Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/423-730/11-9/15/S/PK1
z 18 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów, uwzględniając prawomocny od dnia 15 maja 2015 r. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 1211/12 z dnia 10 grudnia 2012 r. (data wpływu 24 sierpnia 2015 r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2011 r. (data wpływu: 22 sierpnia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego w odniesieniu do wydatków oznaczonych we wniosku numerami:

• 2, 7, 8, 9, 10, 17, a także wydatków na opłaty notarialne, sądowe i za publikację, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego – jest nieprawidłowe,
• pozostałych wydatków – jest prawidłowe
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego.

W dniu 5 grudnia 2011 r. Organ podatkowy wydał interpretację indywidualną nr IPPB3/423-730/11-4/PK1, w której uznał stanowisko przedstawione przez Spółkę w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego za nieprawidłowe.

Interpretacja ta została uchylona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1211/12. Niniejszy wyrok został następnie potwierdzony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2015 roku, sygn. akt II FSK 847/13. W dniu 26 października 2015 r. (data doręczenia: 28 października 2015 r.) organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. W dniu 4 listopada 2015 r. (data otrzymania: 9 listopada 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek zgodnie z żądaniem organu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, będący spółką akcyjną wprowadził swoje akcje do obrotu giełdowego. W związku z wejściem na giełdę Wnioskodawca poniósł niezbędne wydatki, takie jak opłaty notarialne, sądowe i za publikację, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego - związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem jej akcji do obrotu publicznego. Poniósł również inne wydatki, które choć nie były niezbędne do tego, aby kapitał zakładowy spółki został podwyższony, a jej akcje wprowadzone do obrotu publicznego, miały służyć rozpowszechnieniu informacji o planowanym wejściu Spółki na giełdę i zachęcić do nabywania jej akcji (wydatki związane z przygotowaniem prospektu emisyjnego i jego publicznym udostępnieniem, poszukiwaniem inwestorów). W ramach tej drugiej kategorii wydatków (innych niż niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego Spółki) Wnioskodawca poniósł też koszty związane z techniczno-organizacyjną obsługą i prowadzeniem oferty publicznej, koordynacją i raportowaniem o przebiegu procesu oferty oraz rozliczeniem tej oferty.

Były to między innymi następujące wydatki:

1. koszty audytu finansowego do prospektu emisyjnego;
   
2. koszty przygotowania prospektu emisyjnego;
   
3. koszty przygotowania budżetów i prognoz na potrzeby pierwszej publicznej oferty nabycia akcji;
   
4. koszty wydania opinii w zakresie prognoz finansowych;
   
5. koszty oszacowania wartości rezerw na świadczenia pracownicze;
   
6. koszty emisji w postaci druku prospektu emisyjnego, prezentacji inwestorskich;
   
7. koszty wprowadzenia akcji spółki do obrotu publicznego w postaci opłat poniesionych na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.
   
8. koszty weryfikacji sprawozdań finansowych za lata 2007 i 2008;
   
9. koszty badania sprawozdania finansowego na dzień 30.09.2010 r.;
   
10. wynagrodzenia, opłaty i prowizje ponoszone na rzecz domu maklerskiego;
    
11. wynagrodzenia doradców finansowych;
    
12. koszty usług prawniczych związanych z wejściem Spółki na giełdę;
    
13. kosztów kampanii prasowej. i internetowej promującej zapisy na akcje do inwestorów indywidualnych
    
14. koszty sprawdzenia szacunkowych informacji finansowych za okres 01.01.2010- 31.12.2011;
    
15. koszty aktualizacji sprawozdań dotyczących szacunków i prognoz informacji finansowych;
    
16. koszty sporządzenia memorandum podatkowego;
    
17. koszty udziału w postępowaniu przed instytucjami rynku kapitałowego;
    
18. koszty tłumaczenia plików zamieszczonych na stronie relacji inwestorskich oraz dokumentów.- obowiązek ich tłumaczenia wynika z zasad ładu korporacyjnego (zgodnie z zasadami ładu korporacyjnego spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych muszą posiadać stronę angielską dodatkowo regularnie tłumaczyć na język angielski dokumenty korporacyjne spółki oraz raporty bieżące i okresowe).
    
19. koszty usług konsultingowych związanych z procesem wejścia na giełdę;
    
20. koszty przygotowania strony internetowej o tematyce relacji inwestorskich i jej odsłon, oraz bloga o tematyce relacji inwestorskich, koszty modyfikacji serwisu internetowego;
    
21. koszty szkolenia dla Zarządu i pracowników spółki w zakresie obowiązków informacyjnych związanych z upublicznieniem spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych;
    
22. koszty kampanii reklamowej i wizerunkowej związanej z wejściem Wnioskodawcy na giełdę w telewizji, prasie i Internecie w postaci: kosztów druku plakatów, koszty ekspozycji materiałów reklamowych, koszty realizacji i produkcji filmów reklamowych, koszty produkcji spotów reklamowych, koszty przygotowania do druku billboardów, koszty usługi fotograficznej, koszty banerów reklamowych, koszty przygotowania do druku materiałów reklamowych i reklam prasowych, koszty ogłoszenia prasowego, koszty druku broszur informacyjnych o Spółce; koszty przygotowania mailingu;
    
23. koszty kampanii PR związanej z ofertą publiczną Spółki oraz wprowadzeniem do obrotu giełdowego, na którą składały się: debiut giełdowy, spotkania z inwestorami instytucjonalnymi, koszty przygotowania konferencji prasowych
    
24. koszty przygotowania konferencji związanej z pierwszą publiczną ofertą nabycia akcji - na koszty te składają się materiały prasowe dla dziennikarzy, wynajem sali wraz z poczęstunkiem.;
    
25. koszty obsługi cateringowej debiutu spółki na GPW;
    
26. koszty poczęstunku dla pracowników (owoce) związanego z chęcią symbolicznego uczczenia przez nich wejścia Spółki na giełdę;
    
27. koszty prania odzieży dla hostess uczestniczących jako obsługa w debiucie na Giełdzie Papierów Wartościowych;
    
    

Wnioskodawca zamierza uwzględnić wartość kosztów, ponoszonych m. in. na rzecz audytorów, doradców finansowych, prawników, agencji reklamowych, domu maklerskiego oraz agencji PR, w kosztach podatkowych.

