D E C Y Z J A

Na podstawie art. 14b § 2 i § 5 pkt 2 oraz art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 20 lipca 2005 r. na postanowienie Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie z dnia 8 lipca 2005 r. nr P-4/436/7/05 w przedmiocie udzielonej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych - Dyrektor Izby Skarbowej w Lublinie odmawia zmiany postanowienia.

U z a s a d n i e n i e

W dniu 20 maja 2005 r. Pan G. P. zwrócił się do Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie z wnioskiem o udzielenie - w trybie art. 14a Ordynacji podatkowej - pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 czerwca 2005 r. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Pan G. P. jest podatnikiem podatku VAT z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą D., polegającej miedzy innymi na skupie używanych telefonów komórkowych od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i niebędących podatnikami podatku VAT w celu ich dalszej sprzedaży.

Podatnik zadał pytanie: Czy, w związku z brzmieniem art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. nr 41, poz 399), będąc podatnikiem podatku od towarów i usług, jako jedna ze stron czynności cywilnoprawnych, podlega obowiązkowi podatkowemu i jest zobowiązany do odprowadzania podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu skupu używanych telefonów komórkowych, o wartości jednostkowej przekraczającej 1 000 zł, od osób fizycznych i podmiotów niebędących podatnikami podatku VAT? W ocenie Pana G. P., będąc podatnikiem podatku VAT, nie jest podatnikiem i płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu powyższych umów. Nie jest zatem obowiązany do rejestrowania tych transakcji.

Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie uznał stanowisko Pana G. P. za nieprawidłowe i wydał w tej sprawie postanowienie z dnia 8 lipca 2005 r. nr P-4/436/7/05. Z jego treści wynika, iż w podanym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania wyłączenie obowiązku podatkowego na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.). W praktyce oznacza to, że powyższe wyłączenie znajduje zastosowanie, gdy status podatnika VAT posiada sprzedający.

Na to postanowienie zażalenie wniósł pełnomocnik Pana G. P. z Biura Rachunkowego D. K. Z treści zażalenia wynika, że strona nie zgadza się z interpretacją prawa podatkowego dokonaną przez Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie. W ocenie pełnomocnika, zakup używanych telefonów komórkowych (o wartości powyżej 1 000 zł) od osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej, nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 ust. 4 ww. ustawy, z tego powodu, że nabywcą jest osoba fizyczna, która dokonuje zakupu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, tj. będąc podatnikiem podatku VAT. Przepis ten nie wskazuje, iż status podatnika VAT winna posiadać strona sprzedająca, lecz jedna ze stron umowy sprzedaży. Organ podatkowy pierwszej instancji dokonał interpretacji tego przepisu w oparciu o praktykę, nie podając żadnego przepisu prawnego, z którego wynikałoby, iż status podatnika VAT musi posiadać sprzedający. Ponadto pełnomocnik, wskazując art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, dowodzi że przepis ten nie wyłącza spod działania przepisów tej ustawy czynności sprzedaży dokonywanych przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Przed wydaniem niniejszej decyzji - działając w trybie art. 200 Ordynacji podatkowej - Dyrektor Izby Skarbowej w Lublinie wyznaczył stronie siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego, który upłynął bezskutecznie.

Rozpatrując zażalenie zważono, co następuje.

W wyniku analizy stanu faktycznego i prawnego sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Lublinie stwierdził, że zaskarżone postanowienie zawiera prawidłową interpretację przepisów prawa podatkowego, dokonaną na podstawie i w granicach prawa. Z tego względu należy uznać za nieprawidłowe stanowisko Pana G. P. przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2005 r. oraz w zażaleniu wniesionym przez pełnomocnika strony.

