Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IPPP1/4512-1120/15-3/S/18/BS
z 4 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 20 czerwca 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 1754/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 5 stycznia 2018 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2015 r. (data wpływu 2 listopada 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczonych usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 listopada 2015 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczonych usług.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 29 stycznia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: IPPP1/4512-1120/15-2/BS, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczonych usług.

Wnioskodawca na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 29 stycznia 2016 r. znak: IPPP1/4512-1120/15-2/BS, wniósł pismem z dnia 18 lutego 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów pismem z 24 marca 2016 r. znak: IPPP1/4512-1-16/16-2/BS, stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 29 stycznia 2016 r. znak: IPPP1/4512-1120/15-2/BS złożył skargę z dnia 29 kwietnia 2016 r. (data wpływu 2 maja 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 1754/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 29 stycznia 2016 r. znak: IPPP1/4512-1120/15-2/BS.

W ocenie Sądu, Organ prawidłowo ustalił w oparciu o orzecznictwo TSUE kryteria pozwalające uznać świadczenie za tzw. usługę złożoną, jednakże Organ nie odniósł powyższych kryteriów do usługi kompleksowej opisanej we wniosku przez Wnioskodawcę.

Ponadto w uzasadnieniu Sąd wskazał, że Organ odmawia złożonego charakteru usłudze kompleksowej wskazanej przez Skarżącego wskazując, jako przyczyny inne okoliczności niż powyższe kryteria.

Pierwszą jest okoliczność, że czynności choć wykonywane w ramach jednej, trójstronnej umowy świadczone są odrębnie przez różne podmioty. Sąd zwrócił uwagę, że Skarżący, słusznie zauważył, że fakt iż usługa świadczona była przez dwa podmioty w ramach jednej Umowy, nie powinien wpływać na ocenę kompleksowości (złożoności) usługi – Skarżący poparł swoje stanowisko orzecznictwem TSUE. Sąd stwierdził, że Organ wyrażając odmienne stanowisko w tym zakresie nienależnie je uzasadnił – nie odniósł się do powołanego przez Skarżącego w tym zakresie orzecznictwa TSUE.

Drugą okolicznością wskazaną przez Organ a wykluczającą w jego ocenie świadczenie usługi złożonej (kompleksowej) jest okoliczność, że za powyższe czynności wykonywane przez Skarżącego i partnera biznesowego, strony uzgodniły wynagrodzenie płatne odrębnie dla każdego z podmiotów wykonujących ww. zadania. W ocenie Sądu okoliczność rozdzielenia wpłaty wynagrodzenie w zależności od wykonanych usług nie jest okolicznością przesądzającą o niemożliwości uznania usługi z usługę złożoną (kompleksową).

Zdaniem Sądu niewystarczające jest również stanowisko Organu w zakresie uznania określonych wskazanych przez Skarżącego usług za usługi pośrednictwa finansowego – Organ prawidłowo określił wymagania uznania usługi za usługę pośrednictwa finansowego, niedostatecznie jednak uzasadnił, dlaczego poszczególne usługi wskazane przez Skarżącego nie są ww. usługą. Przywołanie orzecznictwa TSUE bez odniesienia wynikających z niego tez do przedmiotowej sprawy jest niewystarczające.

Podobnie, zdaniem Sądu, nie jest wystarczająco klarownie wyjaśniona kwestia uznania niektórych usług wskazanych przez Skarżącego za usługi o charakterze techniczno-administracyjnym. W tym zakresie konieczne jest najpierw wyjaśnienie charakteru usługi wskazanej przez Skarżącego a dopiero później przesądzenie, co do jej charakteru techniczno-administracyjnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka S.A. jest bankiem uniwersalnym prowadzącym działalność bankową w rozumieniu ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 1376). opodatkowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów (dalej: „Wnioskodawca” lub „Bank”).

Jedną z działalności prowadzonych przez Wnioskodawcę jest działalność maklerska prowadzona przez Biuro Maklerskie będące wydzieloną organizacyjnie jednostką Banku, którego działalność polega na świadczeniu kompleksowych usług w zakresie rynku kapitałowego, w tym m.in. usług polegających na przygotowaniu, zorganizowaniu oraz przeprowadzeniu Oferty Publicznej w rozumieniu przepisów Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. 2005 Nr 184, poz. 1539, dalej: „Ustawa o ofercie publicznej”) oraz wykonaniu pozostałych, niezbędnych czynności związanych z wprowadzeniem papierów wartościowych, tj. Akcji, będących instrumentami finansowymi w rozumieniu przepisów Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. 2005 Nr 183, poz. 1538, dalej: „Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi”) do obrotu na rynku regulowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej: „GPW”), jak również czynności niezbędnych do ich obsługi i rozliczenia.

Niejednokrotnie, z uwagi na bardzo skomplikowany i wymagający charakter transakcji dot. ofert publicznych, dobrą i powszechnie spotykaną praktyką jest angażowanie kilku profesjonalnych podmiotów, tj. banków inwestycyjnych, domów maklerskich i innych instytucji finansowych, których to role, pomimo pełnienia różnych funkcji w całym procesie sprowadzają się do jednego celu wspólnego, tj. przygotowania i przeprowadzenia oferty publicznej w ramach której pozyskają i zaoferują akcje inwestorom oraz ostatecznie wprowadzą akcje do obrotu na rynku regulowanym GPW.

W związku z okolicznością przygotowania i przeprowadzenia oferty publicznej oraz ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie akcji zwykłych na okaziciela do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW przez jednego z klientów Wnioskodawcy, będącej w omawianym przypadku tzw. pierwszą ofertą publiczną (dalej: „Oferta publiczna”, pierwotna oferta publiczna, ang. Initial Public Offering, IPO), Wnioskodawca podpisał trójstronną umowę z firmą inwestycyjną (dalej: „Kontrahent”) oraz z klientem (dalej: „Klient” lub „Akcjonariusz”), który to miał na celu ubieganie się o dopuszczenie i wprowadzenie wszystkich akcji spółki w której był Akcjonariuszem (dalej: „Akcje”) (dalej: „Spółka” lub „Emitent”) do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW, z czego część zaoferował w ramach Oferty publicznej inwestorom indywidualnym jak i instytucjonalnym (dalej: „Akcje oferowane”) (dalej: „Inwestorzy”). Zarówno Wnioskodawca jak i Kontrahent (dalej łącznie zwani: „Doradcy”) spełniają definicję firmy inwestycyjnej, o której mowa w art. 3 pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tzn. posiadają wymagane przepisami prawa zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Na podstawie ww. umowy (dalej: „Umowa”), Doradcy zobowiązani zostali do wykonania kompleksowej usługi polegającej na przygotowaniu i przeprowadzeniu Oferty publicznej, zaoferowaniu Inwestorom Akcji oferowanych w ramach Oferty publicznej oraz w następstwie do ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie Akcji do obrotu na rynku regulowanym GPW.

