INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 03 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 881/10 – stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2010 r. (data wpływu 19.01.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów:

• w części dotyczącej wydatków związanych z uczestnictwem w pikniku z okazji 10-lecia firmy pracowników Spółki – jest prawidłowe,
• w części dotyczącej wydatków związanych z uczestnictwem w pikniku pozostałych gości – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismami z dnia: 22 marca 2010 r. (data wpływu 23.03.2010 r.) i 06 kwietnia 2010 r. (data wpływu 09.04.2010 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w czerwcu 2009 r. z własnych środków obrotowych sfinansował organizację pikniku rodzinnego z okazji 10 - lecia istnienia firmy. Uczestnikami pikniku byli pracownicy firmy i polskich firm powiązanych oraz przedstawiciele zagranicznej firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi.

Na koszty związane z zorganizowaniem pikniku złożyły się następujące koszty:

• organizacji i obsługi imprezy rekreacyjnej, w tym: prowadzenia imprezy, oprawy muzycznej, obsługi cateringowej, przygotowania i kompleksowego nadzoru agencyjnego, obsługi i montażu urządzeń, sprzątania podczas i po pikniku, zaplecza sanitarnego, służb medycznych, obsługi scenograficznej, sędziowskiej (w organizowanych konkursach),
• dekoracji, w tym: piaskowej miniplaży, boiska do piłki plażowej, namiotu dla dzieci, podestu, zadaszenia, zjeżdżalni i innych atrakcji sportowych,
• podłączenia elektrycznego,
• dodatkowej usługi ochrony fizycznej,
• opłaty za energię elektryczną,
• wypożyczenia nagłośnienia,
• programu dla dzieci (teatr, malowanie twarzy i inne),
• opłaty do Z. za licencję, zakupu gadżetów, upominków i nagród dla dzieci i pozostałych gości (np. pucharu, breloków metalowych z zawieszką, etui, pasków itp.),
• koszty pobytu gości z Niemiec z firm powiązanych, w tym: zakwaterowania, usługi gastronomicznej i mini - baru, przewozu osób TAXI, parkowania samochodów itp.
  
  

Część z ww. kosztów została „przeniesiona” na pozostałe polskie firmy powiązane, których pracownicy wraz z rodzinami uczestniczyli w pikniku - poprzez wystawienie przez Wnioskodawcę na rzecz powiązanych podatników właściwych faktur VAT (refakturowanie kosztów).

W uzupełnieniu wniosku z dnia 06.04.2010 r. (data wpływu 09.04.2010 r.), Spółka wskazała, iż wszystkie wymienione we wniosku rodzaje kosztów, w tym koszty pobytu i uczestnictwa w pikniku gości z Niemiec (przedstawicieli firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi) zostały „przeniesione” (refakturowane) na polskie firmy powiązane. Użyte we wniosku sformułowanie „(...) część z ww. kosztów została przeniesiona na pozostałe polskie firmy powiązane (...)” dotyczy wartości kwotowej kosztów, a nie ich rodzaju. Koszty zostały refakturowane na wszystkie polskie firmy powiązane, których pracownicy i osoby im towarzyszące uczestniczyli w pikniku. Refakturowane koszty były ujmowane przez Wnioskodawcę w przychodach podatkowych.

Spółka nie posiada odrębnych dowodów dokumentujących wydatki poniesione na organizację pikniku w części dotyczącej swoich pracowników.

Wszystkie dowody dokumentują łączne koszty poniesione w zakresie poszczególnych usług, np.: organizacji i obsługi imprezy rekreacyjnej, dekoracji, podłączenia elektrycznego i innych wymienionych we wniosku.

Jedynymi kosztami możliwymi do wyodrębnienia spośród wszystkich poniesionych na zorganizowanie pikniku były koszty uczestniczenia w imprezie gości z Niemiec, tj. koszty: zakwaterowania, mini - baru i usługi gastronomicznej, parkowania samochodów, przewozów TAXI i upominków dla zagranicznych gości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na gruncie prawa podatkowego wszystkie ww. rodzaje kosztów (z wyłączeniem wydatków na napoje alkoholowe) związane z organizacją pikniku, w części dotyczącej pracowników Spółki i osób im towarzyszących (partnerów i dzieci) oraz w części dotyczącej gości z niemieckiej firmy powiązanej (przedstawicieli Spółki Matki wraz z partnerami i dziećmi) stanowią koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy...