W uzupełnieniu wniosku Spółka wskazała, iż koszty wprowadzenia akcji spółki do obrotu publicznego w postaci opłat wniesionych na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (poz. 7. w opisie stanu faktycznego) oraz koszty udziału w postępowaniu przed instytucjami rynku kapitałowego (poz. 17. w opisie stanu faktycznego) to w istocie te same wydatki.

W ich skład wchodzą:

• opłata na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych za złożenie wniosku o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu,
• opłata na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych za udostępnienie systemu informatycznego Giełdy Papierów Wartościowych w celu przeprowadzenia subskrypcji oraz przydziału akcji,
• opłata na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych za dopuszczenie do obrotu giełdowego papierów wartościowych,
• opłata na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych za wprowadzenie do obrotu giełdowego praw do akcji,
• opłata na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych za notowanie praw do akcji,
• opłata na rzecz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych z tytułu rejestracji obligacji zamiennych na akcje,
• opłata na rzecz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych za uczestnictwo emitenta.
  
  

Konieczność poniesienia wszystkich ww. opłat wynika z Regulaminu Giełdy wraz z załącznikiem nr 2 do Regulaminu Giełdy oraz Regulaminu Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych i warunkuje dopuszczenie akcji Spółki do obrotu publicznego.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że kategorie wydatków wymienionych zbiorczo w pkt 1- 27 opisu stanu faktycznego wniosku o wydanie interpretacji są wydatkami zaliczanymi przez Wnioskodawcę do obu grup wydatków wyodrębnionych we wstępnej części opisu stanu faktycznego, to znaczy do wydatków niezbędnych do wprowadzenia akcji Spółki do obrotu publicznego, a także do wydatków innych niż niezbędne do wprowadzenia jej akcji do obrotu publicznego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo uwzględnienia wydatków opisanych w stanie faktycznym wniosku w kosztach uzyskania przychodów?

Zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wydatki opisane w stanie faktycznym wniosku mogą zostać uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. W związku z tym przepisem w doktrynie wskazuje się następujące warunki umożliwiające uznanie konkretnego wydatku za koszt uzyskania przychodu:

• koszt został faktycznie poniesiony przez podatnika,
• poniesiony koszt jest definitywny (nie został podatnikowi w żaden sposób zwrócony),
• poniesiony koszt pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą
• koszt został poniesiony w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• koszt został właściwie udokumentowany. (tak J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2010 r, 5. 318).
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy kluczowym w niniejszej sprawie jest ustalenie, czy wydatki opisane w stanie faktycznym wniosku pozostają w związku z przychodami z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i jaki był cel ich poniesienia. W pierwszej kolejności należy wskazać, że nie budzi wątpliwości, iż aby możliwe było uwzględnienie w kosztach podatkowych określonego wydatku, jego związek z działalnością podatnika może być zarówno bezpośredni, jak i pośredni. O związku bezpośrednim mówi się najczęściej w sytuacji, w której wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia określonego przychodu, natomiast związek pośredni występuje, kiedy wydatek został poniesiony w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Należy stwierdzić, że zarówno wydatki, które umożliwiły Wnioskodawcy podwyższenie kapitału zakładowego i wejście na giełdę, jak również wydatki, które choć nie były niezbędne do tego, aby kapitał zakładowy spółki został podwyższony, a jej akcje wprowadzone do obrotu publicznego, a miały służyć rozpowszechnieniu informacji o planowanym wejściu Spółki na giełdę i zachęcić do nabywania jej akcji oraz umożliwić techniczno - organizacyjną obsługę przedsięwzięcia, stanowią pośrednie koszty działalności Spółki, służące zachowaniu oraz zabezpieczeniu źródeł jej przychodów. Ustawodawca nie wykluczył ich z kategorii kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

1. wydatki niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego oraz wprowadzenia akcji Wnioskodawcy do obrotu giełdowego
   
   

Przede wszystkim należy podkreślić, że wysokość kapitału zakładowego Wnioskodawcy świadczy o jego wartości ekonomicznej i zdolności kredytowej. Do obrotu giełdowego zostały dopuszczone nowe akcje, powstałe w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego Spółki, a nie akcje, które istniały przed podwyższeniem. Celem podwyższenia kapitału zakładowego i wejścia na giełdę miało być pozyskanie kapitału na inwestycje i rozwój Spółki, co miało bezpośrednio przełożyć się na przychody, które będzie osiągała w przyszłości. Nie jest w ocenie Wnioskodawcy uzasadnione wiązanie wydatków niezbędnych do podwyższenia kapitału zakładowego i wejścia na giełdę z konkretnym przychodem z podwyższenia kapitału zakładowego. Jak wskazał WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 25 września 2007 r, sygn. I SA/Po 891/07, „ścisłe wiązanie kosztu z konkretnym przychodem może doprowadzić do skutków sprzecznych z wolą prawodawcy, który de facto przyznał przede wszystkim podatnikowi prawo do oceny danego kosztu pod kątem jego związku z źródłem przychodów.” Należy zauważyć, że podwyższenie kapitału zakładowego Wnioskodawcy nie było celem samym w sobie - celem tego podwyższenia było bowiem zwiększenie potencjału Spółki i jej zdolności do generowania przychodów, uzyskanie finansowania inwestycji związanych z prowadzoną działalnością zmierzających do zwiększenia przychodów spółki. Uzasadnione jest zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym poniesione przez niego wydatki niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego oraz wprowadzenia jego akcji do obrotu publicznego stanowi pośredni koszt jego działalności, podlegający zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