Zgodnie z Umową, Doradcy do realizacji zamiaru o którym mowa powyżej, łącznie zobowiązani zostali do wykonania następujących świadczeń:

• Pełnienia funkcji globalnych koordynatorów Oferty publicznej, prowadzących księgę popytu;
  

• Koordynacji całości procesu transakcyjnego, w tym organizacji kontaktów pomiędzy stronami, tj. Akcjonariuszem, Emitentem, Inwestorami oraz Doradcami;
  

• Wsparcia w określeniu szczegółowej struktury i warunków oferty;
  

• Zaangażowania w razie konieczności dodatkowych biur maklerskich na potrzeby sprzedaży akcji w transzy inwestorów indywidualnych oraz koordynacji działań tych biur;
  

• Przeprowadzenia biznesowego due dilligence Emitenta wraz ze sporządzeniem biznesowych części Prospektu emisyjnego, do którego Emitent zobowiązany jest na mocy art. 7 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej;
  

• Rekomendacji dotyczącej ceny przedziału Akcji oferowanych przed rozpoczęciem budowy księgi popytu;
  

• Rekomendacji dotyczącej ceny oraz przydziału Akcji oferowanych, w tym przygotowanie raportu na temat zapisów złożonych przez Inwestorów w Ofercie Publicznej;
  

• Współpracy z zarządem Spółki w zakresie wypracowania tzw. „equity story” na potrzeby działań marketingowych oraz nadzór nad działaniami w zakresie PR dotyczącymi Oferty Publicznej;
  

• Wsparcia w zakresie wdrożenia w Spółce zasad ładu korporacyjnego stosowanego w obrocie giełdowym na GPW;
  

• Opracowania wraz ze Spółką lub Akcjonariuszem prezentacji na potrzeby spotkań z inwestorami i analitykami.
  
  
  

Ponadto Wnioskodawca samodzielnie odpowiedzialny był za:

1. Aktywne plasowanie oferty wśród inwestorów indywidualnych;
2. Nadzór nad pracami konsorcjum instytucji generujących zapisy w transzy detalicznej;
3. Wsparcie i koordynacja procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów indywidualnych, w tym marketingu medialnego.
   
   

Z kolei do zakresu czynności przypisanych wyłącznie do Kontrahenta należały:

1. Pełnienie funkcji oferującego;
   
2. Sporządzenie części Prospektu emisyjnego opisującej strukturę oferty i zasady dystrybucji oraz wszelkich innych części zwyczajowo przygotowywanych przez oferującego a także późniejszych aneksów do Prospektu w tym zakresie;
   
3. Udział i doradztwo przy procedurze administracyjnej przed Komisją Nadzoru Finansowego;
   
4. Udział i doradztwo przy procedurze rejestracji Akcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych oraz procedurach dopuszczania i wprowadzania akcji do obrotu giełdowego na GPW, w tym przygotowanie niezbędnej dokumentacji;
   
5. Przygotowanie raportu analitycznego o Spółce;
   
6. Przeprowadzenie wstępnych spotkań z inwestorami, połączonych z prezentacją raportu analitycznego z inwestorami w celu ustalenia przedziału ceny emisyjnej;
   
7. Prowadzenie kontaktów z inwestorami, w tym udział w aktywnym plasowaniu Oferty publicznej wśród inwestorów instytucjonalnych;
   
8. Współudział w przygotowaniu i uczestnictwo w spotkaniach grupowych i indywidualnych z inwestorami instytucjonalnymi;
   
9. Organizacja i przeprowadzenie procedury budowania księgi popytu (ang. Book- building) wśród inwestorów instytucjonalnych;
   
10. Organizacja i przeprowadzenie oraz rozliczenie Oferty Publicznej, w szczególności przyjmowanie wpłat na Akcje oferowane, gromadzenie z tego tytułu środków na rachunku bankowym, przekazanie środków Akcjonariuszowi.
    
    
    

Powyższe czynności, pomimo, że z uwagi na bardzo skomplikowany charakter usługi wykonane zostały przez dwa niezależne podmioty, tj. Wnioskodawcę i Kontrahenta – zostały zrealizowane kompleksowo, w ramach jednej, wielostronnej umowy zawartej z Wnioskodawcą, Kontrahentem oraz Akcjonariuszem.

Oznacza to, że Doradcy w świetle umowy działali łącznie i w porozumieniu w celu osiągnięcia wspólnego celu Umowy, jakim było przygotowanie i przeprowadzenie Oferty publicznej, zaoferowanie Akcii oferowanych w ramach Oferty publicznej oraz wprowadzenie Akcji do obrotu na rynku regulowanym GPW.

Czynności te, w ocenie Wnioskodawcy miały charakter komplementarny a z perspektywy Klienta stanowiły jednorodną usługę.

Oferta publiczna wykonana została zgodnie z Ustawą o ofercie publicznej oraz zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie implementacji dyrektywy 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnośnie informacji zawartych w prospektach emisyjnych, formy prospektu emisyjnego, zamieszczania informacji poprzez odwołania, publikacji prospektu emisyjnego oraz rozpowszechniania informacji o charakterze reklamowym (Dz. Urz. UE L 149 z 30 kwietnia 2004 r., z późń. zm.) oraz zgodnie z innymi przepisami prawa obowiązującymi na rynku kapitałowym.

Doradcy zostali upoważnieni do pozyskiwania Inwestorów w ofercie, tj. do podejmowania czynności w imieniu Emitenta, które są niezbędne lub racjonalnie pożądane w celu właściwego przeprowadzenia Oferty publicznej.

Czynności wykonywane przez Kontrahenta nie są przedmiotem niniejszego zapytania, zostały wymienione wyłącznie w celu przedstawienia podziału czynności pomiędzy Wnioskodawcę i Kontrahenta.

Za powyższe czynności wykonywane przez Doradców strony uzgodniły wynagrodzenie płatne odrębnie dla każdego z nich. W związku z realizacją umowy, Akcjonariusz zobowiązany został do zapłaty na rzecz Doradców wynagrodzenia:

• stałego płatnego w cyklach miesięcznych,
  

• prowizyjnego w wysokości zależnej od wartości Oferty publicznej, płatne po dokonaniu przydziału Akcji, pomniejszone o wynagrodzenie stałe jw.
  
  
  

Przy czym Wnioskodawcy przysługiwało 20% a Kontrahentowi 80% wynagrodzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zaistniałym stanie faktycznym, Wnioskodawcy świadczącemu usługę składającą się z przedstawionych czynności będzie przysługiwało prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz.535, dalej: „Ustawa o VAT”)?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W opisanym zaistniałym stanie faktycznym, Wnioskodawcy świadczącemu usługę składającą się z przedstawionych czynności będzie przysługiwało prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.

Regulacje prawne

Zgodnie z art. 19 ust. 1 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:

1. Papiery wartościowe objęte zatwierdzonym prospektem emisyjnym mogą być przedmiotem obrotu na rynku regulowanym wyłącznie po ich dopuszczeniu do tego obrotu,
2. Dokonywanie oferty publicznej (...) wymaga pośrednictwa firmy inwestycyjnej.
   
   

Przez firmę inwestycyjną należy rozumieć natomiast, stosownie do brzmienia art. 3 pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, m.in. dom maklerski lub bank prowadzący działalność maklerską.