Wskazać należy przede wszystkim na charakter prowadzonej przez Pana G. P. działalności gospodarczej, która polega między innymi na skupie używanych telefonów komórkowych w celu ich dalszej sprzedaży. Działalność ta wymaga zawierania szeregu umów sprzedaży rzeczy, które - co do zasady - stanowią przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w świetle postanowień art. 1 ust. 1 pkt 1 lit.a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Istota zawieranych umów sprzedaży jest taka sama i wynika z przepisów prawa cywilnego (art. 535 k.c.), natomiast różnice - warunkujące obowiązki cywilnoprawne oraz podatkowe - zależą od tego, czy podatnikiem VAT jest nabywca rzeczy (kupujący), czy też zbywca rzeczy (sprzedający). Przedmiotem rozstrzygania w przedmiotowej sprawie są obowiązki podatkowe, jakie ciążą na płatniku, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, wymagającej zawierania umów sprzedaży rzeczy, w których Pan G. P. występuje w charakterze kupującego, a sprzedającym jest podmiot (osoba fizyczna) nieprowadzący działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje instytucję płatnika tego podatku, którym jest nabywca rzeczy - od umów sprzedaży, jeżeli nabywca kupuje te rzeczy do przerobu lub sprzedaży, co wynika z art. 10 ust. 2 pkt 2 tej ustawy. Artykuł 10 określa obowiązki płatnika, do których należy przede wszystkim uzależnienie wypłacenia należności od uprzedniego zapłacenia podatku. Obowiązek podatkowy powstaje bowiem w takim przypadku z chwilą wypłacenia należności. Następnie, płatnicy wpłacają pobrany podatek na rachunek organu podatkowego właściwego ze względu na siedzibę płatnika.

Artykuł 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje wyłączenia z opodatkowania tym podatkiem. Punkt 4 tego artykułu wskazuje, iż nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego. Wyłączenie danej czynności cywilnoprawnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma miejsce tylko w przypadku, gdy z tytułu dokonania tej właśnie czynności cywilnoprawnej (np. umowy sprzedaży) jedna ze stron posiada przymiot podatnika podatku od towarów i usług. W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów. Zatem obowiązek podatkowy w tym podatku powstaje - z tego tytułu - po stronie dostawcy, a nie odbiorcy, którego status podatkowy jest w tym przypadku nieistotny. Z powyższego wynika, iż dla zastosowania wyłączenia umowy sprzedaży spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie wyżej cytowanego art. 2 ust. 4 ustawy niezbędnym jest, aby status podatnika VAT posiadał sprzedający.

We wszystkich pismach kierowanych w niniejszej sprawie do organów podatkowych strona wskazuje, iż zamierza kupować używane telefony komórkowe od osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej. Osoby takie - z definicji - nie mogą być podatnikami podatku VAT z tytułu zawierania z Panem G. P. umów sprzedaży, ponieważ przepisów tej ustawy nie stosuje się do czynności wykonywanych przez podmiot niebędący podatnikiem lub niewystępujący w charakterze podatnika w odniesieniu do danej czynności. Dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko wtedy, gdy jest dokonywana przez podatnika występującego w takim charakterze. Zakres opodatkowania podatkiem VAT jest bowiem ograniczony przez dwa czynniki - przedmiotowy oraz podmiotowy. Ten ostatni wynika z art. 15 ustawy, który stanowi, że podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustawa określa również na własne potrzeby, co należy rozumieć pod pojęciem "działalności gospodarczej". Obejmuje ona wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z powyższego, opodatkowaniu podatkiem VAT mogą podlegać tylko te czynności, w przypadku których spełniony zastał zarówno warunek podmiotowy, jak i przedmiotowy, tzn. zaistniała czynność, określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika. Obie te cechy powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot niewystępujący w tym przypadku w charakterze podatnika - nawet, jeśli jest on podatnikiem z innego tytułu - pozostaje poza zakresem opodatkowania.

W rozpatrywanym stanie faktycznym i prawnym - co zostało wyżej wykazane - żadna ze stron umowy sprzedaży nie posiada przymiotu podatnika podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, a zatem czynność taka nie może zostać wyłączona od opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Od takich czynności, których wartość przekracza 1 000 zł, Pan G. P. powinien zatem obliczyć, pobrać i wpłacić na rachunek właściwego organu podatkowego należny podatek oraz złożyć stosowną deklarację w terminie określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 5 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad poboru podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. nr 108, poz. 1153 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w administracyjnym toku instancji i może być zaskarżona wyłącznie z powodu niezgodności z prawem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia. Skargę składa się w dwóch egzemplarzach.