2. inne niż wymienione w pkt A) wydatki, w tym w szczególności służące rozpowszechnieniu informacji o planowanym wejściu Spółki na giełdę i mające zachęcić do nabywania jej akcji oraz umożliwić techniczno - organizacyjną obsługę przedsięwzięcia
   
   

W ocenie Wnioskodawcy również wydatki służące rozpowszechnieniu informacji o planowanym wejściu Spółki na giełdę i mające zachęcić do nabywania jej akcji oraz umożliwić techniczno - organizacyjną obsługę przedsięwzięcia, niebędące wydatkami niezbędnymi do podwyższenia kapitału zakładowego i wprowadzenia spółki na giełdę, stanowią pośrednie koszty działalności Spółki i jako takie mogą zostać uwzględnione przez Wnioskodawcę w kosztach uzyskania przychodów - z takich samych powodów, jak wydatki niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego Spółki i wprowadzenia jej akcji do obrotu publicznego. Stanowisko to jest potwierdzane w najnowszym orzecznictwie (tak NSA w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. II FPS 6/10).

Wydając interpretację indywidualną w dniu 5 grudnia 2012 r., nr IPPB3/423-730/11-4/PK1 Organ uznał stanowisko przedstawione przez Spółkę w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego za nieprawidłowe.

Zdaniem organu interpretacyjnego stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej: pdop) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Interpretacja pojęcia „koszty uzyskania przychodów" zawartego w art. 15 ust. 1 updop, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

• są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów,
• są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie są kosztami wymienionymi w art. 16 ust. 1 pdop.
  
  

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów.

Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Koszty podatkowe ponoszone przez podmiot gospodarczy możemy podzielić na koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem i koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodem. Koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem to wydatki, których poniesienie przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów składających się na całość przychodów osiąganych przez podatnika w roku podatkowym. Należą do nich koszty określonego rodzaju działalności prowadzonej przez podatnika, także koszty związane z konkretnymi transakcjami składającymi się na tę działalność.

Wnioskodawca wymienia wydatki poniesione w związku z dopuszczeniem akcji do obrotu publicznego oraz podwyższeniem kapitału zakładowego dzieląc je na koszty niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego oraz koszty, które nie są niezbędne dla realizacji powyższej transakcji. Jednocześnie Spółka w uzupełnieniu wniosku wskazała, iż wydatki zbiorczo wskazane w punkcie od 1 do 27 wniosku należą zarówno do kategorii tych, bez których podwyższenie kapitału zakładowego nie byłoby możliwe, jak i tych, które nie są niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego. W konsekwencji, pomimo stwierdzenia w części motywacyjnej wniosku, iż wszelki wydatki wymienione w stanie faktycznym mają charakter pośredni, Wnioskodawca pozostawił organu interpretacyjnemu określenie, czy charakter wskazanych wydatków jest konieczny (niezbędny) dla przeprowadzenia operacji podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.

W ocenie organu, w przypadku kosztów poniesionych w związku z dopuszczeniem akcji do obrotu publicznego w celu podwyższenia kapitału zakładowego należy zauważyć, że są to koszty bez których wprowadzenie akcji do obrotu publicznego, a co za tym idzie podwyższenie kapitału zakładowego nie byłoby możliwe. Zatem wszystkie wymienione we wniosku wydatki w punktach 1-27 wraz z opłatami notarialnymi, sądowymi oraz związanymi z publikacją, a także wydatkami na uiszczenie należności publicznoprawnej w postaci podatku od czynności cywilnoprawnych (część wstępna opisu stanu faktycznego) są bezpośrednio związane z wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego i podwyższeniem kapitału zakładowego.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego), funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego albo organizacyjnego ubezpieczyciela - a w towarzystwach powierniczych wartości aktywów tych funduszy. Powyższe oznacza, iż wartość wkładów zarówno pieniężnych jak i niepieniężnych wnoszona na pokrycie kapitału zakładowego w związku z utworzeniem spółki, jak również z podwyższeniem tego kapitału nie jest zaliczana do przychodów podatkowych spółki.

W konsekwencji organ wskazał, iż skoro przychód otrzymany na powiększenie kapitału zakładowego nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to koszty jego uzyskania, w przedmiotowej sprawie poniesione przez Spółkę wydatki wymienione w punktach 1-27 wniosku oraz opłaty notarialne, sądowe, związane z publikacją, a także wydatki na uiszczenie należności publicznoprawnej w postaci podatku od czynności cywilnoprawnych nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie bowiem z tym przepisem nie stanowią kosztów podatkowych wydatki, co prawda nie wymienione w art. 16 ust. 1 pdop, ale związane z przysporzeniami nie uważanymi za przychód przez ustawodawcę (art. 12 ust. 4 pkt 4 tej ustawy).

Przychodem otrzymanym na podwyższenie kapitału zakładowego, w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą być zarówno pieniądze, jak i wkład niepieniężny. W rezultacie środki pieniężne jak i wkłady niepieniężne, stanowiące przysporzenie majątkowe, uznane zostały przez ustawodawcę za przychód nie zaliczany do przychodów, jeżeli prowadzi do podwyższenia kapitału zakładowego. Przychód ten nie powstaje jako efekt bieżącej działalności gospodarczej podatnika.

Jeśli określone wydatki w sposób jednoznaczny wiążą się z osiągnięciem przysporzenia zidentyfikowanego przez ustawodawcę jako konkretny rodzaj przychodu, to bez względu na możliwość wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów oceniane być musi w kontekście, tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

Wydatki związane z uzyskaniem określonego przysporzenia pozostają z nim związane bez względu na to, czy stanowi ono przychód, czy też nie. Jeżeli przysporzenie to nie stanowi przychodu, to poniesione w związku z nim wydatki nie są kosztami uzyskania przychodu. Jak już wskazywano, nie czyni to ich natomiast kosztami uzyskania innego przychodu.