Ponadto, zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej, oferta publiczna lub dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym wymaga sporządzenia prospektu emisyjnego, zatwierdzenia go przez Komisję.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w Ustawie o obrocie instrumentami finansowymi z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Stosownie do art. 43 ust. 13 Ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przy czym, w myśl art. art. 43 ust. 14 Ustawy o VAT, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7,12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
   
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Należy również wskazać, iż na podstawie art. 43 ust. 16, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1. tytuł prawny do towarów;
2. tytuł własności nieruchomości;
3. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4. udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5. prawa majątkowe, których instrumentami są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
   
   

Z kolei przez instrumenty finansowe, o których mowa w powołanych wyżej przepisach, należy rozumieć papiery wartościowe oraz inne instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, które szczegółowo, w formie katalogu zamkniętego zostały wymienione w art. 2 ust. 1 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Z kolei przez papiery wartościowe w myśl art. 3 pkt 1 lit. a oraz lit. b Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi należy rozumieć akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego oraz inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia ww. papierów wartościowych a także prawa pochodne.

Powyższe potwierdza, że powołany wyżej przepis uprawniający do zwolnienia od podatku od towarów i usług, tj. art. 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o VAT znajduje zastosowanie do instrumentów finansowych będących Akcjami.

Jednocześnie wskazać należy, że na obowiązkowe zwolnienie przez państwa członkowskie Unii Europejskiej transakcji, łącznie z pośrednictwem, których przedmiotem są akcje, wskazuje również art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE.L. 2006. 347.1 (dalej: „Dyrektywa”), z wyłączeniem przechowywania i zarządzania akcjami.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Dokonując oceny skutków podatkowych poszczególnych świadczeń realizowanych w ramach usługi przedstawionej w zaistniałym stanie faktycznym, zdaniem Wnioskodawcy, świadczeń tych nie należy rozpatrywać odrębnie, pomimo, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Wskazać należy, że zgodnie z koncepcją usługi kompleksowej (złożonej), jeżeli jedna transakcja obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka czynności, nie powinna być ona sztucznie dzielona dla celów określenia jej opodatkowania. Należy bowiem zauważyć, że bez wykonania wszystkich powyższych czynności wg określonych, kolejno realizowanych etapów, nie byłoby możliwe prawidłowe zrealizowanie głównego celu usługi. W związku z tym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wszystkie czynności przedstawione w zaistniałym stanie faktycznym składają się na jedną, kompleksową usługę, której przedmiotem były papiery wartościowe (akcje) w rozumieniu przepisów Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi i której zasadniczym celem z jednej strony było przeprowadzenie Oferty publicznej i pozyskanie inwestorów, a z drugiej – ubieganie się o dopuszczenie i wprowadzenie Akcji do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW. Patrząc również z perspektywy Klienta, łączne wykonywanie wielu czynności w kolejno następujących po sobie etapach nadaje całej tej usłudze oczekiwany przez niego zakres i sens, co, zdaniem Wnioskodawcy potwierdza, że poszczególne czynności powiązane są ze sobą w ścisły i funkcjonalny sposób i w całości zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby Klienta.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (wydanie internetowe – http: //sjp.pwn.pl/szukaj/kompleksowy.html). przez słowo „kompleksowy” należy rozumieć „obejmujący całość elementów lub zagadnień, a nie tylko ich fragment”. Definicja ta trafnie oddaje charakter czynności, które wykonane zostały przez Doradców na podstawie umowy. Niewątpliwie wprowadzenie akcji na rynek publiczny jest skomplikowanym procesem wymagającym wysokiej specjalizacji podmiotów jej dokonujących oraz wielopoziomowej pogłębionej analizy w kilku kluczowych obszarach. Potwierdzeniem powyższego jest bardzo szeroki, wielozagadnieniowy zakres czynności niezbędnych dla wprowadzenia akcji na rynek publiczny. Tym samym, w opinii Wnioskodawcy, potwierdza to fakt, że mamy do czynienia z jedną, kompleksową usługą. To oznacza, że wyłączenia ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 43 ust. 13 i 14 Ustawy o VAT nie znajdą w niniejszej sprawie zastosowania, bowiem wyłączenia te stanowią czynności polegające na świadczeniu usług odrębnych, stanowiących element usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o VAT. Omawiane czynności w zaistniałym stanie faktycznym nie zostały również wymienione w katalogu wyłączeń ze zwolnienia w art. 43 ust. 15 -16 Ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, dokładnie taka sytuacja będzie miała miejsce w przypadku usługi, którą Wnioskodawca wraz z Kontrahentem świadczył na podstawie Umowy. Wnioskodawca pragnie bowiem podkreślić, iż w przypadku gdyby Doradcy nie wykonali wszystkich czynności wymienionych w zaistniałym zdarzeniu faktycznym, nie byliby w stanie prawidłowo wykonać powierzonego im zlecenia, ponieważ nie stworzyliby odpowiednich warunków do przygotowania i przeprowadzenia Oferty publicznej oraz ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie wszystkich Akcji do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, fakt, że w rzeczywistości usługa świadczona była przez dwa podmioty w ramach jednej Umowy, nie powinien w omawianym przypadku wpływać na ocenę kompleksowości (złożoności) usługi. Niewątpliwie zaangażowanie dwóch i więcej profesjonalnych podmiotów do świadczenia tego rodzaju usług jest naturalną konsekwencją stopnia skomplikowania, złożoności i bardzo wysokiej specjalizacji podmiotów w niej uczestniczących i należy do powszechnie stosowanych praktyk rynkowych. W ocenie Wnioskodawcy, Doradcy w ramach unormowanego w Umowie modelu organizacyjnego, działali łącznie i w porozumieniu w celu osiągnięcia wspólnego celu Umowy, jakim jest przygotowanie i przeprowadzenie Oferty publicznej, zaoferowanie Akcji oferowanych oraz wprowadzenie Akcji do obrotu na GPW. Należy ponownie podkreślić, że bez wykonania wszystkich wynikających z Umowy czynności wg określonych, kolejno następujących po sobie etapach, przypisanych łącznie do Doradców, lub oddzielnie do każdego z nich – nie byłoby możliwe bezpośrednie zaspokojenie określonej potrzeby Klienta.

Powyższa konkluzja znajduje potwierdzenie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) z 13 marca 2014 r. ws. C-366/12 Klinikum Dortmund, w którym TSUE potwierdził, że świadczenie kompleksowe (złożone) z punktu widzenia VAT może być również rozpatrywane w kontekście świadczenia przez kilka podmiotów, jeżeli łącznie ich czynności składają się na jedną usługę. Zdaniem TSUE nie tożsamość podmiotów świadczących, lecz sposób wykonywania, charakter usługi ma decydujące znaczenie dla oceny kompleksowości czynności i jednolitości jej skutków z punktu widzenia VAT. Warto również wskazać, że omawiany wyrok uwzględniał stanowisko przedstawione m.in. w orzeczeniu z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Yolker Ludwig. W orzeczeniu tym TSUE wskazał na możliwość uznania usługi świadczonej przez jeden podmiot za element usługi świadczonej przez innego podatnika – jeżeli obiektywnie składały się one na jedno świadczenie. Co więcej, wyrok powyższy, jak również C-124/07 J.C.M. Beheer wskazują, że zgodnie z zasadą neutralności podatkowej podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania, przewidzianym w (...). Powyższe twierdzenie zostało także powtórzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 4 marca 2014 r. sygn. IPPP1/443-48/14-2/MP.

