2019.10.01 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IPPP1/4512-410/15-2/S/MP
z 1 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) oraz zgodnie z art. 223 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 22 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2525/15 (data wpływu akt sprawy 29 lipca 2019 r.) stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2015 r. (data wpływu 4 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku należnego w związku ze zbyciem wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 maja 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku należnego w związku ze zbyciem wierzytelności.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 9 czerwca 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy interpretację indywidualną nr IPPP1/4512-410/15-2/MP, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku należnego w związku ze zbyciem wierzytelności.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 9 czerwca 2015 r. znak: IPPP1/4512-410/15-2/MP pismem z dnia 18 czerwca 2015 r. wniósł wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 13 lipca 2015 r. znak: IPPP1/4512-1-70/15-2/MP stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 9 czerwca 2015 r. znak: IPPP1/4512-410/15-2/MP złożył skargę z 10 sierpnia 2015 r. (data wpływu 12 sierpnia 2015 r.).

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2525/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 9 czerwca 2015 r. nr IPPP1/4512-410/15-2/MP.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 22 grudnia 2016 r. sygn. III SA/Wa 2525/15 Organ podatkowy wniósł skargę kasacyjną z 14 lutego 2017 r.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 26 lutego 2019 r. sygn. akt I FSK 404/17 oddalił skargę kasacyjną Organu.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn.zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny :

Spółka jest polską spółką kapitałową, polskim zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie sprzedaży usług gastronomicznych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz sprzedaży franczyzy na prowadzenie działalności gastronomicznej dla podatników VAT.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej dochodzi do sytuacji, w których wierzytelności Wnioskodawcy (wynikające z dokonywania podlegających opodatkowaniu VAT dostaw towarów lub świadczenia usług, w tym wierzytelności z tytułu umów franczyzowych) nie są regulowane (płacone) przez kontrahentów. W odniesieniu do tych wierzytelności Wnioskodawca dokonuje korekty podstawy opodatkowania i VAT należnego na podstawie art. 89a ustawy o VAT.

Przedmiotem niniejszego wniosku są wyłącznie wierzytelności powstałe przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została uprawdopodobniona (w rozumieniu art. 89a ust. la ustawy o VAT) również przed dniem 1 stycznia 2013 r. Spółka oświadcza także, iż na dzień dokonania korekty VAT należnego były spełnione wszystkie warunki określone w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT.

Możliwe są sytuacje, że w odniesieniu do wierzytelności (wynikającej ze świadczenia podlegającego opodatkowaniu VAT) objętej tzw. ulgą na złe długi, Wnioskodawca zawrze umowę cesji (w momencie cesji, niektórzy z wierzycieli Spółki mogą być w trakcie/ po zakończeniu postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego), na podstawie której przeniesie na rzecz cesjonariusza prawa z wierzytelności (powstałej w wyniku wykonania świadczenia) w zamian za zapłatę wartości części cedowanej wierzytelności (wartości niższej niż wartość nominalna wierzytelności). Wraz z cesją, na cesjonariusza przechodzą wszelkie roszczenia wynikające z cedowanej wierzytelności, zaś po stronie Wnioskodawcy pozostaje wyłącznie roszczenie o zapłatę kwoty należnej z tytułu cesji wierzytelności (jednocześnie Wnioskodawca zwalnia podmiot otrzymujący świadczenie z obowiązku zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy z tytułu świadczenia, gdyż roszczenia przechodzą na cesjonariusza).

Tytułem przykładu, wierzytelność handlowa o wartości netto 100 i wartości brutto 123, może zostać przez Spółkę scedowana w zamian za zapłatę np. w wysokości 20. Oznaczać to będzie, że Spółka w takim przypadku efektywnie odzyska wyłącznie 16% wartości brutto wierzytelności handlowej.