Z uwagi na powyższe, w przedmiotowej sprawie do kosztów związanych z wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego i podwyższeniem kapitału zakładowego nie znajduje zastosowania art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ wydatki podatnika mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów tylko wówczas jeżeli istnieje związek, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W przeciwnym razie przyrost środków pieniężnych lub wartości majątkowych podatnika nie podlegałby opodatkowaniu, gdyż pozostawałby bez wpływu na wysokość podstawy opodatkowania, podczas gdy wydatki na ich pozyskanie jednocześnie by ją pomniejszały.

Jednocześnie organ wskazał, iż szczegółowo określone koszty uzyskania przychodów opisane w stanie faktycznym jako wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego są ściśle związane z przeprowadzeniem powyżej wskazanego procesu warunkującego wprowadzenie akcji do obrotu publicznego. Organ interpretacyjny podkreślił, iż bez wprowadzenia akcji do obrotu publicznego nie przeprowadzonoby szeregu czynności związanych z przygotowaniem prospektu emisyjnego i jego publicznym udostępnieniem, nie poniesionoby dodatkowych wydatków na obsługę prawną, wydatków związanych z doradztwem w zakresie dokonywania przedmiotowej transakcji. Spółka nie poniosłaby również wydatków związanych ze szkoleniem pracowników, a także wydatków na działalność reklamową, nie organizowanoby konferencji związanych z publiczna ofertą nabycia akcji etc.

Ponadto, organ interpretacyjny podniósł, iż samo ujęcie przez Wnioskodawcę wydatków opisanych w punktach od 1-27 odnosi się do kosztów poniesionych przez Spółkę na publiczną emisję akcji. W konsekwencji bez przeprowadzenia powyższej transakcji Spółka nie poniosłaby kosztów przedstawionych we wniosku, co przesądza o bezpośredniości poniesienia tychże wydatków. Jedynie na marginesie wskazać należy, iż sam Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego przesądza, iż wydatki związane z opłatami notarialnymi, sądowymi oraz wydatki związane z publikacją, a także koszty należności publicznoprawnej w postaci podatku od czynności cywilnoprawnych są niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego Spółki, co w rezultacie powoduję, iż powyżej wskazane wydatki mają charakter konieczny i tym samym są bezpośrednio (a nie jak to próbuje wykazać Spółka-pośrednio) związane z podwyżeniem kapitału zakładowego. Powyższe odnosi się również do wydatków, które zostały doprecyzowane na skutek wezwania organu. Skoro Wnioskodawca podkreśla, iż „konieczność” poniesienia tychże opłat wynika z Regulaminu Giełdy wraz z załącznikiem nr 2 do Regulaminu Giełdy oraz Regulaminu Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych co warunkuje dopuszczenie akcji Spółki do obrotu publicznego, to tym samym przesądza o bezpośrednim charakterze wskazanych powyżej wydatków.

Organ wskazał także, iż konkretne przysporzenia i wydatki poniesione na ich uzyskanie muszą być ze sobą ściśle związane. Skoro wydatki poniesiono na ściśle określony cel – podwyższenie kapitału zakładowego związane z wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego, to nie można jednocześnie twierdzić, że posłużą one innemu celowi i traktować ich jako koszty uzyskania przychodu, służące uzyskaniu w przyszłości przez Spółkę przychodu z prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej.

Jeżeli określone wydatki w sposób jednoznaczny wiążą się z osiągnięciem przysporzenia, zidentyfikowanego przez ustawodawcę jako konkretny rodzaj przychodu, to bez względu na możliwość wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów oceniane być musi w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane. Zauważyć bowiem należy, że jeżeli Spółka po podwyższeniu kapitału zakładowego rzeczywiście uzyska większy, podlegający opodatkowaniu przychód, to będzie to przychód z działalności gospodarczej i jego uzyskanie pociągnie za sobą inne wydatki, niż te które Spółka poniosła na podwyższenie kapitału zakładowego.

Reasumując, organ interpretacyjny uznał, iż wskazane przez Spółkę wydatki poniesione w związku z publiczną emisją akcji w celu podwyższenia kapitału zakładowego, nie stanowią dla Spółki kosztów uzyskania przychodów, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się natomiast do powołanej uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, powziętej w składzie 7 sędziów, w przedmiocie zaliczenia pewnej kategorii wydatków dokonanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego spółki do kosztów uzyskania przychodów tj. uchwały NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10, organ podniósł, iż nie ma ona charakteru bezwzględnie wiążącego. Uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego powzięta na skutek pytania prawnego w konkretnej sprawie jest wiążąca jedynie w danej sprawie (por. art. 187 § 2 p.p.s.a.). Moc wiążąca w sposób bezpośredni rozciąga się zatem jedynie nad sprawą, której uchwała dotyczy. Uchwała siedmiu sędziów wydana w konkretnej sprawie wiąże pozostałe sądy jedynie w sposób pośredni. Oznacza to, iż Sąd orzekający w podobnej sprawie może nie zgodzić się z poglądem wyrażonym w uchwale, niemniej jednak zobowiązany jest wówczas do przedstawienia zagadnienia prawnego odpowiednio poszerzonemu składowi Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 269 p.p.s.a.). Powyższe w sposób bezpośredni wpływa na sytuację organu administracji publicznej, który z punktu widzenia formalnoprawnego nie jest związany treścią powziętej uchwały.

Na powyższą interpretację Spółka w dniu 21 grudnia 2011 r. (data wpływu 24 grudnia 2011r.) złożyła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które w odpowiedzi z dnia 24 stycznia 2012 r., nr IPPB3/423-730/11-6/PK1 Organ podtrzymał swoje stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej.

W dniu 27 lutego 2012 r. (data wpływu: 1 marca 2012 r.) Wnioskodawca złożył za pośrednictwem tut. Organu skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na ww. interpretację i wniósł o jej uchylenie.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1211/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację.