Ponadto koniecznie należy zwrócić uwagę na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2014 r. sygn. IPPP3/443-1114/13-2/KT, której przedmiotem było nabycie usług związanych z przeprowadzeniem publicznej oferty oraz wprowadzeniem akcji do obrotu na GPW od kilku podmiotów profesjonalnych (banki inwestycyjne, domy maklerskie i inne instytucje finansowe), gdzie możemy przeczytać, że co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna transakcja obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka czynności, nie powinna być sztucznie dzielona dla celów określenia jej opodatkowania. Czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, iż świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego. Na podstawie tej tezy można uznać, że wyodrębnianie z usługi świadczonej przez jeden podmiot poszczególnych jej elementów jako osobnych czynności nie jest poprawne, jeśli wszystkie one zmierzają do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, poszczególne czynności przedstawione w zaistniałym stanie faktycznym świadczone przez Doradców w związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem Publicznej oferty, zaoferowaniem Akcji oferowanych w ramach Oferty publicznej oraz ubieganiem się o dopuszczenie i wprowadzenie wszystkich Akcji do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW składają się łącznie na jedną, kompleksową usługę, której przedmiotem były instrumenty finansowe, o których mowa w Ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. W rezultacie, jednorodna, kompleksowa usługa składająca się z ww. czynności powinna, w ocenie Wnioskodawcy, korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy o VAT.

Wykładnia przepisów wskazująca, że poszczególne czynności wykonywane w związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem Oferty publicznej, zaoferowaniem Akcji oferowanych i wprowadzeniem Akcji do obrotu na rynku regulowanym na GPW, składają się na jednorodną, kompleksową usługę, której przedmiotem są instrumenty finansowe o których mowa w Ustawie o obrocie instrumentami finansowymi i która w konsekwencji korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, jest również zbieżna z podejściem organów podatkowych, przykładowo w:

• Interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 grudnia 2014 roku sygn. ILPP1/443-868/14-2/AI,
  

• Interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lutego 2014 roku sygn. IPPP3/443-1114/13-2/KT,
  

• Interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 kwietnia 2012 roku sygn. ILPP4/443-16/12-2/ISN,
  

• Interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 marca 2011 roku sygn. IPPP1-443-13/11-2/AS.
  
  
  

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W świetle powołanych przepisów, każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu, mieści się w definicji usługi. Aby jednak uznać daną czynność za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że jedną z działalności prowadzonych przez Wnioskodawcę jest działalność maklerska prowadzona przez Biuro Maklerskie będące wydzieloną organizacyjnie jednostką Banku.

W związku z okolicznością przygotowania i przeprowadzenia oferty publicznej oraz ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie akcji zwykłych na okaziciela do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW przez jednego z klientów Wnioskodawcy, będącej w omawianym przypadku tzw. pierwszą ofertą publiczną (Oferta publiczna), Wnioskodawca podpisał trójstronną umowę z firmą inwestycyjną (Kontrahent) oraz z klientem (Klient, Akcjonariusz), który to miał na celu ubieganie się o dopuszczenie i wprowadzenie wszystkich akcji spółki w której był Akcjonariuszem („Akcje”) (Spółka, Emitent) do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW, z czego część zaoferował w ramach Oferty publicznej inwestorom indywidualnym jak i instytucjonalnym (Akcje oferowane) (Inwestorzy). Zarówno Wnioskodawca jak i Kontrahent (łącznie: Doradcy) spełniają definicję firmy inwestycyjnej, o której mowa w art. 3 pkt 33 Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tzn. posiadają wymagane przepisami prawa zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Na podstawie ww. umowy (Umowa), Doradcy zobowiązani zostali do wykonania kompleksowej usługi polegającej na przygotowaniu i przeprowadzeniu Oferty publicznej, zaoferowaniu Inwestorom Akcji oferowanych w ramach Oferty publicznej oraz w następstwie do ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie Akcji do obrotu na rynku regulowanym GPW.

Zgodnie z Umową, Doradcy do realizacji zamiaru o którym mowa powyżej, łącznie zobowiązani zostali do wykonania następujących świadczeń:

1. Pełnienia funkcji globalnych koordynatorów Oferty publicznej, prowadzących księgę popytu;
   
2. Koordynacji całości procesu transakcyjnego, w tym organizacji kontaktów pomiędzy stronami, tj. Akcjonariuszem, Emitentem, Inwestorami oraz Doradcami;
   
3. Wsparcia w określeniu szczegółowej struktury i warunków oferty;
   
4. Zaangażowania w razie konieczności dodatkowych biur maklerskich na potrzeby sprzedaży akcji w transzy inwestorów indywidualnych oraz koordynacji działań tych biur;
   
5. Przeprowadzenia biznesowego due dilligence Emintenta wraz ze sporządzeniem biznesowych części Prospektu emisyjnego, do którego Emitent zobowiązany jest na mocy art. 7 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej;
   
6. Rekomendacji dotyczącej ceny przedziału Akcji oferowanych przed rozpoczęciem budowy księgi popytu;
   
7. Rekomendacji dotyczącej ceny oraz przydziału Akcji oferowanych, w tym przygotowanie raportu na temat zapisów złożonych przez Inwestorów w Ofercie Publicznej;
   
8. Współpracy z zarządem Spółki w zakresie wypracowania tzw. „equity story” na potrzeby działań marketingowych oraz nadzór nad działaniami w zakresie PR dotyczącymi Oferty Publicznej;
   
9. Wsparcia w zakresie wdrożenia w Spółce zasad ładu korporacyjnego stosowanego w obrocie giełdowym na GPW;
   
10. Opracowania wraz ze Spółką lub Akcjonariuszem prezentacji na potrzeby spotkań z inwestorami i analitykami.
    
    

Ponadto Wnioskodawca samodzielnie odpowiedzialny był za:

1. Aktywne plasowanie oferty wśród inwestorów indywidualnych;
2. Nadzór nad pracami konsorcjum instytucji generujących zapisy w transzy detalicznej;
3. Wsparcie i koordynacja procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów indywidualnych, w tym marketingu medialnego.
   
   

W celu przedstawienia podziału czynności pomiędzy Wnioskodawcę i Kontrahenta, w opisie stanu faktycznego szczegółowo wymienione zostały czynności przypisane wyłącznie do kontrahenta, mimo, że – jak wskazał Wnioskodawca – nie są one przedmiotem niniejszego zapytania.

Ponadto w opisie stanu faktycznego wskazano, że powyższe czynności, pomimo, że z uwagi na bardzo skomplikowany charakter usługi wykonane zostały przez dwa niezależne podmioty, tj. Wnioskodawcę i Kontrahenta – zostały zrealizowane kompleksowo, w ramach jednej, wielostronnej umowy zawartej z Wnioskodawcą, Kontrahentem oraz Akcjonariuszem.