Treść pytania wynika z pisma z dnia 06.04.2010 r. (data wpływu 09.04.2010 r.), stanowiącego uzupełnienie do wniosku.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Przepis ten oznacza, że podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Dodatkowym warunkiem jest konieczność prawidłowego udokumentowania poniesionych kosztów.

Zdaniem Spółki, koszt pikniku rodzinnego, jako imprezy integracyjnej organizowanej dla pracowników firmy i osób im towarzyszących, może być - jako jeden z kosztów pracowniczych - zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Uzasadnieniem dla takiego stanowiska jest pozytywny wpływ spotkań integracyjnych - jako elementu motywacyjnego - na wydajność pracowników i przychody przedsiębiorstwa.

Wydatki te, podobnie jak wynagrodzenie zasadnicze pracowników, wynagrodzenie ze godziny nadliczbowe, nagrody i premie oraz inne świadczenia dodatkowe, stanowią istotny element polityki kadrowej Spółki, która prowadzona we właściwy sposób przekłada się na zwiększenie przychodów.

Celem zorganizowania przez Spółkę pikniku było zbudowanie w pracownikach poczucia, że są bardzo ważnym elementem w prowadzeniu firmy. Dodatkowo, firmie Wnioskodawcy, jako pracodawcy, zależy na budowaniu jak najlepszych relacji pomiędzy pracownikami wszystkich szczebli, a wszelkie spotkania integracyjne przyczyniają się do tego, ponieważ dają możliwość spotkania się pracowników wszystkich działów, co w trakcie codziennej pracy nieczęsto jest możliwe choćby ze względu na pracę w różnych budynkach.

W ocenie Spółki, integracja poprzez wspólne imprezy zawiązuje i umacnia istniejące pomiędzy pracownikami więzy koleżeństwa, a także lojalność wobec pracodawcy. Dzięki niej pracownicy tworzą zgrany zespół, który ściślej identyfikuje się z celami Spółki, a przez to pracuje wydajniej. To z kolei przekłada się bezpośrednio na zdolność Spółki do generowania przychodów podatkowych. Zatem, celem udziału pracownika w imprezie integracyjnej nie jest w istocie rekreacja, ale lepsza motywacja do pracy, względy marketingowe i korporacyjne.

Niebagatelne znaczenie miał również fakt, iż piknik został zorganizowany w okresie kryzysu ekonomicznego i panującej na rynku europejskim i światowym gorszej sytuacji gospodarczej. Organizacja takiej imprezy w momencie powszechnych, docierających z mediów niepokojących informacji o globalnej recesji miała również podkreślić, że sytuacja w Spółce jest dobra i stabilna, a pracownicy nie powinni czuć się w jakikolwiek sposób zagrożeni. To, jak ważnym ogniwem w prawidłowym funkcjonowaniu firmy są pracownicy, zwłaszcza w okresie kryzysu, podkreślił prezes zarządu firmy w przemówieniu, będącym elementem inaugurującym uroczystości jubileuszowe, w którym przedstawił on również historię firmy, wartość i pozycję firmy jako pracodawcy oraz podsumował wyniki działań ostatnich lat.

Jednym z elementów polityki firmy Wnioskodawcy jest poszanowanie dla rodziny pracownika. Zatem, powyższej kwalifikacji podatkowej nie zmienia obecność na pikniku członków rodzin i partnerów życiowych pracowników. Oczywistym jest, że osoby te stanowią najbliższe otoczenie pracowników, które wywiera istotny wpływ na podejmowane przez pracowników decyzje, także w zakresie miejsca zatrudnienia i lojalności wobec pracodawcy.