W powyższym wyroku Sąd stwierdził, że:

„W niniejszej sprawie istota sporu sprowadza się do stwierdzenia czy Skarżącej przysługuje prawo uwzględnienia wydatków jako koszt uzyskania przychodów niezbędnych do wprowadzenia akcji Spółki do obrotu publicznego, a także wydatków innych niż niezbędne do wprowadzenia jej akcji.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 24 stycznia 2011 r. podjął uchwałę sygn. akt II FPS 6/10 w przedmiocie budzącego poważne wątpliwości zagadnienia prawnego, czy na podstawie art. 15 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 oraz art. 12 ust. 4 pkt 4 kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione przez spółkę akcyjną na podwyższenie kapitału zakładowego, a związane z emisją nowych akcji.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę związany rozstrzygnięciem zagadnienia prawnego podziela stanowisko zajęte we wskazanej uchwale.

Powołana uchwała jest uchwałą tzw. konkretną, bowiem podjęta została w następstwie wniesienia konkretnego pytania prawnego na podstawie art. 187 § 1 p.p.s.a. Jednakże jej moc wiążąca nie odnosi się tylko do konkretnej sprawy.

Uchwały konkretne posiadają w innych sprawach sądowoadministracyjnych także ogólną moc wiążącą, na co wskazuje art. 269 § 1 p.p.s.a. Stosownie do tego przepisu jeżeli jakikolwiek skład sądu administracyjnego rozpoznający sprawę nie podziela stanowiska zajętego w uchwale składu siedmiu sędziów, całej Izby albo w uchwale pełnego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego, przedstawia powstałe zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia odpowiedniemu składowi. Przepis art. 187 § 1 i 2 stosuje się odpowiednio. Ogólna moc wiążąca uchwały powoduje, że wiąże ona sądy administracyjne we wszystkich sprawach, w których miałby być stosowany interpretowany przepis (por. A. Skoczylas "Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego" C. H. Beck Warszawa 2004, s. 221 i nast.).

Podkreślić należy, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie można mówić o innych przychodach niż te, które zostały wymienione w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p.

Konstrukcja tego przepisu powoduje, że gdyby nie wyłączenie z przychodów w art. 12 ust. 4 pkt 4 tej ustawy wpłaty na kapitał zakładowy, również w przypadku jego podwyższenia stanowiłyby przychód spółki kapitałowej. Na zasadzie wyrażonej w art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p. przychód ten brany byłby w rachunku wyliczenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Tego rodzaju przychód, a "nie-przychód" z mocy art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy jest pomijany dla celów podatkowych. Jeden ze skutków tej regulacji stanowi to, że wydatki bezpośrednio powiązane tym przychodem i warunkujące jego wystąpienie w postaci wniesienia podwyższonego kapitału nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Ocena ta nie może jednak zostać rozciągnięta na tę część wydatków ogólnych spółki kapitałowej, których poniesienie tego rodzaju związku już nie cechuje tzw. koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej służące zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów i nie wykazujące związku z konkretnym przychodem.

Zgodzić należy się zatem z oceną, że wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są one typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Do tego rodzaju wydatków niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.

Pozostałe wydatki stanowiąc koszty ogólne funkcjonowania spółki kapitałowej stanowią zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów.

W uzasadnieniu uchwały szczegółowo rozróżniono konkretne wydatki bezpośrednio związane z podwyższaniem kapitału oraz wydatki pośrednie – wydatki związane z ofertą, nie warunkujące jednak emisji oferty publicznej.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej strona dokonała opisu stanu faktycznego, wskazując, że w związku z wprowadzeniem akcji do obrotu giełdowego poniosła niezbędne wydatki, takie jak opłaty notarialne, sądowe i za publikację, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego - związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem jej akcji do obrotu publicznego.

Poniosła również inne wydatki, które choć nie były niezbędne do tego, aby kapitał zakładowy spółki został podwyższony, a jej akcje wprowadzone do obrotu publicznego, miały służyć rozpowszechnieniu informacji o planowanym wejściu Spółki na giełdę i zachęcić do nabywania jej akcji.

Przy ocenie przedstawionego stanu faktycznego nie można pominąć ustawowego rozróżnienia kategorii kosztów bezpośrednich i pośrednich oraz znaczenia nie tylko dla ustalenia momentu potrącalności tych kosztów w czasie. To właśnie rozwiązania prawne przyjęte w ustawie dotyczące potrącalności kosztów w czasie pozwalają na wyróżnienie kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodu oraz kosztów pośrednio związanych przychodem jako odrębnej kategorii. Aczkolwiek brak jest definicji obu tych pojęć, to należy przyjąć, iż do kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodu zalicza się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a do kosztów innych niż koszty związane z przychodem, zaliczyć należy wszystkie te wydatki, które są ponoszone w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu (por. A.Gomułowicz (w: ) Podatek dochodowy od osób prawnych - Komentarz 2009, praca zbiorowa Wyd. Unimex, str. 507-510).

Z treści przepisu art. 15 ust. 4 u.p.d.o.p. wynika, że zasadą jest, iż koszty poniesione w celu uzyskania przychodów można potrącić w roku podatkowym, w którym przychód ten wystąpił albo - racjonalnie oceniając - powinien wystąpić (zob. B. Gruszczyński (w:) Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2003, praca zbiorowa, Wyd. Unimex, s. 298).

Innymi słowy jeśli uzyskanie przychodu wprost zależy od poniesienia danego kosztu, koszt ten będzie można rozliczyć dopiero w momencie wystąpienia przychodu. Taki związek pomiędzy kosztem warunkującym uzyskanie przychodu a tym przychodem określa się mianem bezpośredniego. Wprowadzony dopiero po 2006 r. ustawowy podziału kosztów na bezpośrednio i pośrednio związanych z przychodem, nie zmienia zaprezentowanej wyżej wykładni. Podział ten pojawił się bowiem w orzecznictwie jeszcze przed nowelizacją przepisów. Za przykład niech posłuży wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 sierpnia 2005 r. (FSK 2044/04, CBOSA).