Oferta publiczna wykonana została zgodnie z Ustawą o ofercie publicznej oraz zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie implementacji dyrektywy 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnośnie informacji zawartych w prospektach emisyjnych, formy prospektu emisyjnego, zamieszczania informacji poprzez odwołania, publikacji prospektu emisyjnego oraz rozpowszechniania informacji o charakterze reklamowym ) oraz zgodnie z innymi przepisami prawa obowiązującymi na rynku kapitałowym.

Doradcy zostali upoważnieni do pozyskiwania Inwestorów w ofercie, tj. do podejmowania czynności w imieniu Emitenta, które są niezbędne lub racjonalnie pożądane w celu właściwego przeprowadzenia Oferty publicznej.

Za powyższe czynności wykonywane przez Doradców strony uzgodniły wynagrodzenie płatne odrębnie dla każdego z nich. W związku z realizacją umowy, Akcjonariusz zobowiązany został do zapłaty na rzecz Doradców wynagrodzenia:

• stałego płatnego w cyklach miesięcznych,
  

• prowizyjnego w wysokości zależnej od wartości Oferty publicznej, płatne po dokonaniu przydziału Akcji, pomniejszone o wynagrodzenie stałe jw.
  
  
  

Przy czym Wnioskodawcy przysługiwało 20% a Kontrahentowi 80% wynagrodzenia.

W celu rozstrzygnięcia opisanego problemu należy przede wszystkim zbadać czy opisane świadczenie, na które składają się wymienione wyżej czynności, nosi znamiona świadczenia złożonego.

W tym miejscu należy zauważyć, że żadna z norm prawa krajowego, czy też prawa europejskiego nie przewiduje definicji „usług złożonych”. Konstrukcja ta powstała na gruncie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, nadając określone cechy tym czynnościom i opisując rodzaj relacji pomiędzy nimi. W tym też przypadku proces subsumpcji będzie przebiegał odmiennie, bowiem odniesienia okoliczności sprawy nie należy szukać w regulacjach prawnych, a w tezach wyroków TSUE, podejmujących to zagadnienie.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem VAT powinno być traktowane jak odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Podstawowym kryterium pozwalającym uznać zbiór określonych czynności za usługę kompleksową (złożoną) jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy elementami składowymi złożonej usługi w zakresie celów, które usługi te realizują. Pojedynczą usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykonania usługi zasadniczej. Podstawowym celem usługi pomocniczej tworzącej razem z usługą główną - usługę kompleksową - jest lepsze wykorzystanie przez nabywcę usługi głównej. Aby dana pomocnicza usługa mogła być uznana za element kompleksowej usługi, winna służyć bezpośrednio realizacji głównej usługi. W celu ustalenia czy dana usługa może być uznana za złożoną, konieczne jest zbadanie przebiegu konkretnej transakcji z uwzględnieniem jej wszystkich ekonomicznych aspektów.

Zauważyć należy, że jakkolwiek zdarzają się sytuacje, gdy występuje wielość świadczeń wynikających z jednej umowy i mogą być one potraktowane jako jedna usługa (i opodatkowane jedną stawką podatkową), możliwe jest to tylko i wyłącznie w takich sytuacjach, gdy na taką usługę składa się cały zespół niedających się w istocie wyodrębnić czynności, dających w efekcie ostateczną, jednorodną usługę.

Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował TSUE w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT (2006/112/WE).

W szczególności w orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96), Trybunał stwierdził, że „W celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych, które należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT”. Trybunał wskazał, że „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.

Trybunał zaakcentował „ekonomiczny punkt widzenia” oraz ocenę z perspektywy nabywcy. Z treści powołanego wyroku wynika, że TSUE położył duży nacisk na subiektywne kryteria, przy ocenie danego świadczenia jako złożonego, jednakże wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji. Stąd w pierwszym rzędzie Trybunał odwołał się do art. 2(1) VI Dyrektywy, wedle którego każde świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Sąd wskazał, że jeśli dana transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana rozpatrywana transakcja.

Jak ponadto wskazał TSUE, z jednym świadczeniem mamy do czynienia w szczególności w przypadku, gdy kilka elementów powinno zostać uznanych za istotne dla świadczenia głównego, podczas gdy z kolei jedno lub więcej świadczeń powinno być postrzegane jako pomocnicze, dzielące los podatkowy świadczenia głównego; to samo odnosi się do przypadku, gdy dwa lub więcej elementów dostarczanych przez podatnika do klienta, będącego typowym konsumentem, są tak ściśle ze sobą związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (tak np. ww. wyrok TSUE w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen i OV Bank, pkt 21-22 i przywołane tam orzecznictwo; wyrok TSUE z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 - Aktiebolaget NN, pkt 22-23). Zdaniem TSUE, w celu ustalenia, czy kontrahent podatnika - rozumiany jako przeciętny klient - otrzymuje kilka odrębnych świadczeń głównych czy jedno świadczenie złożone, należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności i uwzględnić wszystkie okoliczności, w której jest ona dokonywana. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (tak np.: ww. wyrok TSUE w sprawie Everything Everywhere, pkt 25-26 i przywołane tam orzecznictwo; ww. wyrok TSUE w sprawie Graphic Procédé, pkt 20, 24 i przywołane tam orzecznictwo).

Przywołać można również wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-572/07 RLRE Tellmer Property sro przeciwko Finanćni reditelstvi v Usti nad Labem, w którym TSUE stwierdził, że „(...) z art. 2 szóstej dyrektywy wynika, że każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne (...). Co więcej, w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (...). Ponadto można również uznać, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Tak również w wyroku z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Ministero dellEconomia e delle Finanze przeciwko Part Service Srl. Wyrok ten sformułował kryteria przesądzające o tym, kiedy występuje świadczenie złożone. Ma ono zatem miejsce w sytuacji, gdy:

• świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,
  

• poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,
  

• kiedy nie istnieje możliwość nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych,
  

• kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.
  
  
  

Sytuacja taka nie ma jednak miejsca w opisanym we wniosku zdarzeniu, gdzie możliwe jest wyodrębnienie poszczególnych usług. Jak podaje Strona czynności choć wykonywane w ramach jednej, trójstronnej umowy zawartej z Wnioskodawcą są świadczone odrębnie przez różne podmioty – Doradców. Realizacja tych czynności w ww. modelu (umowa trójstronna) jest niewątpliwie korzystna dla nabywcy.

Organ nie neguje argumentacji Wnioskodawcy, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania, należy jednak zauważyć, że sama tylko okoliczność przyjęcia określonego modelu/porozumienia/ umowy nie decyduje o uznaniu, że usługa ta nabiera charakteru niepodzielnego, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

Ocena okoliczności czy mamy do czynienia z jednym świadczeniem, czy też szeregiem jednostkowych usług będących przedmiotem porozumienia powinno odbywać się zatem w oderwaniu od umowy łączącej strony a jedynie w oparciu o to, czy dokonywane przez Wnioskodawcę czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Ocena ta powinna zatem uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana jest transakcja.