Obecność w czasie imprezy integracyjnej członków zarządu Spółki, pozostałych pracowników, w tym wyższego szczeble administracyjnego oraz osób towarzyszących pracownikom pozwoliła na spotkanie osób będących dotychczas w większości osobami anonimowymi lub znanymi z przekazów słownych. W zamiarze Spółki fakt ten miał pomóc w utwierdzeniu pracowników w przekonaniu, że pracują u właściwego pracodawcy, co dzięki uczestnictwie w pikniku mogą potwierdzić osoby najbliższe pracownikom, z których zdaniem w życiu pracownicy liczą się najbardziej. Zatem, należy uznać, że wszystkie osoby towarzyszące pracownikom to, poprzez bliski związek z pracownikami, osoby ściśle związane ze Spółką, tym samym brak jest podstaw do niezakwalifikowania tej części wydatków integracyjnych do kosztów podatkowych.

Odnośnie kosztów uczestnictwa w pikniku rodzinnym gości z firmy powiązanej z Niemiec to, zdaniem Spółki, treść art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowiącego, iż za koszty podatkowe nie uważa się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, nie wyłącza możliwości uznania tych wydatków za koszty podatkowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie ma do czynienia z reprezentacją, o której mowa w tymże artykule, bowiem każda wizyta przedstawicieli firmy powiązanej, w tym w ramach gościny na imprezie jubileuszowo - integracyjnej, jest obecnie nieodłącznym elementem rzeczywistości gospodarczej i nie nosi znamion wytworności niezwykłości czy też innego rodzaju niecodzienności.

W przedmiotowym stanie faktycznym obecność kontrahentów zagranicznych nie wiąże się też i nie jest ukierunkowana na wykreowanie okazałego wizerunku firmy Wnioskodawcy na zewnątrz. Przyjazd gości zagranicznych ze Spółki Matki Wnioskodawcy jest stałą składową współpracy obu firm i utrwalania ich więzi gospodarczych, a poniesienie przez Spółkę kosztów zakwaterowania i pozostałych kosztów związanych z pobytem kontrahentów i osób im towarzyszących w Polsce, jest wyrazem przyjętych i powszechnie stosowanych w relacjach gospodarczych standardów zachowań.

W interpretacji wydanej w dniu 21 kwietnia 2010 r. stwierdzono, co następuje.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis ten oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów).

Kosztami podatkowymi są m.in. tzw. wydatki pracownicze, ponoszone na rzecz pracowników podatnika, w przypadku gdy wydatki te spełniają wskazane wyżej, określone w art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kryteria. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Obejmują one również wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych. Są one bowiem związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, mają na celu poprawę atmosfery pracy, jak również wpływają na zacieśnienie więzi pracowników z firmą. Uczestnicząc w tego rodzaju spotkaniach pracownicy konsolidują się z firmą, a mając świadomość, że pracodawca o nich dba, sumienniej wywiązują się ze swojej pracy. Efektywność pracy wykonywanej przez silnie zmotywowany i zharmonizowany zespół skutkuje w konsekwencji wzrostem przychodu firmy.

Natomiast wydatków dotyczących osób towarzyszących pracownikom nie można traktować jako kosztów pracowniczych. Przedmiotowe wydatki, nie przekładają się na przychody z prowadzonej działalności gospodarczej i nie mają związku z przychodami Spółki oraz nie pozostają w związku z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka zorganizowała w miesiącu czerwcu 2009 r. z własnych środków obrotowych organizację pikniku rodzinnego z okazji 10 - lecia istnienia firmy. Uczestnikami pikniku byli pracownicy firmy i polskich firm powiązanych oraz przedstawiciele zagranicznej firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi. Na koszty związane z zorganizowaniem pikniku złożyły się następujące koszty: organizacji i obsługi imprezy rekreacyjnej, w tym: prowadzenia imprezy, oprawy muzycznej, obsługi cateringowej, przygotowania i kompleksowego nadzoru agencyjnego, obsługi i montażu urządzeń, sprzątania podczas i po pikniku, zaplecza sanitarnego, służb medycznych, obsługi scenograficznej, sędziowskiej (w organizowanych konkursach), dekoracji, w tym: piaskowej miniplaży, boiska do piłki plażowej, namiotu dla dzieci, podestu, zadaszenia, zjeżdżalni i innych atrakcji sportowych, podłączenia elektrycznego, dodatkowej usługi ochrony fizycznej, opłaty za energię elektryczną, wypożyczenia nagłośnienia, programu dla dzieci (teatr, malowanie twarzy i inne), opłaty do Z. za licencję, zakupu gadżetów, upominków i nagród dla dzieci i pozostałych gości (np. pucharu, breloków metalowych z zawieszką, etui, pasków itp.), koszty pobytu gości z Niemiec z firm powiązanych, w tym: zakwaterowania, usługi gastronomicznej i mini - baru, przewozu osób TAXI, parkowania samochodów itp.

