Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/423-970/14-2/GJ
z 25 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2014 r. (data wpływu 17 września 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych przejęcia części gruntów pod drogi - jest prawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 17 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych przejęcia części gruntów pod drogi .

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe

Wnioskodawca sp. z o. o. (dalej także jako Spółka) (wcześniejsza nazwa M. sp. z o. o.) w latach 1985 - 1993 nabyła na terenie ówczesnego Miasta W. niezabudowane grunty. W latach 1989-2002 Spółka, w związku z podziałami gruntów i wydzieleniem ich części pod drogi lub w związku z zajęciem gruntu pod drogi utraciła z mocy prawa własność części gruntów na rzecz Miasta W. oraz na rzecz Państwa. Utrata własności gruntów przez Spółkę następowała na przestrzeni ww. lat w różnych trybach tj.:

1. na podstawie art. 12 ust. 5 ustawy z dnia 29.04.1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (po zmianie numeracji artykułów w tekście jednolitym ustawy ogłoszonym w Dzienniku Ustaw z 1991 r. Nr 30 poz. 127, przepis ten został oznaczony art. 10 ust. 5) w związku z decyzjami zatwierdzającymi podział nieruchomości, którymi to decyzjami wydzielano m. in. działki gruntu przeznaczone pod drogi. Decyzje te były wydawane przez Naczelnika Miasta W., a po 27.05.1990 r. (wejście w życie ustawy z 08.03.1990 r. o samorządzie terytorialnym) przez Burmistrza Miasta W.. Zgodnie z art. 12 ust. 5 (art. 10 ust. 5) ww. ustawy grunty wydzielone pod budowę ulic z nieruchomości objętej podziałem z mocy prawa przechodzą na własność Państwa albo gminy z dniem, w którym decyzja lub orzeczenie o podziale stały się ostateczne lub prawomocne. Utrata własności następuje za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
2. na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy z 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami w związku z decyzjami Burmistrza Miasta W. zatwierdzającymi podział nieruchomości. Zgodnie z tym przepisem działki gruntu wydzielone decyzją zatwierdzającą podział nieruchomości pod drogi z mocy prawa przechodzą na własność gminy z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna. W myśl art. 98 ust. 3 ww. ustawy za działki gruntu wydzielone pod drogi przysługuje odszkodowanie, którego wysokość uzgadnia się z właściwym organem, a jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązującego przy wywłaszczaniu nieruchomości.
3. na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. Zgodnie z ww. przepisem nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem. W myśl art. 73 ust. 4 ww. ustawy ustalenie i wypłacenie odszkodowania nastąpi w oparciu o regulacje dotyczące odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości.

W myśl powołanych powyżej przepisów własność gruntów przechodziła na rzecz Miasta W. albo Państwa z mocy prawa i następowało to albo z dniem, w którym decyzje zatwierdzające podział nieruchomości stawały się ostateczne, albo z dniem 1 stycznia 1999 r. Decyzje zatwierdzające podział stały się ostateczne w latach 1989-2002, a więc przejście prawa własności gruntów ze Spółki na Miasto W. lub Państwo następowało albo na przestrzeni lat 1989-2002 (na podstawie przepisów ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości lub ustawy o gospodarce nieruchomościami) albo z dniem 01.01.1999 r. (na podstawie przepisów ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną). Łącznie w ww. latach Spółka utraciła własność kilkuset działek gruntów. Z uwagi na ilość utraconych gruntów oraz złożoność procedur uzyskiwania odszkodowań Spółka w celu należytego reprezentowania jej interesu zleciła przygotowanie wniosków o odszkodowania oraz prowadzenie dalszych działań w kierunku uzyskania odszkodowań profesjonalnemu podmiotowi (dalej także jako Zleceniobiorca), który posiada odpowiednie kompetencje w tym zakresie oraz dysponuje zapleczem osobowym i materialnym. W grudniu 2005 r. Zleceniobiorca w imieniu Spółki wystąpił do Prezydenta Miasta o wypłatę odszkodowań. Spółka ustaliła ze Zleceniobiorcą, że wynagrodzenie za wykonane przez niego usługi uzależnione będzie od uzyskania odszkodowania i określono je jako część kwoty odszkodowania otrzymanej przez Spółkę. Spółka zobowiązana jest także zwracać Zleceniobiorcy ponoszone przez niego koszty i opłaty sądowe.