Zasadnicze znaczenie w sprawie w przedmiocie interpretacji indywidualnej ma opisany we wniosku stan faktyczny. W stanie faktycznym strona wskazała konkretne kategorie wydatków, zatem udzielenie prawidłowej odpowiedzi interpretacyjnej wymaga oceny pod względem przypisania do kategorii bądź wydatków bezpośrednio powiązanych z przychodem, bądź powiązanych pośrednio.

Należy podkreślić, że wydatki poniesione w bezpośrednim związku z utworzeniem lub powiększeniem kapitału zakładowego spółki kapitałowej nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem wydatki inne niż poniesione w związku bezpośrednim mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu.

Przepis art. 7 ust. 1 u.p.d.o.p. stanowi, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Z kolei przepis art. 7 ust. 2 wprowadza legalną definicję dochodu, stanowiąc, że dochodem jest (z zastrzeżeniem art. 10 i 11) nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli zaś koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Zastrzeżenia zawarte w tym przepisie (art. 10 i 11) dopuszczające, w niektórych przypadkach opodatkowanie przychodu oraz wprowadzające szczególne zasady opodatkowania przedsiębiorstw powiązanych, nie odnoszą się do stanu faktycznego przedstawionego w rozpoznawanej sprawie. Dla potrzeb rozpoznawanej sprawy należy przyjmować zatem, że podstawę opodatkowania stanowić będzie dochód spółki stanowiący, zgodnie z przywołanymi przepisami, nadwyżkę sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania (art. 7 ust. 2). Należy również odnotować, iż omówione przepisy stanowiące o konstrukcji podatku dochodowego od osób prawnych nie podlegały zmianom.

Równocześnie jak wynika z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., drugi element pozwalający na określenie dochodu stanowi suma przychodów. Dla potrzeb tej definicji "suma przychodów" nie może być rozumiana w inny sposób, niż ten do jakiego prowadzą wnioski wypływające z treści art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. Choć przepis ten nie wprowadza wprost definicji przychodu, to jednak ustanawia reguły w oparciu, o które możliwe jest w ogóle określenie "sumy przychodów". Jednocześnie poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1-3, 3 c i 4 b) u.p.d.o.p. wskazuje rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza jakiego rodzaju przychody podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów (ust. 4).

We wskazanym przepisie art. 12 ust. 1 pkt 1 jako zasadę przyjęto, że przychodami są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne w tym również różnice kursowe, przy czym za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się także przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane (art. 12 ust. 3). Regułą zatem jest, że znacząca część przychodów ustalana jest na zasadzie kasowej, co oznacza, że przychodem podatkowym są wartości faktycznie otrzymane. Odstępstwem od tej zasady jest przyjęcie w przypadku działalności gospodarczej tzw. zasady memoriałowej wg., której opodatkowanie jest rozszerzone także na przychody, które zgodnie z ich zaksięgowaniem powinny wpłynąć do przedsiębiorstwa, lecz to jeszcze nie nastąpiło. Te ogólne reguły miałyby zastosowanie wobec wpłat otrzymanych przez spółkę na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, gdyby nie obowiązywała regulacja z art. 12 ust. 4, do której wyraźnie odesłano w omawianym przepisie art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartej w powołanej uchwale nie ma racjonalnych podstaw do uznania, że ustawodawca posługując się w przepisie art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p. określeniem "nadwyżka sumy przychodów", w art. 12 ust. 1 "przychodami", art. 12 ust. 4 "do przychodów", w art. 15 ust. 1 "kosztami uzyskania przychodów", nadawał różne znaczenie przychodom niż to jakie wynika z art. 12 ust. 1 tej ustawy. Pojęcie to dla właściwego rozumienia wskazanych przepisów musi być jednolicie rozumiane niezależnie od tego w jakim kontekście zostało użyte i jaką nadano mu formę gramatyczną.

Z kolei o tym, że w przepisie art. 12 ust. 4 pkt 4 u.p.d.o.p. wskazano przychody w podanym rozumieniu świadczy użycie w tym przepisie sformułowania do przychodów nie zalicza się "przychodów". Nie może być mowy o innych przychodach niż te, które mieszczą się w ogólnej kategorii przychodów definiowanych w art. 12 ust. 1 tej ustawy.

Przychody wskazane w art. 12 ust. 4 u.p.d.o.p. są neutralne podatkowo. Nie stanowią bowiem podstawy ustalania dochodu podatnika podlegającego opodatkowaniu. Zamknięty katalog tego rodzaju przychodów podlegających wyłączeniu został wymieniony w art. 12 ust. 4 pkt 1-20 u.p.d.o.p. i nie może podlegać wykładni rozszerzającej. Konstrukcja przepisów zapewnia, że wszelkie przychody z wyłączeniem:

• wymienionych w art. 12 ust. 4,
• przychodów ze źródeł, z których dochody nie podlegają opodatkowaniu lub są wolne od podatku (art. 2 ust. 1 i art. 17 ust. 1 pkt 1-50),
• przychodów ze źródeł, z których przedmiotem opodatkowania jest przychód (tzn. przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem (art. 21 i art. 22), stanowią przychody wpływające na wysokość dochodu do opodatkowania. Od ich sumy odlicza się koszty ich uzyskania i w rezultacie otrzymuje się kwotę dochodu osiągniętego w roku podatkowym, bądź kwotę straty, jeżeli przychody są niższe od tych kosztów.
  
