INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 04 maja 2009 r. (data wpływu 18.05.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Zgromadzenie wspólników Wnioskodawcy zamierza dokonać w trybie art. 199 § 3 ustawy Kodeks spółek handlowych umorzenia udziałów należących do jednego ze wspólników w drodze nabycia tych udziałów przez Spółkę bez obniżania kapitału zakładowego. Umorzenie będzie dokonane bez wypłaty wynagrodzenia, jeśli ich właściciel wyrazi na to zgodę (tzw. umorzenie dobrowolne – nieodpłatne).

Spółka jest wpisana do rejestru przedsiębiorców, a umowa Jej przewiduje możliwość umorzenia udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca, jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, powinien rozpoznać przychód do opodatkowania tym podatkiem, w tym w szczególności z tytułu otrzymania świadczenia nieodpłatnego, w związku z nieodpłatnym nabyciem własnych udziałów w celu ich umorzenia – w trybie art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych...

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne nabycie przez Niego własnych środków w celu ich umorzenia, dokonane w trybie art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, nie powoduje po Jego stronie (Spółki nabywającej udziały w celu ich umorzenia), żadnych konsekwencji podatkowych.

W ocenie Wnioskodawcy, za przyjęciem takiego stanowiska, przemawiają następujące argumenty:

1. W związku z nabyciem udziałów w sposób wyżej opisany, Spółka nie otrzyma żadnych kwot lub wartości, w związku z czym nie będą miały zastosowania przepisy art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (umorzenie własnych udziałów nie spełnia przesłanek wymienionych w żadnym z punktów tego artykułu). W wyniku nieodpłatnego nabycia udziałów własnych w celu umorzenia, Wnioskodawca nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego, nie będzie wiązać się z nim napływ środków finansowych z zewnątrz – nie osiągnie korzyści skutkujących powstaniem u Niego przychodu. W szczególności dla Wnioskodawcy nie powstanie w przedmiocie sprawy przychód z nieodpłatnego świadczenia (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), a to z tego względu, iż wycena przeprowadzona na podstawie ust. 5 cyt. przepisu, musi prowadzić do wniosku, że udziały własne nabyte w celu umorzenia nie przedstawiają dla Spółki żadnej wartości majątkowej. Udziały własne nie dają bowiem Spółce prawa do pobrania dywidendy (gdyż byłaby to dywidenda wypłacana przez Spółkę samej sobie), nie mogą być również dalej zbyte z mocy zakazu wynikającego z odpowiednio stosowanego art. 200 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, udziały te są nabywane przez Spółkę wyłącznie w celu ich unicestwienia, która to czynność jest dla Niej zdarzeniem obojętnym z punktu widzenia podatkowego.
2. Umorzenie udziałów nie może być traktowane na gruncie ani prawa podatkowego, ani prawa cywilnego jako umorzenie zobowiązań spółki (nie można utożsamiać go z umorzeniem zobowiązań, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy).
3. Żadne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie odnoszą się, ani w zakresie przychodów, ani zwolnień, do sytuacji związanych z umorzeniem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia.

Powyższy pogląd podzielił również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 8 lutego 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-457/07-2/AG), a także Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 4 lutego 2009 r. (sygn. ITPB3/423-702/08/AW).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

• za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę – tzw. umorzenie dobrowolne;
• bez zgody wspólnika – tzw. umorzenie przymusowe;
w razie ziszczenia się określonego zdarzenia – tzw. umorzenie warunkowe.

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. Za zgodą wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia, w takim przypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej, zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) jest dochód stanowiący, osiągniętą w roku podatkowym, nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacje takie wprost nie zostały wskazane.

Niezależnie od faktu, że określony w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia, nawet bez wynagrodzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskała i nie nastąpiło po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie nastąpiło także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 przedmiotowej ustawy.

Ponadto, w analizowanym opisie zdarzenia przyszłego, nie została spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). W związku z powyższym, nie można również mówić, że doszło do otrzymania nieodpłatnego świadczenia.

Zatem, w sytuacji, gdy określonej kategorii nie można, zgodnie z ustawą podatkową (w przedmiotowym przypadku – ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych), uznać ani za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, nieodpłatne nabycie przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, które następuje w trybie art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, nie powoduje powstania po Jej stronie przychodu podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.