Pomimo upływu długiego okresu czasu od złożenia wniosków Spółka do dnia dzisiejszego nie uzyskała odszkodowania za żadną z utraconych pod drogi działek gruntu. Postępowania zainicjowane wnioskami Spółki wciąż trwają. Wysokość należnych Spółce odszkodowań nie została jeszcze określona ostateczną decyzją administracyjną. W postępowaniach Spółka reprezentowana jest przez Zleceniobiorcę lub współpracujących z nim prawników. Spółka nie wyklucza, że trwające postępowania mogą zostać wkrótce zakończone i otrzyma należne jej odszkodowania. W opinii Spółki prawdopodobnym jest także, że wysokość odszkodowań, która może zostać określona w wydanych w przyszłości decyzjach organów administracji będzie przedmiotem sporu i sprawy będą rozpatrywane przez organy odwoławcze, a następnie przez sądy administracyjne. Możliwym jest także, że organ administracji, który będzie zobowiązany do wypłaty odszkodowań dokona wypłat z opóźnieniem lub, że odszkodowania będą przekazywane Spółce w ratach.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy samo określenie w decyzji administracyjnej lub innym akcie wysokości należnych Spółce odszkodowań spowoduje powstanie u Spółki przychodu czy też przychód z tytułu odszkodowań powstanie dopiero w dniu faktycznego otrzymania odszkodowań przez Spółkę?
2. Czy wydatki na nabycie gruntów, których własność następnie Spółka utraciła z mocy prawa na rzecz Miasta W. lub Skarbu Państwa będą stanowić koszty uzyskania przychodów z odszkodowań za utratę własności tych gruntów?
3. W jaki sposób należy potrącać koszty uzyskania przychodów z odszkodowań w przypadku, gdy zapłata odszkodowań nastąpi w ratach?
4. Czy koszty związane z dochodzeniem przez Spółkę odszkodowań, w tym wynagrodzenie profesjonalnego podmiotu za obsługę prawną działań podejmowanych w celu uzyskania odszkodowań, są kosztami związanymi z całokształtem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, i w konsekwencji czy należy je uznać za koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, o których mówi art. 15 ust. 4d ustawy o CIT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

1. Przychód z tytułu odszkodowań powstanie dopiero z chwilą faktycznego otrzymania przez Spółkę odszkodowań. Samo określenie w decyzji administracyjnej lub innym akcie kwoty należnych Spółce odszkodowań nie spowoduje zatem powstania u Spółki przychodu.
2. Wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie gruntów będą stanowić koszty uzyskania przychodów osiągniętych w formie odszkodowań za utratę prawa własności tych gruntów.
3. W przypadku, gdy Spółka będzie otrzymywała odszkodowania w ratach koszty uzyskania przychodów z tych odszkodowań należy potrącać proporcjonalnie do części otrzymanego odszkodowania.
4. Koszty związane z dochodzeniem przez Spółkę odszkodowań, w tym wynagrodzenie profesjonalnego podmiotu za obsługę prawną działań podejmowanych w celu uzyskania odszkodowań, są kosztami związanymi z całokształtem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej i należy je uznać za koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, o których mówi art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

