INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 26.02.2009 r. (data wpływu do BKIP w Płocku 14.04.2009 r.) oraz piśmie uzupełniającym braki formalne (data nadania 15.05.2009 r., data wpływu 19.05.2009 r., na wezwanie Nr IPPB2/415-285/09-2/AK z dnia 05.05.2009 r. (data nadania 05.05.2009 r., data doręczenia 11.05.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wypłatą na rzecz pracodawców kosztów zastępstwa procesowego, do których zapłaty zobowiązani są pracownicy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14.04.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z wypłatą na rzecz pracodawców kosztów zastępstwa procesowego, do których zapłaty zobowiązani są pracownicy

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Z uwagi na braki formalne w złożonym wniosku, organ podatkowy pismem z dnia 05.05.2009 r. Nr IPPB2/415-285/09-2/AK wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• wskazanie nazwy i adresu organu podatkowego (Naczelnika Urzędu Skarbowego) właściwego dla Wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej,

• wskazanie przedmiotu wniosku, tj. czy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego,

• uzupełnienie informacji poprzez złożenie oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej:, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej,

• przedstawienia własnego stanowiska odnośnie zadanych pytań, oraz uiszczenia opłaty w wysokości odpowiadającej liczbie stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych.
  
  

Braki uzupełniono prawidłowo w wyznaczonym terminie.

Począwszy od lipca 2006 roku członkowie Związku Zawodowego K. (KRS, REGON, NIP) procesują się przed sądem pracy ze swoim poprzednim pracodawcą, tj. Przedsiębiorstwem Państwowym „P.” o wynagrodzenie za godziny nadliczbowe.

Na mocy ustawy z dnia 8 grudnia 2008 roku o Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (Dz. U. Nr 249, poz. 1829) powodowie - członkowie Związku Zawodowego K. z dniem 1 kwietnia 2007 roku stali się pracownikami Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej z siedzibą w W. przy ul., i w związku z tym, na wniosek powodów, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej została dopozwana w zdecydowanej większości spraw.

W związku z tym, że łącznie do sądu trafiło 260 pozwów, sprawy zostały połączone. Pierwsze z postępowań (którym objęte było siedem osób) zakończyło się niekorzystnym dla powodów wyrokiem oddalającym powództwo. W związku z tym złożona została apelacja, która również została oddalona. Wyrok sądu drugiej instancji jest prawomocny.

W wyrokach sądów pierwszej i drugiej instancji zasądzone zostały koszty zastępstwa procesowego na rzecz obydwu pracodawców, które mają być pokryte przez powodów - pracowników.

W związku z zasądzeniem kosztów zastępstwa procesowego w sprawach, w których sądy obu instancji oddaliły powództwa, Związek Zawodowy K. zwrócił koszty swoim członkom z wnoszonych przez nich składek na podstawie Statutu Związku i podjętych uchwał (Członkowie Związku Zawodowego K. w 2006 r. podjęli Uchwałę o zwiększeniu. wysokości składek, po to aby z nich pokryć ewentualne koszty zastępstwa procesowego).

W pozostałych niezakończonych wyrokiem sądu pierwszej instancji sprawach trwają negocjacje z pracodawcami mające na celu podpisanie ugody. W ramach niej pracodawcy chcą, aby pracownicy - członkowie Związku Zawodowego K. zapłacili im część kosztów zastępstwa procesowego. Również w tej sytuacji Związek Zawodowy K. planuje pomóc swoim członkom poprzez poniesienie tych kosztów w następujący sposób:

1. przejęcia długu pracowników wobec pracodawców z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, lub
2. wypłacenia im zapomóg.
   
   

Kwoty, które Związek Zawodowy K. zamierza zapłacić pracodawcom za zobowiązania ich pracowników z tytułu kosztów zastępstwa procesowego stanowią kwoty pochodzące ze składek członkowskich.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy pokrycie przez Związek Zawodowy K. kosztów sądowych w wysokości mieszczącej się w przedziale100-3000 złotych na osobę, realizowane na zasadzie wypłaconej zapomogi od związku zawodowego dla poszczególnych powodów - członków związku zawodowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego po stronie każdego z powodów - członków Związku Zawodowego K., którzy otrzymają zapomogę będącą refundacją zasądzonych kosztów, czy też po stronie Związku Zawodowego K....
2. Czy w przypadku zapłacenia przez Związek Zawodowy K. należności wobec pracodawców w sposób wyżej opisany poszczególni objęci ugodą powodowie - członkowie Związku Zawodowego K. będą musieli odprowadzić podatek dochodowy... Czy odprowadzenie podatku będzie należało do Związku Zawodowego K....
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy

Zwrot kosztów procesowych dla każdego członka związku będzie stanowił przychód z innych źródeł zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co oznacza, że w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym na Związku Zawodowym K. nie będą spoczywały obowiązki płatnika. Członkowie Związku otrzymujący zwrot kosztów procesowych powinni sami dokonać opodatkowania uwzględniając te przychody w zeznaniu rocznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłami przychodów są również inne źródła.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 wskazanej ustawy, wolne od podatku zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Z powyższego przepisu wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone z tytułów wskazanych w tym przepisie, do wysokości wyznaczonej kwotą 2280 zł w danym roku podatkowym.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia zapomogi, indywidualnego zdarzenia losowego, klęski żywiołowej czy długotrwałej choroby. Uzasadnione jest zatem posługiwanie się w tym przypadku definicjami występującymi w słownikach języka polskiego. Powołując się na językowe znaczenie wyrazów, przez zapomogę należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Przez indywidualne zdarzenie losowe należy rozumieć wszelkie zdarzenia, które są nieprzewidziane, niemożliwe do uniknięcia nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, kradzieże, włamania itp. Natomiast przez długotrwałą chorobę należy rozumieć chorobę wymagającą długotrwałego leczenia.

Zapomoga spełniająca kryteria przedmiotowo - kwotowe korzysta ze zwolnienia niezależnie od statusu osoby, która ją otrzymuje, jak również bez względu na źródło pochodzenia środków służących finansowaniu tego rodzaju świadczeń.

Natomiast w myśl przepisu art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Z brzmienia tego przepisu wynika, iż zwolnienie z długu dochodzi do skutku w wyniku umowy stron, przy czym zwolnienie z długu musi zostać zaakceptowane przez dłużnika. W efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania pracownikom (poprzez przejęcie długu i jego zapłatę) wobec ich pracodawców oznacza zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika (pracowników) określonej korzyści.

W świetle powyższego, kierując się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że korzyści jakie osiąga dłużnik (członek Związku) z tytułu przejęcie długu i jego zapłatę stanowią dla niego realne przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z treści opisanego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca na podstawie Statutu Związku Zawodowego i podjętych uchwał przez członków Związku Zawodowego pokrył koszty sądowe mieszczące się w przedziale 100 - 3000 złotych na osobę, w formie wypłaconej zapomogi od związku zawodowego dla poszczególnych powodów - członków związku zawodowego. Ponadto Wnioskodawca zamierza pomóc swoim członkom poprzez poniesienie za nich kosztów zastępstwa procesowego poprzez przejęcie długu w stosunku do pozostałych pracowników (członków związku) wobec pracodawców lub wypłacenie zapomóg.

W świetle powyższego kierując się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w kwestii przyznanych zapomóg oraz planowanych wypłat zapomóg, należy uznać, że w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym przyczyną otrzymania zapomogi nie była i nie będzie jedna z wymienionych w wyżej cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 26 okoliczności. W konsekwencji wartość wypłaconych zapomóg jak również planowanych wypłat zapomóg w stosunku do pozostałych pracowników bez względu na ich wysokość stanowi na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w odniesieniu do zdarzenia przyszłego dotyczącego poniesienia przez Wnioskodawcę za swoich członków kosztów zastępstwa procesowego poprzez nieodpłatne przejęcie długu pozostałych pracowników (członków związku) wobec pracodawców przy założeniu, że umorzenie ww. zobowiązania stanowi zwolnienie z długu w myśl cytowanego art. 508 ustawy Kodeks cywilny, należy uznać, iż umorzona kwota zobowiązania z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego stanowić będzie przychód z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji wypłacenie przez Związek zawodowy świadczeń kwalifikowanych do przychodów z innych źródeł nie rodzi obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Natomiast Wnioskodawca zobowiązany jest do wypełnienia obowiązku nałożonego przez art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 42a wyżej ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, Wnioskodawca kwotę dokonanej wypłaty zapomóg dla poszczególnych powodów - członków związku, będzie obowiązany ująć w informacji PIT-8C wystawionej osobie otrzymującej pomoc finansową. Wnioskodawca w tym przypadku nie będzie obowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a wykazana w PIT-8C kwota, będzie stanowiła dla podatnika przychód z innych źródeł, który będzie on obowiązany wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy w którym pomoc została wypłacona.

Natomiast w kwestii planowanego umorzenia należności członkom związku zawodowego poprzez zwolnienie z długu kosztów zastępstwa procesowego wobec pracodawców w stosunku do pozostałych pracowników (członków związku) stanowiącego dla tych osób przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wypłacenia pozostałym członkom związku zapomóg, Wnioskodawca również w tym przypadku będzie obowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C wystawionej osobie otrzymującej pomoc finansową, a wykazana w PIT-8C kwota będzie stanowiła dla podatnika przychód z innych źródeł, który będzie on obowiązany wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy w którym pomoc została wypłacona.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.