Z uwagi na fakt, iż cedowane wierzytelności zostały wcześniej objęte tzw. ulgą na złe długi wynikającą z przepisu art. 89a ustawy o VAT, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku dokonania korekty podstawy opodatkowania i kwoty VAT należnego, jakie Wnioskodawca powinien wykazać w swoich rozliczeniach podatkowych w efekcie wykonania odpłatnej cesji takiej wierzytelności (wynikającej ze świadczenia podlegającego opodatkowaniu VAT).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do dokonania korekty podatku należnego i do jego zwiększenia w rozliczeniu za okres w którym dokonano odpłatnej cesji wierzytelności, w odniesieniu do których zastosowano w przeszłości tzw. ulgę za złe długi (w oparciu o przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 2013 r.) ?
W przypadku, jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1 jest nieprawidłowe (to znaczy, jeżeli Wnioskodawca ma obowiązek dokonania korekty podatku należnego z tytułu odpłatnej cesji niespłaconych wierzytelności), to czy w świetle art. 89a ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej poniżej jej wartości nominalnej, w odniesieniu do której zastosowano w przeszłości tzw. ulgę za złe długi (w oparciu o przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 2013 r.), Spółka będzie zobowiązana do częściowego zwiększenia kwoty VAT należnego tylko do kwoty przypadającej proporcjonalnie na cenę otrzymaną przez Spółkę za cesję wierzytelności ?

Przykładowo, czy w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej o wartości nominalnej brutto 123 (wartość netto 100) za cenę 20, wysokość VAT należnego, która ma zostać ponownie zadeklarowana przez Spółkę wynosi 3,74 ?

Zdaniem Wnioskodawcy :

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1.

W ocenie Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie ma obowiązku dokonania korekty (zwiększenia podatku należnego) z tytułu odpłatnej cesji niespłaconych wierzytelności, w odniesieniu do których Wnioskodawca zastosował ulgę za złe długi na podstawie art. 89a ustawy o VAT (w oparciu o przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 2013 r.). Przykładowo, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej o wartości nominalnej brutto 123 (wartość netto 100) za cenę 20, wysokość VAT należnego, która ma zostać ponownie zadeklarowana przez Spółkę wynosi 0.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 2.

W ocenie Wnioskodawcy, jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania 1 jest nieprawidłowe (to znaczy, jeżeli Wnioskodawca ma obowiązek dokonania korekty podatku należnego z tytułu odpłatnej cesji niespłaconych wierzytelności), w świetle art. 89a ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej poniżej jej wartości nominalnej, w odniesieniu do której zastosowano w przeszłości tzw. ulgę za złe długi (w oparciu o przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 2013 r.), Spółka będzie zobowiązana do częściowego zwiększenia kwoty VAT należnego, ale tylko do kwoty przypadającej proporcjonalnie na cenę otrzymaną przez Spółkę za cesję wierzytelności. Przykładowo, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej o wartości nominalnej brutto 123 (wartość netto 100) za cenę 20, wysokość VAT należnego, która ma zostać ponownie zadeklarowana przez Spółkę wynosi 3,74.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. z 2012 r., poz. 1342; dalej: ustawa zmieniająca) do wierzytelności powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r. stosuje się przepisy ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. Jednocześnie, zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy zmieniającej, przepisy art. 89a i art. 89b ustawy o VAT, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, których nieściągalność została uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r.

W świetle przywołanych przepisów przejściowych (przepisy zawarte w ustawie zmieniającej) należy stwierdzić, iż do wierzytelności powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność uprawdopodobniono przed tym terminem, stosuje się przepisy ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. Z uwagi na fakt, że wniosek dotyczy wierzytelności z tytułu świadczenia usług powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność uprawdopodobniono przed tym dniem, to stosujemy do nich przepisy ustawy o VAT w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2013 r. (Wnioskodawca poniżej przeprowadzi analizę tych przepisów odnosząc do stanu faktycznego w przedstawionej sprawie).

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2013 r.) w przypadku, gdy po dokonaniu tzw. ulgi na złe długi (określonej w art. 89a ustawy o VAT), należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana.

Z tego przepisu wynika więc, że obowiązek skorygowania efektów zastosowanej tzw. ulgi na złe długi dotyczy przypadków, kiedy wierzytelność (objęta tzw. ulgą na złe długi) zostanie później uregulowana w jakiejkolwiek formie. Kluczowe w tym zakresie jest zdefiniowanie pojęcia „uregulowanie”.

