INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz.770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2009 r. (data wpływu 17.12.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania proszku renu metalicznego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z dnia 06 stycznia 2010 r. (data wpływu 07.01.2010 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania proszku renu metalicznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest wielooddziałowym podmiotem gospodarczym, którego głównym przedmiotem działalności jest odzyskiwanie renu zawartego w ścieku przemysłowym kwaśnym. Ściek ten jest odpadem hutniczym, powstającym z gazów oczyszczanych podczas produkcji miedzi. Spółka nadmienia, iż obecny Jej udział w światowym rynku producentów tego metalu jest stosunkowo wysoki i wynosi około 10%. Ren metaliczny wykorzystywany jest głównie w przemyśle lotniczym, z tego też względu popyt na ten metal jest silnie skorelowany z cyklem koniunkturalnym. Powoduje to, iż Spółka jest zainteresowana nowymi obszarami, w których zastosowanie mogłyby znaleźć produkty z udziałem renu. W tym celu jest m.in. uczestnikiem konsorcjum naukowego finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ze środków Unii Europejskiej. Celem funkcjonowania tego konsorcjum jest prowadzenie badań nad opracowaniem kompozytów i nanokompozytów ceramiczno - metalowych dla przemysłu lotniczego i samochodowego. Wnioskodawca jest konsorcjantem przemysłowym i jako taki - nie ma w związku z tym określonych, faktycznych obowiązków. W przypadku jednak brania udziału w stworzeniu danego wynalazku, wzoru użytkowego itp. ma prawo do udziału w patencie, prawie do rejestracji wzoru przemysłowego itp. pod warunkiem jednak, że taki zostanie opracowany. Pozytywne zakończenie badań, a w ich następstwie szersze wykorzystanie związków renu w różnych gałęziach przemysłu – z pewnością wpłynęłoby na poziom popytu na ten metal. Być może również pozwoliłoby zmniejszyć jego uzależnienie od cykli koniunkturalnych.

Z tego też powodu, rozpatrując ww. korzyści, Spółka zamierza przekazać nieodpłatnie na rzecz konsorcjum proszek metalicznego renu w ilości około 1000 - 2000 g. Zostanie on w całości przeznaczony do badań naukowych. Przekazanie to traktowane jest przez Spółkę jako przykład współpracy jednostek naukowych z partnerem przemysłowym, na rzecz opracowania i wdrożenia nowych technologii dla gospodarki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny, Spółka zwraca się z pytaniem dotyczącym skutków podatkowych opisanego wyżej nieodpłatnego przekazania proszku renu metalicznego, na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.)...

Zdaniem Wnioskodawcy, analizę skutków podatkowych opisanego wyżej nieodpłatnego przekazania rozpocząć należy od wyjaśnienia ewentualnych wątpliwości, mogących powstać na gruncie sprawy. l tak, w ocenie Spółki, nieodpłatne przekazanie proszku renu metalicznego nie stanowi darowizny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 888 § 1 tej ustawy - przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Tym samym, w przypadku jeśli w zamian za przekazanie renu metalicznego, Spółka nabywa prawa do czerpania korzyści z pozytywnie zakończonych wyników badań naukowych - świadczenie to nosi znamiona ekwiwalentnego. Powoduje to, iż w rozumieniu powołanego wyżej przepisu nie można uważać go za darowiznę. Powyższe rozumowanie potwierdza linia orzecznicza, przykładowo, zgodnie z wyrokiem NSA w Warszawie z dnia 18.05.2007 r. nr II FSK 690/06 „pojęcie ekwiwalentności nie powinno być w związku z tym pojmowane wąsko, jako otrzymanie ujętej w sposób konkretny zapłaty. Ekwiwalentność może wyrażać się w różny sposób”.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie. Pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” nie zostało zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. W doktrynie i orzecznictwie NSA przyjmuje się, że przez nieodpłatne świadczenie, należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie w majątku określonego podmiotu mające konkretny wymiar. W niniejszym przypadku, Spółka w związku z uczestnictwem w konsorcjum przekazuje nieodpłatnie proszek renu metalicznego. Zatem, po stronie Spółki nie dochodzi do uzyskania nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak wskazuje bowiem treść tego przepisu, przychód z omawianego tytułu powstaje wyłącznie w sytuacji otrzymania nieodpłatnego świadczenia, które w przypadku przekazania proszku renu metalicznego nastąpi po stronie konsorcjum.

