INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 09 grudnia 2009 r. (data wpływu 15 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca na podstawie umów handlowych zawartych z kontrahentami (sieci super- i hipermarketów) sprzedaje im swoje wyroby / towary, które są następnie sprzedawane w sklepach należących do sieci. Wnioskodawca planuje zawarcie odrębnych umów z sieciami, których przedmiotem ma być nadzwyczajna ekspozycja już sprzedanych kontrahentom wyrobów / towarów w halach sklepowych na tzw. miejscach czołowych, wyspach, specjalnych regałach (w załączeniu materiał poglądowy, charakteryzujący sposoby eksponowania tychże towarów / wyrobów). Skorzystanie z proponowanych sposobów ekspozycji towarów wiązać się będzie z koniecznością poniesienia dodatkowych opłat za dodatkowe usługi promocyjne, tj. za umieszczanie wyrobów / towarów Spółki na eksponowanym miejscu regału, umieszczenie towaru na wyspie lub w ciągu komunikacyjnym. Wysokość i zasady opłat będą ustalane w odrębnych umowach, zawartych pomiędzy Spółką, a jej odbiorcami (sieciami).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy opłaty ponoszone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów za eksponowanie w specjalny sposób nabytych od Wnioskodawcy towarów mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w szczególności, czy nie ma do nich zastosowania wyłączenie zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 66 powołanej wyżej ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazać należy, iż w obecnych realiach rynkowych koncentrowanie się przez producentów, takich jak Wnioskodawca, jedynie na sprzedaży do bezpośrednich odbiorców jest niewystarczające, gdyż nie zapewnia zakładanego przez przedsiębiorcę celu, tj. maksymalnego nasycenia rynku jego wyrobami. Dalsza odsprzedaż wyrobów / towarów jest więc niezmiernie istotna i nie można założyć, że wyrób / towar już sprzedany (do pierwszego ogniwa w łańcuchu) kończy proces starań producenta o jego dalszą sprzedaż. Działania polegające na dalszym „przepychaniu” towarów / wyrobów przez kanały dystrybucyjne jest z punktu widzenia producenta tak samo ważne jak „pierwotna” sprzedaż do kontrahenta. Dodatkowe czynności zmierzające do tego celu polegające na podejmowaniu działań promocyjnych, jak dodatkowa ekspozycja przekładają się na wzrost sprzedaży u Producenta (Wnioskodawcy), i właśnie w ramach tych działań nawiązywana jest dodatkowa umowa z kontrahentem dotycząca dodatkowych / nadzwyczajnych ekspozycji w miejscach szczególnie widocznych i najczęściej odwiedzanych przez konsumentów. Nie ulega bowiem wątpliwości, że większe szansę na sprzedaż mają towary ułożone na półkach eksponowanych, na czołach regałów, na wyspach ustawionych w „ciągach” komunikacyjnych niż towary ułożone na np. najwyższych półkach w rogach sal.

Wydatki poniesione na dodatkową / nadzwyczajną ekspozycję są niewątpliwie związane z uzyskanymi przychodami. Z uwagi na brak możliwości powiązania wydatku z konkretnym przychodem wydatek taki będzie stanowił koszt pośredni potrącalny w momencie poniesienia.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 66 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Zdaniem Spółki, za czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy nie można uznać ponoszenia dodatkowych opłat na rzecz odbiorców towarów Spółki, które to opłaty są ponoszone z tytułu świadczenia przez odbiorcę usług promocyjnych związanych z odpowiednią ekspozycją produktów nabytych od Wnioskodawcy w halach sklepowych odbiorcy.