W tym miejscu wskazać należy, iż wyłączone z kosztów uzyskania przychodów są, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Konsekwencją takiego zapisu jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków na reprezentację.

Z uwagi na to, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji pojęcia reprezentacja, dlatego należy posłużyć się jej wykładnią słownikową.

Reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Wskazać również należy, że reprezentacja odnosi się do dobrego reprezentowania firmy, które może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, jej logo, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantów i kontrahentów. Nie należy jej zatem utożsamiać jedynie z wystawnością, okazałością w celu wywołania jak najlepszego wrażenia, co wynika ze słownikowej definicji. Za reprezentację należy uznać wszelkie działania, związane z tworzeniem wizerunku firmy, utrzymywaniem dobrych relacji z kontrahentami i innymi podmiotami gospodarczymi, które wprawdzie nie są konieczne dla osiągania przychodu lub zabezpieczenia jego źródła, ale sprzyjają temu celowi, są z nim w sposób pośredni powiązane. Zatem celem wydatków na reprezentację jest m.in. stworzenie i utrwalenie właściwego wizerunku firmy.

Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy” przełoży się na nabywanie i dostarczanie jego produktów lub usług.

Świadome kształtowanie więc właściwego wizerunku przez podatników ma na celu stworzenie takiego wyobrażenia o przedsiębiorcy, które spowoduje pozytywne postrzeganie tegoż przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług. Taki charakter mają wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz przedstawicieli zagranicznego kontrahenta i ich rodzin.

W świetle powyższych wyjaśnień, stwierdzić należy, iż wszystkie wydatki, które Spółka poniosła w związku z organizacją przedmiotowej imprezy, zarówno na rzecz pracowników, jak i przedstawicieli firm zagranicznych niewątpliwie przyczyniają się do osiągnięcia przychodów bądź zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów m.in. dzięki współpracy ze spółką - matką.

Wydatki te spełniają zatem podstawową przesłankę wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wskazać jednak należy, iż wydatki na organizację jubileuszu w części przeznaczonej dla przedstawicieli zagranicznej firmy powiązanej z partnerami i dziećmi - na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Mają one bowiem na celu utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku Spółki na zewnątrz, w związku z czym mają cechy reprezentacji.

Spółka, uzupełniając stan faktyczny wskazała również, iż nie posiada odrębnych dowodów dokumentujących wydatki poniesione na organizację pikniku w części dotyczącej swoich pracowników. Wszystkie dowody dokumentują łączne koszty poniesione w zakresie poszczególnych usług, np.: organizacji i obsługi imprezy rekreacyjnej, dekoracji, podłączenia elektrycznego i innych wymienionych we wniosku. Jedynymi kosztami możliwymi do wyodrębnienia spośród wszystkich poniesionych na zorganizowanie pikniku były koszty uczestniczenia w imprezie gości z Niemiec, tj. koszty: zakwaterowania, mini - baru i usługi gastronomicznej, parkowania samochodów, przewozów TAXI i upominków dla zagranicznych gości.

Powołany przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy interpretować łącznie z art. 9 ust. 1 tej ustawy, na mocy którego podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a - 16m.

Odrębne przepisy, o których mowa w tym artykule zawarte są w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.).

Z przepisów tej ustawy wynika, iż podstawą zapisów w księgach rachunkowych - w myśl art. 20 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości - są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane „dowodami źródłowymi”. Księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco (art. 24 ust. 1 ustawy o rachunkowości), a transakcje udokumentowane rzetelnymi dowodami księgowymi (art. 22 tej ustawy).

Podstawą zapisów w księgach rachunkowych, zgodnie z art. 20 ust. 2 ww. ustawy o rachunkowości, są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zwane dalej „dowodami źródłowymi”:

1. zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów,
2. zewnętrzne własne - przekazywane w oryginale kontrahentom,
3. wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki.

