Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-597/12-4/MZ
z 7 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 12.11.2012 r. (data wpływu 19.11.2012 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 23.01.2013 r. Nr IPPB2/436-597/12-2/MZ (data nadania 23.01.2013 r., data doręczenia 30.01.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.11.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest podmiotem należącym do K. (dalej: K.). Akcjonariuszem Spółki jest K. i Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych (dalej: K. i FIZAN). Tymczasem wspólnikiem Spółki jest Fundusz H. Sp. z o.o. Spółka zamierza zawrzeć umowę pożyczki, na mocy której otrzyma środki pieniężne od K. S.A. (dalej: K.) – podmiotu powiązanego, posiadającego m.in. certyfikaty uczestnictwa w K. i FIZAN. Wysokość pożyczki oraz oprocentowanie zostanie ustalone pomiędzy stronami transakcji.

Z informacji posiadanych przez Wnioskodawcę, ustalonych w oparciu o dane zawarte w KRS, wynika, że zakres prowadzonej działalności gospodarczej przez K. obejmuje między innymi „Pozostałe formy udzielania kredytów” (PKD 2007-64.92).

Pismem z dnia 23.01.2013 r. Nr IPPB2/436-597/12-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni poprzez wskazanie:

• czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki, którakolwiek ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług?
  
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

• Odpowiadając na wezwanie Organu Spółka na wstępie zaznacza, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej „składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego”.

• Mając na uwadze brzmienie ww. przepisu Spółka w sposób wyczerpujący zaprezentowała opis zdarzenia przyszłego wskazując m.in., iż zamierza jako pożyczkobiorca podpisać umowę pożyczki z K. S.A. (dalej: K.). Dodatkowo wskazano, iż zakres prowadzonej przez pożyczkodawcę - K. - działalności gospodarczej obejmuje m.in. „Pozostałe formy udzielania kredytów” (PKD 2007 - 64.92).

• Równocześnie Spółka, stosując się do przepisów art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej przedstawiła swoje stanowisko w zakresie oceny prawnej przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.; ustawa o PCC) jak również przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) w zakresie, w jakim ocena przepisów ustawy o VAT jest niezbędna do ustalenia faktu istnienia obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o PCC.

• Wyrażając ocenę prawną zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego Spółka uzasadniła swoje stanowisko, iż w przypadku zawarcia umowy pożyczki z K. (będącym pożyczkodawcą): skoro w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej pożyczkodawcy wpisane jest świadczenie usług w postaci udzielania kredytów – przy udzielaniu pożyczki K. będzie objęty zakresem podatku VAT (będzie to usługa objęta zwolnieniem wynikającym z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT), w takim przypadku powinno znaleźć zastosowanie wyłączenie wynikające z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o PCC. W konsekwencji, pożyczka, która ma zostać udzielona przez K., nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

• Wnioskodawca wskazał, iż dodatkowo tak zaprezentowane stanowisko obszernie uzasadnione w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.
  
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy uzasadnione jest stwierdzenie, iż K. przy udzieleniu pożyczki będzie działał w wykonywaniu działalności gospodarczej i w konsekwencji będzie podatnikiem VAT (czynność podlegająca zwolnieniu na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT)?
   
2. Biorąc pod uwagę kwestię zawartą w pytaniu nr 1, czy Spółka będzie mogła skorzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC), o którym mowa w art. 2 ust. 4 ustawy o PCC, wobec faktu, iż z tytułu dokonania tej czynności pożyczkodawca (K.) będzie występował jako podatnik VAT w wykonywaniu działalności gospodarczej (wykonujący czynność zwolnioną)?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych, w zakresie podatku od towarów i usług w dniu 23.01.2013 r. zostało wydane postanowienie Nr IPPP2/443-1160/12-2/RR.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, należy wskazać, iż w opisanym przypadku powinno znaleźć zastosowanie wyłączenie wynikające z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. W konsekwencji, pożyczka, która ma zostać udzielona przez K., nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

Uzasadnienie stanowiska wnioskodawcy

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC, umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem PCC.