Ponieważ ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje, że czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży, a umowa naruszająca postanowienia tej ustawy dotknięta jest nieważnością rozstrzygnąć należy czy pobieranie wskazanych powyżej dodatkowych opłat mogłoby być uznane za czyn nieuczciwej konkurencji i powodować niemożność zaliczenia przez Wnioskodawcę poniesionych opłat do kosztów uzyskania przychodu. Aby działania przedsiębiorcy mogły zostać uznane za działania będące czynem nieuczciwej konkurencji ustalić należy, czy czyn ten wypełnia przesłanki wskazane w przepisie szczególnym, typizującym określone zachowanie jako czyn nieuczciwej konkurencji (w tym przypadku - art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji), a także czyn taki powinien wypełniać znamiona klauzuli generalnej zawartej w art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tj. być działaniem sprzecznym z prawem lub dobrymi obyczajami, które to działanie zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Przedmiotem art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest czyn nieuczciwej konkurencji, polegający na utrudnianiu dostępu do rynku. Przepis ten szczególną uwagę poświęca relacjom pomiędzy przedsiębiorstwami a wielkopowierzchniowymi obiektami handlowymi, przedsiębiorstwami sieciowymi i innymi o znaczącym potencjale ekonomicznym. Czynem nieuczciwej konkurencji z zakresu utrudniania dostępu do rynku jest pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży (ust. 1 pkt 4), co należy rozumieć w ten sposób, że odbiorca towaru, który uzależni przyjęcie towaru i wystawienie tego towaru do sprzedaży w swoich sklepach, od poniesienia innych dodatkowych opłat, tj. „opłaty półkowe”, „bonus od obrotów”, czy partycypacji w kosztach wydawania darmowych gazetek reklamowych dopuszcza się czynów nieuczciwej konkurencji. Jednak od przypadku tego odróżnić należy sytuację, w której towar został już przyjęty do sprzedaży a strony związane umową zawierają kolejną umowę, której celem jest możliwość zajęcia atrakcyjnej powierzchni handlowej i możliwość korzystnego wyeksponowania towaru na terenie hali sklepowej. Wprawdzie kontrahent Wnioskodawcy podejmuje działania dotyczące własnego już towaru, ale działa także w interesie sprzedawcy: jeżeli sieć osiągnie wyższy obrót wyrobami Wnioskodawcy, Wnioskodawca dostarczać będzie sieci coraz większych ilości produkowanego przez siebie towaru, co ma bezpośrednie przełożenie na osiąganie przez Niego przychodów.

Mając na uwadze powołane poglądy, nie ma podstaw aby twierdzić, że zawarcie przez Spółkę umów na dodatkowe usługi promocyjne świadczone przez odbiorców Spółki i ponoszenie przez Nią opłat z tego tytułu oznacza ograniczenie dostępu do rynku, w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, albowiem może Ona swobodnie dystrybuować swoje produkty i może Ona mieć wpływ na sposób ich eksponowania u klienta. Wskazać należy, że po pierwsze, opłaty nie będą ponoszone z tytułu przyjęcia towaru do sprzedaży, po drugie - ponoszone będą ponoszone dobrowolnie i w ocenie Wnioskodawcy stanowić będą gwarancję efektywnej współpracy stron, jak również przyniosą określone korzyści ekonomiczne.

W związku z tym, zapłata na rzecz odbiorcy towaru wynagrodzenia za realizację dodatkowej umowy łączącej strony nie będzie stanowiła wydatków wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Wydatek ten będzie związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także zostanie poniesiony w celu osiągnięcia przychodu podatkowego lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i jako taki będzie mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu. Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (ITPB3/423W-26/08/MT z dnia 21 kwietnia 2008 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy wynika zatem, iż by wydatki poczynione przez podatnika można uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Jednocześnie dodaje się, że obowiązkiem podatników, jako odnoszących ewentualną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca planuje zawarcie umów z sieciami super i hipermarketów, których przedmiotem ma być nadzwyczajna ekspozycja już sprzedanych kontrahentom wyrobów / towarów w halach sklepowych. Skorzystanie z proponowanych sposobów ekspozycji towarów wiązać się będzie z koniecznością poniesienia przez Wnioskodawcę dodatkowych opłat za dodatkowe usługi promocyjne, tj. za umieszczanie wyrobów / towarów Spółki na eksponowanym miejscu regału, umieszczenie towaru na wyspie lub w ciągu komunikacyjnym.

Reasumując powyższe, stwierdzić należy, że opłaty ponoszone przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów za eksponowanie w specjalny sposób nabytych od Wnioskodawcy towarów stanowią koszty uzyskania przychodów - stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie nadmienia się, iż wniosek Spółki dotyczący podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 08 marca 2010 r. nr ILPP2/443-1703/09-2/MN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.