Sama wola stron umowy, że celem transakcji jest nabycie usługi kompleksowej, a nie poszczególnych wyodrębnionych świadczeń nie decyduje o zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Powyższe wynika również z cytowanego wyżej orzeczenia z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96).

W analizowanej sytuacji możliwe jest wyodrębnienie poszczególnych usług, które mogą mieć charakter samoistny, które mogą być (jak i są świadczone) przez różne podmioty, mogą być także świadczone przez podmioty trzecie (nie objęte umową). Jednocześnie, w rozpatrywanej sprawie, nie jest możliwe określenie, które z wykonywanych usług stanowią świadczenie główne a które pomocnicze realizowane w celu lepszego wykonania usługi podstawowej. W omawianej sytuacji świadczone usługi mają charakter równorzędny. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę i Kontrahenta, choć są w pewnym stopniu powiązane mogą być traktowane rozłącznie a traktowanie to nie wpłynie na ich charakter – nabywca otrzyma świadczenia równorzędne.

Z kolei okoliczność, że za powyższe czynności wykonywane przez Wnioskodawcę i Kontrahenta, strony uzgodniły wynagrodzenie płatne odrębnie dla każdego z podmiotów wykonujących ww. zadania, co powoduje, że istnieje także możliwość odrębnego fakturowania za dane czynności, stanowi dodatkowe potwierdzenie braku kompleksowego charakteru tego świadczenia.

Jednocześnie, w rozpatrywanej sprawie, nie jest możliwe określenie, które z nabywanych usług stanowią świadczenie główne a które pomocnicze realizowane w celu lepszego wykonania usługi podstawowej. W omawianej sytuacji wszystkie świadczone usługi mają charakter równorzędny.

Wskazać także należy, że w pojmowaniu koncepcji świadczeń złożonych ma swój udział także orzeczenie NSA z dnia 1 czerwca 2011 r., sygn. akt I FSK 869/10, gdzie sąd dokonując analizy świadczeń złożonych w świetle dotychczasowego orzecznictwa TSUE stwierdził, iż „wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji.” NSA zwrócił także uwagę na istotną rzecz z punktu widzenia całości systemu podatku VAT, stwierdzając, iż „nazbyt szerokie postrzeganie złożoności świadczeń przesuwałoby granicę ich rozpoznania w sposób, który prowadziłby do pogorszenia funkcjonalności systemu VAT przez akceptowanie rozwiązań czyniących ten system nieprzejrzystym i pozostawiającym podatnika w niepewności, co do przyjętego sposobu rozliczenia danej dostawy lub świadczonej usługi.”

Organ w pełni akceptuje tezy zaprezentowane w ww. orzeczeniu.

Jednocześnie nie bez znaczenia w niniejszej sprawie pozostaje argument wzmacniający dotychczasowe uzasadnienie prawne organu, to jest spojrzenie na opisywaną sprawę z perspektywy jednej z fundamentalnych zasad, na których opiera się system podatku VAT – zasady neutralności oraz zasadny eliminowania zakłóceń konkurencji. Dla przykładu warto przytoczyć tezę z wyroku TSUE z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C-33/11 A Oy, gdzie Sąd zaakcentował, że „system ten [podatku VAT] opiera się w szczególności na zasadzie neutralności podatkowej, która sprzeciwia się temu, by podmioty gospodarcze, które dokonują takich samych czynności, były traktowane odmiennie w zakresie poboru podatku VAT. Zasada ta nie wymaga, by były to czynności identyczne. Z utrwalonego orzecznictwa wynika bowiem, że sprzeciwia się ona odmiennemu traktowaniu z punktu widzenia podatku VAT świadczenia podobnych usług, znajdujących się przez to w stosunku konkurencji. Zasada neutralności podatkowej oznacza eliminowanie zakłóceń konkurencji wynikających ze zróżnicowanego traktowania z punktu widzenia podatku VAT. Tym samym wystąpienie zakłóceń konkurencji zostaje wykazane w razie stwierdzenia, że usługi pozostają w stosunku konkurencji i są nierówno traktowane z punktu widzenia podatku VAT (zob. w szczególności wyrok z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie C-363/05 JP Morgan Fleming Claverhouse Investment Trust i The Association of Investment Trust Companies).”

W tym miejscu zaznaczyć należy, że stanowisko Organu nie stoi w sprzeczności w przywołanym przez Wnioskodawcę orzecznictwie TSUE. Przykładowo w orzeczeniu w sprawie C-366/12 TSUE orzekł: „Dostawa towarów takich jak leki cytostatyczne będące przedmiotem postępowania głównego, przepisane w ramach leczenia ambulatoryjnego raka przez lekarzy prowadzących prywatną praktykę w szpitalu nie może być zwolniona z podatku od wartości dodanej na podstawie art. 13 część A ust. 1 lit. c) szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, zmienionej dyrektywą Rady 2005/92/WE z dnia 12 grudnia 2005 r., chyba że dostawa ta jest fizycznie i ekonomicznie nierozłączna od zasadniczego świadczenia opieki medycznej, czego zbadanie należy do sądu odsyłającego”. Potwierdza ono stanowisko Organu, że każde świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT; jeśli dana transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana rozpatrywana transakcja.

W świetle orzecznictwa TSUE, polskich sądów administracyjnych oraz wszystkich okoliczności zaprezentowanej transakcji, stwierdzić należy, że postrzeganie tychże świadczeń realizowanych w ramach jednej umowy, jako jednolite (kompleksowe) świadczenie ma charakter sztuczny.

Zauważyć należy, że w świetle powyższej analizy, również czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę nie można uznać za jedną kompleksowa usługę. W odniesieniu do tych czynności także możliwe jest wyodrębnienie poszczególnych usług, które mogą mieć charakter samoistny, które mogą być (jak i są świadczone) przez różne podmioty, które choć są także w pewnym stopniu powiązane mogą być traktowane rozłącznie a traktowanie to nie wpłynie na ich charakter – nabywca otrzyma szereg równorzędnych świadczeń. W przypadku świadczeń Wnioskodawcy nie jest możliwe określenie, które z wykonywanych usług stanowią świadczenie główne a które pomocnicze realizowane w celu lepszego wykonania usługi podstawowej.

Tytułem podsumowania, w rozpatrywanej sprawie – jak już wskazano powyżej – czynności wykonywanych przez Kontrahenta i Wnioskodawcę w ramach jednej, trójstronnej umowy nie można uznać za świadczenie złożone, świadczenia złożonego nie stanowią także czynności wykonywane w ramach tej umowy przez Wnioskodawcę.

Zatem w celu określenia czy świadczona przez Wnioskodawcę usługa składająca się z opisanych czynności korzysta ze zwolnienia konieczne jest odrębne ocenianie poszczególnych czynności pod kątem skorzystania ze zwolnienia.

Z treści art. 41 ust. 1 ustawy wynika, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ponadto ustawodawca przewidział obniżone stawki oraz zwolnienia od podatku dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług oraz określił warunki stosowania obniżonych stawek i zwolnień.