Rozważania dotyczące możliwości uznania w ciężar kosztów podatkowych wydatków związanych z wyprodukowaniem proszku renu metalicznego, podobnie jak wyżej, zacząć należy od przytoczenia obowiązujących w przedmiotowej materii regulacji prawnych. I tak, zgodnie ze znowelizowanym z dniem 1 stycznia 2007 r. art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...). Powołany art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów, których lista jest bardzo długa i obejmuje przeszło 70 kategorii. Do mogącego mieć znaczenie dla sprawy, zaliczyć należy art. 16 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem:

1. składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej, z tym że górną granicę składki określi minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej,
2. (skreślony),
3. składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw - do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Powyższe zapisy wskazują więc, że wymogami, których łączne spełnienie pozwala na zakwalifikowanie danego wydatku w ciężar kosztów podatkowych, są:

• poniesienie wydatku w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

• niezakwalifikowanie danego wydatku do grupy kosztów tzw. negatywnych (w tym przypadku na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), to jest nieuznawanych przez ustawę za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Jak wskazano wyżej, obowiązująca obecnie definicja kosztów uzyskania przychodów, funkcjonuje w podatku dochodowym od osób prawnych od 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z nią, kosztem są wydatki poniesione nie tylko w celu osiągnięcia przychodów, ale również w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Przepisy podatkowe nie definiują takich pojęć jak „zachowanie” lub „zabezpieczenie” co powoduje, że niezbędne jest odwołanie się do definicji słownikowych. l tak, „zachowanie” oznacza m.in. „pozostanie w posiadaniu czegoś” natomiast „zachowanie” to „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”. Tym samym, aby dany wydatek został uznany za koszt uzyskania przychodów, pomiędzy jego poniesieniem a uzyskaniem przychodów musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy, polegający na wpływie tego wydatku na: powstanie, zwiększenie lub zachowanie tego przychodu. Przy czym, sama nowelizacja (jakkolwiek mająca charakter doprecyzowujący) pozwala uznawać w ciężar kosztów te wydatki, które wiążą się z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów, tak aby przynosiło ono przychody także w przyszłości. Oprócz typowych wydatków związanych bezpośrednio z osiągniętym przychodem (np. koszty pracownicze, zakupu materiałów i towarów, itp.) może dotyczyć to także wydatków na usługi doradcze czy badania naukowe.

Potwierdzeniem powyższych tez jest linia orzecznicza sądów administracyjnych w przedmiotowej materii, zgodnie z którą:

• istotny jest związek przyczynowy pomiędzy wydatkami a przychodem, a mianowicie chodzi o taki związek, gdy poniesienie wydatku mogło mieć potencjalny wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Uzyskanie przychodu nie jest w takiej sytuacji warunkiem koniecznym do zaliczenia danego wydatku do kosztów podatkowych, ale niezbędne będzie wykazanie racjonalności działania podatnika (l SA/Op 179/09 z dnia 24.06.2009 r.),

• sytuacje, w których ów związek nie jest jednoznaczny, należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku (II FSK 234/08 z dnia 10.06.2009 r.),

• ustawodawca w żaden sposób nie dał podstaw do zawężania pojęcia kosztów uzyskania przychodów i zaliczania do nich jedynie wydatków bezpośrednio związanych z konkretnymi przychodami (III SA/Wa 870/08 z dnia 25.09.2008 r.).
  
  

Tym samym, mając na uwadze charakter, w jakim Spółka uczestniczy w konsorcjum, a w szczególności fakt, iż w związku z tym uczestnictwem może:

• przyczynić się do opracowania nowych technologii i zastosowań renu,

• poprzez powyższe wpłynąć na wzrost popytu na ten metal, a także

• poprzez dywersyfikację zastosowań renu uniezależnić ten popyt od cykli koniunkturalnych,

uznać należy, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w taki sposób, że poniesione koszty wyprodukowania proszku renu metalicznego, po jego nieodpłatnym przekazaniu mogą przyczynić się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Odrębną kwestią jest natomiast ocena, czy koszt wytworzenia nieodpłatnie przekazanego renu metalicznego przeznaczonego do badań naukowych nie jest świadczeniem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy. Przepis ten nie uznaje za koszt podatkowy składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa. W związku z tym, iż ustawodawca używając dość ogólnego pojęcia „składka”, nie wyjaśnił, o jakie dokładnie daniny i należności mu chodzi, podobnie jak wyżej - zasadne będzie zastosowanie wykładni literalnej, poprzez odwołanie się do definicji słownikowych. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego składka to „zbiórka pieniędzy na jakiś cel” lub też „kwota pieniężna wpłacana regularnie i obowiązkowo przez jedną osobę do wspólnej kasy, na jakiś wspólny cel”. Za zgodne z ww. definicją składki ciężko uznać przekazanie niewielkiej partii towarów przeznaczonej do celów naukowych. Wynika to z rzeczowego charakteru przekazanego dobra, dobrowolności przekazania, a także braku jakiejkolwiek regularności w tymże nieodpłatnym przekazaniu. W świetle powyższej definicji, a także obowiązującej w prawie podatkowym zasady „nullum tributum sine lege - żadnego podatku bez ustawy”, która w praktycznym stosowaniu sprowadza się do zakazu stosowania w prawie podatkowym wykładni rozszerzającej, należy uznać, iż nieodpłatne przekazanie partii renu na rzecz konsorcjum nie podlega wyłączeniu z kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie nadmienia się, iż wniosek Spółki w zakresie podatku od towarów i usług został rozpatrzony interpretacją indywidualną wydaną w dniu 16 marca 2010 r. nr ILPP2/443-1712/09-3/BA.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.