  

Przyjęcie odmiennej interpretacji zgodnie, z którą w tym rachunku z jednej strony pominięte zostałyby przychody (art. 12 ust. 4 pkt 4), a z drugiej strony uwzględnione jako koszty wydatki związane bezpośrednio z uzyskaniem tych przychodów stałoby w oczywistej kolizji z treścią przepisu art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p. oraz zniekształciło obliczenie dochodu podatkowego. Z jednej strony pominięciu podlegałyby przychody, a z drugiej strony zawyżone zostałyby koszty podatkowe.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Natomiast wydatki, bez których jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego stanowią koszty ogólne funkcjonowania spółki kapitałowej stanowią więc zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym organ interpretacyjny wadliwie przyjął, że wszystkie wskazane we wniosku o udzielenie interpretacji wydatki są bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału zakładowego i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego.

Jednakże nie jest również prawidłowe stanowisko Skarżącej, iż wszystkie wydatki również te niezbędne dla podwyższenia kapitału zakładowego stanowią koszt uzyskania przychodów.

Naczelny Sąd Administracyjny w powołanej uchwale stwierdził, że tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Do tego rodzaju wydatków związanych z emisją niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego oraz koszty oferowania papierów wartościowych.

Natomiast wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są one typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.

W związku z powyższym organ udzielający interpretacji indywidualnej naruszył powołany art. 12 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

W ocenie Sądu uzasadniony jest także zarzut naruszenia art. 121 § 1 O.p. wskutek pominięcia jednolitego orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie wykładni art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Bowiem w niniejszej sprawie Minister Finansów stwierdzając, że organ interpretacyjny z punktu widzenia formalnoprawnego nie jest związany treścią powziętej uchwały NSA, pominął wydając interpretację indywidualną wykładnię dokonaną w powołanej uchwale NSA sygn. akt II FPS 6/10.

Zdaniem Sądu nieuzasadnione pomijanie dorobku orzecznictwa narusza wyrażoną w art. 121 § 1 O.p. zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych i może skutkować w ramach kontroli sądowoadministracyjnej uchyleniem interpretacji indywidualnej z tej przyczyny.

Ponownie rozpoznając wniosek podatnika o udzielenie interpretacji, organ winien dokonać oceny stanowiska strony zaprezentowanego we wniosku, z uwzględnieniem oceny prawnej wyrażonej w niniejszym wyroku oraz w uchwale NSA z dnia 24 stycznia 2011 w sprawie II FPS 6/10.

W przypadku uznania, iż przedstawiony stan faktyczny nie jest wystarczający do zakwalifikowania wymienionych we wniosku wydatków Minister Finansów zastosuje instytucję z art. 169 § 1 w związku z art. 14h O.p. i wezwie stronę o uzupełnienie stanu faktycznego.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 146 § 1 p.p.s.a. Sąd uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Zakres, w jakim uchylona interpretacja nie podlega wykonaniu określono w oparciu o art. 152 p.p.s.a., o kosztach postępowania sądowego orzeczono, zgodnie z art. 200 i 205 § 2 p.p.s.a.”

Organ złożył od ww. wyroku, za pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 15 maja 2015 r., sygn. akt II FSK 847/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił ww. skargę kasacyjną.

Naczelny Sąd Administracyjny podniósł, iż:

„Na wstępie należy wskazać, że w uchwale z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do reguł wyrażonych w treści art. 12 ust. 4 pkt 4 i art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.) w zw. z art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Sąd pierwszej instancji wydając wyrok zobowiązany był zatem do uwzględnienia motywów pisemnych uchwały II FPS 6/10 i powinność swoją wypełnił nakazując organowi interpretacyjnemu ponowne rozpoznanie sprawy i dokonanie wykładni przepisów prawa materialnego biorąc pod uwagę poglądy prawne zawarte w przedmiotowej uchwale. W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji przede wszystkim powołał się na wykładnię przepisów prawa materialnego zaprezentowaną w uchwale II FPS 6/10 pisząc o poszczególnych wydatkach związanych z emisją akcji. Uchylając zaskarżoną interpretację nakazał Ministrowi Finansów ponowne przeanalizowanie wniosku spółki.

Należy wskazać, że uzasadnienia uchwały wynika, iż NSA dokonał podziału wydatków związanych z emisją nowych akcji na te, które są bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału zakładowego i nie mogą zostać potraktowane jako koszty uzyskania przychodów spółki oraz wydatki ogólne związane z funkcjonowaniem osoby prawnej, nie warunkujące jednak podniesienia jej kapitału, które będą stanowić koszty podatkowe. Minister Finansów w zaskarżonej interpretacji nie uwzględnił takiego podziału, przez co naruszył art. 15 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 4 u.p.d.o.p., a Sąd pierwszej instancji trafnie wytknął organowi interpretacyjnemu błędne działanie.

Odnosząc się z kolei do zarzutu naruszenia art. 121 § 1 ord. pod. należy wskazać, że jest to przepis postępowania administracyjnego i Sąd pierwszej instancji go nie stosował. Dokonana zaś przez WSA kontrola stosowania przez organ administracji tego przepisu nie budzi zastrzeżeń Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zasada zaufania wyrażona w art. 121 § 1 ord. pod. szczególnego znaczenia nabiera w postępowaniu o interpretację prawa podatkowego. Strona w takim postępowaniu ma bowiem prawo oczekiwać pełnej odpowiedzi na pytania dotyczące konsekwencji podatkowych wynikających z przedstawionego przez nią stanu faktycznego, czy to już istniejącego, czy też przyszłego. Interpretacja taka powinna zostać wydana z uwzględnieniem orzecznictwa sądowego, szczególnie uchwał Naczelnego Sadu Administracyjnego.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 184 i art. 204 pkt 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.”

W dniu 26 października 2015 r. (data doręczenia: 28 października 2015 r.) organ interpretacyjny mając na uwadze wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, potwierdzony rozstrzygnięciem Naczelnego Sądu Administracyjnego wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

1. przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego opartego o właściwe przepisy odpowiedniej ustawy podatkowej, tj. wskazanie, które wydatki z wymienionych w punktach od 1 do 27 należy zaliczyć do wydatków związanych z ogólnym funkcjonowaniem Spółki, a które do wydatków bez których nie byłoby możliwe podwyższenie kapitału zakładowego Spółki.
   