Według art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Z kolei przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W myśl przepisu art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

W świetle regulacji art. 43 ust. 16 ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1. tytuł prawny do towarów;
2. tytuł własności nieruchomości,
3. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4. udziały i inne tytułu prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5. prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
   
   

Zatem, w celu określenia, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, konieczna jest ich ocena pod kątem spełnienia dyspozycji wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Według art. 2 ust. 1 tej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

1. papiery wartościowe;
2. niebędące papierami wartościowymi:
   1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
   2. instrumenty rynku pieniężnego,
   3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
   4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
   5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
   6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
   7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
   8. kontrakty na różnicę,
   9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

W art. 3 pkt 1 ww. ustawy wskazano, że przez papiery wartościowe rozumie się:

1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).
   
   

Natomiast, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN, przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

W konsekwencji pośrednictwo obejmuje czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie w imieniu oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05, w której TSUE stwierdził, że: „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Z kolei w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy, odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem TSUE, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

• usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;
  

• z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;
  

• celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);
  

• usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).
  
  
  

Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z Umową, Wnioskodawca zobowiązany został do wykonania następujących świadczeń:

1. łącznie z Kontrahentem:
   1. Pełnienia funkcji globalnych koordynatorów Oferty publicznej, prowadzących księgę popytu;
      
   2. Koordynacji całości procesu transakcyjnego, w tym organizacji kontaktów pomiędzy stronami, tj. Akcjonariuszem, Emitentem, Inwestorami oraz Doradcami;
      
   3. Wsparcia w określeniu szczegółowej struktury i warunków oferty;
      
   4. Zaangażowania w razie konieczności dodatkowych biur maklerskich na potrzeby sprzedaży akcji w transzy inwestorów indywidualnych oraz koordynacji działań tych biur;
      
   5. Przeprowadzenia biznesowego due dilligence Emitenta wraz ze sporządzeniem biznesowych części Prospektu emisyjnego, do którego Emitent zobowiązany jest na mocy art. 7 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej;
      
   6. Rekomendacji dotyczącej ceny przedziału Akcji oferowanych przed rozpoczęciem budowy księgi popytu;
      
   7. Rekomendacji dotyczącej ceny oraz przydziału Akcji oferowanych, w tym przygotowanie raportu na temat zapisów złożonych przez Inwestorów w Ofercie Publicznej;
      
   8. Współpracy z zarządem Spółki w zakresie wypracowania tzw. „equity story” na potrzeby działań marketingowych oraz nadzór nad działaniami w zakresie PR dotyczącymi Oferty Publicznej;
      
   9. Wsparcia w zakresie wdrożenia w Spółce zasad ładu korporacyjnego stosowanego w obrocie giełdowym na GPW;
      
   10. Opracowania wraz ze Spółką lub Akcjonariuszem prezentacji na potrzeby spotkań z inwestorami i analitykami.
2. samodzielnie:
   1. Aktywne plasowanie oferty wśród inwestorów indywidualnych;
      
   2. Nadzór nad pracami konsorcjum instytucji generujących zapisy w transzy detalicznej;
      
   3. Wsparcie i koordynacja procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów indywidualnych, w tym marketingu medialnego.
   
   

Podkreślić należy, że działalność pośrednictwa dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo to ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Z uwagi na powyższy opis sprawy, powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE, stwierdzić należy, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę polegające na:

• pełnieniu funkcji globalnego koordynatora Oferty publicznej, prowadzącego księgę popytu;
  
  
  

W tym miejscu wskazać należy, że według Encyklopedii PWN (wydanie internetowe: https://encyklopedia.pwn.pl ) budowanie księgi popytu, ang. book building, to jedna z metod tworzenia portfela zamówień, oferowania papierów wartościowych; polega na poprzedzeniu oferty zebraniem od potencjalnych inwestorów niewiążących informacji dotyczących zainteresowania nabyciem danych walorów, księga popytu jest budowana podczas tzw. objazdów (ang. road show) mających na celu przedstawienie oferty.

• koordynacji całości procesu transakcyjnego, w tym organizacji kontaktów pomiędzy stronami, tj. Akcjonariuszem, Emitentem, Inwestorami oraz Doradcami;
  

• wsparciu w określeniu szczegółowej struktury i warunków oferty;
  

• zaangażowaniu w razie konieczności dodatkowych biur maklerskich na potrzeby sprzedaży akcji w transzy inwestorów indywidualnych oraz koordynacji działań tych biur;
  

• przeprowadzeniu biznesowego due dilligence Emintenta wraz ze sporządzeniem biznesowych części Prospektu emisyjnego, do którego Emitent zobowiązany jest na mocy art. 7 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej
  
  
  

W tym miejscu zaznaczyć należy, że due dilligence , polega na poddaniu przedsiębiorstwa wyczerpującej, wielopłaszczyznowej analizie pod względem jego kondycji handlowej, finansowej, prawnej i podatkowej);

• aktywnym plasowaniu oferty wśród inwestorów indywidualnych
  

wypełniają ukształtowaną na podstawie orzecznictwa TSUE definicję usług pośrednictwa w zakresie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Celem ww. czynności jest przedstawienie przygotowanej oferty Emitenta nabywcom, aby znaleźć inwestorów zainteresowanych ofertą, jak również koordynowanie całego procesu zmierzającego do zawarcia umowy z umowy pomiędzy stronami, to jest pomiędzy Klientem – Akcjonariuszem a Inwestorami zainteresowanymi objęciem Akcji oferowanych.

Zatem stwierdzić należy, że usługi te mieszczą się w zakresie pojęcia „pośrednictwa”, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Ponadto z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że omawiane w stanie faktycznym czynności nie zostały również wymienione w katalogu wyłączeń ze zwolnienia w art. 43 ust. 15 – 16 ustawy. Tym samym czynności wykonywane przez Wnioskodawcę wymienione powyżej w punkcie I. 1) – 5) oraz w punkcie II. 1) będą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Nie wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach umowy, będą wchodziły w zakres usługi pośrednictwa finansowego. Wnioskodawca będzie wykonywał również czynności polegające na:

• rekomendacji dotyczącej ceny przedziału Akcji oferowanych przed rozpoczęciem budowy księgi popytu;
  

• rekomendacji dotyczącej ceny oraz przydziału Akcji oferowanych, w tym przygotowanie raportu na temat zapisów złożonych przez Inwestorów w Ofercie Publicznej;
  
  
  

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (wydanie internetowe: https://sjp.pwn.pl/ rekomendacja to: 1. «pozytywna opinia wydana o kimś», 2. «pozytywna lub negatywna ocena wartości spółki i jej akcji wydana przez doradcę giełdowego».

• współpracy z zarządem Spółki w zakresie wypracowania tzw. „equity story” na potrzeby działań marketingowych oraz nadzór nad działaniami w zakresie PR dotyczącymi Oferty Publicznej;
  

• wsparciu w zakresie wdrożenia w Spółce zasad ładu korporacyjnego stosowanego w obrocie giełdowym na GPW;
  

• opracowaniu wraz ze Spółką lub Akcjonariuszem prezentacji na potrzeby spotkań z inwestorami i analitykami;
  

• nadzorze nad pracami konsorcjum instytucji generujących zapisy w transzy detalicznej
  

• wsparciu i koordynacji procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów indywidualnych, w tym marketingu medialnego.
  
