Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB4/423-286/12-2/DS
z 30 listopada 2012 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ILPB4/423-286/12-2/DS
Data
2012.11.30
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Temat
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Koszty uzyskania przychodów --> Różnice kursowe
Słowa kluczowe
koszt
koszty uzyskania przychodów
kurs faktycznie zastosowany
pożyczka
przewalutowanie
przychód
różnice kursowe
spłata kredytu
spłata pożyczki
waluta
wierzytelności wzajemne
zadłużenie
Istota interpretacji
Czy w momencie spłaty pożyczek udzielonych spółkom zależnym wskutek potrącenia wzajemnych wierzytelności, Wnioskodawca jest zobowiązany do rozpoznania przychodów lub kosztów z tytułu powstałych różnic kursowych, w taki sposób, że:w przypadku, gdy w dniu otrzymania spłaty pożyczki na rzecz Spółki, jej wartość (przeliczona według kursu faktycznie zastosowanego) była wyższa od wartości pożyczki określonej w umowie (przeliczonej według kursu przewalutowania) Wnioskodawca rozpozna przychód podatkowy;w przypadku, gdy w dniu otrzymania spłaty pożyczki na rzecz Spółki, jej wartość (przeliczona według kursu faktycznie zastosowanego) była niższa od wartości pożyczki określonej w umowie (przeliczonej według kursu przewalutowania) Wnioskodawca rozpozna koszt podatkowy?
Wniosek ORD-IN 518 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2012 r. (data wpływu 03 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania różnic kursowych – jest nieprawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 03 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania różnic kursowych. W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny. Spółka prowadzi działalność gospodarczą w postaci sieci lokali gastronomicznych. Wnioskodawca udzielił spółkom zależnym, które są hiszpańskimi rezydentami podatkowymi pożyczki na finansowanie bieżącej działalności. Zgodnie z postanowieniami zawartych umów, kwota pożyczek została określona w walucie polskiej (PLN). Spłata pożyczek (kwoty głównej oraz odsetek) udzielonych spółkom z grupy, miała nastąpić również w PLN. Jednak już po udzieleniu pożyczek, w celu ograniczenia ryzyka kursowego ponoszonego przez spółki zależne, w związku z otrzymaniem pożyczek w PLN, strony umowy zdecydowały się na przewalutowanie pożyczek na walutę euro przy zastosowaniu kursu EUR banku, z którego korzystają spółki hiszpańskie dla celów ustalania różnic kursowych (w formie aneksów do umów pożyczek). W kwietniu 2012 r. doszło do spłaty przedmiotowych pożyczek na skutek potrącenia z innymi należnościami wyrażonymi w EUR. Spółka korzysta z podatkowej metody rozliczania różnic kursowych, zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 1 oraz art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z powyższym zadano następujące pytanie. Czy w momencie spłaty pożyczek udzielonych spółkom zależnym wskutek potrącenia wzajemnych wierzytelności, Wnioskodawca jest zobowiązany do rozpoznania przychodów lub kosztów z tytułu powstałych różnic kursowych, w taki sposób, że:
Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie spłaty przewalutowanych pożyczek był On zobowiązany do rozpoznania różnic kursowych w następujący sposób:
Uzasadnienie. Zgodnie z przepisem art. 9b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy ustalają różnice kursowe na postawie: i) art. 15a, albo ii) przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w określonym okresie, o którym mowa w ust. 3 sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania. Przepis art. 15a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3. Stosownie do art. 15a ust. 2 tej ustawy, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
Natomiast art. 15a ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
W myśl przepisu art. 15a ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Natomiast, zgodnie z przepisem art. 15a ust. 3 pkt 4 ww. ustawy, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. W przedstawionym stanie faktycznym, z dniem dokonania przewalutowania pożyczki, zobowiązania spółek zależnych w stosunku do Wnioskodawcy zostały ustalone w walucie EUR. Ponadto, również spłata pożyczki, w postaci potrącenia wzajemnych wierzytelności, nastąpiła w walucie obcej. Konsekwentnie, zgodnie z przytoczonymi przepisami, Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania różnic kursowych dla celów podatkowych w momencie spłaty każdej z udzielonych pożyczek. Od momentu