Opierając się na literalnej wykładni tego pojęcia należy przywołać jego słownikową definicję. Zgodnie z Uniwersalnym Słownikiem Języka Polskiego PWN (https://ssl.pwn.pl) "uregulować" znaczy "zapłacić, uiścić coś" (w tym zakresie pojęcie „uregulowania” jest odmienne od pojęcia „zbycie”, które oznacza sprzedaż). Stąd też, literalnie interpretując pojęcie „uregulowania” należy stwierdzić, że obejmuje ono wyłącznie przypadki zapłaty / uiszczenia należności, a nie obejmuje m.in. przypadków jej zbycia. Takie podejście jest zresztą zgodne z ugruntowanym stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazanego m.in. w wyroku z dnia 20 września 2013 r., sygn. akt I FSK 1288/12, wyroku z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt I FSK 1348/12, czy wyroku z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt 1347/12.

Dlatego też, interpretując przepis art. 89a ust. 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. należy uznać, że dotyczy on wyłącznie przypadków, w których dana wierzytelność jest spłacana (po wcześniejszym dokonaniu tzw. ulgi na złe długi) i nie obejmuje przypadków, w których wierzytelność ta jest odpłatnie cedowana / zbywana. Takie stanowisko zostało zresztą wielokrotnie potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny (patrz przywołane wyżej wyroki sądowe).

W rezultacie więc, jeśli Wnioskodawca dokona odpłatnej cesji wierzytelności (wynikających z dokonania czynności opodatkowanych VAT), w odniesieniu do których wcześniej skorzystał z tzw. ulgi na złe długi, to cesja nie powinna być utożsamiana z uregulowaniem w rozumieniu art. 89a ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2013 r.), a więc przepis art. 89a ust. 4 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania. Dlatego Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku dokonania „powrotnej” korekty VAT należnego.

Tytułem przykładu (wierzytelność handlowa objęcia tzw. ulgą na złe długi, a następnie zbyta / scedowana):

wartość nominalna netto wierzytelności handlowej - 100
wartość nominalna brutto wierzytelności handlowej - 123
udział VAT należnego w wartości nominalnej brutto wierzytelności handlowej - 18,7%
cena zbycia wierzytelności handlowej - 20
VAT należny do zadeklarowania - 0

Na marginesie trzeba wskazać, iż przepisy wprowadzone od dnia 1 stycznia 2013 r. obejmują przypadki nie tylko uregulowania wierzytelności, ale również jej zbycia.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie Pytania 2

Jak wskazano powyżej, w ocenie Wnioskodawcy, interpretując przepis art. 89a ust. 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. należy uznać, że dotyczy on wyłącznie przypadków, w których dana wierzytelność jest spłacana (po wcześniejszym dokonaniu tzw. ulgi na złe długi) i nie obejmuje przypadków, w których wierzytelność ta jest odpłatnie cedowana / zbywana.

Jednakże w przypadku uznania wbrew wyrażonemu powyżej stanowisku Wnioskodawcy, iż przez pojęcie „uregulowanie” należy również rozumieć zbycie czy też odpłatną cesję wierzytelności, w świetle art. 89a ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r.), zbywając wierzytelność objętą tzw. ulgą na złe długi, Spółka powinna dokonać korekty VAT należnego (tj. ponownie zadeklarować ten VAT w rozliczeniach podatkowych) i ująć go w rozliczeniach.

Niemniej jednak, z uwagi na fakt, że wierzytelność będzie zbyta (scedowana) poniżej jej wartości nominalnej, korekta VAT nie powinna być „pełna”, a jedynie częściowa i dotyczyć tej części wierzytelności (tej części wartości nominalnej wierzytelności), która została uregulowana. Dlatego też, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności poniżej jej wartości nominalnej, w rozliczeniach VAT należy ująć tę część uzyskanej ceny ze zbycia (cesji) wierzytelności, która proporcjonalnie przypada na kwotę VAT należnego (udział VAT należnego w wartości nominalnej wierzytelności odniesiony do ceny zbycia wierzytelności).

Tytułem przykładu (wierzytelność handlowa objęta tzw. ulgą na złe długi, a następnie zbyta / scedowana):

wartość nominalna netto wierzytelności handlowej - 100
wartość nominalna brutto wierzytelności handlowej - 123
udział VAT należnego w wartości nominalnej brutto wierzytelności handlowej - 18,7%
cena zbycia wierzytelności handlowej – 20
VAT należny do zadeklarowania - 20 x 18,7% = 3,74

A więc, w przypadku odpłatnej cesji wierzytelności handlowej o wartości brutto 123 (wartość netto 100) za cenę 20, wysokość VAT należnego, która ma zostać ponownie zadeklarowana wynosi 3,74.

Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy skarbowe. Zostało potwierdzone m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 marca 2013 r., sygn. IBPP2/443-1257/12/WN, w której wskazano:

„(...) Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny sprawy oraz wskazane powyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca zbył na rzecz podmiotu trzeciego wierzytelność (za cenę niższą od wartości nominalnej), w odniesieniu do której skorzystał uprzednio z regulacji prawnej przewidzianej art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, zatem zgodnie z przywołanym wcześniej przepisem ust. 4 tegoż artykułu, zobowiązany jest do dokonania, w rozliczeniu podatku VAT za okres, w którym nastąpiło ww. zbycie, korekty (powiększenia) kwoty podatku należnego o wartość podatku należnego odnoszącego się do części zbytej wierzytelności, tj. w tym przypadku do części uzyskanej ze sprzedaży wierzytelności w kwocie 70.000 zł(...)”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku należnego w związku ze zbyciem wierzytelności - jest prawidłowe.

Na wstępie podkreślić należy, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 22 grudnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 2525/15.

Z dniem 1 stycznia 2013 r. na podstawie art. 11 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r., poz. 1342) uległy zmianie, będące przedmiotem niniejszej interpretacji, przepisy art. 89a i 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), przy czym art. 89a ust. 2 pkt 4 i 6 oraz art. 89b ust. 5 został uchylony.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu dotychczasowym, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zgodnie zaś z ust. 2 tego przepisu, art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się również do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, których nieściągalność została, zgodnie z art. 89a ust. la ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r.

Powyższe oznacza, że do wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2013 r. stosuje się przepisy art. 89a i 89b ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., z wyjątkiem wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została, zgodnie z art. 89a ust. la ustawy w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, uprawdopodobniona po 31 grudnia 2012 r. (art. 23 ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że zawarte we wniosku pytanie odnosi się do wierzytelności z tytułu świadczenia usług powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność uprawdopodobniono przed tym dniem. Z uwagi na to, oraz powołany powyżej przepis art. 23 ww. ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, interpretacji dokonano w oparciu o przepisy art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 cyt. ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r., podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89a ust. la ww. ustawy).

W myśl art. 89a ust. 2 cyt. ustawy, przepis ust, 1 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
wierzytelności nie zostały zbyte;
od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Stosownie do art. 89a ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6.

Jak stanowi art. 89a ust. 4 ww. ustawy w przypadku, gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części.

Stosownie do art. 89a ust. 5, podatnik obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego określonej w ust. 1, zawiadomić o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego.

Zgodnie z art. 89a ust. 6 ustawy, podatnik w ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego wymienionej w ust. 1 obowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.

Z kolei w myśl art. 89a ust. 7 ustawy, przepisów ust. 1-6 nie stosuje się, jeżeli pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dochodzi do sytuacji, w których wierzytelności Wnioskodawcy (wynikające z dokonywania podlegających opodatkowaniu VAT dostaw towarów lub świadczenia usług, w tym wierzytelności z tytułu umów franczyzowych) nie są regulowane (płacone) przez kontrahentów. W odniesieniu do tych wierzytelności Wnioskodawca dokonuje korekty podstawy opodatkowania i VAT należnego na podstawie art. 89a ustawy o VAT. Przedmiotem niniejszego wniosku są wyłącznie wierzytelności powstałe przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została uprawdopodobniona (w rozumieniu art. 89a ust. la ustawy o VAT) również przed dniem 1 stycznia 2013 r. Spółka oświadcza także, że na dzień dokonania korekty VAT należnego były spełnione wszystkie warunki określone w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT. Możliwe są sytuacje, że w odniesieniu do wierzytelności (wynikającej ze świadczenia podlegającego opodatkowaniu VAT) objętej tzw. ulgą na złe długi, Wnioskodawca zawrze umowę cesji (w momencie cesji, niektórzy z wierzycieli Spółki mogą być w trakcie / po zakończeniu postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego), na podstawie której przeniesie na rzecz cesjonariusza prawa z wierzytelności (powstałej w wyniku wykonania świadczenia) w zamian za zapłatę wartości części cedowanej wierzytelności (wartości niższej niż wartość nominalna wierzytelności). Wraz z cesją, na cesjonariusza przechodzą wszelkie roszczenia wynikające z cedowanej wierzytelności, zaś po stronie Wnioskodawcy pozostaje wyłącznie roszczenie o zapłatę kwoty należnej z tytułu cesji wierzytelności (jednocześnie Wnioskodawca zwalnia podmiot otrzymujący świadczenie z obowiązku zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy z tytułu świadczenia, gdyż roszczenia przechodzą na cesjonariusza).