  
  

Należy zauważyć, że zarówno rekomendacja dotycząca ceny oraz przydziału Akcji oferowanych jak również przygotowanie raportu na temat zapisów złożonych przez Inwestorów w Ofercie Publicznej nie mieści się w zakresie czynności pośrednictwa. Także czynności polegające na stworzeniu atrakcyjnego wizerunku inwestycyjnego tzw. „equity story” oraz nadzór nad działaniami w zakresie PR dotyczącymi Oferty Publicznej także nie stanowią usług pośrednictwa których przedmiotem są instrumenty finansowe. Nie stanowią ich także usługi wsparcia w zakresie wdrożenia w Spółce zasad ładu korporacyjnego stosowanego w obrocie giełdowym na GPW (tzw. dobrych praktyk), czy opracowanie prezentacji na potrzeby spotkań czy też nadzór konsorcjum instytucji generujących zapisy w transzy detalicznej wsparcie i koordynacja procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów indywidualnych, w tym marketingu medialnego. Wszystkie wymienione powyżej czynności mają na celu opracowanie oferty, a nie działania zmierzające do zawarcia umowy. Dlatego też nie można tych czynności utożsamiać z pośrednictwem. Przygotowanie firmy do wprowadzenia na rynek regulowany poprzez budowanie jej wiarygodności, tworzenie jej atrakcyjnego wizerunku, wdrażanie zasad ładu korporacyjnego itp. z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej nie stanowi elementu usługi finansowej, trudno bowiem uznać, że ich celem jest dążenie do zawarcia umowy.

Podkreślić także należy, że z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy jednoznacznie wynika, że zwolnione od podatku są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. Istnieje jednak różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem „których przedmiotem są” oraz „odnoszące się do”. Więc chociaż niektóre z ww. usług (np. usługi rekomendacji) można uznać za odnoszące się do instrumentów finansowych, to z całą pewnością nie można uznać, że ich przedmiotem są instrumenty finansowe.

Jak wynika z ww. orzeczenia C-435/05 ze zwolnienia z podatku mogą korzystać jedynie czynności zmierzające do zawarcia umowy. Zatem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę wymienionych w punktach I. 6) – 10) oraz w punkcie II. 2) – 3) nie można uznać za usługi pośrednictwa w zakresie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe określonego w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Ponadto, względem ww. czynności niezasadne jest także zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy.

Z analizy wyżej powołanego art. 43 ust. 13 ustawy, wynika, że zastosowanie zwolnienia z podatku możliwe jest także w odniesieniu do usług stanowiących element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41 pod warunkiem, że:

• stanowią one odrębną całość,
  

• są właściwe oraz
  

• niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej.
  
  
  

Należy przy tym podkreślić, że aby dana czynność mogła skorzystać ze zwolnienia od podatku musi posiadać łącznie wszystkie cechy przewidziane w ww. przepisie cechy.

W tym miejscu należy przywołać wyrok TSUE z dnia z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj, w którym Trybunał wypowiedział się w zakresie warunków uznania za zwolnione od VAT transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe. TSUE stwierdził, w odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy, że „świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczeniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego”. Przelew jest bowiem „operacją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego konta na drugie. Cechuje się ona w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej, z jednej strony, miedzy udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony, między nimi a bankiem”. Trybunał wskazał, że powyższa analiza ma również zastosowanie odpowiednio do transakcji dotyczących papierów wartościowych. Dalej TSUE stwierdził, że „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”. Zauważył także: „(...) skoro usługi Swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Trybunał w powoływanym już wyżej wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. W wyroku tym TSUE stwierdził, że „obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, nie zmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym nie zmieniające prawnej bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5”.

Ponadto, w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). W orzeczeniu tym, TS UE zaznaczył, że dla zastosowania zwolnienia istotne jest, aby usługa pomocnicza, z ogólnego punktu widzenia, stanowiła osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi finansowej. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TS UE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową (udzielanie kredytów/pożyczek).

Uwzględniając wskazania określone w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT oraz wnioski płynące z przytoczonego orzecznictwa TS UE należy uznać, że aby opisane czynności mogły zostać uznane za zwolnione, czynności te muszą stanowić element usługi finansowej, muszą mieć odrębny od tej usługi charakter, jak również muszą być niezbędne do wykonania usługi finansowej oraz dla niej właściwe – w znaczeniu: specyficzne (specyficzny – właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). Co znaczy zatem, że usługa musi być właściwa. „Właściwe” w semantycznym znaczeniu oznacza tyle co zgodnie z jakąś normą, przepisami itp., charakterystyczne dla kogoś lub czegoś, mające najbardziej typowe, charakterystyczne cechy dla danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk; nie rzekome, nie fałszywie, prawdziwe, powołane prawnie do jakiś zadań, kompetentne (B. Dunaj, Popularny słownik języka polskiego, Warszawa 2000, s. 787). Połączenie użytego w art. 43 ust. 13 VAT słowa „właściwe” z usługami opisanymi w art. 43 ust. 1 pkt 41, prowadzi do wniosku, wedle którego z podanych wyżej znaczeń słowa „właściwe” istotne znaczenie dla dokonania prawidłowej wykładni przepisu art. 43 ust. 13 ustawy będą miały tylko niektóre z nich, a mianowicie słowa „charakterystyczny dla kogoś lub czegoś”, „stanowiący najważniejszą część czegoś”, „mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów lub zjawisk”. Aby zatem uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić odrębną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej.

Z uwagi na powyższe, w niniejszej sprawie czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę wymienionych powyżej w punkcie I. 6) – 10) oraz w punkcie II. 2) – 3) nie można uznać za usługi właściwe, gdyż pomimo że stanowią, obok usługi finansowej, odrębną całość, nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla tej usługi zwolnionej. Nie skutkują przekazaniem środków pieniężnych i nie prowadzą do zmian prawnych i finansowych stron transakcji. Czynności te nie są również usługami niezbędnymi do świadczenia usługi której przedmiotem są instrumenty finansowe, gdyż mają na celu zapewnienie jedynie obsługi o charakterze techniczno-administracyjnym w stosunku do usługi polegającej na wprowadzeniu instrumentów finansowych do obrotu na rynku regulowanym. Trudno uznać, że np. opracowanie prezentacji na potrzeby spotkań z inwestorami i analitykami czy wsparcie i koordynacja procesu marketingu Oferty Publicznej do inwestorów nie stanowią czynności o charakterze techniczno-administracyjnym. Ponadto sama okoliczność, że jakiś element składowy jest niezbędny do dokonania transakcji zwolnionej od podatku, nie gwarantuje, że usługa, która ten element składowy zawiera, jest sama w sobie zwolniona od podatku.

Zatem stwierdzić należy, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę wymienione w punktach I. 6) – 10) oraz w punkcie II. 2) – 3) nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy, na mocy którego zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Podkreślić należy, że ww. poszczególne czynności wykonywane przez Wnioskodawcę mają charakter samoistny jednakże nie stanowią usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że poszczególne czynności przedstawione w stanie faktycznym, składają się na jednorodną, kompleksową usługę korzystającą ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.