INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2009 r. (data wpływu 20 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej z tytułu naruszenia zakazu konkurencji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej z tytułu naruszenia zakazu konkurencji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie handlu urządzeniami do wyposażenia sklepów oraz wykonuje Pan usługi w zakresie instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych.

W dniu 9 marca 2001 r. podpisał Pan umowę autoryzowanego partnera handlowego z firmą, która dostarczała urządzenia do wykonywania ww. usług. Ze sporządzonej umowy wynikało, że ww. firma będzie prowadziła doradztwo w zakresie informacyjnym, promocyjnym, reklamowym, technicznym, handlowym, informowała o zmianach asortymentu, stosowała upusty w dostawach.

W paragrafie 6 pkt 3 umowy powyższa firma zastrzegła, że w razie współpracy z inną firmą zostanie nałożona kara umowna w wysokości 50.000 zł.

W 2008 r. naruszył Pan ww. paragraf, podejmując współpracę z innymi firmami, konkurencyjnymi wobec tejże firmy. W tym okresie powstało wiele innych firm o tym samym profilu działalności. Z powodu ich korzystniejszych ofert, zdecydował się Pan podjąć współpracę, co naruszyło warunki umowy. W związku z tym w miesiącu styczniu 2009 r. dla firmy dokonał Pan przelewu kwoty 50.000 zł jako kary umownej wynikającej z warunków umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zapłacona kara umowna stanowi koszt uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów stanowią koszt w firmie. Zrywając umowę, uważał Pan, iż współpraca z wieloma kontrahentami jednocześnie zwiększy przychód z działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W obrocie gospodarczym, zgodnie z art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93) strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Wyrażona w tym przepisie zasada swobody umów, dopuszcza swobodne kształtowanie treści umów, w tym wprowadzenie do umów klauzul o zakazie konkurencji, tak w trakcie jak i po wygaśnięciu danej umowy.

Zgodnie z treścią wniosku, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł Pan 9 marca 2001 r. umowę o współpracy, która to umowa zawierała taką klauzulę.

Jednakże w 2008 r. naruszył Pan powyższą klauzulę o zakazie konkurencji podejmując współpracę z innymi konkurencyjnymi wobec kontrahenta firmami. Z związku z zapisami tejże klauzuli zobowiązany był Pan do zapłaty kwoty 50.000 zł, co też Pan uczynił w styczniu 2009 r.

Rozpatrując możliwość zaliczenia powyższej kwoty do kosztów uzyskania umowy prowadzonej działalności gospodarczej należy odnieść się do ogólnej zasady dotyczącej kosztów wyrażonej w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z zm.), zgodnie z którą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym wyżej przepisie ustawodawca nie wymienia enumeratywnie, jakie konkretne wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Wskazuje jedynie, że aby określony wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu:

• musi pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;

• nie może być wymieniony w katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 ustawy);

Ponadto wydatek taki musi być udokumentowany prawidłowo oraz w sposób nie budzący wątpliwości.

Zwrot „w celu” użyty w ww. przepisie oznacza, że aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź też ewentualnie zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodu. Definicja kosztów wskazuje ponadto, że kosztami mogą być wydatki o bardzo zróżnicowanej naturze, gdyż mogą to być wydatki bezpośrednio, jak również pośrednio związane z celem, jakim jest uzyskanie przychodu. W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza można przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Należy podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne, czyli racjonalnie uzasadnione w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Na podatniku spoczywa zatem obowiązek wykazania, że dany wydatek spełnia ustawowe kryteria uznania go za koszt uzyskania przychodu, tj. w szczególności obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

Wydatek z tytułu odszkodowania za zerwanie umowy o zakazie konkurencji i podjęcia współpracy z innymi firmami nie został wymieniony w zamkniętym katalogu wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów – zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Działalność podmiotu gospodarczego może prowadzić czasami do naruszania praw innych podmiotów i z tego tytułu podmiot może być zobowiązany do ponoszenia kosztów sankcyjnych będących następstwem tego naruszenia.

Jeżeli takie działanie podmiotu i poniesienie wydatku będącego konsekwencją takiego działania jest ekonomicznie, gospodarczo i racjonalnie uzasadnione, to wydatek ten można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

W treści wniosku wskazał Pan także, że zerwanie powyższej umowy, jest uzasadnione, gdyż współpraca z wieloma kontrahentami z tej branży, pozwoli mu osiągnąć większy przychód w prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji, wydatek związany z zapłatą kwoty 50.000 zł z tytułu zerwania umowy autoryzowanego partnera handlowego i podjęcia współpracy z innymi kontrahentami może stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej – powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białymstoku po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.