Zatem przepisy art. 20 i następne tejże ustawy ustalają zasady dokumentowania operacji gospodarczych, a w szczególności warunki, jakim powinny odpowiadać dowody księgowe stanowiące podstawę zapisów w księgach rachunkowych. W świetle tych przepisów, dowody księgowe powinny być rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej, którą dokumentują, kompletne, wolne od błędów rachunkowych, zawierające wymienione wyżej elementy.

Dowód księgowy, który będzie właściwy do wprowadzenia kosztu do ksiąg rachunkowych, będzie również stosownym dokumentem do celów podatkowych. Podatnik, uznając określone wydatki za koszty uzyskania przychodu, odnosi ewidentne korzyści, bowiem o te koszty pomniejszona zostaje podstawa opodatkowania.

Natomiast z cytowanego wyżej art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika możliwość proporcjonalnego rozliczania kosztów uzyskania przychodów. Innymi słowy, koszty uczestnictwa w organizowanej przez Spółkę imprezie zarówno w części dotyczącej pracowników Spółki, ich partnerów i dzieci, jak i przedstawicieli zagranicznej firmy powiązanej z partnerami i dziećmi powinny być poparte dowodami księgowymi.

Wobec powyższego, wydatki związane z organizacją pikniku w części dotyczącej partnerów i dzieci pracowników Spółki, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Poniesione przez Spółkę wydatki związane z organizacją pikniku, w części dotyczącej pracowników Spółki, w związku z tym, iż nie ma możliwości proporcjonalnego rozliczenia tychże wydatków na pracowników i pozostałe osoby, również nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast wydatki związane z organizacją pikniku w części dotyczącej gości z niemieckiej firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi - w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, bowiem ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania Spółki na zewnątrz. Przedmiotowe wydatki noszą zatem znamiona reprezentacji i tym samym, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów.

Pismem z dnia 07 maja 2010 r. Spółka reprezentowana przez Pełnomocnika wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej. Jednakże w wyniku ponownej analizy sprawy, tut. Organ stwierdził brak podstaw do zmiany tej interpretacji (odpowiedź na ww. wezwanie z dnia 07 czerwca 2010 r. nr ILPB3/423W-102/10-2/BN).

W związku z powyższym, Strona, wystosowała w dniu 08 lipca 2010 r. skargę skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem tut. Organu.

Odpowiedź na skargę została udzielona pismem z dnia 03 sierpnia 2010 r. nr ILPB3/4240-79/10-2/BN.

Sąd po rozpoznaniu sprawy, wydał w dniu 03 grudnia 2010 r. wyrok – prawomocny od dnia 17 lutego 2011 r. – sygn. akt I SA/Wr 881/10, uchylający zaskarżoną interpretację.

W wyroku tym Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, jakkolwiek z przyczyn innych, niż w niej podniesiono.

Sąd wskazał, że Skarżąca Spółka kwestionuje stanowisko Ministra Finansów, zawarte w zaskarżonej interpretacji zarówno w kwestii niemożliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z uczestnictwem w imprezie jubileuszowej członków rodziny pracowników oraz ich osób towarzyszących z uwagi na brak powiązania tych wydatków z przychodami Spółki, jak i w kwestii oceny, że koszty związane z obecnością na imprezie i pobytem w Polsce gości z Niemiec stanowią koszty reprezentacji i reklamy. Nade wszystko jednak, jak wynika ze sformułowań skargi – Spółka kwestionuje zawarty w zaskarżonej interpretacji pogląd, co do niemożności zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów także wydatków związanych z uczestnictwem w przedmiotowej imprezie pracowników Spółki, z uwagi na brak możliwości proporcjonalnego rozliczenia na pracowników i pozostałe osoby wydatków, udokumentowanych łącznymi dowodami zakupu.