Z uwagi na to, że cedowane wierzytelności zostały wcześniej objęte tzw. ulgą na złe długi wynikającą z przepisu art. 89a ustawy o VAT, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku dokonania korekty podstawy opodatkowania i kwoty VAT należnego, jakie Wnioskodawca powinien wykazać w swoich rozliczeniach podatkowych w efekcie wykonania odpłatnej cesji takiej wierzytelności (wynikającej ze świadczenia podlegającego opodatkowaniu VAT).

Zgodnie z powołanym wyżej art. 89a ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2013 r.) w przypadku, gdy po dokonaniu tzw. ulgi na złe długi (określonej w art. 89a ustawy o VAT), należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana.

Zgodnie z Uniwersalnym Słownikiem Języka Polskiego PWN (https://ssl.pwn.pl) „uregulować” znaczy „zapłacić, uiścić coś” (w tym zakresie pojęcie „uregulowania” jest odmienne od pojęcia „zbycie”, które oznacza sprzedaż). Stąd też, literalnie interpretując pojęcie „uregulowania” należy stwierdzić, że obejmuje ono wyłącznie przypadki zapłaty / uiszczenia należności, a nie obejmuje m.in. przypadków jej zbycia. Takie podeście jest zgodne z ugruntowanym stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazanego m.in. w wyrokach : z dnia 20 września 2013 r., sygn. akt I FSK 1288/12, z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt I FSK 1348/12, z dnia 12 września 2013 r., sygn. akt 1347/12.

Interpretując przepis art. 89a ust. 4 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2013 r. należy zatem uznać, że dotyczy on wyłącznie przypadków, w których dana wierzytelność jest spłacana (po wcześniejszym dokonaniu tzw. ulgi na złe długi) i nie obejmuje przypadków, w których wierzytelność ta jest odpłatnie cedowana / zbywana.

Jeżeli zatem Wnioskodawca dokona odpłatnej cesji wierzytelności (wynikających z dokonania czynności opodatkowanych VAT), w odniesieniu do których wcześniej skorzystał z tzw. ulgi na złe długi, to cesja nie powinna być utożsamiana z uregulowaniem w rozumieniu art. 89a ust. 4 ustawy o VAT (w brzmieniu sprzed dnia 1 stycznia 2013 r.).

Umowa sprzedaży wierzytelności zawarta przez Spółkę z podmiotem trzecim, nabywającym wierzytelność, stanowi źródło odrębnego (nowego) stosunku zobowiązaniowego. W związku ze sprzedażą wierzytelności Spółka otrzymuje wynagrodzenie za sprzedaż wierzytelności. Dług - wierzytelność pierwotna - istnieje nadal, choć dochodzi do następstwa prawnego po stronie podatnika (wierzyciela). Podatnik - dłużnik pozostaje ten sam.

Zmiana wierzyciela, na podstawie umowy cywilnoprawnej (cesji wierzytelności) nie oznacza, że dochodzi do zapłaty długu. Zmienia się wyłącznie wierzyciel. Niezmieniona pozostaje natomiast kwota długu, którą w pełnej wysokości będzie mógł egzekwować nowy wierzyciel.

W konsekwencji, zbycie przez Wnioskodawcę na rzecz osoby trzeciej wierzytelności, po skorzystaniu z tzw. „ulgi na złe długi, o której mowa w art. 89a ustawy o VAT, nie będzie powodować po stronie Spółki (dotychczasowego wierzyciela) - obowiązku zwiększenia podstawy opodatkowania i kwoty VAT należnego, skorygowanego uprzednio, z wykorzystaniem norm art. 89a ust. 1-2 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy z zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Organ informuje ponadto, iż nie udziela odpowiedzi na pytanie Wnioskodawcy oznaczone we wniosku nr 2, gdyż Wnioskodawca oczekiwał na nie odpowiedzi wyłącznie w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości jego stanowiska w zakresie pytania nr 1.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin