INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2012 r. (data wpływu 27 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku możliwości uznania przez Spółkę za koszty uzyskania przychodów kosztów przygotowania zbioru dokumentów i informacji dla Konsorcjum wykonującego analizy jej sytuacji prawnej i ekonomicznej na potrzeby planowanej przez akcjonariusza Spółki transakcji wniesienia jej akcji aportem do innej spółki kapitałowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie braku możliwości uznania przez Spółkę za koszty uzyskania przychodów kosztów przygotowania zbioru dokumentów i informacji dla Konsorcjum wykonującego analizy jej sytuacji prawnej i ekonomicznej na potrzeby planowanej przez akcjonariusza Spółki transakcji wniesienia jej akcji aportem do innej spółki kapitałowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jedyny akcjonariusz W. Spółki Akcyjnej, zamierzając wnieść akcje tej Spółki na podwyższony kapitał zakładowy B. w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego zawarł umowę z Konsorcjum Wykonawców (zwane dalej: Konsorcjum). Na podstawie powyższej umowy Konsorcjum zobowiązało się do wykonania zamówionych dzieł, tj. analizy sytuacji prawnej majątku Spółki oraz oszacowania wartości Spółki za odpowiednie wynagrodzenie.

Konsorcjum zwróciło się do Spółki o przygotowanie zbioru dokumentów i informacji. Spółka wykonała to zadanie. Koszty poniesione na przygotowanie powyższych dokumentów i informacji zostały zaewidencjonowane na oddzielnym zleceniu.

Po wykonaniu powyższych prac i odbiorze przez pełnomocnika Konsorcjum, Spółka wystawiła notę obciążeniową, którą przekazała Konsorcjum z żądaniem zwrotu (refundacji) poniesionych kosztów.

Ponieważ Konsorcjum nie zapłaciło kwoty wynikającej z powyższej noty, Spółka wystosowała wezwanie do zapłaty. W odpowiedzi Konsorcjum poinformowało, że: „nie widzi podstaw do pokrywania wynagrodzeń pracowników Spółki przygotowujących dokumentację niezbędną do sporządzenia Zamówionych Dzieł określonych w umowie wykonywanych na zlecenie właściciela Państwa Spółki” (cytat z pisma Konsorcjum).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wartość poniesionych przez Spółkę kosztów stanowi dla Konsorcjum nieodpłatne przysporzenie majątku...
2. Czy wartość poniesionych kosztów będzie dla Spółki kosztem uzyskania przychodu...

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie pytania drugiego, Wnioskodawca wskazał, że w związku ze stanowiskiem Konsorcjum, które „nie widzi podstaw” do zapłaty Spółce kwoty należnej za poniesione koszty (nota obciążeniowa), uważa że wartość poniesionych kosztów nie będzie dla Spółki kosztem uzyskania przychodu, ponieważ nie są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu Spółki. W ocenie Wnioskodawcy, świadczenie wykonane przez niego na rzecz Konsorcjum mogłoby być kosztem uzyskania przychodów Spółki B., na rzecz której ma być wniesione 100% akcji Wnioskodawcy.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy w części dotyczącej pytania drugiego. Wniosek Spółki w pozostałym zakresie stanowi przedmiot odrębnego rozstrzygnięcia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie pytania drugiego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis sformułowany przez ustawodawcę ma charakter ogólny (tzw. klauzula generalna). Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Kosztami uzyskania przychodów są wyłącznie takie koszty, które spełniają kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 1, tj.:

• zostały poniesione przez podatnika,
• ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
• nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pierwsza z wymienionych przesłanek odnosi się do możliwości przypisania faktu poniesienia kosztu do osoby podatnika. Kosztem uzyskania przychodu mogą być wyłącznie koszty obciążające samego podatnika – wartość ciężarów, jakie ponosi podatnik w toku prowadzenia działalności (funkcjonowania).

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu.