W odniesieniu do pierwszej z wyżej wskazanych spornych kwestii, Sąd podziela stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej, iż koszty udziału w imprezie partnerów i rodzin pracowników nie spełniają definicji kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ocenie Sądu, zależność, pomiędzy obecnością rodzin i partnerów życiowych pracowników na festynie, która miała na celu wzbudzenie wśród pracowników poczucia pewności i stabilności zatrudnienia, a uzyskiwanymi przychodami jest hipotetyczna, a korzyść (wyższy przychód w przyszłości) niewymierna. Zdaniem Sądu, związek pomiędzy obecnością na imprezie członków rodzin pracowników i ich partnerów, a integracją, zmotywowaniem czy wydajnością pracowników jest już zbyt daleki, a tym samym, w ocenie Sądu, trudno przyjąć, że udział tych osób w pikniku mógł rzeczywiście przełożyć się na poziom uzyskiwanych przychodów w Spółce. W odniesieniu do drugiej spornej kwestii dot. udziału w przedmiotowej imprezie gości z zagranicznej firmy powiązanej, Sąd zgodził się ze stanowiskiem Organu, iż wydatki związane z przyjazdem, pobytem oraz obecnością tych osób na jubileuszowym festynie stanowiły koszty reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto, Sąd wskazał, że nie należy „reprezentacji” utożsamiać jedynie z wystawnością, okazałością w celu wywołania jak najlepszego wrażenia, co wynika ze słownikowej definicji. Za reprezentację należy uznać wszelkie działania, związane z tworzeniem wizerunku firmy, utrzymywaniem dobrych relacji z kontrahentami, które nie są konieczne dla osiągnięcia przychodu lub zabezpieczenia jego źródła, ale sprzyjają temu celowi, są z nim w sposób pośredni powiązane. Sąd w powyższym zakresie wskazał na orzeczenia sądów, w tym na wyrok NSA z dnia 04.11.1999 r. (sygn. III SA 5696/98, opubl. LEX nr 43959) oraz wyrok WSA w Warszawie z dnia 18.03.2004 r. (syng. akt III SA 1803/02, opubl. LEX nr 149159). W ocenie Sądu, goszczenie przedstawicieli Spółki – matki na jubileuszowej imprezie ma przede wszystkim w założeniu służyć stworzeniu dobrego wizerunku Spółki, dobremu zaprezentowaniu się i w konsekwencji, przyczynić się do kształtowania jak najlepszych wzajemnych relacji. W konsekwencji, poniesienie przez Spółkę spornych kosztów ma związek z Jej działalnością i może wpływać na przychody, jednakże na podstawie przepisu szczególnego – art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podlegają wyłączeniu z możliwości zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Zaskarżona interpretacja, w przekonaniu Sądu, narusza jednakże prawo w części, w jakiej Organ zajął stanowisko, iż wydatki związane z udziałem pracowników w pikniku jubileuszowym nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z uwagi na to, że całość wydatków została udokumentowana łącznymi dowodami zakupów, zaś brak jest możliwości proporcjonalnego rozliczenia tych wydatków na pracowników i inne osoby.

W powyższym zakresie, w ocenie Sądu, interpretacja została wydana z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Zdaniem Sądu, Organ błędnie wezwał Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, celem uzupełnienia wniosku poprzez odpowiedź na szereg pytań, która to odpowiedź stała się podstawą zawartej w zaskarżonej interpretacji oceny, że wydatki związane z organizacją pikniku, w części dotyczącej własnych pracowników, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów z uwagi na nieprawidłowy sposób ich udokumentowania. Uzasadniając powyższe Sąd wskazał, że z przepisów ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że zakres interpretacji wyznacza zawarty we wniosku opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, treść pytania oraz odnosząca się do tego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego ocena Wnioskodawcy co do interpretacji i zastosowania przepisów prawa podatkowego. W konsekwencji, Organ powinien odnieść się jedynie do okoliczności, które zostały wskazane przez samego Wnioskodawcę oraz nie powinien wykraczać poza zakres pytania zawartego we wniosku. Powinien dokonać oceny stanowiska Wnioskodawcy tylko w tym zakresie, w jakim we wniosku dokonał sam Wnioskodawca (wyrok WSA w Warszawie z dnia 12.09.2008 r. sygn. akt III SA/Wa 402/08). Sformułowane we wniosku pytanie nie dotyczyło warunków dokumentacyjnych, ale dotyczyło możliwości zaliczenia co do zasady wydatków dot. pracowników do kosztów uzyskania przychodów. Wątpliwość podatnika, wynikająca z postawionego we wniosku pytania, dotyczyła faktu, czy w ogóle koszty związane z udziałem pracowników Spółki mogą, w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowić koszty uzyskania przychodów. W konsekwencji, Sąd zajął stanowisko, że Organ dokonując w zaskarżonej interpretacji oceny, jak sposób udokumentowania wydatków, związanych z organizacją jubileuszowego pikniku wpłynie na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tej ich części, która przypada na pracowników Spółki, wyszedł poza granice stanu faktycznego oraz zawartego pytania. Udzielenie zaś interpretacji w odniesieniu do tej kwestii nie wymagało, w ocenie Sądu, uzupełnienia wniosku o dodatkowe elementy stanu faktycznego. Wezwanie przez Organ podatnika do uzupełnienia przedstawionego we wniosku stanu faktycznego o sposób udokumentowania kosztów, doprowadziło w ocenie Sądu, do „wzbogacenia” stanu faktycznego opisanego pierwotnie, jak również udzieleniem interpretacji, w zakresie, w którym podatnik nie przedstawił własnego stanowiska. Sąd wskazał, że w wydanej ponownie interpretacji Organ powinien uwzględnić pogląd wyrażony w niniejszym wyroku i odnieść się ściśle do pytania Spółki, jak również uwzględnić tylko te informacje ujęte w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia stanu faktycznego, bez których nie jest możliwe udzielenie interpretacji, w zakresie, który wskazał we wniosku sam podatnik.