   

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w dniu 4 listopada 2015 r. (data wpływu: 9 listopada 2015 r.) wyjaśniając, że:

Podwyższenie kapitału zakładowego Społki nie byłoby w ocenie Wnioskodawcy możliwe bez poniesienia wydatków, o których mowa w pkt 2,7,8,9,10 i 17 wniosku. Niezależnie od powyższego w ocenie Wnioskodawcy wszystkie wydatki wymienione w pkt 1-27 wniosku stanowią wydatki związane z ogólnym funkcjonowaniem Społki (art. 15 ust. 4D ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, po uwzględnieniu prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2012 roku, sygn. akt III SA/Wa 1211/12, w świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki i wprowadzeniem akcji do obrotu publicznego w odniesieniu do wydatków oznaczonych we wniosku numerami 2, 7, 8, 9, 10, 17 a także wydatków na opłaty notarialne, sądowe i za publikację, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego jest nieprawidłowe. Natomiast stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pozostałych wydatków jest prawidłowe.

Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy, który we wniosku, jak również w uzupełnieniu do wniosku, które zostało dokonane już po wydaniu przez sądy administracyjne orzeczeń w przedmiotowej sprawie podtrzymuje argumentację, zgodnie z którą wszystkie wydatki wymienione we wniosku w punktach od 1 do 27 stanowią koszty uzyskania przychodów jako wydatki związane z ogólnym funkcjonowaniem Spółki. Z powyższym stanowiskiem nie sposób się jednak zgodzić, albowiem na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Z 2014 poz. 851 ze zm., dalej „ustawa o PDOP”) do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela. Powyższa regulacja wyłącza zatem z przychodów te przysporzenia, które wiążą się z utworzeniem lub tez powiększeniem kapitału zakładowego. Tym samym biorąc pod uwagę treść art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1, a także mając na uwadze istotę opodatkowania podatkiem dochodowym zawarta w art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o PDOP należy stwierdzić, iż kosztem uzyskania przychodów nie mogą być wydatki, które służą uzyskania przysporzeń niestanowiących przychodów podatkowych.

W zakresie dotyczącym przedmiotu niniejszej sprawy kwestia zaliczenia danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 stycznia 2011 roku sygn. akt II FPS 6/10. W uchwale tej Sąd dokonał wykładni przepisów prawa materialnego, a wynik tejże wykładni doprowadził Sąd do konstatacji, iż „Tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do reguł wyrażonych w treści art. 12 ust. 4 pkt 4 i art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.) w zw. z art. 15 ust. 1 tej ustawy.”. W uzasadnieniu tejże uchwały Sąd doprecyzował powyższa tezę stwierdzając, iż „Do tego rodzaju wydatków niewątpliwie należy zaliczyć opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.”

W konsekwencji w ocenie organu interpretacyjnego biorąc pod uwagę stanowisko podatnika zawarte w uzupełnieniu do wniosku z dnia 4 listopada 2015 roku, w którym to piśmie Wnioskodawca wyraźnie wskazuje, iż nie byłoby możliwe podwyższenie kapitału zakładowego bez poniesienia wydatków, o których mowa w pkt 2, 7, 8, 9, 10 i 17 wniosku tj. wydatków w postaci:

1. kosztów przygotowania prospektu emisyjnego,
2. kosztów wprowadzenia akcji spółki do obrotu publicznego w postaci opłat poniesionych na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych,
3. kosztów weryfikacji sprawozdań finansowych za lata 2007 i 2008,
4. kosztów badania sprawozdania finansowego na dzień 30 września 2010 r.,
5. wynagrodzenia, opłat i prowizji ponoszonych na rzecz domu maklerskiego,
6. kosztów udziału w postępowaniu przed instytucjami rynku kapitałowego,

– należy stwierdzić, iż powyżej wymienione wydatki nie mogą zostać zaliczone w rachunku kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca wskazuje bowiem na ich bezpośredni związek z przychodem dotyczącym podwyższenia kapitału zakładowego Spółki. Związek powyższy zgodnie z twierdzeniami Wnioskodawcy organ interpretacyjny nie neguje, aprobując tym samym stanowisko o ich nieodzownym wpływie na przeprowadzaną przez Spółkę operację podwyższenia kapitału zakładowego i wprowadzenia jej akcji do obrotu publicznego. Bezdyskusyjny jest również brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków wskazanych we wstępnej części opisu stanu faktycznego, a mianowicie opłat notarialnych, sądowych i za publikację, podatku od czynności cywilnoprawnych, opłat na rzecz Giełdy Papierów Wartościowych i Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych koniecznych dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego. Wszystkie te wydatki, a także wydatku uszczegółowione w pkt 2, 7, 8, 9, 10 i 17 nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca błędnie zatem interpretuję przepisy prawa zakładając możliwość zaliczenia przedmiotowych wydatków w rachunku kosztów pomimo obowiązku poniesienia takich wydatków bez których nie byłoby możliwe podwyższenie kapitału zakładowego. Biorąc pod uwagę wynik wykładni zaprezentowany w powołanej powyżej uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, na który to pogląd powołały się również Sądy I oraz II instancji, stanowiska Wnioskodawcy zaaprobować jednak nie można. Inaczej zaś przedstawia się sytuacja pozostałych wydatków wymienionych w pkt 1, 3, 4,5, 11-16 oraz 18-27. Nie są to wydatki bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału zakładowego bez których nie byłoby możliwe dokonanie tej operacji i tym samym wydatki te zgodnie Ze stanowiskiem Wnioskodawcy stanowią koszty ogólnego funkcjonowania Spółki i jako koszty pośrednio związane z przychodem mogą zostać zaliczone w rachunek podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.