Omawiana ustawa nie zawiera przy tym legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Zgodnie z ww. przepisem, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (art. 12 ust. 1 pkt 1-2 omawianej ustawy). Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, mającą definitywny charakter, powiększająca jego aktywa, którą może on rozporządzać jak własną.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje również pojęć: „źródła przychodów”, „zachowanie źródła przychodów”, „zabezpieczenie źródła przychodów”. Korzystając z zasad wykładni językowej, można jednak wskazać, że źródłem przychodu są wszelkie stany, zdarzenia lub czynności (a także zespoły zdarzeń lub czynności), które powodują uzyskiwanie przychodu - są przyczyną jego powstawania. Źródło przychodów można określić szeroko, w sposób ogólny (np. rodzaj działalności prowadzonej przez podatnika), jak i w sposób bardziej precyzyjny (np. stosunek prawny, którego stroną jest podatnik; składnik majątku podatnika). W szczególności, źródłami przychodów są stany, zdarzenia lub czynności będące powodem (podstawą, przyczyną) uzyskania przez podatnika przysporzeń i wartości wymienionych w art. 12 ust. 1 tej ustawy. Zachowaniem albo zabezpieczeniem tych źródeł są natomiast działania podejmowane przez podatnika odpowiednio w celu ich utrzymania (zapobieżenia ich utracie) albo zapobieżenia ich niszczeniu.

Kierując się kryterium stopnia powiązania istniejącego pomiędzy kosztem a celem, jakiemu ma służyć, ustawodawca wyróżnia koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami i koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), różnicując moment ich potrącalności (art. 15 ust. 4, 4b-4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Do pierwszej z wymienionych kategorii należą takie wydatki, których poniesienie ma bezpośrednio na celu uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru. Natomiast pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których ponoszenie jest racjonalnie uzasadnione jako służące osiąganiu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła, nie ma jednak możliwości przypisania ich do określonych, konkretnych przychodów. Do tego rodzaju kosztów zalicza się m.in. koszty zarządu ponoszone przez spółkę kapitałową (wydatki związane z działaniem organu zarządzającego spółki kapitałowej), uznając, że – jako ogólne, stałe koszty dotyczące jej funkcjonowania jako osoby prawnej i podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą – są ponoszone w celu uzyskiwania przychodów.

Katalog wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma charakter zamknięty. Wśród wydatków nieuważnych za koszty uzyskania przychodów, ustawodawca wymienił m.in.:

• w art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z zastrzeżeniem wydatków ponoszonych na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, które są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego;
• w art. 16 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy – wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Odnosząc powyższe unormowania do stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę, należy stwierdzić, że ocena możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez nią kosztów przygotowania zbioru dokumentów i informacji na prośbę Konsorcjum realizującego umowę zawartą z jej akcjonariuszem, wymaga analizy kwestii objęcia tych kosztów zakresem zastosowania art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz poniesienia ich w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła.

I tak, przedmiotowe koszty poniesione w związku z wykonywaniem przez Konsorcjum zamówionych przez akcjonariusza Spółki dzieł (analizy sytuacji prawnej majątku Spółki oraz oszacowania wartości Spółki), nie są objęte zakresem zastosowania art. 16 ust. 1 omawianej ustawy.

Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika jednocześnie, aby ponoszenie problemowych wydatków miało na celu uzyskiwanie przez Wnioskodawcę jakichkolwiek przysporzeń, w tym mających charakter przychodów. W szczególności, koszty poniesione przez Spółkę nie były związane z wykonywaniem przez nią odpłatnych świadczeń na podstawie umowy zawartej z Konsorcjum albo akcjonariuszem Spółki. Służyły one realizacji przez Konsorcjum umowy odpłatnego wykonania na rzecz akcjonariusza Spółki analizy sytuacji prawnej majątku oraz oszacowania wartości Spółki w związku z planowaną przez niego transakcją odpłatnego zbycia akcji Spółki w drodze wniesienia ich tytułem aportu do innej spółki kapitałowej.

Analizowane wydatki nie służyły również zachowaniu ani zabezpieczeniu źródeł przychodów Wnioskodawcy.

Podsumowując, jak słusznie wskazał Wnioskodawca, opisane w przedstawionym stanie faktycznym koszty nie spełniają zasadniczego warunku uznania ich za koszty uzyskania przychodów, określonego w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - poniesienia w celu osiągnięcia przychodów podatkowych lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Stanowi to element przesądzający o ich kwalifikacji prawnej, tj. o braku możliwości uznania ich za koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy na podstawie ww. przepisu.

Należy przy tym zastrzec, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej – adekwatnie do przedmiotu pytania drugiego – jest wyłącznie kwestia możliwości uznania przedmiotowych kosztów za koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy. Stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej kosztów uzyskania przychodów Spółki B. – tj. w części, w jakiej wykracza poza zakres pytania drugiego i nie dotyczy indywidualnej sprawy Wnioskodawcy – nie podlegało ocenie tutejszego organu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.