Natomiast kwestia udokumentowania wydatków, sposobu ich rozliczenia – w ocenie Sądu – może być przedmiotem odrębnej interpretacji.

Uwzględniając powyższe oraz uzasadnienie wyroku WSA we Wrocławiu, stwierdza się co następuje.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe – w części dotyczącej wydatków związanych z uczestnictwem w pikniku z okazji 10-lecia firmy pracowników Spółki,
• nieprawidłowe – w części dotyczącej wydatków związanych z uczestnictwem w pikniku pozostałych gości.
  
  

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka zorganizowała w miesiącu czerwcu 2009 r. z własnych środków obrotowych organizację pikniku rodzinnego z okazji 10 - lecia istnienia firmy. Uczestnikami pikniku byli pracownicy firmy i polskich firm powiązanych oraz przedstawiciele zagranicznej firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi. Na koszty związane z zorganizowaniem pikniku złożyły się następujące koszty: organizacji i obsługi imprezy rekreacyjnej, w tym: prowadzenia imprezy, oprawy muzycznej, obsługi cateringowej, przygotowania i kompleksowego nadzoru agencyjnego, obsługi i montażu urządzeń, sprzątania podczas i po pikniku, zaplecza sanitarnego, służb medycznych, obsługi scenograficznej, sędziowskiej (w organizowanych konkursach), dekoracji, w tym: piaskowej miniplaży, boiska do piłki plażowej, namiotu dla dzieci, podestu, zadaszenia, zjeżdżalni i innych atrakcji sportowych, podłączenia elektrycznego, dodatkowej usługi ochrony fizycznej, opłaty za energię elektryczną, wypożyczenia nagłośnienia, programu dla dzieci (teatr, malowanie twarzy i inne), opłaty do Z. za licencję, zakupu gadżetów, upominków i nagród dla dzieci i pozostałych gości (np. pucharu, breloków metalowych z zawieszką, etui, pasków itp.), koszty pobytu gości z Niemiec z firm powiązanych, w tym: zakwaterowania, usługi gastronomicznej i mini - baru, przewozu osób TAXI, parkowania samochodów itp.