Jak zostało to wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC, w przypadku pożyczki kwotę zobowiązania podatkowego stanowi kwota 2% od pożyczonej kwoty. Niemniej jednak podkreślenia wymaga fakt, iż w ustawie przewidziane zostały sytuacje, w których dana czynność cywilnoprawna, mieszcząca się generalnie w zakresie przedmiotowym ustawy o PCC, nie podlega opodatkowaniu PCC (jest wyłączona z opodatkowania).

Katalog tych wyłączeń został zawarty w art. 2 ustawy o PCC. Jednym z nich jest wyłączenie wskazane w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, zgodnie z którym opodatkowaniu PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług;
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach;
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
     
   
   
   

Podkreślenia wymaga fakt, iż o wyłączeniu z opodatkowania PCC nie przesądza fakt obiektywnego posiadania przez którąkolwiek stronę transakcji (w tym wypadku pożyczkodawcę) statusu podatnika VAT. Decydujący będzie jedynie fakt, iż jedna ze stron transakcji, z tytułu wykonania tej właśnie czynności, będzie opodatkowana VAT lub będzie z tego podatku zwolniona.

Stanowisko takie prezentuje m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 10 września 2010 r. (sygn. akt I SA/Łd 303/10), w którym stwierdziła, że: „skoro warunkiem uznania pożyczki za wyłączoną z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (…) jest stwierdzenie, że czynność taka jest opodatkowana podatkiem VAT (lub z niego zwolniona), to konieczne jest ustalenie, czy została ona udzielona przez podatnika tego podatku oraz czy mieści się w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej”.

Biorąc pod uwagę rozważania wskazane w uzasadnieniu do stanowiska spółki w zakresie pytania nr 1, należy wskazać, iż zastosowanie znajdzie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC, zgodnie z którym nie będą podlegały opodatkowaniu czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z opodatkowania z podatku od towarów i usług (poza oczywiście wskazanymi w ustawie wyjątkami, które jednak w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania).

Zdaniem Spółki, w związku z tym, że przedmiotowa pożyczka, która ma zostać udzielona w przyszłości, będzie:

• udzielona przez podatnika VAT;
  

• podatnik ten (K.) będzie wykonywał to w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej;
  

• czynność ta będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT,
  

- nie powinna ona podlegać opodatkowaniu PCC, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC.

Z tak zaprezentowanym stanowiskiem zgadzają się organy podatkowe. I tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 października 2010 r., (sygn. IBPBII/1/436-174/10/MZ) wskazał, iż „We wniosku wnioskodawca wskazuje, że pożyczka udzielona mu na podstawie zawartej umowy stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z podatku od towarów i usług. Zatem skoro jak twierdzi wnioskodawca przedmiotowa umowa pożyczki jest objęta przepisami ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje to wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym wnioskodawca z tytułu zawartej umowy nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych”.

Stanowisko to znalazło swoje potwierdzenie również w innych interpretacjach indywidualnych, tj.:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r., (sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 października 2010 r. (sygn. ILPB2/436-146/10-4/MK);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 lutego 2012 r. (sygn. ILPB2/436-229/11-2/MK);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 listopada 2010 r. (sygn. ITPB2/436-161/10/TJ).
  
  
  

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, umowa pożyczki, jaka ma zostać zawarta pomiędzy Spółką a K., nie będzie podlegać obowiązkowi zapłaty PCC, ponieważ spełniony będzie warunek wynikający z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. Pożyczkodawca (K.) przy udzieleniu pożyczki będzie działał jako podatnik VAT w wykonywaniu swojej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji na gruncie VAT przy zastosowaniu zwolnienia opodatkowania VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
   
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • (uchylone),
     
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

A zatem, skoro umowa pożyczki zostanie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, jak wskazuje Wnioskodawca, powyższa czynność będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji indywidualnych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.