przewalutowania, w stosunkach między stronami umowy, będzie bowiem istniało zobowiązanie w postaci wartości pożyczki w walucie obcej. W związku z powyższym, przez kurs faktycznie zastosowany z dnia udzielenia pożyczki w walucie obcej należy rozumieć kurs EUR, po jakim została przeliczona wartość pożyczek udzielonych spółkom zależnym w dniu dokonania przewalutowania. W świetle wykładni językowej, faktycznie zastosowany kurs walutowy nie jest tylko kursem zrealizowanym, dlatego nie należy wiązać go tylko z sytuacjami związanymi z nabyciem i zbyciem (wymianą) walut. Kurs faktycznie zastosowany to taki, po jakim dokonuje się wyceny w danym dniu transakcji walutowej (przeliczenia waluty obcej). Kurs faktycznie zastosowany nie jest więc jednoznaczny z kursem faktycznie zrealizowanym. Faktycznie zastosowany kurs waluty bowiem, to kurs który należy zastosować w celu dokonania wyceny danej transakcji na określony dzień, aby stwierdzić, czy nie występują stany faktyczne, o których mowa w art. 15a ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Potrącenie jako spłata. W świetle przepisu art. 15a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 – dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności. Ponadto, należy zauważyć, że zgodnie z wykładnią językową przepisu art. 15a ust. 7 tej ustawy, potrącenie kwoty pożyczki udzielonej spółkom zależnym z kwotą wzajemnych wierzytelności stanowi formę zapłaty w rozumieniu przepisów podatkowych. W literaturze wskazuje się, że „Kosztem poniesionym jest koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Natomiast dniem zapłaty jest dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności” (M. Chudzik. Komentarz do zmiany art. 15(a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzonej przez Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589, LEX). Podsumowanie. Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w momencie spłaty przewalutowanej pożyczki był On zobowiązany do rozpoznania różnic kursowych w następujący sposób:
Wnioskodawca pragnie podkreślić, że stanowisko to znajduje całkowite potwierdzenie w świetle istniejącej praktyki organów podatkowych, w szczególności:
Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że spłata poprzez potrącenie powoduje obowiązek rozpoznania różnic kursowych, co potwierdzają poniższe stanowiska organów podatkowych:
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe. Zgodnie z brzmieniem art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. W myśl art. 15 ust. 1 tej ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Jak stanowi art. 9b ust. 1 ww. ustawy, podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie:
Jak wynika z powyższego, ustalanie różnic kursowych na podstawie przepisów podatkowych‚ należy uznać za podstawowy sposób wykazywania przychodów i kosztów podatkowych z tytułu różnic kursowych, nie wymagający zawiadomienia urzędu skarbowego. Należy zauważyć, że konsekwencją wprowadzonych od 1 stycznia 2007 r. zmian w sposobie rozpoznawania różnic kursowych (w tym art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) jest ich wyodrębnienie w przychodach i kosztach podatkowych. Zatem, różnice kursowe jako element przychodów i kosztów podatkowych bezpośrednio rzutują na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Prawidłowe wyliczenie podatku uzależnione jest więc m.in. od właściwego ustalenia różnic kursowych, w tym od zastosowania właściwego kursu waluty do przeliczenia danej transakcji, czy też operacji finansowej. W przedstawionym stanie faktycznym Spółka wskazała, iż przyjęła metodę rozliczania różnic kursowych opartą na ustawie podatkowej, tj. wskazaną w art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Toteż, stosownie do art. 15a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3. Jak stanowi art. 15a ust. 2 tej ustawy, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
Natomiast zgodnie z art. 15a ust. 3 omawianej ustawy, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
Powołane powyżej przepisy wyraźnie określają sytuacje, kiedy powstają podatkowe różnice kursowe mające wpływ na wysokość podstawy opodatkowania, a mianowicie:
Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca udzielił hiszpańskim spółkom zależnym pożyczki na finansowanie bieżącej działalności. Zgodnie z postanowieniami zawartych umów, kwota pożyczek została określona w walucie polskiej (PLN). Spłata pożyczek (kwoty głównej oraz odsetek) udzielonych spółkom z grupy, miała nastąpić również w PLN. Jednak strony umów pożyczek zawarły aneksy do tych umów i zdecydowały się na przewalutowanie pożyczek na walutę EUR. W kwietniu 2012 r. doszło do spłaty przedmiotowych pożyczek na skutek potrącenia z innymi należnościami wyrażonymi w EUR. Zagadnieniem podlegającym rozstrzygnięciu w analizowanym stanie faktycznym jest rozpoznanie przychodów i kosztów podatkowych w związku z powstaniem podatkowych różnic kursowych na otrzymanej spłacie uprzednio przewalutowanych pożyczek z PLN na EUR na skutek potrącenia z innymi należnościami wyrażonymi w EUR. Odnosząc przepisy prawa podatkowego do przestawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość pożyczki w walucie obcej w dniu jej udzielenia jest wyższa od wartości tej pożyczki w dniu jej zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni (art. 15a ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), a ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość pożyczki w walucie obcej w dniu jej udzielenia jest niższa od wartości tej pożyczki w dniu jej zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni (art. 15a ust. 3 pkt 5 ww. ustawy). Z treści powyższych przepisów wynika zatem, że różnice kursowe, mające wpływ na podstawę opodatkowania, mogą powstać w dacie zwrotu udzielonej pożyczki, w sytuacji, gdy zostaną spełnione łącznie trzy przesłanki:
Zatem w przypadkach, gdy pożyczka nie zostanie udzielona w walucie obcej, nawet gdy jej spłata w walucie obcej nastąpi, nie powstaną podatkowe różnice kursowe. Takie różnice nie wystąpią również w sytuacji, gdy pożyczka została udzielona w walucie obcej, a jej spłata nastąpi w PLN. Jednocześnie należy zauważyć, iż operacja przewalutowania pożyczki polega na przeliczeniu kwoty głównej pożyczki z PLN na EUR, po kursie ustalonym przez strony. Po przewalutowaniu pożyczki pożyczkobiorca nadal jest obowiązany ją spłacić, a pożyczkodawca nadal może się domagać zwrotu tego zobowiązania. Tak więc dokonanie przewalutowania pożyczki nie ma wpływu na wygaśnięcie zobowiązania wynikającego z jej zaciągnięcia. Po przewalutowaniu zadłużenia bowiem na pożyczkobiorcy w dalszym ciągu spoczywa obowiązek spełnienia takiego samego świadczenia, czyli świadczenia pieniężnego, niezależnie od jego waluty. W momencie przewalutowania pożyczki nie dochodzi do jej uregulowania, bowiem wszystkie elementy stosunku prawnego pozostają takie same, w tym prawo pożyczkodawcy do żądania spłaty zobowiązania pieniężnego przez pożyczkobiorcę, tyle że w innej walucie. Przewalutowanie nie stanowi zatem spłaty dotychczasowego zobowiązania walutowego w złotych i zaciągnięcia nowego zobowiązania w EUR, a polega jedynie na zmianie waluty, w której wyrażone zostało zobowiązanie. Tak więc dokonanie przewalutowania pożyczki nie ma wpływu na wygaśnięcie zobowiązania wynikającego z jego zaciągnięcia. Wobec powyższego, stwierdzić należy, iż przewalutowanie pożyczki prowadzi tylko do zmiany waluty, w której wyrażona jest pożyczka. Pozostaje to jednak bez wpływu na fakt, iż pożyczka w dniu jej udzielenia była wyrażona w PLN. Wskazać również należy, iż dla powstania podatkowych różnic kursowych niezbędne jest po pierwsze przeliczenie pożyczki w dniu jej udzielenia przy użyciu kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia. Tym samy m, nie może to być jakikolwiek kurs, a tylko kurs waluty faktycznie zastosowany w dniu udzielenia pożyczki. Zatem, kurs przewalutowania ustalony przez strony na potrzeby przewalutowania pożyczek uprzednio wyrażonych w PLN nie może zostać uznany za kurs faktycznie zastosowany z dnia ich udzielenia. Biorąc pod uwagę normy prawne regulujące kwestię różnic kursowych trzeba podkreślić, iż tylko sytuacja spłaty pożyczki zaciągniętej w walucie obcej zrealizowana w walucie obcej skutkuje rozpoznaniem przychodów i kosztów podatkowych z tytułu podatkowych różnic kursowych. Reasumując, w momencie spłaty, wskutek potrącenia wzajemnych wierzytelności w EUR, pożyczek udzielonych spółkom zależnym pierwotnie wyrażonych w PLN, a następnie przewalutowanych na EUR, Wnioskodawca nie rozpozna podatkowych przychodów lub kosztów z tytułu różnic kursowych. Dodatkowo w odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji, stwierdzić należy, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Również odwołanie się do publikacji podatkowej, jako że co do zasady nie stanowi ona źródła prawa, także nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno. |
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.