UZASADNIENIE Ad. 1

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15.02.1992 r. (dalej także jako ustawa o CIT), za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Określenie daty osiągnięcia przychodów związanych z działalnością gospodarczą regulują przepisy art. 12 ust. 3a i 3c-3e ustawy o CIT. W opinii Spółki, do jej przychodów z tytułu odszkodowań będzie miał zastosowanie art. 12 ust. 3e ww. ustawy, zgodnie z którym, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. Przepis ten stosuje się do przychodów związanych z działalnością gospodarczą, do których nie mają zastosowania przepisy ust. 3a, 3c i 3d. Ustępy 3c i 3d dotyczą przychodów z tytułu usług rozliczanych okresowo, dostaw energii elektrycznej, energii cieplnej oraz gazu przewodowego i nie znajdą one zastosowania w stanie faktycznym objętym niniejszym wnioskiem. Rozważeniu podlega więc jedynie zastosowanie przepisu art. 12 ust. 3a ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, za datę powstania przychodu związanego z działalnością gospodarczą uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Przepis ten nie odnosi się zatem do utraty własności rzeczy następującej z mocy prawa. Data powstania przychodu Spółki z odszkodowań za utratę własności gruntów powinna być więc określona w oparciu o art. 12 ust. 3e ustawy o CIT. W przypadku przyznania Spółce odszkodowania w formie pieniężnej datą powstania przychodu będzie dzień otrzymania przez Spółkę kwoty odszkodowania, a w przypadku przyznania odszkodowania w formie nieruchomości zamiennej dzień przeniesienia na Spółkę własności nieruchomości zamiennej. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych m. in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25.09.2013 r. sygn. IPPB3/423-502/13-2/GJ lub interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28.09.2012 r. sygn. IBPBI/2/423-792/12/JD.

Ad. 2, 3 i 4

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Z treści powyższego przepisu wynika, że aby dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów muszą zostać spełnione dwa warunki: po pierwsze musi zaistnieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wydatkiem a osiągnięciem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów, a po drugie wydatek ten nie został wymieniony w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty nabycia gruntów, których własność Spółka utraciła (i za które należne jest jej odszkodowanie) spełniają powyższe warunki. Pomiędzy poniesionymi przez Spółkę wydatkami na nabycie gruntu, a przychodem jaki Spółka może uzyskać w przyszłości z odszkodowań niewątpliwie zaistnieje związek przyczynowo-skutkowy. Bez nabycia gruntu niemożliwa byłoby bowiem utrata jego własności i uzyskanie odszkodowania za tę utratę. Zgodnie zaś z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, wydatki na nabycie gruntów, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, mogą być zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia tych gruntów. Utrata własności gruntów na rzecz jednostki samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa z mocy prawa za odszkodowaniem nie stanowi wprawdzie odpłatnego zbycia sensu stricte, ale z uwagi na fakt, iż wywiera takie same skutki jak odpłatne zbycie należy uznać, że ww. przepis dotyczy także takich przypadków i wydatki na nabycie gruntów, na które składają się m. in. cena nabycia oraz opłaty notarialne, będą kosztami uzyskania przychodów z odszkodowania. Wydatki te, jako bezpośrednio związane z przychodem z odszkodowania należy potrącać stosując zasady dotyczące kosztów bezpośrednich, o których mowa w art. 15 ust. 4 ustawy o CIT, czyli co do zasady w momencie osiągnięcia przychodu z tytułu odszkodowania. W przypadku, gdy Spółka będzie otrzymywała odszkodowania w ratach, koszty te powinny być potrącane proporcjonalnie do otrzymanej raty odszkodowania tj. w części odpowiadającej stosunkowi otrzymanej raty odszkodowania do całości uzyskanego odszkodowania.

Natomiast wydatki Spółki związane z dochodzeniem należnych jej odszkodowań, w tym wynagrodzenie profesjonalnego podmiotu za obsługę prawną jej działań podejmowanych w celu uzyskania odszkodowań, w opinii Spółki, będą kosztami uzyskania przychodów innymi niż koszty bezpośrednio związane z przychodami z odszkodowań i zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, co do zasady winny być potrącane w dacie ich poniesienia. Wydatki te nie mogą być uznane za bezpośrednio powiązane z uzyskaniem przez Spółkę przychodu z odszkodowań, ponieważ przychód ten ma charakter hipotetyczny i nie ma możliwości określenia jego wartości i momentu jego uzyskania. Korzystanie w dochodzeniu odszkodowań z pomocy wykwalifikowanego podmiotu ma na celu przede wszystkim należyte reprezentowanie interesu Spółki i profesjonalne prowadzenie jej spraw, a zatem koszty z tym związane dotyczą całokształtu prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Stanowisko Spółki w powyższych kwestiach znajduje także potwierdzenie w wydanych w podobnych sprawach interpretacjach podatkowych m. in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 23.06.2014 r. sygn, IPTPB3/423-99/14-2/GG oraz w interpretacji Dyrektora izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28.09.2012 r. sygn.ILPB3/423-239/12-4/EK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.