Kwestią będącą przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Spółki „czy na gruncie prawa podatkowego wszystkie ww. rodzaje kosztów (z wyłączeniem wydatków na napoje alkoholowe) związane z organizacją pikniku, w części dotyczącej pracowników Spółki i osób im towarzyszących (partnerów i dzieci) oraz w części dotyczącej gości z niemieckiej firmy powiązanej (przedstawicieli Spółki Matki wraz z partnerami i dziećmi) stanowią koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo -skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Kosztami podatkowymi są m.in. tzw. wydatki pracownicze, ponoszone na rzecz pracowników podatnika, w przypadku gdy wydatki te spełniają wskazane wyżej, określone w art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kryteria. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Obejmują one również wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych. Są one bowiem związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, mają na celu poprawę atmosfery pracy, jak również wpływają na zacieśnienie więzi pracowników z firmą. Uczestnicząc w tego rodzaju spotkaniach pracownicy konsolidują się z firmą, a mając świadomość, że pracodawca o nich dba, sumienniej wywiązują się ze swojej pracy. Efektywność pracy wykonywanej przez silnie zmotywowany i zharmonizowany zespół skutkuje w konsekwencji wzrostem przychodu firmy.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Spółka wskazała na pozytywny wpływ spotkań integracyjnych – jako elementu motywacyjnego – przyczyniających się do zwiększenia wydajności pracy pracowników, co w efekcie końcowym skutkuje zwiększeniem przychodów przedsiębiorstwa. Wydatki te spełniają zatem podstawową przesłankę wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na tle powyższego, należy stwierdzić, iż na gruncie prawa podatkowego, wydatki związane z organizacją pikniku, w części dot. pracowników Spółki, stanowią koszty uzyskania przychodów, zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Natomiast wydatków dotyczących osób towarzyszących pracownikom nie można traktować jako kosztów pracowniczych. Przedmiotowe wydatki, nie przekładają się na przychody z prowadzonej działalności gospodarczej i nie mają związku z przychodami Spółki oraz nie pozostają w związku z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą.

Trudno dopatrzeć się tutaj choćby pośredniego związku poniesionych wydatków z przychodami Spółki. Tym bardziej, jeśli się zważy, iż impreza ta miała charakter rozrywkowy, a co za tym idzie – na co wskazał Sąd – związek pomiędzy obecnością na imprezie członków rodzin pracowników a integracją, czy wydajnością pracowników jest zbyt daleki.

W konsekwencji wydatki związane z organizacją pikniku w części dotyczącej partnerów i dzieci pracowników Spółki, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W części dot. wydatków w związku z organizacją przedmiotowej imprezy na rzecz przedstawicieli firm zagranicznych, dokonując kwalifikacji tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, należy rozstrzygnąć, czy nie podlegają one wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepis powyższy stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Konsekwencją takiego zapisu jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków na reprezentację.

Konsekwencją takiego zapisu jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków na reprezentację.

Z uwagi na to, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji pojęcia reprezentacja, dlatego należy posłużyć się jej wykładnią słownikową.

Reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Wskazać również należy, że reprezentacja odnosi się do dobrego reprezentowania firmy, które może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, jej logo, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantów i kontrahentów. Nie należy jej zatem utożsamiać jedynie z wystawnością, okazałością w celu wywołania jak najlepszego wrażenia, co wynika ze słownikowej definicji. Za reprezentację należy uznać wszelkie działania, związane z tworzeniem wizerunku firmy, utrzymywaniem dobrych relacji z kontrahentami i innymi podmiotami gospodarczymi, które wprawdzie nie są konieczne dla osiągania przychodu lub zabezpieczenia jego źródła, ale sprzyjają temu celowi, są z nim w sposób pośredni powiązane.

Zatem celem wydatków na reprezentację jest m.in. stworzenie i utrwalenie właściwego wizerunku firmy.

Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy” przełoży się na nabywanie i dostarczanie jego produktów lub usług.

Świadome kształtowanie więc właściwego wizerunku przez podatników ma na celu stworzenie takiego wyobrażenia o przedsiębiorcy, które spowoduje pozytywne postrzeganie tegoż przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług. Taki charakter mają wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz przedstawicieli zagranicznego kontrahenta i ich rodzin. Bez znaczenia pozostaje zatem akcentowany przez Spółkę w uzasadnieniu swojego stanowiska fakt, że wydatki związane z przybyciem i z udziałem w imprezie jubileuszowej gości z powiązanej ze Spółką firmy niemieckiej nie mają charakteru nadzwyczajnego czy wystawnego. Goszczenie przedstawicieli Spółki – matki na jubileuszowej imprezie ma służyć właśnie stworzeniu dobrego wizerunku Spółki. W konsekwencji, na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wydatki te nie podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, wydatki związane z organizacją pikniku w części dotyczącej gości z niemieckiej firmy powiązanej wraz z partnerami i dziećmi - w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, bowiem ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania Spółki na zewnątrz. Przedmiotowe wydatki noszą zatem znamiona reprezentacji i tym samym, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.