej (utworzenia gospodarstwa rolnego) wskazuje, że działaniom Zainteresowanego można przypisać cechy charakterystyczne dla prowadzenia gospodarstwa rolnego. Potwierdza to także sposób wykorzystania tego gruntu (uprawa) w latach 1997-1998 i 1998-1999.

W związku z powyższym, stwierdza się, że planowana sprzedaż 44 działek pod budownictwo mieszkaniowe oraz 3 działek pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a dokonujący dostawy tych działek Wnioskodawca będzie wykonywał czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Od zasady opodatkowania dostawy gruntu według stawki podstawowej przewidziano jednak pewne wyjątki. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona od podatku jest jedynie dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Uwzględniając zatem opis zdarzenia przyszłego wskazującego, iż zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego działki przeznaczone do sprzedaży znajdują się na terenie oznaczonym jako działki pod budownictwo mieszkaniowe oraz pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą, stwierdzić należy, że ich dostawa nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Podsumowując, sprzedaż działek pod budownictwo mieszkaniowe oraz pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w kwestii nieodpłatnego przekazania na rzecz Gminy działek na drogi należy mieć na uwadze uregulowanie art. 7 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że każde przekazanie należących do przedsiębiorstwa podatnika towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), niezależnie od tego, czy następują one na cele prowadzonej działalności gospodarczej czy też nie, uznać należy za opodatkowaną dostawę towarów, z wyjątkiem czynności wymienionych w art. 7 ust. 3 – jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca w 1997 r. wraz z żoną nabył do majątku wspólnego działkę, zatem w chwili nabycia prawa własności przedmiotowej działki nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego – w tej transakcji podatek VAT nie wystąpił, transakcja miała bowiem miejsce przed wprowadzeniem przepisów regulujących opodatkowanie gruntów podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że skoro w odniesieniu do przedmiotowej działki Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, to nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy 3 działek na drogi nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, planowana sprzedaż 44 działek pod budownictwo mieszkaniowe oraz 3 działek pod budownictwo związane z działalnością gospodarczą, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki w wysokości 22%, stosownie do przepisów art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na to czy sprzedaż ta będzie dokonana dla jednego lub wielu nabywców. Natomiast nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy 3 działek przeznaczonych na drogi nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż czynności tej nie można uznać za odpłatną dostawę, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.