INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2010 r. (data wpływu 8 lutego 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 kwietnia 2010 r. (data wpływu 26 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny akcji

• jest prawidłowe w części dotyczącej możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy;
• jest nieprawidłowe w części dotyczącej sposobu dokumentowania nabycia akcji na podstawie umowy darowizny.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 23 kwietnia 2010 r. (data wpływu 26 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny akcji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie zawartej w dniu 12 listopada 2009 r., w oddziale Centralnego Domu Maklerskiego, umowy darowizny otrzymał Pan od matki akcje pracownicze. Akcje te nie są przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych i znajdują się w depozycie Centralnego Domu Maklerskiego. Zgłoszenia przedmiotowej darowizny dokonał Pan we właściwym urzędzie skarbowym w dniu 18 listopada 2009 r., a więc wypełnił Pan obowiązek wynikający z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ma Pan jednak wątpliwości co do wypełnienia warunku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Nie ma bowiem formalnych ani technicznych możliwości aby udokumentować otrzymanie akcji dowodem przekazania na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym ma zastosowanie art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn...
2. Czy otrzymane akcje, nie będące przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych, są środkami pieniężnymi w rozumieniu ww. artykułu...
3. Czy uwiarygodniony wypis z księgi akcjonariuszy stwierdzający ilość otrzymanych w drodze darowizny akcji, ich numery oraz fakt, że jest Pan ich jedynym właścicielem, spełnia wymagania określone w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn...
4. Jeżeli akcje nie są „środkami pieniężnymi” to w jaki sposób mogą być spełnione warunki określone w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie ma podstaw do zapłaty podatku od spadków i darowizn, a zwolnienia od podatku w tym przypadku nie można uzależniać od przedstawienia dowodu przekazania darowizny na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Podaje Pan również, iż w zgodnej opinii biura prawnego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz prawnika Federacji Konsumentów akcje do chwili ewentualnego wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych nie są ani rzeczą ani środkiem pieniężnym, gdyż nie posiadają faktycznej wartości (wartość 1 zł za akcje przyjęto dla obliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych). Akcje te mogą stać się papierami wartościowymi pod warunkiem wejścia do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych, a środkiem pieniężnym dopiero w przypadku ich zbycia przez właściciela. Otrzymane w drodze darowizny akcje są więc potencjalnie środkiem pieniężnym, a dowodem na ich otrzymanie jest po pierwsze umowa darowizny, a po drugie imienne zaświadczenie depozytowe stanowiące wypis z Księgi Akcjonariuszy. Dla skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 wystarczy więc przedstawienie umowy darowizny lub imiennego zaświadczenia depozytowego bądź obu tych dokumentów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w części dotyczącej możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy i za nieprawidłowe w części dotyczącej sposobu dokumentowania nabycia akcji na podstawie umowy darowizny.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje on z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna”, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że przedmiotem otrzymanej przez Pana od matki, w dniu 12 listopada 2009 r. darowizny były akcje. Fakt nabycia został przez Pana zgłoszony we właściwym urzędzie skarbowym w dniu 18 listopada 2009 r.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że akcje to papiery wartościowe łączące w sobie prawa o charakterze majątkowym i niemajątkowym, wynikające z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej. Pojęciem tym określa się także ogół praw i obowiązków akcjonariusza w spółce lub część kapitału akcyjnego.

Za środki pieniężne uważa się natomiast banknoty i monety oraz rozrachunkowe jednostki pieniężne krajowe i zagraniczne, tak w gotówce, jak i na rachunkach bankowych lub w formie lokaty pieniężnej.

Z powyższego wynika więc, że akcje nie mogą być utożsamiane ze środkami pieniężnymi, o których mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W związku z tym stwierdzić należy, iż w przedstawionym stanie faktycznym istniały podstawy do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a warunkiem uprawniającym do skorzystania z niego było jedynie zgłoszenie nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, bez potrzeby potwierdzania go jakimikolwiek dokumentami. Warunek udokumentowania nabycia dotyczy bowiem tylko sytuacji, gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, a do tych, co wykazano wyżej, nie zalicza się akcji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. E. Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.